Συρτός Πολίτικος

Ο «Πολίτικος Συρτός» είναι πασίγνωστος και ευρέως διαδεδομένος στον Ελλαδικό χώρο. Δεκάδες βιντεάκια υπάρχουν στο youtube. Απ’ όσο γνωρίζω, πάντως, μόνο στη Σίφνο αποδίδονται και στιχάκια στο σκοπό αυτό. Εδώ ένα δείγμα (βιολί: Παντελής Αγιουτάντης (από το Σταυρί), λαούτο: Κωστής Ραφελέτος (από το Κάστρο):

Άλλα στιχάκια πάνω στο σκοπό αυτό:

Αναθεματισμένη και τζαναμπέτισσα
ούζο κρασί δεν ήπια σ’ είδα κι ημέθυσα

Ηξέχασές το πάλι στην τάβλα το τυρί
κι ηβγήκανε τα μάτια του κάτθη να θωρεί

Όσο και να με παίρνει ο ύπνος στα βαριά
θωρώ σε στ’ ονειρό μου που δεν περνά βραδιά

Υπάρχουνε καμιά δεκαπενταριά ακόμη.

1 «Μου αρέσει»

Αυστηρώς ακατάλληλο για όσους αποζητούν τη χαρακτηριστική σιφναίικη αγριοφωνάρα.

Μα αυτό είναι από χέρι ακατάλληλον, ως εισαγόμενο και δη από Κων/λη, που δεν έχει αγριοφωνάρες πρώτον. Και δεύτερον: τα παιδιά είναι πιτσιρικάδες, οι αγριοφωνάρες παράγονται από 50άρηδες και άνω, και κατά προτίμηση πάνω στον ΑηνΗγιά…

Πλάκα πλάκα, υπήρχε καράβι στη γραμμή Κων/λη – Αλεξάνδρεια, που έπιανε και στη Σίφνο. Από ΄κει λοιπόν και ο συρτός πολίτικος, από κει και ο (χορός) ανοιχτός πολίτικος, νομίζω ότι και το συληβριανό έχω ακούσει. (αλεξαντριανές φελάχες και ζαχαρένια χανουμάκια όμως, γιόκ….)

Πάντως είναι πολύ ενδιαφέρον πώς από το πρώτο θέμα του Πολίτικου, που οι φράσεις του έχουν πλήρη και πλούσια μελωδική ανάπτυξη, προκύπτει αυτή η τραγουδιστή μελωδία που ουσιαστικά αποτελείται από δύο νότες. Αν δεν τραγουδούσε ο βιολάτορας αλλά κάποιος άλλος, και το βιολί συνέχιζε παράλληλα να παίζει τηνκανονική οργανκή μελωδία, θα ταίριαζαν απόλυτα!

Ναι, έτσι ακριβώς! Αλλά δεν είναι δύο οι νότες, είναι οι δύο βασικές και άλλες δύο ακόμα, τέσσερις συνολικά.

Και είναι και πολύ κοντά στον Συληβριανό η πρώτη πάρτα!

Τω καιρώ εκείνω, ο Παντελής, εκτός από τα καθαρώς σιφναίικα, συμμετείχε σε διάφορα σχήματα στην Αθήνα με ευρηματικά ονόματα όπως “Αλός απόηχοι” και “Ανέμου ώτα” με ρεπερτόριο από όλο το Αιγαίο και τη Μικρά Ασία. Εδώ και κάμποσα χρόνια έχει εγκατασταθεί μόνιμα στη Σίφνο (είναι γεωπόνος) και παίζει σιφναίικα. Περιστασιακά, συμμετέχει και σε άλλα σχήματα με ρεμπέτικο (εδώ οι πέντε μάγκες) και λαϊκό ρεπερτόριο.

Ο Κωστής εργάζεται στην Αγγλία. Το λαούτο πρέπει να το έχει μαζί του.

Έχω ακούσει (δεν έχω προσωπική γνώση, ούτε το είδα γραμμένο κάπου) ότι η μακαρίτισσα Δόμνα Σαμίου είχε εκφράσει δυσαρέσκεια που στον Πολίτικο στη Σίφνο υπάρχουν και λόγια. Μάλλον το θεωρούσε απόκλιση από τα παραδοσιακά καθιερωμένα και τα αποδεκτά από τα Ιερατεία. Πάντως, δεν είναι αυτός ο λόγος που η Ελλάδα μπήκε στα μνημόνια.

Στα τέλη της δεκαετίας του 80 ήλθε στη Σίφνο γιατρός να κάνει το αγροτικό του. Καμιά σχέση με τη Σίφνο. Ιδιαίτερα γλετζές, συμμετείχε στα σιφναίικα γλέντια και είχε και έφεση στον αυτοσχεδιασμό. Δεν ξέρω πώς την είχε δει, και ο σκοπός που του άρεσε να λέει τα αυτοσχέδιά του (ήταν και παραγωγικός. Δεν του έφτανε ένα, ήθελε να λέει πολλά κάθε φορά που τραγουδούσε) ήταν ο Πολίτικος. Ενώ όμως, όπως βλέπετε, τα δίστιχα όπως τραγουδιούνται στη Σίφνο είναι 13σύλλαβα εκείνος έλεγε 15σύλλαβα (το συνηθισμένο δηλαδή μέτρο). Το αποτέλεσμα ήταν σχετικά παράταιρο προς τα σιφναίικα αλλά δεν χανόταν κι ο κόσμος.

Μια φορά, στον Κίκιλη, εκεί που παίζανε τον Πολίτικο, βρήκαμε μια ευκαιρία σε κάποια στιγμή που είχε κόψει, και τσουοουπ, αρχίσαμε να τραγουδάμε τα στιχάκια. Αν εξαιρέσουμε τις αγριοφωνάρες δεν πήγε κι άσχημα. Ο Κώστας προσαρμόστηκε.

2 «Μου αρέσει»