Ρεμπέτικα τραγούδια σχετικά με τον Τρωικό πόλεμο/την ελληνική μυθολογία

Παιδιά καλησπέρα,

Είμαι φιλόλογος και στο μάθημα της Ιλιάδας αναφερόμαστε στην πρόσληψη του Τρωικού πολέμου στο σύγχρονο κόσμο. Αφού έχουμε σχοληθεί με ποίηση, hollywood, πίνακες, γλυπτά κι όλα τα σχετικά σκέφτηκα ότι θα ήταν ενδιαφέρον να αναφερθούμε και σε ρεμπέτικα τραγούδια. Μήπως μπορείτε να με βοηθήσετε με ρεμπέτικα τραγούδια που κάνουν αναφορές (ακόμη κι ένας στίχος) στον Τρωικό πόλεμο και στη φιγούρα της Ελένης, αν υπάρχουν Έχω ήδη υπόψη μου το Ήμουνα μάγκας μια φορά/Τι άλλο θέλεις του Βαμβακάρη, τον Πάρη του Μουφλουζέλη και τα Μαλαματένια λόγια. Οποιαδήποτε βοήθεια είναι ευπρόσδεχτη

Και άμα έχετε υπόψη σας κάτι σχετικό με μυθολογία/Αρχαία Ελλάδα γενικά, πείτε το κι αυτό να το ξέρουμε για το μέλλον

ευχαριστώ πολύ

4 «Μου αρέσει»

Θα είχε όντως ενδιαφέρον η πρόσληψη της μυθολογίας γενικά -και του θέματός σου ειδικά- από τους εντελώς λαϊκούς, ολιγογράμματους ανθρώπους, αλλά στο λαϊκό τραγούδι αμφιβάλλω αν υπάρχουν πολλά παραδείγματα πέρα απ’ όσα βρήκες. Πάντως πρέπει να πω ότι εγώ ένα τέτοιο θέμα θα το φύλαγα για μεγαλύτερες ηλικίες. Νομίζω ότι το παιδί της β’ Γυμνασίου , ακούγοντας τον χαριωμένο αχταρμά που ‘χε στο μυαλό του ο Μάρκος, θα βρεθεί στις συμπληγάδες ανάμεσα στο να τα πάρει τοις μετρητοίς ξεχνώντας αυτά που ήξερε και στο να τον αντιμετωπίσει αφ’ υψηλού.

Πάντως, αφού το τολμάς (και εύγε), εμένα δύο πράγματα μου 'ρχονται στο μυαλό, έξω από τον χώρο του τραγουδιού αλλά πάντως, με μια ευρύτερη έννοια, κάπως σχετικά:
α) Ψάξε στις Παραδόσεις του Πολίτη μήπως υπάρχει κάποια σχετική με την ανάμνηση του τρωικού κύκλου
β) Τοπωνύμια όπως τα Λουτρά της Ωραίας Ελένης, η Δασκαλόπετρα στη Χίο (που υποτίθεται ότι καθόταν ο Όμηρος) κλπ.

3 «Μου αρέσει»

για ρεμπέτικα δεν γνωρίζω αρκετά αλλά
υπάρχουν αυτά που ελπίζω να βρεις χρήσιμα

3 «Μου αρέσει»

Ευχαριστώ πολύ, θα το κοιτάξω

Ναι, η αλήθεια είναι ότι το φοβάμαι λίγο αλλά έχουμε πέσει σε πολύ καλή τάξη όπου υπάρχουν δύο παιδιά που είναι από οικογένειες που ασχολούνται με το ρεμπέτικο τραγούδι και μαθαίνουν μπουζούκι και το ζήτησαν τα ίδια. Είχαμε δει την αντίστοιχα παραδείγματα από πιο ανάλαφρα τραγούδια και πήγε πολύ καλά οπότε δε θέλω να τους πω όχι γιατί γενικά ψάχνω κάθε τρόπο να το συνδέσω με πράγματα που τους ενδιαφέρουν. Στο παρελθόν έχουν γίνει αναφορές σε άλλα πιο τολμηρά θέματα, πάντα μετά από ερωτήσεις των παιδιών (πχ σχετικά με τον Πάτροκλο και τον Αχιλλέα ως εραστές και για τις γυναίκες που είχαν ως ερωτικές σκλάβες) και μπορώ να πω ότι το αντιμετώπισαν πολύ ώριμα και (παραδόξως) δεν είχαμε κάποια αντίδραση από τους γονείς. Και επειδή έχουν διαβάσει την Ελένη του Σεφέρη νομίζω η αναφορά στα Μαλαματένια Λόγια θα είναι χρήσιμη (αν και η ανάλυση των στίχων είναι όντως δύσκολη) Και ειδικά τώρα που πάμε online είμαστε απεγνωσμένοι για οτιδήποτε πιο διαδραστικό

Επίσης ναι, πιστεύω ότι η πρόσληση στο λαικό και το ρεμπέτικο τραγούδι είναι πολύ ενδιαφέρον θέμα και ότι θα άνοιγε τα μάτια ειδικά στους φιλολόγους του εξωτερικού, για τους οποίους η κλασική φιλολογία θεωρείται αρκετά ελιτίστικος τομέας. Ελπίζω κάποτε να έχω το χρόνο να εντρυφήσω αρκετά στο ρεμπέτικο και το λαϊκό τραγούδι (διότι προς το παρόν απλά απολαμβάνω τη μουσική χωρίς να έχω πολλές γνώσεις για την ιστορία της) ώστε να ασχοληθώ

3 «Μου αρέσει»

Σ’ ευχαριστώ πολύ. Πολύ όμορφα τραγούδια και τα δύο. Τα έχω ήδη υπόψη μου και για την ακρίβεια, αυτό είχα στο μυαλό μου όταν σκεφτόμουν πρόσληψη στο σύγχρονο ελληνικό τραγούδι, οπότε θα αναφερθούμε σίγουρα και σε αυτά (μαζί με το χωρισμό της Πρωτοψάλτη, το για την Ελένη του Μπορμπούλη, το Βασιλιά της σκόνης και γενικά τέτοια φάση).

1 «Μου αρέσει»

Ως φιλόλογος, μάλλον θα το έχεις υπόψη σου, αλλά ας το βάλω εδώ:

https://nemertes.lis.upatras.gr/jspui/handle/10889/1487

https://nemertes.lis.upatras.gr/jspui/bitstream/10889/11961/3/Nemertes_Liakou(phil).pdf

2 «Μου αρέσει»

Υπάρχει και αυτό εδώ από τον μουφλουζέλη

2 «Μου αρέσει»

Το αναφέρει στο αρχικό της ποστ η Χριστίνα!

1 «Μου αρέσει»

Δεν το είδα λάθος μου!

1 «Μου αρέσει»

Αναμνήσεις του τρωικού κύκλου υπάρχουν κάποιες, αλλά πρώτον: οι Παραδόσεις δυστυχώς, δεν έχουν ευρετήριο και θα ήταν ιδιαίτερα χρονοβόρο το ψάξιμο, εκτός από δύο παραδόσεις για Χίο και Όμηρο στις σελίδες 1 κα 2, που είναι γενικές και δεν μπορούν να συνδεθούν και με τραγούδι. Δεύτερον και κυριότερον, το βιβλίο εκδόθηκε το 1904 και η ύλη του συγκεντρώθηκε τέλος 19ου αιώνα.

3 «Μου αρέσει»

Ναι, το ξέρω αυτό. Τις πρότεινα ως ένα άλλο, εκτός από το λαϊκό τραγούδι, πιθανό πεδίο. Σε περίπτωση δηλαδή που τελειώσουν με τα τραγούδια και μετά θέλουν να ψάξουν πού αλλού εντοπίζονται επιρροές / αναμνήσεις.

2 «Μου αρέσει»

Αναφέρθηκε ο Ισοβίτης του Μάρκου (όπως τον Έκτορα ο Αχιλλευς, τον έσουρνε στο κάρο); Αλλά δεν νομίζω ότι αξίζει να γίνει πολύ κουβέντα.

Με την αρχαιότητα γενικώς, μεταγενέστερα, στη δεκαετία του 1960, είναι ο Μητσάκης με Περικλή (τον αρχαίο έτσι; Αυτόν, της Ασπασίας) et al σε κάνα δυο.

  1. Οι αρχαίοι (με τον Μπιθικώτση, περί το 1960)
    Αυτό μού φαίνεται πιο κοντά προς το ρεμπέτικο ύφος.

Που 'σαι Σωκράτη δάσκαλε να κάνεις θεωρία
ν’ ανέβεις στην Ακρόπολη να δεις τις συνοικίες
να πήξουνε τα μάτια σου στις πολυκατοικίες

  1. Που είσαι καημένε Περικλή (με τον Καλατζή, περί το 1969):

Αυτό είναι πολύ syrtaki style (εκτός αν τρολάρει):

Που 'σαι Ορφέα για να δεις συρτάκι με φιγούρα
κι οι μάγκες να σου κάνουνε χιλιάρικο χαρτούρα.

Έχει κάποιο ενδιαφέρον πώς αντιμετωπίζονται οι αρχαίοι (ιστορία και μυθολογία) στα λαϊκά τραγούδια. Το βιβλίο που προτείνεται στο #5 φαίνεται ενδιαφέρον. Με κίνδυνο να είμαι τελείως οφσάιντ παραθέτω κάποιες σκέψεις μου που φυσικά μπορεί να είναι λάθος.

Νομίζω ότι πρέπει να χωριστεί η περίοδος πριν και μετά την Επανάσταση του 1821. Στις συλλογές Φωριέλ και Πασσόφ (που έχουν πολλά προεπαναστατικά δημοτικά τραγούδια) δεν θυμάμαι να έχω πετύχει κάποια αναφορά σε αρχαία θέματα (αλλά δεν τα έχω ψάξει και επί τούτου). Υπάρχει και η φυλλάδα του Μεγαλέξανδρου που χρονολογείται από τον 17ο αιώνα αλλά δεν ξέρω αν είχε επιρροή σε λαϊκά στιχουργήματα. Έχω την αίσθηση ότι μέχρι την επανάσταση του 1821 στον ελληνικό λαό δεν είχε επιρροή ο αρχαίος κόσμος ώστε να αποτυπωθεί και σε τραγούδια.

Τα χρόνια μετά την ίδρυση του Ελληνικού κράτους οι νεοέλληνες θα γνώρισαν τους αρχαίους στο σχολείο (έτσι τα έμαθε κι ο Μάρκος). Πέρα από τα τραγούδια (λαϊκά και λόγια) της εποχής υπάρχει και ο αυτοσχεδιασμός σε ορισμένες περιοχές. Δεν ξέρω τι έχει διασωθεί σε άλλα μέρη. Παραθέτω παραδείγματα από τις αρχές του 20ου αιώνα από σιφνέικες συλλογές.

Αν και σε λένε Αθηνά δεν πολεμάς με δόρυ
μον’ πολεμάς με ομορφιά, του Δεκαβάλλα κόρη

άλλος

Να 'χα τη σμίλη και σφυρί του παλαιού τεχνίτη
θα σ’ έκανα από μάρμαρο, της Σίφνου Αφροδίτη.

Εκτός από το σχολείο, υπάρχει περιρρέων λογιωτατισμός την περίοδο εκείνη στη Σίφνο που επηρεάζει και αυτούς που το μορφωτικό τους επίπεδο είναι ανύπαρκτο έως μέτριο.

ΥΓ. Ξέχασα τον Ερωτόκριτο

2 «Μου αρέσει»

Στο Παραδόσεις του Ελληνικού Λαού του Ν. Γ. Πολίτου υπάρχουν αρκετές καταχωρίσεις με θέμα τους αρχαίους Έλληνες. Π.χ. Οι παλαιοί Έλληνες ήσαν ψηλοί σαν τις ψηλότερες λεύκες, και όταν έπεφταν χάμω πέθαιναν, γιατί δεν μπορούσαν να σηκωθούν. Γι αυτό ο μεγαλύτερος όρκος των ήταν «Να πέσω, α δε λέου αλήθεια». Ή (απόσπασμα): Οι Γιέλληνις νια φουρά ήταν άντρις θηρία, όχι σα τ’ ημάς σήμερα τς κακαντράκιδις. Σήκουναν β’νά ακέρια. Δεν τ’ράτι τα παλιά τα κάστρα, με τί πέτρις είν’ χτισμένα; Ικιές τς πέτρες τς σήκουναν μι τα χέρια τς κι τς απίθουναν.

Οι σημερινοί ερευνητές πάντως, θεωρούν ότι κάποιες από τις καταχωρίσεις του βιβλίου πιθανόν να προέρχονται από περιστατικά που έμαθαν οι άνθρωποι που τις κατέθεσαν, είτε στο σχολείο (μιλάμε για τέλος 19ου ) είτε από τον δάσκαλο σε καφενείο κλπ. Το πρώτο παράδειγμα μου μοιάζει κάπως για κάτι τέτοιο…

2 «Μου αρέσει»

Ένας άκρως γοητευτικός συσχετισμός του δημοτικού τραγουδιού με την αρχαιότητα είναι αυτός που βλέπει όχι επιδράσεις, αλλά στοιχεία συνέχειας. Για παράδειγμα, μοτίβα αναγνωρίσεων που φαίνεται να απηχούν ομηρικές ανάλογες.

Ο Οδυσσέας, όταν έφτασε στην Ιθάκη, στην αρχή κυκλοφορούσε ινκόγκνιτο. Σταδιακά αναγνωρίζεται με διάφορα πρόσωπα μέχρι, τελικά, τη γυναίκα του και τέλος τους μνηστήρες που εξολοθρεύει. Ένας από τους πρώτους είναι ο πατέρας του ο Λαέρτης, που έχει αποσυρθεί από τα εγκόσμια και σκάβει το αμπέλι του.

Σ’ ένα δημοτικό τραγούδι ο ήρωας, τρεις μέρες μετά τον γάμο του, πέφτει σε μια περιπέτεια (διαφορετική ανά παραλλαγές) που τον απομακρύνει για πολλά χρόνια από τον τόπο του και τη γυναίκα του. Στο τέλος τον κηρύσσουν άφαντο και παντρολογούν τη γυναίκα του. Ο ήρωας έχει μόλις ξεμπερδέψει από τις περιπέτειές του, έχει επιστρέψει στον τόπο του, και είναι στο τσακ αν θα προλάβει να εμποδίσει τον γάμο. Με μια κούρσα αγωνίας όλο και πλησιάζει στο σημείο του γάμου, και στην πορεία συναντάει διάφορα πρόσωπα. Ένας είναι ο πατέρας του που -μαντέψτε- σκάβει το αμπέλι!

-Πες μου να ζήσεις γέροντα, τίνος είναι τ’ αμπέλι;
-Της ερημιάς, της σκοτεινιάς, του γιου μου του Γιαννάκη
που 'ταν τριώ μερώ γαμπρός, δώδεκα χρόνους σκλάβος.
Σήμερα τη γυναίκα του μ’ άλλον την ευλογούνε.

Πάλι στο μοτίβο της αναγνώρισης, είναι και ο Γυρισμός του Ξενιτεμένου (η ωραιότερη παραλογή, κατά τη γνώμη μου). Αρκετά παρόμοια ιστορία, πάλι ένας ξενιτεμένος γυρίζει μετά από τόσο πολλά χρόνια ώστε ούτε αναγνωρίζει κανέναν ούτε τον αναγνωρίζουν. Συναντά τη γυναίκα του. Εκεί το πράγμα γίνεται ακόμη περισσότερο κατά το αρχαίο πρότυπο, γιατί η αναγνώριση είναι αμοιβαία, πρώτα αυτός αυτήν και μετά αυτή αυτόν:

Πρώτα την αναγνωρίζει αυτός, δε λέει τίποτα μέχρι να τσεκάρει αν του έχει μείνει πιστή, και αφού βεβαιωθεί τής αποκαλύπτει την ταυτότητά του αλλά αυτή δεν τον πιστεύει, και του ζητάει σημάδια της αυλής, δεν πείθεται, σημάδια του σπιτιού (μόνο ο Οδυσσέας ήξερε πώς ακριβώς είναι φτιαγμένο το συζυγικό του κρεβάτι), πάλι δεν πείθεται, και τέλος σημάδια του κορμιού, όπου και τελικά πείθεται.

Το θέμα είναι πιασάρικο (οι αναγνωρίσεις είναι μόνο ένα παράδειγμα), έχει μελετηθεί από φιλολόγους εδώ και γενιές και συνεχίζει. Όμως οι παλιοί φιλόλογοι μελετούσαν κυρίως τα έντυπα κείμενα δημοτικών τραγουδιών. Το καταπληκτικό με την εποχή μας είναι ότι μπορείς και να τα ακούσεις. (Πριν 100 χρόνια βέβαια ένας φιλόλογος μπορούσε πολύ πιο εύκολα να τ’ ακούσει, και απευθείας από την πηγή, αλλά θα ήταν απίθανο να το επιδιώξει. Μόνο τον Μπο-Μποβί και τον Νοτόπουλο ξέρω να το έκαναν, γύρω στα 1930-1950. Πριν 30 χρόνια όμως, ενώ θα μπορούσε κάποιος να ενδιαφέρεται εξίσου για τη φιλολογική πλευρά των τραγουδιών όσο και για το άκουσμά τους, δεν είχε τις ευκαιρίες που υπάρχουν σήμερα.)

3 «Μου αρέσει»

κάτι που μόλις θυμήθηκα αν και δεν ξέρω αν είναι σχετικό

2 «Μου αρέσει»

Θαρρώ πως θυμάμαι, γύρω στο 1985, και τον Ερωτόκριτο σε θέατρο σκιών στην τηλεόραση. Θα μου πεις, και τι σχέση έχει ο Ερωτόκριτος; Έχει την εξής: αν ήταν κι αυτό Σπαθάρης, δείχνει μια τάση.

Ο Σπαθάρης (ο Ευγένιος πάντα) δε θα έλεγα ότι ήταν ακριβώς λαϊκός καλλιτέχνης, ήταν μάλλον καραγκιοζίστας, όπως θα έλεγε ο ΘΠ.

Αν ο Ερωτόκριτος δεν ήταν του Σπαθάρη (η πιθανότερη άλλη επιλογή είναι Σπυρόπουλος), τότε ας αγνοηθεί το σχόλιό μου για την τάση.

Αυθεντικός λαϊκός απόηχος αρχαιότητας στο θέατρο σκιών είναι ο Μέγας Αλέξαντρος και το καταραμένο φίδι: ο Μεγαλέξαντρος, που είχε επιζήσει στη νεοελληνική λαϊκή μνήμη ως ο ήρωας που κατάφερε κάθε είδους κατόρθωμα, ταυτίζεται με τον Άη Γιώργη τον δρακοντοκτόνο.

Τα άλλα με την Οδύσσεια είναι περιδιαγραμμάτου.

1 «Μου αρέσει»

Πόσο σίγουρο είναι αυτό; Μην μας διαφεύγει ότι το κλειδί στην όλη ιστορία είναι η γλώσσα του δράκου, που ο δήθεν υπεράνω Μεγαλέξαντρος φρόντισε να κόψει με το σουγιαδάκι (!) του και να φυλάξει επιμελώς στην τσέπη (!) του, ώστε να αποκαλυφθεί η μπαγαποντιά του Καραγκιόζη. Ο Αη Γιώργης, σίγουρα δεν θα κράταγε γλώσσα, αν υποθέσουμε ότι υπήρχε και πασάς…

1 «Μου αρέσει»

Νίκο, η ίδια περίπου ιστορία της δρακοντοκτονίας υπάρχει:
-στο τραγούδι του Άη Γιώργη (χωρίς κόψιμο γλώσσας) - ο δράκοντας κρατάει το νερό
-σε λαϊκό παραμύθι (με κόψιμο γλώσσας) - ο δράκοντας επίσης κρατάει το νερό - όλο αυτό ως απλό επεισόδιο ενός ευρύτερου παραμυθιού
-στο θέατρο σκιών (με κόψιμο γλώσσας) - δε νομίζω να γίνεται αναφορά στο νερό.

Το έργο του Καραγκιόζη δεν το θυμάμαι με λεπτομέρειες, πάνε πάρα πολλά χρόνια που παρακολουθούσα και μελετούσα Καραγκιόζη. Πάντως δεν είναι από τα πολύ παλιά, παρότι κλασικό. Έχει συγκεκριμένη πατρότητα, δεν τη θυμάμαι αλλά νομίζω πως δεν αμφισβητείται.

Το τραγούδι του Άη Γιώργη πρέπει να είναι παλιότερο, αλλα΄και πάλι όχι από τα παλιά παλιά δημοτικά: μεγάλη διάδοση μεν, πλήθος παραλλαγές (άρα όχι χτεσινό), ομοιοκατάληκτο δε (άρα ούτε και μεσαιωνικό). Εφόσον όμως ο Άη Γιώργης εικονίζεται ως δρακοντοκτόνος σε όλη την επίσημη χριστιανική εικονογραφία, υποθέτω ότι η ιστορία θα είναι πολύ παλιότερη. Επ’ αυτού δεν έχω ιδέα. (Μη έχοντας ιδέα βέβαια δεν αποκλείω και την πιθανότητα να υπάρχει κάποια διαφορετική εκκλησιαστική ιστορία με δρακοντοκτονία, άσχετη από το τραγούδι, και δευτερογενώς ο Άη Γιώργης να έγινε ήρωας και της υπόθεσης του τραγουδιού απλώς λόγω του ενός κοινού σημείου.)

Το παραμύθι είναι σίγουρα παλιότερο και από το έργο του Καραγκιόζη και από το τραγούδι, χωρίς να ξέρω αν είναι και παλιότερο από την ιστορία του Άη Γιώργη που τυχόν προϋπήρχε (αν προϋπήρχε) του τραγουδιού.

Λοιπόν, σ’ όλα αυτά ο βασικός πυρήνας είναι ο ίδιος, αλλά διαφέρουν κάποια σημεία. Ο Άη Γιώργης δε θέλει ανταμιβή, επομένως δε θα εξυπηρετούσε την πλοκή να αμφισβητηθεί ότι αυτός έκανε το κατόρθωμα και να πρέπει να το αποδείξει. Στις άλλες δύο εκδοχές υπάρχει ανταμοιβή, το χέρι της βασιλιοπούλας / βεζιροπούλας, οπότε και το επεισόδιο με την αμφισβήτηση - απόδειξη έχει νόημα.


Αυτά ξέρω, περισσότερα όχι, αν και θα με ενδιέφερε να μάθω.

1 «Μου αρέσει»

Για να είμαι ακριβέστερος, η ίδια ανταμοιβή υπάρχει και στο τραγούδι του Άη Γιώργη, απλώς ο ίδιος την απορρίπτει. Αντί πασά υπάρχει βασιλιάς.

Το θεριό έτρωγε έναν άνθρωπο κάθε μέρα για να ελευθερώσει το νερό. Εκείνη τη μέρα έπεσε ο κλήρος στη βασιλιοπούλα. Ο άγιος πέρναγε εντελώς τυχαία, σκότωσε το θεριό, έσωσε όλη την πολιτεία, αλλά κατ’ εξοχήν βέβαια έσωσε τη βασιλιοπούλα. Για όλα αυτά ο βασιλιάς άρχισε να του προτείνει διάφορες ανταμοιβές: την κόρη του για γυναίκα, τον θρόνο κλπ., αλλά εκείνος δεν ήθελε τίποτε, μόνο να του χτίσουν μια εκκλησία.

Στον Καραγκιόζη ο πασάς έχει προκυρήξει την ανταμοιβή από πριν: εκατό λίρες μπαξίσι, την θυγατέρα του πασά διά σύζυγον, και μετά τον θάνατο του πασά να λαμβάνει και τον θρόνο. Και θυμάμαι ότι σε μια κρίσιμη στιγμή της μάχης με το θεριό ο Μεγαλέξαντρος αναφωνεί «βόηθα Χριστέ και Παναγιά, κι εσύ αγιά Ειρήνη (ο συγκρητισμός σε όλο του το μεγαλείο!!), για να σκοτώσω το θεριό, να πάρω τη Σερήνη», αλλά δε θυμάμαι αν τελικά όντως την παίρνει ή γίνεται κάποιο άλλο τέλος.

Στο παραμύθι γίνεται όπως και στον Άη Γιώργη, μόνο που ο ήρωας (ανώνυμος, ο τρίτος γιος κάποιου βασιλιά) και πάλι δεν παίρνει τη βασιλιοπούλα γιατί έχει δώσει λόγο σε μιαν άλλη, που επίσης την έσωσε, σε προηγούμενο επεισόδιο - είπαμε, είναι ένα σύνθετο παραμύθι. Επειδή ακριβώς ο ήρωας είχε τον νου του στην άλλη, και ήθελε να φύγει από τη χώρα όπου σκότωσε το θεριό, γι’ αυτό και δεν πήγε -όπως ο Άη Γιώργης- να δηλώσει ότι αυτός ήταν ο ήρωας. Καλού κακού όμως κράτησε τις γλώσσες (είχε πολλά κεφάλια το θεριό) και, όταν ένας άλλος, απατεώνας (σπανός μάλιστα!) παρουσιάστηκε και ισχυρίστηκε ότι αυτός ήταν, εκεί φανερώθηκε.

1 «Μου αρέσει»

Υπάρχει ένα τραγούδι που αναφέρεται στην Ιλιάδα το οποίο τραγουδιέται κάθε κυριακή του Ασώτου από τους λεχρίτες στην Θεσσαλονίκη. Δεν είναι φυσικά ηχογραφημένο και σίγουρα δεν κάνει για διδασκαλία στην τάξη γιατί είναι παντελώς πρόστυχο!
Επίσης έλεγε και ο Σόλωνας ένα παρόμοιο άλλα δεν το θυμάμαι καθόλου.
Δεν βοηθάω το ξέρω…

3 «Μου αρέσει»