Το δικό μου είναι δύο τετράμετρες φράσεις. «Ερώτηση» αυτή που έγραψα, και «απάντηση» με τα δύο πρώτα μέτρα ίδια και τα άλλα δύο να καταλήγουν στην τονική Ντο. Δεν το έγραψα, γιατί δε θυμάμαι πώς ακριβώς γίνεται η κατάληξη.
Να σημειώσουμε μεταξύ των άλλων μουσικών και την εξαιρετική Ουρανία Λαμπροπούλου στο σαντούρι, η οποία το 2021 ολοκλήρωσε τη διδακτορική μουσικολογική διατριβή της πάνω στο πειραιώτικο ρεμπέτικο: Le Rébétiko du Pirée : implications du Makam dans la période de l’entre-deux-guerres (Paris 8)
Μωρέ μπας κι ήταν αυτό; Στο οργανικό δεν αναγνωρίζεται καμία προφανής ομοιότητα, το τραγούδι όμως θα μπορούσε να είναι περίπου η μελωδία που θυμόμουν, και να την ψιλοαλλοίωσε η δική μου μνήμη:
Είναι η «υπακοή», με κάποιες μικροδιαφορές, στο Νιχαβέντ Πεσρέφι του Πετράκη, σελ. 134, Ρωμηοί Συνθέτες της Πόλης, Τσιαμούλης / Ερευνίδης, πρώτη έκδοση (1998).
Πολύ ενδιαφέροντα όλα αυτά. Το κυπραίικο τραγούδι είναι ο σκοπός που, σε απόδοση ελεύθερου ρυθμού, τον ξέρουμε ως το αργό μέρος του Μπαρμπαγιαννακάκη. Η οργανική επανάληψη υπάρχει και σε έρρυθμο στον Μπαρμπαγιαννακάκη, ως εισαγωγή.
Παρόμοια όπως στην Κύπρο, δηλαδή έρρυθμα και χωρίς το δεύτερο μέρος (άντε άντε Μπαρμπαγιαννακάκη), ο σκοπός παραδίδεται και από τη χερσόνησο της Ερυθραίας:
Αυτά όμως είναι σε ουσακλήδικους δρόμους (Ουσάκ, και στον Μπαρμπαγιαννακάκη και με λίγο Καρτζιγιάρ), δεν είναι Νιχαβέντ. Ίδια κίνηση, χοντρά χοντρά, αλλά μια βαθμίδα πιο ψηλά.
Το σεμάι του Πετράκη:
Το σημείο που μας ενδαφέρει μπαίνει περίπου στο 2’50’'.
Να πούμε κιόλας ότι τον Μπαρμπαγιαννακάκη τον υπογράφει ο Τούντας για δικόν του. Δε θα τσιμπήσω. Δύο εντελώς διαφορετικοί σκοποί, ο ένας ελεύθερου ρυθμού (που όμως σε έρρυθμη εκδοχή ξαναπαραδίδεται ανεξάρτητα ως παραδοσιακός), ο άλλος έρρυθμος, χωρίς την ελάχιστη στιχουργική συνάφεια, και θα μας πεις ότι δεν ήταν απλώς παραδοσιακή πρακτική με έναν αργό σκοπό και στη συνέχεια γύρισμα σε άλλον γρήγορο;
Της ίδιας γνώμης μού φαίνεται να είναι και η ορχήστρα Smyrna: