Πειραιώτικος δρόμος

και ενας ‘‘πειραιωτικος’’ εξ’ αμερικης…

κατι απο νικο βραχνα θυμιζει… :thinking:

Λίγο πολύ ο Μποχώρης είναι (μελωδικά εννοώ). Κι αυτός σμυρνναίικο.

Κοίτα πλάκα που θα καταλήξουμε στο τέλος ότι ο πειραιώτικος είναι ο μόνος δρόμος που δεν καλλιέργησαν οι Πειραιώτες!

Ωστόσο από Βραχνά κι εγώ κάτι θυμάμαι να έχουμε δει σε πειραιώτικο δρόμο. Το στυλ του Βραχνά είναι βέβαια εντελώς παλαιοπειραιώτικο, οπότε ίσως εκεί βρούμε τίποτα (αν δεν είναι και πάλι διασκευή-προσαρμογή από σμυρναίικο χαβά).

Στίχος:
Το φουμάρουν οι γιακάδες > οι γι’ αγάδες (ευφωνικό γι- όπως έχει σχολιάσει πολλές φορές ο Νίκος Π. για τη Ρόζα.)

Έλα ρε Περικλή, μη λέμε και υπερβολές. Φυσικά και υπάρχουν τραγούδια σε πειραιώτικο δρόμο από εκπροσώπους της Πειραιώτικης σχολής. Έτσι τελείως πρόχειρα σκέφτομαι το πολύ χαρακτηριστικό “Τα μαγεμένα μάτια σου” του Μάρκου, το “Εφουμέρναμε ένα βράδυ” και το “Καραντουζένι” του ίδιου, τα τρία πρώτα τραγούδια που περνάει ο Γκόγκος, δηλαδή “Καπνουλούδες,” “Πάντα με γλυκό χασίσι”, “Ήταν άνοιξις”, που όμως είναι σε μίξη με ραστ ή χιτζάζ (αλλά αυτό ήταν σύνηθες), και είμαι σίγουρος κι άλλα αν κάτσουμε να το σκεφτούμε περισσότερο. Εντάξει, δεν είναι και τόοοσα πολλά τα παραδείγματα της δισκογραφίας αλλά σίγουρα δεν είναι μηδενικά. :slightly_smiling_face:

1 «Μου αρέσει»

Α μπράβο. Να 'σαι καλά Κώστα, σύχασα τώρα! Αρκετά από αυτά είναι όχι απλώς πειραιώτικα με τη γεωγραφική έννοια, αλλά και πλήρως αντιπροσωπευτικά της σχολής. Απλώς δεν τα θυμόμουν!

Έχει επισημανθεί πολλαχού σ’ αυτό το φόρουμ ότι η “Θεωρία του Ρεμπέτικου” (ανύπαρκτη ακόμα ως κόρπους αλλά ούτε καν τμήματά της έχουν δημοσιευτεί, πόσο μάλλον ευρέως αναγνωριστεί…) πάσχει σφόδρα από έλλειψη ευρέως αποδεκτών ορισμών. Τί ακριβώς θα πει “Πειραιώτικο ρεμπέτικο”; Τί ακριβώς θα πει “Πειραιώτικα τραγούδια”; Τί ακριβώς θα πει “Πειραιώτικη σχολή”;

1 «Μου αρέσει»

Το μπουζοκομπαγλαμαδιστί ρεμπέτικο που παίζανε τα Πειραιωτάκια –προ, κατά και μετά την έλευση της του Πειραιώς ξακουστής τετράδος

Τα τραγούδια που είτε γεννήθηκαν/ποιήθηκαν σε πειραϊκό συγκείμενο είτε αφορούν θεματολογικά τον Πειραιά

Η «σχολή» με τους μπουζουκομπαγλαμάδες όπως αυτή εμβληματικά εκπροσωπήθηκε από την Τετράδα την ξακουστή του Πειραιώς

2 «Μου αρέσει»

Όλα τα παραπάνω, Άνθιμε, κατά τη προσωπική σου βέβαια άποψη. Αν ρωτηθούν και άλλοι, θα απαντήσουν πιθανότατα αλλιώς, ίσως κάποιοι εντελώς αλλιώς.

Ε…θα απαντήσει και όποιος άλλος θέλει στα ερωτήματα που σε απασχολούν, θα συζητήσουμε τις απαντήσεις, θα αξιολογηθούν κριτικά τα επιχειρήματα και …κάπως έτσι θα βάλουμε κι εμείς το κατά δύναμιν λιθαράκι μας στη στέρεα συγκροτημένη θεωρητική προσέγγιση του ρεμπέτικου.

Τώρα, όσον αφορά την “πειραιώτικη σχολή”, διαπιστώνω ένα consensus μεταξύ των πάσης φύσεως και εποχής ρεμπετολογούντων. Όχι;

1 «Μου αρέσει»

Ποιά είναι αυτή; Πού υπάρχει; Προσωπικά αγνοώ την ύπαρξη τέτοιου κόρπους.

Πιθανόν. Υπάρχουν κι άλλα παρόμοια consensus; Φτάνει το παραπάνω, για να θεμελιωθεί το κόρπους; αν ναι, ας ασχοληθεί όποιος νομίζει ότι κάτι θα πετύχει. Προσωπικά, όπως έχουν διαπιστώσει όσοι με διαβάζουν, έχω πλέον μπουχτίσει χωρίς αποτέλεσμα και σταματήσει να ασχολούμαι με το θέμα, εδώ και πάρα πολλά χρόνια.

συμφωνω σε ολα με τον ανθιμο. πριν 20 χρονια καναμαν προβες με τον μπαμπη μπακαλη τον γνωστο συνθετη, και ειπε καποιος εκει για ενα τραγουδι, πειραιωτικος ειναι… και λεει ο μπακαλης, δεν υπαρχει τετοιος δρομος, οι μαγκες στον πειραια τον ελεγαν ετσι, χιτζασκαρ ειναι, μας ειπε. παρ’ ολα αυτα, περασε στην μουσικη ορολογια, αφου βλεπουμε και στους δισκους τους παλιους με τους μορφωμενους μουσικους της εποχης, να αναγραφεται, ‘‘μανες πειραιωτικος’’ και να εχει οντως αυτο το στοιχειο με την αυξημενη τεταρτη. σαμπως και ο ‘‘καλαματιανος’’ δεν ειναι μουσικος ορος, αλλα ολοι λεμε, καλαματιανο ειναι. κι ας μην ειναι απο την καλαματα το ασμα.

2 «Μου αρέσει»

Πώς δεν υπάρχει; Αυτό που δεν υπάρχει (κι αν υπάρχει είναι μια υπόθεση λίγο ασαφής και με αρκετό περιθώριο για διαφορετικές απόψεις) είναι συγκεκριμένο μακάμι που να αντιστοιχεί στον πειραιώτικο δρόμο. Μήπως εννοούσε κάτι τέτοιο;

Γιατί όταν βλέπεις την αυξημένη τέταρτη να συνδυάζεται συστηματικά με τη λέξη πειραιώτικος, και το όλο άκουσμα να είναι διακριτό από του χιτζαζκιάρ, ε τότε τι άλλο θέλουμε για να πούμε ότι υπάρχει;

Όσο για τους μανέδες, ο πειραιώτικος πρέπει να είναι η μοναδική περίπτωση όπου μανές τιτλοφορείται από λαϊκό δρόμο κι όχι από οθωμανικό μακάμι. Και όχι ένας, κάμποσοι:

1 «Μου αρέσει»

Το Χιτζασκιάρ μπαίνει πολύ δυναμικά από την οκτάβα, και χρησιμοποιεί κανονικά την έλξη 4# προς 5η. Ο Πειραιώτικος κινείται γύρω από την 5η και έχει μόνιμη την 4#, η οποία πέφτει μόνο στην καταληκτική φράση.
Σαν Πειραιώτικο ρεμπέτικο κι εγώ αντιλαμβάνομαι την σχολή του Πειραιά (από Τετράδα μέχρι Βραχνά).

Hello, i am looking for a zeybekiko in the δρόμος piraiotiko, from Pirea, 1930ies, for example from the TETRAS or other musicians.

Can you help me?

Kindly regards from Vasilika Evia!

1 «Μου αρέσει»

This is the typical example you’re looking for:

3 «Μου αρέσει»

Και ο Σκαρβέλης σε πολύ καλή στιγμή!

2 «Μου αρέσει»

Μετά το 1:00 (τέλος πρώτης στροφής) θυμώνει ο Μάρκος!

2 «Μου αρέσει»

και βεβαίως χάνεται ο Σκαρβέλης…

κι ενα πειραιωτικο βορειοδυτικως του πειραια…!

Σκέφτομαι ότι ο πειραιώτικος θα μπορούσε να προέρχεται από εκλαΐκευση του χιτζασκιάρ στα χέρια αλανιών και ντερβισάδων με μπαγλαμάδες, και η έξτρα λαϊκότητα/απλοϊκότητα σε σχέση με τον χιτζασκιάρ θα συνετέλεσε στον χαρακτηρισμό του ως «πειραιώτικο» από κάποιους, παρότι μάλλον είναι περισσότερο «σμυρναίικο» παρά «πειραιώτικο» φαινόμενο. Δηλαδή νομίζω πως η εκλαΐκευση του χιτζασκιάρ οδηγεί σχεδόν αναγκαστικά στον πειραιώτικο: αν αφήσεις την πιο «έντεχνη» αντιφωνία και παίζεις πιο κάτω, θα βρεθείς να παίζεις αβέρτα την αυξημένη 4η (αλλιώς τι γυρεύεις εδωπέρα, τόσο χρώμα είχες και αλλού), η οποία θα βρεθεί ντε φάκτο και τελικά ντε γιούρε να είναι η «κανονική» νότα της κλίμακας, και άρα είσαι πια και σε άλλο «δρόμο».

Εάν συμβαίνει αυτό, θα σχετίζεται και με το ότι ο δρόμος χιτζασκιάρ κρατάει τόσο το σεΐρι: δηλαδή στον χιτζασκιάρ αν φύγεις από το σεΐρι μάλλον θα φύγεις και από την κλίμακα, άρα ό,τι μένει στον δρόμο είναι ό,τι μένει στο σεΐρι, ό,τι έφυγε έγινε πειραιώτικος.