οραιοςςςςςςςςςςςςςςςς
Από συντονιστή: Φίλε rembetis, καλώς όρισες στο φόρουμ και καλές συζητήσεις! Προσπάθησε, όταν δημοσιεύεις κάτι, να είσαι πιο σαφής: ποιά δημοσίευση σχολιάζεις με τη δική σου δημοσίευση;
Τώρα το βλέπω, μετά από ενάμιση χρόνο! Φυσικά και το “Τσίλιας” είναι υποκοριστικό του Βασίλης στα βλάχικα, καμμία σχέση με τσίλιες κλπ. Νομίζω μάλιστα ότι σωστότερο είναι το “Τσίλας”, όπως σημειώνει και η παλιά φίλη Ιωάννα, πιο πάνω.
Το Τσιλιας το εχω συναντησει πολλες φορες,το Τσιλας ποτε,ουτε το εχω ξανακουσει.Αλλη παραλλαγη του Βασιλης που εχω συναντησει αλλα σπανιοτερα ειναι το Τσίκος.
Το «Μάρκος Βαμβακάρης ή “Φράγκος”» τελευταία το βλέπω όλο και συχνότερα σε βιντεάκια, σάιτ με στίχους, κλπ…
Ισχύει όμως; Έχω δύο βασικές επιφυλάξεις. Η μία είναι ότι ο Βαμβακάρης ήταν Φράγκος (=καθολικός), οπότε αν κάπου κάποιος τον ανέφερε ως Φράγκο δεν έπεται ότι ήταν και παρατσούκλι. Η άλλη είναι ότι δεν το έχω ακούσει ποτέ. Δεν ξέρω π.χ. ούτε μία ηχογράφηση που κάποιος να λέει «γεια σου Φράγκο» όπως αλλού λένε «γεια σου Ανέστο μαύρη γάτα» π.χ… Βέβαια ούτε το “κοντραμπάσο” έχω ακούσει, και αυτό δεν είναι λόγος να το αμφισβητώ. Γιατί; Γιατί είναι μια τόσο απροσδόκητη λέξη για να προσφωνείς κάποιον, που αποκλείεται μεταγενέστερα κάποιος να την έβγαλε από το κεφάλι του από κάποια παρανόηση.
Για το “Φράγκος” όμως θεωρώ ιδιαίτερα πιθανό να ξεκίνησε από κάποιον σημερινό ο οποίος, επιδιώκοντας την εξαντλητικότερη δυνατή πληρότητα σε κάποια πληροφορία που έγραφε σχετικά με το Βαμβακάρη, πρόσθεσε και μια λέξη που ήταν απλός κυριολεκτικός χαρακτηρισμός αλλά ο ίδιος την πήρε για παρατσούκλι.
Εκτός βέβαια αν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη μαρτυρία που να λέει κάτι του στυλ «κι ένας Μάρκος, Φράγκο τον φωνάζαμε συνήθως, αυτός ήταν από τη Σύρα, καλό μπουζουκάκι, Βαμβακάρης ήταν το κανονικό του»…
Ο Μάρκος για τον εαυτό του, στα γεράματα (αυτοβιογραφία, διηγείται για τα παιδικά του χρόνια στην άνω Σύρα): “Φράγκο, χόρεψε ρε, κι αρχίναγα γώ και μόλις χόρευα μέναν μ’ ανοιχτό το στόμα”. Και σίγουρα το έχει επαναλάβει το φράγκος και σε αρκετά ακόμα σημεία της διήγησής του, μόνο που βαρυέμαι να τα ξαναψάξω. Το ότι πράγματι ήταν φράγκος δεν μπέρδευε και πολύ: Και ο Τσιτσάνης, βλάχικα μίλαγε αλλά το “βλάχος” το θεωρούμε παρατσούκλι.
Για το “κόντρα μπάσο” δεν έχω ακούσει τίποτα απολύτως.
Καλησπέρα Νίκο!
Πως έτυχε και μιλούσαμε με έναν φίλο που έχει καταγωγή από Δυτική Μακεδονία για την προφορά του Τσιτσάνη. Ανεξάρτητα του γεγονότος ότι καταλαβαινόμαστε όταν λέμε ότι ο Τσιτσάνης μιλούσε βλάχικα, ήθελα απλά να διευκρινήσω ότι επι της ουσίας μιλούσε με “χωριάτικη” προφορά, μία προφορά αρκετά διαδεδομένη στη Μακεδονία, επηρεασμένη μάλλον τη μακρόχρονη συμβίωση των ελληνικών με τα σλάβικα. Και το βλάχος έχει φυσικά υποτιμητικό περιεχόμενο. Οι Αθηναίοι ήτανε πάντα αρκετά επικριτικοί με προφορές που διέφεραν της hoch greek. Το ίδιο φυσικά ισχύει και σε άλλες χώρες όπως πχ στη Γαλλία όπου οι Παριζιάνοι κοροϊδεύουν τους Μασσαλιώτες για την προφορά τους.
Διόνυσε, μήπως θα έπρεπε να κάνουμε ένα δισχωρισμό ανάμεσα στα βλάχικα=“χωριάτικα” ελληνικά και βλάχικα=λατινογενής γλώσσα; Εσύ μάλλον εννοείς το πρώτο και όχι το δεύτερο.
Τώρα, το αν ο Τσιτσάνης είχε το παρατσούκλι “Βλάχος” γιατί ήταν Βλάχος στην καταγωγή ή επειδή μιλούσε τα ελληνικά με “χωριάτικη” προφορά είναι άλλο ζήτημα!
Η νότια Ελλάδα αγνοεί ότι υπάρχουν Βλάχοι και “βλάχοι”. Αγνοεί επίσης ότι υπάρχουν και Έλληνες των οποίων οι παπούδες ποτέ δεν μίλησαν Ελληνικά στα χωριά τους. Και δεν είμαι και τόσο σίγουρος ότι η συγκεκριμένη “χωριάτικη προφορά” της Μακεδονίας οφείλεται στο ότι κάποιοι που σήμερα είναι Έλληνες, μίλαγαν μόνο σλάβικα ή μόνο βλάχικα σε παλαιότερες εποχές. Θέλουν ψάξιμο αυτά και καλύτερα απ’ όλους τα ξέρουν οι ντόπιοιι. Όταν πάντως ο (αστός) Αθηναίος κορόϊδευε κάποιον για τη 'βλάχικη” προφορά του, εννοούσε αυτό που εννοούμε και η Εύα και ο Διονύσης και εγώ.
Εγραψες Νίκο!!! :088:
Υ.Γ. Ναι Ευα, εννοώ το πρώτο. Οσο έχω ακούσει τον Τσιτσάνη σε συνεντεύξεις, εκτός από την προφορά του δεν είδα κάτι στο λόγο του που να παραπέμπει, είτε σε “χωριάτικες” εκφράσεις είτε σε κάτι άλλο εκτός από ελληνικά, τα οποία μου αρέσουν κιόλας γιατί είναι απλά, καθαρά και στρωτά.
Οι (αστοί) Αθηναίοι είναι μάλλον αρχοντοχωριάτες, χωρίς να το καταλαβαίνουν οι ίδιοι! Αστεία αστεία, όπως λέει και ο Διόνυσος, αυτή η νοοτροπία υπάρχει παντού στον κόσμο…οι “πρωτευουσιάνοι” είναι συνήθως λίγο επηρμένοι, και ας ήρθαν οι περισσότεροι από κάπου αλλού αρχικά.