Ο μύθος του Μπουζουκιού Δημήτρης - "Μπέμπης" Στεργίου

Είχα και έχω την τύχη να έχω ένα Πατέρα ο οποίος μεγάλωσε στο Χαζηκυριάκειο. Οι επειρείες του αμέτρητες. Μεγάλωσε ανάμεσα στους μεγαλύτερους ρεμπέτες της Ελλάδας. Ο Δημήτρης ο Στεργίου καθόταν απέναντι ακριβώς από το πατρικό του. Οι πενιές του φεύγανε από το μικρό καμαράκι και γλύκαιναν όλο το τετράγωνο. Ο Παπαϊωάννου , η Σεβας Χανούμ, η Σωτηρία η Μπέλλου, Ο Τσιτσάνης όλοι θαύμαζαν τη δεξιοτεχνεία του. Ήταν πιο γρήγορος και από το Χιώτη. Πάντα όμως του άρεσε η αφάνεια. Ήταν για αυτόν και για τους φίλους…

με εκτίμηση
ΑΛΗΦΡΑΓΚΗΣ ΙΩΑΝΗΣ

1 «Μου αρέσει»

Πριν κάνα δυο μήνες έμαθα για κάποιον Μπέμπη ό οποίος συναγωνίιζονταν το Χιώτη. Κατόπιν έρευνας στο internet βρήκα πολλές συνεντέυξεις παλαιότερων μουσικών (Ζαμπέτας, Παπαϊωάννου κ.α.) οι οποίοι μιλησαν με τα καλύτερα λόγια για τον Μπέμπη. Προσφάτως άκουσα το cd του (το μοναδικό του) καθώς και ένα άλλο σόλο (πενιές του μπέμπη). Από αυτά που άκουσα ομολογουμένως δεν εντυπωσιάστηκα (περίμενα κάτι ποιο γρήγορο). Μήπως υπάρχουν άλλες ηχογραφίσεις του που να αποδεικνύουν καλύτερα την δεξιοτεχνία του?

ΥΓ Δεν αμφισβητώ αυτά που διάβασα για τον εν λόγω μουσικό. Απλά ερευνώ περισσότερο το θέμα.

Μπορείς να πας στην Εκθεση της Φρανκφούρτης σε μερικούς μήνες. Εκεί θα έχει καινούργια μοντέλα της Φεράρι και της Λαμποργκίνι, πολύ γρήγορα.

1 «Μου αρέσει»

Να πώ κι εγώ την άποψη μου για το θέμα. Ο Μπέμπης ήταν ένας σπουδαίος παίκτης του οργάνου.Η κρίση καλύτερος-χειρότερος δεν είναι αντικειμενική για αυτά τα μεγαθήρια του μπουζουκιού.Τι να συγκρίνεις τον Ευριπίδη με τον Σοφοκλή;Χιώτης ή Τσιτσάνης ή Μάρκος ή δεν ξέρω κι εγώ πόσοι άλλοι.Το αργός γρήγορος πάλι μικρή σημασία έχει.Τον ήχο που βγάζει ο Μάρκος μπορεί να τον προσεγγίσει κανείς; Να ακούσεις κάποιον και να μπερδευτείς να πείς:“παίζει ο Μάρκος ή μοιάζει στο Μάρκο”.Τις πενιές Μπέμπη τις έχω ακούσει σήμερα τέσσερις-πέντε φορές πιο γρήγορα από το Μπέμπη(στο 200+ του μετρονόμου).Ωστόσο τη στρογγυλάδα και την εκφραστικότητα που έχει ο Στεργίου δεν την βγάζει κανείς.Το κάθε λουλούδι έχει διαφορετικό άρωμα. Άλλος πουλάει ταχύτητα,άλλος πάθος, άλλος άλλα…Ο Κωνσταντίνου μεταφέρει μια εμπειρία του δίπλα στον Παπαιωάννου.Έπαιζε πιτσιρικάς και δώστου τρίλιες, δώστου τρεχαλητό, δώστου περικοκλάδες και φιοριτούρες.Και ο ΜπαρμπαΓιάννης από κάτω “όρμα μικρέ και φάτο μικρέ!”.Μόλις ανεβαίνει αργά να παίξει του λέει:“Έχεις μια κουρσάρα κι έχεις βρεί λεωφόρο μεγάλη κι ανοικτή και τρέχεις.Μόλις μπαίνεις όμως στα στενά θα βρεθεί ένα κατσαριδάκι που ξέρει τα κατατόπια και θα σε αφήσει πίσω”.Ξεκινάει το ταξίμι σουρωμένος και στις πρώτες τρείς νότες ζαλίστηκα!".Ο καθένας απ’αυτούς έχει άλλα κατά τη γνώμη μου.Μπορεί σήμερα να τρέξουν ως εκεί που δε πάει άλλο.“Και τα τρένα τρέχουν αλλά δεν γίναν μπουζουξήδες…”(Κ.Παπαδόπουλος)

Νίκο,

Καλωσόρισες.

Αν και ειρωνικό το σχόλιο του Άρη, νομίζω ότι αυτή τη φορά θα συμφωνήσω μαζί του ότι είναι το πλέον κατάλληλο.

Μπέμπης, Χιώτης είναι θρύλλοι του μπουζουκιού, άνθρωποι που έχουν χαράξει ανεξίτηλα το στίγμα τους στην μουσική της χώρας μας.

Στη Φραγκφούρτη πάντως, τα οχήματα δεν θα τρέχουν. Μετά τα 64ρτα και τα 128δοα, τί; Τρομάρα μας!

Ωραία η ειρωνία

Ρώτησα:Μήπως υπάρχουν άλλες ηχογραφίσεις του που να αναδηκνείουν καλύτερα την δεξιοτεχνία του?

Παντού αναφέρεται ώς βιρτουόζος (συνήθως οι βιρτουόζοι διακρίνονται για την ταχύτητα) για αυτό και αναφέρομαι στην ταχύτητα τουκαι όχι στον στρογγυλό παίξιμο.

Δεν αμφισβήτησα το Μπέμπη. Ποιος είμαι άλλωστε για να το κάνω (ούτε καν τρίχα απ τα αχαμνά του - για να ρίξουμε και λίγο το επίπεδο).Δεν είναι τυχαίο ότι αποκαλείται ο θεός του μπουζουκιού.

Ούτε εριστική διάθεση είχα ούτε ειρωνική. Απλά έκανα ένα post αρχικά λέγοντας την πρώτη εντύπωση μου και εν συνεχεία ρωτώντας κάτι και αμέσως πετάγεται (ο έξυπνος) ο ΑΝ να μου την πει.

Από παλαιότερα post που διάβασα δεν σε είχα για άτομο τέτοιου επιπέδου κύριε ΑΝ. (έτσι για να στην πω και εγώ)

Αυτά τα ολίγα από εμένα.

(Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/ην pater 09 Φεβρουάριος, 2006)

(Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/ην pater 09 Φεβρουάριος, 2006)

Επίσης δεν σύγκρινα κανέναν με κανέναν. Απλά επειδή όταν σκεφτούμε ταχύτητα μας έρχεται ο Χιώτης στο μυαλό για αυτό έγραψα “συναγωνίζονταν το Χιώτη”.

Από ότι διάβασα άλλωστε έκαναν και κόντρες ταχύτητας στο Πινγκαλς. Παρόλα αυτά δεν στάθηκα στην σύγκριση αυτών των δύο. Ούτε έχει και νόημα μία τέτοια συζήτηση σύγκρισης. Για αυτό και θα συμφωνήσω με το παρακάτω:
Μπέμπης, Χιώτης είναι θρύλλοι του μπουζουκιού, άνθρωποι που έχουν χαράξει ανεξίτηλα το στίγμα τους στην μουσική της χώρας μας.

Νίκο, στο “ψαχτήρι” του forum θα βρεις μερικές από τις συζητήσεις που έχουν γίνει σε αυτό το forum, στο παρελθόν, για τον Μπέμπη. Άλλη μία καλή πηγή για πληροφορίες περί Μπέμπη και Χιώτη είναι το βιβλίο της Ιωάννας Κλειάσιου για τη ζωή του Τάκη Μπίνη. Ο Μπίνης ήταν κολλητός με τον Μπέμπη (μαζί στην Ελλάδα και στην Αμερική). Είναι αλήθεια ότι ο Μπέμπης απέφευγε τις ηχογραφήσεις, εξ ου και ελάχιστα δείγματά του υπάρχουν σήμερα. Όταν του έλεγαν περί ηχογραφήσεων έλεγε “ας έρθουν να με ακούσουν”…

Το cd που βρήκες (http://www.musicmirror.gr/index.html) το έχει επιμεληθεί ο Βαγγέλης Αρναουτάκης και περιλαμβάνει , νομίζω, σχεδόν όλες τις ηχογραφήσεις που έκανε στην Αμερική ο Μπέμπης.
Εάν βρεις τον Άρη στα κέφια θα σε κατατοπίσει περισσότερο,αρκεί να κάνεις τη σωστή ερώτηση. Η ταχύτητα δεν είναι μέγεθος σύγκρισης όπως (μάλλον απότομα) κατάλαβες.
Καλό ψάξιμο…

…Όταν λες “σωστή ερώτηση” συνονόματε, τι ακριβώς εννοείς ; Υπάρχει κάποια λίστα με τις προβλεπόμενες ;

Υ.Γ. Άλλος για ειρωνεία ;;; :stuck_out_tongue:

Δικαιολογημένη η αγανάχτησή σου για το ειρωνικό μου σχόλιο. Τι να κάνουμε; Αυτά έχουν τα φόρα…

Ο Μπέμπης δυστυχώς μας άφησε ελάχιστες ηχογραφήσεις. Δεν γούσταρε να παίζει σε δίσκους (στο επόμενο τεύχος της “Κλίκας” ο Γ. Σταματίου μιλάει και γι’ αυτό το θέμα), αλλά τα λίγα που έπαιξε δίνουν μια γεύση.
Βρες ν’ ακούσεις το “Γεια σου Περαία αθάνατε” του Γενίτσαρη, με τον Καζαντζίδη. Ορισμός της “στρογγυλής” ολοκάθαρης πενιάς.
Το μινόρε του Μπέμπη είναι το πρώτο που παίχτηκε σε δίσκο μ’ αυτή τη μορφή (πιάνο μπουζούκι). Ολοι οι υπόλοιποι έπονται, υιοθετώντας το ίδιο στυλ ηχογράφησης, αλλά και το ίδιο πάνω-κάτω μουσικό μοτίβο. Τα περίφημα σόλα του Τσομίδη, του Ιορδάνη κλπ.
Αν σ’ εντυπωσιάζει η ταχύτητα, τότε βρες ν’ ακούσεις κάτι από Λαφτσή. Δε νομίζω ότι υπάρχει πιο γρήγορος -τουλάχιστον από αυτούς που ξέρουμε- αλλά αυτό δεν τον κατατάσσει στα κορυφαία μπουζούκια…

ΥΓ1. “Σωστή” ερώτηση είναι αυτή που την κάνεις, χωρίς να την έχεις εκ των προτέρων απαντήσει. Λες π.χ. ο Αρης είναι μαλάκας, αλλά μήπως ξέρετε πού μπορώ να βρω κάτι που αποδεικνύει πως δεν είναι;

ΥΓ2. Δεν ξέρω αν αναφέρθηκε πουθενά, αλλά ο Ιορδάνης είναι εδώ και μέρες στην εντατική σε πολύ άσχημη κατάσταση. Μακάρι να είναι άλλο ένα καλαμπούρι του, και να μην το 'χει πάρει στα σοβαρά να φύγει.

Νίκο εγώ σε συγχαίρω γιατί ψάχνεσαι. Και το γεγονός ότι ρώτησες άλλους που πιστεύεις πώς ξέρουν καλύτερα από σένα υπέρ σου είναι. Αυτός είναι ο σωστός τρόπος για να μάθεις. Τώρα και εγώ με τη σειρά μου θα συμφωνήσω με τους υπόλοιπους. Αλίμονο αν η ταχύτητα ήταν το μέτρο αξιολόγησης ενός καλού οργανοπαίκτη. Όσο για τη σύγκριση Χιώτη-Μπέμπη, μα και ο ίδιος ο Χιώτης παραδεχόταν ότι ο Μπέμπης ήταν καλύτερος.

Ρε παιδιά είπα εγώ ότι η ταχύτητα είναι το παν? Απλά εστιάστικα στην ταχύτητα και όχι στα υπόλοιπα. Όταν πρωτάκουσα το cd φάνηκε ξεκάθαρα η ποιότητα του ως μπουζουξής. Το ότι η ταχύτητα δεν είναι το παν το ξέρω από τα 12 μου όποτε και έπαιζα ήδη τρία χρόνια πιάνο.

Άρη έγραψες:
ΥΓ1. “Σωστή” ερώτηση είναι αυτή που την κάνεις, χωρίς να την έχεις εκ των προτέρων απαντήσει. Λες π.χ. ο Αρης είναι μαλάκας, αλλά μήπως ξέρετε πού μπορώ να βρω κάτι που αποδεικνύει πως δεν είναι;

Δεν νομίζω ότι απάντησα σε καμιά καμιά ερώτηση εκ των προτέρων. Απλά είπα ότι δεν εντυπωσιάστικα από την ταχύτητα (χωρίς να πω ότι ο Μπέμπης δεν είναι καλός η κάτι αντίστοιχο).

Τέλος πάντων σας ευχαριστώ όλους για τις πληροφορίες

Εγώ πάλι… την πρώτη φορά που άκουσα Μπέμπη (το σόλο “πενιές Μπέμπη”) ομολογώ ότι εντυπωσιάστηκα. Έβγαλα κιόλας το εύκολο συμπέρασμα ότι αυτό είναι γρήγορο και ολοκάθαρο μπουζούκι που δεν χάνει το λαϊκό του χρώμα, σε αντιδιαστολή με το άκουσμα λ.χ. και αυτού του Χιώτη, που σε πολλά κομμάτια του φαίνεται ότι στον (αυτο)σκοπό της ταχύτητας χάνεται το αίσθημα. Γι’αυτό και χαιρόμουν όταν επί χρόνια μετά το άκουγα και στο σήμα της εκπομπής του μακαρίτη του Γεραμάνη. Ως υστερόγραφο, να μη θεωρηθεί παρακαλώ ότι με το σχόλιό μου μειώνεται η μεγάλη αξία του οργανοπαίκτη Χιώτη.

Δεν ξέρω ποια ερώτηση είναι η σωστή, πάντως ξέρω πως λάθος είναι η ερώτηση που δεν έγινε ποτέ…

Υ.Γ. Για τον Ιορδάνη,όντως το άκουσα κι εγώ, χωρίς να ξέρω παραπάνω λεπτομέρειες…

Υ.Γ2…Κλίκα με Σταματίου ; Άιντε ντεεεεεε!

Ο Ιορδάνης είναι στο Ευγενίδειο στην εντατική , μιλήσαμε με κάποιους γιατρούς και μας είπαν οτι μάλλον θα την σκαπουλάρει γιατι παρά την ανακοπή που έπαθε κατάφερε να ανανήψει σε ενα βαθμό.
Η κατάσταση του είναι ακόμα κρίσιμη αλλά αναπνέει χωρίς μηχανική υποστήριξη.
Για τον Νίκο , δυστυχώς φίλε οι ηχογραφήσεις του Μπέμπη είναι ελάχιστες και οι περισσότερες τυχαίες δηλαδή κάποιος τον ηχογραφούσε σε ανύποπτες στιγμές σε μαγαζιά της Αμερικής , οι δυνατότητες του έχουν παραμείνει στα όρια του μύθου , αυτό που νομίζω εγω είναι πως ο Μπέμπης έχει το τελειότερο άκουσμα τριχόρδου που έχω ακούσει ποτέ με αντίπαλο του όχι τοσο το Χιώτη που είναι παίχτης με συγγένεια τεχνικής μαζί του αλλά τον προπολεμικό Τσιτσάνη.
Αυτά και μην παραξηγιέσαι τόσο εύκολα , αν δεν το κατάλαβες μπήκες σε βραζιλιάνικο καφενείο και ρώτησες αν έπαιζε καλή μπάλα ο Πελέ.

Λοιπόν

α) είμαι από τους ελάχιστους εδώ μέσα που δεν με εντυπωσιάζει ο Μπέμπης?

β) δεν είναι ο Μπέμπης ο πρώτος με σόλο που συνδυάζει μπουζούκι και πιάνο. Προηγήθηκε κατά πολύ ο Περιστέρης (“Γκιουζέλ ταξίμ”, αυτό που είναι ίδιο με το “ταξίμ ζεϊμπέκικο” του Μάρκου). Και ο Χιώτης προηγείται χρονικά στο κατά τα άλλα χαζοτράγουδο “Αγαπούλα μου Οκέυ”.

γ) Πριν λίγες μέρες βγήκε από την εντατική και ο Κάρολος και μόλις επέστρεψε σπίτι. Τι διάολο, περονόσπορος έπεσε?

δ) Νίκο, καλά κουράγια εδώ που έμπλεξες. Καλά θα περάσεις, μην ανησυχείς…

Φιλιά

Νίκο θεωρώ πως ένα καλό δείγμα σόλο του Μπέμπη
είναι αυτό που χρησιμοποιούσε σαν εισαγωγή στην
εκπομπή του ο σχωρεμένος Πάνος Γεραμάνης.

Εγώ πάλι, αυτά τα σόλα τύπου Μπέμπη - Λεμονόπουλου και δε συμμαζεύεται, τα σιχαίνομαι σαν τις αμαρτίες μου (που είναι μπόλικες και άρα μετράει).

Αξίωμα:
“Ενα είναι το μπουζούκι: Το τρίχορδο”.-

Παρέκβαση:
Το άλλο με τις 4 χορδές το ονόμασαν κι αυτό μπυζούκι για εμπορικούς λόγους.

Παμε τώρα στο μπουζούκι. Μετά το Jack Gregory, τον Αρτέμη και τον Μάρκο, ελάχιστοι (και σποραδικά) παίξανε 100% τρίχορδο μπουζούκι.

Δεν με νοιάζει αν κάποιοι ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΣΑΝ το μπουζούκι για να παίξουν σόλα για άλλα όργανα: Για τετράχορδο, για κιθάρα, για κλαρίνο, για βιολί, για πιάνο… Πάντως όχι για τρίχοδρο μπουζούκι. Τις ίδιες νότες θα παίζανε αν ΤΥΧΑΙΝΕ το όργανο που ξέρουν καλά να είναι η πίπιζα ή το τρίγωνο για τα κάλλαντα. Οποιος δεν καταλαβαίνει τη διαφορά, πρόβλημά του. Ας πάει σε κάνα γιατρό να του βγάλουν το μπετόν απ’ τα αυτιά γιατί είναι κρίμα να πεθάνει χωρίς να έχει γευτεί τη μαγεία.

Από κει και πέρα, κάποιοι σοβαροί μπουζουκοπαιχταράδες υπάρχουν και σήμερα. Και είναι παιχταράδες διότι παίζουν το τρίχορδο με “τρίχορδο” τρόπο και όχι με “τετράχορδο” ή “βιολίστικο”. Και δεν δίνω μια δεκάρα για το τι πιστεύουν οι τετράχορδοι, ότι και καλά “όλα το ίδιο είναι” και ότι “σημασία έχει ο παίχτης και ο ψυχικός του κόσμος” και κάτι άλλες τέτοιες αηδίες.

Τρίχορδο κυρίες και κύριοι = λιτό, μεστό, μερακλήδικο, και εντέλει λεβέντικο παίξιμο, όπως αυτό του Ιορδάνη, του Στουραϊτη, του Πάπου, του Στέλιου Βαμβακάρη και κάνα δυό ακόμα (αναφερόμενοι στο σήμερα). Είναι το παίξιμο που σέβεται και δεν παρακάμπτει τις ανατομικές ιδιαιτερότητες του οργάνου, αναδεικνύοντας το τρίχοδρο ηχόχρωμα που τόσο λείπει απ’ τις μέρες μας.

Τελεία και παύλα.

ΥΓ. Ρε Σώτο, κράτα μας ενήμερους για τον Jordan.

Νίκο, μην μασάς.
Νάναι καλά κι ο Φραγκίσκος, που επέστρεψε… δριμύτερος.
Λοιπόν: Τον Μπέμπη τον ακούω από παιδί. Οι “Πενιές του Μπέμπη” ήσαν δημοφιλέστατες στην Αίγυπτο, ίσως και να είχε περάσει από κει, δεν το εξέτασα. Καλός, δε λέω, αλλά λίγος. Όταν μάλιστα τον ακούω στον “Χάρο”, αναπολώ… τον Δασκαλάκη. Συνθέτης δεν είναι. Στιχουργός ούτε. Τραγουδιστής; Μέτριος. Μένει λοιπόν το “δεξιοτέχνης του μπουζουκιού”, όπως πολύ καλά είπες. Αν όμως θεοποιήσουμε τον Μπέμπη, τότε τι να πούμε γιά τον Χαλκιά, τον Μάρκο, τον Αρτέμη, τον Καπλάνη, τον Τσιτσάνη, κι ύστερα τον Χιώτη, τον Ζαμπέτα, τον Λεμονόπουλο, τον Ντίλινγκερ κ.ο.κ.?
Οι μουσικοί από κεκτημένη ταχύτητα, έλεγαν όλοι καλά λόγια γιά τον Μπέμπη. Ίσως γιατί δεν τους ανταγωνίζονταν, με τις ελάχιστες δισκογραφικές του παρουσίες. Σιγά που δεν ήθελε… Αν ήταν ΤΟΟΟΟΟΣΟ καλός, θα τον έβαζαν στο στούντιο να γράφει αβέρτα. Ακόμα κι οι συνάδελφοί του, θα τον έπαιρναν στις ηχογραφήσεις των δικών τους δίσκων.
Γιά μένα η πιό ενδιαφέρουσα παρουσία του Μπέμπη, είναι στο “Βουνό”.
Πάντως, προς έλλειψιν παρεξηγήσεως, ο Νίκος μίλησε γιά ΜΥΘΟΠΟΙΗΣΗ, και ξέρομε ήδη πως οι μυθολογίες γύρω από το ρεμπέτικο, είναι πάμπολλες. Αυτά, και δεν πρόκειται να δώσω συνέχεια.