Καλησπέρα σε όλους…
Ονομάζομαι Μανώλης Ταουξής και είμαι μέλος και συνιδρυτής του Rebetiko Carnival μια πρωτοβουλίας που μπορείτε να βρείτε περισσότερα εδώ για να μην χάσουμε χρόνο.
Σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν η Ελληνική κοινότητα στο Brighton μας κάλεσε για να παρουσιάσουμε μια σειρά από τραγούδια των 3 μεγάλων Ελλήνων συνθετών ( Θοδωράκη, Χατζιδάκι, Ξαρχάκο).
Η συναυλία έγινε μέσα στον όρθοδοξο ναό των Αγίας Τριάδας στο Brighton έπειτα από την σύμφωνη γνώμη του υπεύθυνου ιερέα του ναού - με λίγα λόγια δεν είχαμε εμείς ( σαν γκρούπ μουσικών) εμπλοκή στην επιλογή του χώρου.
Κανείς ωστόσο δε περίμενε το τι θα επακολουθήσει… μιας και ενεπλάκη ακόμα και η Αρχιεπισκοπή Μεγάλης Βρετανίας και το Πατριαρχείο στο Φανάρι!!!
Τα περισσότερα media στην Ελλάδα ανέφεραν για Ρεμπέτικο γλέντι μέσα στη εκκλησία και φυσικά πλήθος αρνητικών σχολίων από “πιστούς” κάτω από τις αναρτήσεις μας.
Ενδεικτικά αναφέρω κάποιες για να δώσω το γενικό κλίμα…
Οι προσωπικές μου σκέψεις-διαπιστώσεις είναι και λόγος που μοιράζομαι αυτή την ιστορία μαζι σας,
Τα στερεότυπα σχετικά με το μπουζούκι: Εαν παίζαμε μουσική στον ιδιο χωρο και αντι για μπουζούκια είχαμε μαντολίνα και βιολιά δεν θα είχε γίνει κανένα θέμα. Να ληφθεί υπόψην ότι στο ΗΒ είναι σύνηθες να χρησιμοποιούνται ναοί (και ορθόδοξοι) για διεξαγωγή συναυλιών.
-Τι πραγματικά είναι βλάσφημο/προσβητικό ; Δεν είμαι ιδιαίτερα κοντά στην θρησκεία αλλά πραγματικά δεν ξέρω πως θα μπορούσε το Άξιον Εστί του Θοδωράκη ή η Ρωμαική αγορά του Χατζιδάκι να θεωρηθούν ως ένδειξη ασέβειας σε οποιοδήποτε χώρο ή δόγμα.
-The root cause : Η προσωπική μου άποψη στις αντιδράσεις είναι όπωσ ανέφερα το μποζούκι και τα στεροτυπα που κουβαλά η ιστορία του. Ωστόσο εαν το παμε ενα βήμα παρακατω και αναγνωρίσουμε την παραδοχή ότι δε θα ηταν πιασάρικο σαν θέμα ο τίτλος “Τσέλα σε ιερό ναό στην Αγγλία” υποδηλώνει και ένα κοινωνικό κόμπλεξ σχετικά με το “πρόσωπο” του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού και της δυτής του φύσης ανάμεσα σε δυο κοσμοθεωρίες Δύσης και Ανατολής.
Για την ιστορία , συμφωνήσαμε από σεβασμό στους ανθρώπους που διοργάνωσαν την εκδήλωση να κατεβάσουμε την συναυλία από το youtube εκτός απο το απόσπασμα που μοιράζομαι με εσάς μιας και ήταν ήδη σε όλα τα ειδησιογραφικά sites μέχρι να καταλάβουμε ακριβώς τι είχε προκληθεί.
Τι να σου πω φίλε. Άλλη φορά να παίζετε σε αγγλικανική ή άλλη προτεσταντική εκκλησία, για να μη βρίσκει το μπελά του ούτε ο παπάς, ούτε οι υπεύθυνοι της κοινότητας, ούτε εσείς. Εχω παίξει ότι φανταστείς από Χατζιδάκι μέχρι Βιβάλντι σε «αλλόδοξες» εκκλησίες με μαντολινάτα και δεν υπήρξε το παραμικρό πρόβλημα.
Ναι, νομίζω εδώ το συνοψίζεις πολύ ωραία για το root cause. Συμφωνώ απόλυτα. Αν έλεγαν “Μπαχ” ή “Μότσαρτ” σε ιερό ναό δεν θα άνοιγε ρουθούνι. Αλλά ο τίτλος “μπουζούκια σε ιερό ναό στην Αγγλία” δημιουργεί άλλους συνειρμούς στο κεφάλι του έλληνα.
Δεν ειμαι σίγουρος εαν και αυτό είναι μια σωστή προσέγγιση , δηλαδή να αυτο-λογοκριθώ από την στιγμή που είμαι καλεσμένος σε έναν χώρο να παρουσιάσω κάτι που κατά γενική ομολογία δεν είναι κάτι προσβλητικό.
Μόνο θλίψη προκαλεί αυτή η αντίδραση από την εκκλησία και τους συν-αυτώ παρατρεχάμενους.
Είδα τα βίντεο πριν μερικές ημέρες και πραγματικά το παίξιμο των τραγουδιών αυτών ήταν εξαιρετικό από την κομπανία. Μου άρεσε πολύ το πώς έδενε η μουσική στο χώρο.
Δυστυχώς σε κάποια μερίδα θρησκευόμενων (και όχι μόνο) το μπουζούκι φαντάζει σαν το διάολο. Το μπουζούκι κατ’ αυτούς είναι συνυφασμένο με το ρεμπέτικο και το ρεμπέτικο είναι συνυφασμένο με την πρέζα και το χασίσι. Βέβαια, να πούμε ότι οι συντηρητικοί κύκλοι που βρίσκονται πίσω από τέτοιες ενέργειες (παπάδες κλπ) έχουν μια αλλεργία με ονόματα όπως “Θεοδωράκης” και “Χατζιδάκης”. Ο ένας με μεγάλη ιστορία στην πάλαι ποτέ αριστερά, ο άλλος δηλωμένος ομοφιλόφιλος, τι περιμένεις να συμβεί; Προκαταλήψεις που στο μυαλό τους δεν ξεπερνιούνται …
Προσωπικά προτιμώ τον σαφή διαχωρισμό θρησκευτικής/κοσμικής μουσικής, όπου η θρησκευτική μουσική παίζει τον ρόλο της στη λατρεία, για όποιους αφορά αυτό, η κοσμική μουσική παίζει το ρόλο της σε μη λατρευτικούς συναυλιακούς χώρους κλπ. Στη δυτική Ευρώπη δεν υπάρχει αυτός ο έντονος διαχωρισμός, οπότε μπορεί μια συναυλία να ξεκινήσει με το άβε Μαρία και να τελειώσει με διασκευές δημοτικών ή άριες από όπερες, και οι εκκλησίες λειτουργούν και σαν συναυλιακοί χώροι όταν δεν γίνονται λειτουργίες κλπ.
Προφανώς αυτά που είναι δεδομένα στη δυτική Ευρώπη δεν είναι δεδομένα στην καθ΄ημάς Ανατολή όπου γίνονται διάφορα ωραία όπως τότε με τη συναυλία πιάνου στη Ροτόντα .
Ενδιαφέρουσα σκέψη αυτή με τον διαχωρισμό θρησκευτικής/κοσμικής μουσικής.
Αυτός ο διαχωρισμός όμως έχω την αίσθηση ότι εμφανίζει μια ανισορροπία. Μπορεί κάποιος να παίξει θρησκευτική μουσική σε οποιονδήποτε χώρο (ή σχεδόν σε οποιονδήποτε), αλλά δεν μπορεί να παίξει κοσμική μουσική σε λατρευτικούς χώρους…
Προσωπικά πιστεύω και εχω και τα όρια μου στο κομμάτι της θρησκείας, για μερικούς μπορεί να φανταζω και ταλιμπαν.
Στο κομματι της μουσικής και θρησκείας απο τα λίγα που εχω διαβάσει και αν έχω καταλάβει σωστά, κάποιους αιώνες πριν, έπαιζαν ουκ ολίγες μελωδίες στους ναούς και ηταν και ενα μέσω προσέλευσης/ένωσης των πιστών.
Κάποιοι κληρικοι οπως σε όλες τις θρησκείες αποφάσισαν κατι διαφορετικό με τα χρόνια και μάλιστα χάθηκε και σημαντικό κομμάτι μουσικά.
Εμένα αυτη η μουσική εκδήλωση δεν με προσβάλει, δεν στέκεται απέναντι στα πιστεύω μου, αντίθετα έχω πολλά παραδείγματα απο την διοίκηση της εκκλησίας που τα προσβάλουν και τα 2.
Εφόσον είχατε την συγκατάθεση των υπευθύνων και εγινε με σεβασμό ειναι κατι πολύ ιδιαίτερο και όμορφο, δεν το βρίσκω βλάσφημο.
Ναι, αλλά όχι μόνο λόγω προκατάληψης. Ο ίδιος ο Μπαχ όταν ζούσε πώς βιοποριζόταν; Έπαιζε μουσική σ’ έναν ναό, ακριβώς όπως σ’ εμάς ψάλνουν οι ψαλτάδες. Εφόσον στη Δύση υπάρχει μακρά παράδοση ότι η εκκλησιαστική μουσική, που δεν έχει κραυγαλέες διαφορές από ορισμένα είδη κοσμικής μουσικής, παίζεται στις εκκλησίες, το άνοιγμα και προς την κοσμική, ιδίως των ίδιων συνθετών ή παρόμοιων, δεν είναι δύσκολη υπόθεση.
Αυτά, χωρίς να αρνούμαι το προφανές, ότι κραυγές όπως «Αίσχος» δεν παραπέμπουν παρά μόνο σε προκατάληψη, και μάλιστα μια εντελώς ξεπερασμένη προκατάληψη.
Αλήθεια, πώς επιλέχθηκε ο συγκεκριμένος χώρος για τη συναυλία;
Η προκατάληψη/απέχθεια εδώ πάντως δεν είναι μόνο λόγω συνδέσεων με ρεμπέτικο-ναρκωτικά και με Θοδωράκη-Χατζιδάκι, αλλά και με «τα μπουζούκια»-γλέντι-κέντρα διασκεδάσεως.
Εμείς μιλούσαμε μόνο με την οργανωτική ομάδα της κοινότητας Ελλήνων Brighton που αυτοί με την σειρά τους ήταν σε συνεννόηση με την εκκλησία. Ο υπεύθυνος ιερέας και η εκκλησιαστική επιτροπή έδωσαν την άδεια. Προφανώς χωρίς να είναι ενήμεροι δεν θα μπορούσε να οργανωθεί κάτι τέτοιο. Προς τιμή του ιερέα , υποστήριξε την απόφαση του ακόμα και μετά την φασαρία που δημιουργήθηκε.
Χρήσιμο είναι να αναφέρουμε ότι η επιλογή του χώρου έγινε με βάση την χωρητικότητα, μιας και η μικρότερη αίθουσα που αρχικά θα παίξαμε δε μπορούσε να εξυπηρετήσει τον κόσμο που είχε έρθει.
Μια απάντηση στους απανταχού ταλιμπάν της θρησκείας:
«…αινείτε τον Κύριον εν τυμπάνω και χορώ• αινείτε αυτόν εν χορδαίς και οργάνοις…
αινείτε αυτόν εν ήχω σάλπιγγος• αινείτε αυτόν εν ψαλτηρίω και κιθάρα…»
Να πω πως εντυπωσιάστηκα από τις αντιδράσεις; Όχι…
Εδώ θεωρήθηκε ασέβεια και έλλειψη πίστης η είσοδος των πιστών στις εκκλησίες με τις «καταραμένες μάσκες», εν μέσω πανδημίας, και προέτρεπαν μητροπολίτες να τις καταργήσουν με μια εγκύκλιο! Και δεν θα αντιδρούσαν σε μια τέτοια εκδήλωση;
Συγχαρητήρια στους συμμετέχοντες στην εκδήλωση και …υπομονή!
Θέλει δουλειά πολλή για να γυρίσει ο κόσμος…
Δεν χρειάζεται να γυρίσει ο κόσμος για τα δικά μας πιστεύω και να το φέρουμε στα μέτρα μας.Φαντάζομαι θα λέγατε τα ίδια σε ανθρώπους που έχουν άλλη θρησκεία?
Αλλού για να μπεις στον ναό βγάζεις τα παπούτσια σου και πλένεις τα πόδια σου,τα χέρια σου και το πρόσωπο.Εκεί όλα καλά δηλαδή?
Το γεγονός ότι παίξανε μουσική σε εκκλησία δεν το σχολιάζω αρνητικά αλλά δεν γίνεται μόνα ζυγά δικά μας και να βγάζουμε κακία επειδή δεν είμαστε κοντά στη θρησκεία και τα βλέπουμε διαφορετικά.
Αν για να πάμε εκκλησία πρέπει να υπάρχει μουσική αλλιώς δεν πλησιάζουμε ζήτω που καήκαμε.
Νομίζω εδώ η κατάσταση είναι λίγο διαφορετική. Δεν μπήκε κάποιος στην εκκλησία και έκανε τη συναυλία με το έτσι θέλω. Ο ιερέας της εκκλησίας ο ίδιος έδωσε την άδεια να γίνει αυτή η συναυλία. Η συναυλία έγινε, και εκ των υστέρων ξέσπασε ο σάλος.
Αν ο ιερέας έλεγε “ξέρετε δεν θέλω να γίνει η συναυλία στον χώρο της εκκλησίας μου”, τότε νομίζω δεν θα το σχολιάζαμε αρνητικά. Προφανώς έχει το δικαίωμα να ορίζει τι επιτρέπεται και τι όχι σε αυτόν τον ιερό χώρο.
Το ζήτημα είναι μετά όπου πολύ κόσμος θεωρώ αδίκως τελικά έσπευσε να διαπομπεύσει τους μουσικούς και τους συντελεστές της συναυλίας, να τους χαρακτηρίσει βλάσφημους κτλ κτλ.
Εγώ νομίζω ότι τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά.
Υπάρχει κόντρα μεταξύ του υπεύθυνου ιερέα της εκκλησίας και του αρχιεπισκόπου και οι μουσικοί βρέθηκαν στη μέση.
Όταν μπαίνουν λέξεις όπως “Επίσης έκανε λόγο για περίσταση «ανυπακοής έναντι της Εκκλησιαστικής Αρχής, ασέβειας και βεβηλώσεως των ιερών χώρων».”
Ανυπακοής από΄ποιον; Μόνο από τον υπεύθυνο ιερέα θα μπορούσε να συμβεί.
Οπότε μην δίνεται σημασία και ο “σάλος” έγινε για ιδίαν κατανάλωση. Για να μοιράσουνε ξανά την πίτα ή τις θέσεις. Ούτε θέμα “σεβασμού” και “λατρείας” ούτε τίποτα άλλο.
Οι μουσικοί ήταν αξιοπρεπέστατοι και εμφανισιακά και τεχνικά και μακάρι όλο αυτό να λειτουργήσει ως διαφήμιση και να τους καλέσουν να παίξουν και αλλού.
Εγώ Χρήστο δεν είπα ότι μπήκανε με το έτσι θέλω τα παιδιά.Σαφώς και θα υπήρξε συννενόηση.Όταν το παρουσίασαν όπως θέλαν οι δημοσιογράφοι δεν θα υπήρχε αντίδραση από τον Αρχιεπίσκοπο ή δεν ξέρω και εγώ ποιόν?
Οι μουσικοί δεν είπα ότι φταίνε.Απλά κρατάω μια πισινή όσον αφορά τη θρησκεία σα θρησκεία και δεν τη μηδενίζω όπως έσταξε χολή η Ελένη.
Κάποτε πήγαν να γυρίσουν μια σειρά σε ένα Τζαμί και αν δεν κάνω λάθος έξω από το χώρο κάπου βόρεια Ξάνθη ή Κομοτηνή.Ακόμα τρέχουν οι ηθοποιοί να γλυτώσουν όχι εδώ που εντάξει βγάλανε μια ανακοίνωση για τα μάτια του κόσμου.
Με απίστευτη κακία σχολιάστηκε η εκδήλωση αυτή στα κοινωνικά δίκτυα.
Και πάντως, όχι εδώ, στο φόρουμ.
Πού ακριβώς το είδες αυτό στη δική μου ανάρτηση;
Και επίσης, με ποια κριτήρια αποφαίνεται κανείς ποιος είναι ή δεν είναι κοντά στη θρησκεία ;
Εγώ τουλάχιστον σταματώ εδώ, κυρίως επειδή η συζήτηση αυτή ξεπερνά τη θεματολογία του φόρουμ και επειδή από τη μέχρι τώρα συζήτηση, όποιος κατάλαβε, κατάλαβε!
Λάμπρο το βλέπεις λάθος στην συγκεκριμένη περίπτωση.
Πάντως για να είμαι ειλικρινής εγώ περίπτωση να πάνε να γυρίσουν ταινία σε τζαμί εδώ στην Ελλάδα και να τους κυνηγήσουν δεν θυμάμαι. Εκτός και αν είναι από τους μύθους που διακινούνται από συγκεκριμένους χώρους.
Αυτό που θυμάμαι όμως είναι η περίπτωση της Φλώρινας. Με τον Αγγελόπουλο και τον περίφημο καραγκιόζη Καντιώτη.
Όμως το θέμα δεν είναι να μπούμε σε αντιπαράθεση για την θρησκεία εδώ.
Το θέμα είναι μια συγκεκριμένη κατάσταση που επηρεάζει μουσικούς.
Και θα πω και κάτι ακόμα.
Αποκλείεται η αρχιεπισκοπή να μην γνώριζε για την εκδήλωση στο Μπράϊτον. Απλά την αφήσαν να γίνει έτσι ώστε να προκληθεί ο θόρυβος που έγινε.
Δεν είναι όπως εδώ που γίνεται κάτι σε ένα μικρό εκκλησάκι από τα χιλιάδες που υπάρχουν, και άντε ποιος να το πάρει χαμπάρι. Είναι σίγουρο ότι η εκδήλωση είχε διαφημιστεί αρκετές μέρες πριν. Δεν είπανε να κάνουν μια εκδήλωση και την έκαναν την επόμενη μέρα. Υπήρξε προετοιμασία.
Δεν ξέρω πόσο νόημα έχει να αναφέρουμε αβάσιμες θεωρίες για κόντρες και τι γνώριζε ο καθένας και ειδικά σε ένα θέμα που αυτή τη στιγμή είναι “ζωντανό” και αναμασάται σε πολλές γωνιές του διαδυκτίου, γνώμη μου είναι πως θα ήταν πιό χρήσιμο να σταθούμε σε γεγονότα που γνωρίζουμε με κάποια βεβαιότητα.
