Μινόρε της αυγής

Αφού σημείωσω ενα like στο λεγειν-γραφειν του Γ.Παριδη (παντοτε μου άρεσαν οι καλοί χρήστες τις ελληνικής γλώσσας) θέλω να απαντήσω στον n.forlan οτι, ψαχνομαι με το ρεμπέτικο πανω απο 40 χρόνια, αν και παίζω μονο τα τρια τελευταια (αποφάσισα να μάθω κιθάρα στα 57 μου).Με τον απόλυτο σεβασμο στα νειατα σας, οι γνώσεις συμπληρώνονται (δυστυχώς) και προιόντος του χρονου.Γιώργος.

Άλλο ένα και από μένα!

Πέρα από ότι ολοκάθαρα ακούγεται “άκου” στην αυθεντική εκτέλεση και ταιριάζει και νοηματικά (όπως ειπώθηκε, ήδη), το τραγούδι αυτό βασίζεται σε παλιό σμυρνέικο,
[που έλεγε και εκεί “άκου”],
συγκεκριμένα:

“Ξύπνησε μικρή μου,
άκου μινόρε την αυγή”

Το “Μινόρε της αυγής” κατά πάσα πιθανότητα είναι σύνθεση του Απόστολου Χατζηχρήστου, όχι αυτών που γράφει η ετικέτα του δίσκου.
Ως Σμυρνιός ο Χατζηχρήστος είχε ακούσει αυτή τη σμυρνέικη πατινάδα και αυτή αποτέλεσε την έμπνευση να δημιουργήσει το τραγούδι αυτό, με τη βοήθεια του Βασιλειάδη - Τσάντα, στην ολοκλήρωση των στίχων.
Ίσως, ως μελωδία να ήταν επίσης ήδη γνωστό, στο περιβάλλον της Σμύρνης, της πατρίδας του Χατζηχρήστου.

Θυμίζει πάντως έντονα και άλλες συνθέσεις που φέρουν τη δική του σφραγίδα.

Αν και όντως συστελλόμενος, ευχαριστώ θερμά για τα… likes, που πάντως αποδίδονται σε κάτι που έχει για μένα τον χαρακτήρα της φυσικότητας και όχι μιας κάποιας «επίδοσης». Εκτός και εάν στις μέρες μας καταλήξαμε ο απλώς επαρκής χειρισμός των ελληνικών να επισύρει εύσημα… Αλλά αυτή είναι μια άλλη συζήτηση.

Τώρα, η εκδοχή περί Χατζηχρήστου θαρρώ θυμάμαι να εγέρθηκε γύρω στο 2008-9, μέσω Π. Σαββόπουλου και της κόρης Χατζηχρήστου που βγήκε σε κάποια εκπομπή της Τσουκαλά κλπ κλπ. Επίσης θυμίζω και την εκδοχή Καπλάνη ότι αυτός ήταν ο δημιουργός κλπ, άκρη δεν βρίσκω προσωπικά, και από πολλά χρόνια τώρα δεν υπεισέρχομαι σε ζητήματα πατρότητος. Έχω επικεντρωθεί στο «τι» και έχω παραπλεύσει το «ποιος», ιδιαίτερα σε περιπτώσεις κατά τις οποίες ο αυθεντικός πατήρ είναι σχεδόν κεκρυμμένος από καταβολής…

Ρε παιδια σοβαρα τωρα ,κανετε τα δυσκολα δυσκολοτερα.
Μινορε της αυγης λεγεται το μινορε που παιζει ο παικτης,τουλαχιστον ετσι το ονομαζει αυτος.
Οποτε μιλαει στην κοπελα και τις λεει ,ξυπνα κι ακουσε,ακου μινορε της αυγης.
Δλδ ,ακου αυτο που σου παιζω.

Και κατι ακομη που διαβασα περι γραμματικης,θα πρεπει να εχετε ακουσει για την αδεια του ποιητη.

Αυτήν, την έχουν ανάγκη οι τριτοκλασάτοι “ποιητές”, άντε και κάποιοι ελάχιστοι δευτεροκλασάτοι. Ο Σολωμός, ο Παλαμάς, ο Καβάφης, ο Σεφέρης, δεν την χρειάστηκαν…

(άσχετο, αλλά έπρεπε να ειπωθεί)

Ομολογώ ότι πρώτη φορά ακούω για «άδεια του ποιητή». Εγώ γνωρίζω για την «ποιητική άδεια», δηλ. την ελευθερία του ποιητή να παραβιάζει τους κανόνες της γλώσσας/λογικής προκειμένου να πετύχει κάποιο αισθητικό αποτέλεσμα. Αλλά έχω μείνει με την απορία: πού είδε ο φίλος Elias 1 την μη κανονική χρήση της γλώσσας στο κείμενο που συζητούμε, ώστε να κάνει λόγο για «ποιητική άδεια»;

(Νίκο, θα μου επιτρέψεις μια παρέμβαση: εκείνο το «επέστρεφε» [αντί «επίστρεφε», εφόσον η προστακτική είναι αναύξητη] του Καβάφη δεν είναι ένα από τα ηχηρότερα παραδείγματα ποιητικής αδείας;)

Όχι, Γιώργο. Ακόμα ηχούν στα αφτιά μου οι παραινέσεις της δασκάλας μου στην έκτη Δημοτικού, που προσπαθούσε να μας αποτρέψει από κάτι που, κατά τη δική της πρώτα πρώτα ομολογία, είναι (“κακώς, κάκιστα”) κοινός κανόνας: “- Όλοι μας, και πρώτοι οι μεγάλοι, κάνουμε αυτό το λάθος: λέμε ‘- Αντέγραψέ τα’. Όμως, το σωστό θα ήταν …” κλπ. Τι σημαίνει αυτό; ο λαός, πρώτος, έκανε χρήση της “λαϊκής άδειας”* και μάλιστα ευρύτατη, ο Καβάφης απλά ακολούθησε. Δεν πρωτοτύπησε.

η επέκταση του χώρου εφαρμογής δική μου, βεβαίως, “συγγραφικήι αδείαι”*

**υπογεγραμμένες δεν έχει η γραμματοσειρά μου… " συγγραφικῄ αδείᾳ "

Το “κάτι” που διάβασες ήταν υπαινιγμός σε μια τεράστια συζήτηση προ ολίγων ετών, την οποία δε λινκάρω γιατί δε θυμάμαι ποια ήταν. Τα είχαμε συζητήσει όλα αυτά μέχρι κορεσμού.

Φυσικά, ποιητική άδεια δε σημαίνει “γράφω ό,τι να 'ναι για να μου βγουν οι συλλαβές”. Αυτό στη φιλολογία, όπως και παντού αλλού, λέγεται καλαμπορτζιά.

Βέβαια στη συγκεκριμένη περίπτωση υποστηρίχτηκε πειστικά ότι ούτε αυτό έγινε, οπότε δεν υπάρχει λόγος να το συζητάμε.

Εγώ πάντως ακούω: ΚΑΠΟΙΟ Μινόρε της αυγής. (με κάθε επιφύλαξη) Ο μόνος τρόπος να το βρούμε, είναι να βρούμε το πρωτότυπο χειρόγραφο. Για μένα όμως και να με συγχωρήσουν οι φανατικοί, δεν έχει και πολλή σημασία αν λεει Καποιο ή καπου ή άκου. Και τα τρία ταιριάζουν, και τα τρία βγάζουν νόημα. Θα μπορούσε και ο Περιστέρης να είχε βάλει το οποιοδήποτε από τα 3 εφόσον κολλάει στο τραγούδι. Νομίζω ότι ούτε αυτόν θα τον ένοιαζε πάρα πολύ ποιο από τα τρία θα χρησιμοποιούσε.

«Ξύπνα μικρό μου κι άκουσε, κάπου μινόρε της αυγής»

Εφόσον λες ότι ταιριάζει και βγάζει νόημα και κολλάει στο τραγούδι, μου «βγάζεις» σε παρακαλώ το νόημα;
Σε περίπτωση που το “βγάλεις”, δεύτερη ερώτηση: είναι εξίσου εναλλάξιμη και ισοδύναμη εκδοχή αυτή με τις άλλες δύο, ώστε άνετα να κλείσει τα μάτια κανείς και να τραβήξει λαχνό στα τυφλά;

Άσε που, αν βρίσκαμε το πρωτότυπο χειρόγραφο, και πάλι τίποτα δεν θα σήμαινε: τέτοιες ψιλοαλλαγές της τελευταίας στιγμής συχνά συνέβαιναν. Άλλωστε, εκπρόσωπος της υπηρεσίας λογοκρισίας του υπουργείου τύπου ποτέ δεν παρέστη σε ηχογράφηση, να ελέγξει τα νι, τα σίγμα, τα κάπα και τα “μπεμόλια”.

Ο στίχος βγάνει νόημα και με τις τρεις λέξεις. Δεν καταλαβα ακριβώς που κολλάς.
Προς Θεου δεν ειπα σε καμια περίπτωση οτι ο στίχος έχει το ίδιο νόημα και στις τρεις εκδοχές. Ομως κατα την γνωμη μου, ΝΑΙ ανετα καποιος μπορει να κλείσει τα μάτια και να τραβήξει λαχνό στα τυφλά. Ιδιώς αν είναι κυρίως μουσικός παρά στιχοπλόκος. Πάρα πολλοί μουσικοί-συνθέτες οι οποίοι θελουν να βάλουν οι ίδιοι τα λόγια στο τραγούδι, πίστεψε με δεν τους νοιάζει τόσο. Θέλουν μια λέξη που απλά να κολλάει στο τραγούδι ομοιοκαταληκτικά αν θες και να κολλάει και με το μέτρο και με τις συλλαβες που εχει η λέξη(με τις νότες). Τέτοιος συνθέτης ήταν και ο Ζαμπέτας και ο Τσιτσάνης. Ο Ζαμπέτας στο “Μάλιστα κύριε” τι νομίζεις πως έκανε;; Πήρε έτοιμους στίχους από τον Καγιάντα και κάτι δεν του κολλούσε, και έβαλε την φράση “Μάλιστα κύριε” που εδώ σε θελω να μου βγάλεις το νόημα, κι όμως η φράση αυτή κρατάει το τραγούδι και κανείς δεν λεει : “Μα δεν βγαζω νόημα”. Απο το ύφος που απαντάς καταλαβαίνω οτι τραβάς περισσότερο προς τον στίχο παρά προς τη μουσική. Υπήρξαν όντως συνθέτες που κάθε λέξη στον στίχο τους ήταν αναγκαία και επρεπε να μπει η συγκεκριμένη λέξη. Όπως ήταν π.χ ο Ακης ο Πάνου. Ομως υπήρξαν περισσότεροι που τους ένοιαξε να βάλουν την μουσική και τον στιχο τον θεώρησαν πιο σαλτσα. Συγγνώμη που τα λέω ετσι στεγνά αλλά είναι πραγματικότητα

— Νέο μήνυμα προστέθηκε στις 03:59 ::: Το προηγούμενο μήνυμα δημοσιεύθηκε στις 03:57 —

Αρα συμφωνείς μαζί μου;

Οκ.,Smxz8, καλύφθηκα πλήρως στις απορίες μου

[Νίκο, δεν μπορούσε να παραστεί μέλος της Επιτροπής Λογοκρισίας στην τελική φωνοληψία, και διότι δεν προβλεπόταν από τις οικείες κανονιστικές διατάξεις και διότι δεν υπήρχε καν λόγος: δυνάμει του άρθρου 21 του Α.Ν. 1619/1939, στην αίτηση που υπέβαλλαν οι εταιρείες δίσκων προ πάσης φωνοληψίας, συνυπέβαλλαν και αντίγραφο των στίχων και της μουσικής (παρτιτούρα), οπότε ο -προληπτικός- έλεγχος γινόταν σε αυτό το στάδιο. Ποιος θα τολμούσε να ηχογραφήσει έστω και ένα σύμφωνο διαφορετικό ή μια απόκλιση στις νότες; Αλλά όχι μόνο: Η Επιτροπή, για να σχηματίσει πλήρη αντίληψη, πριν δώσει την άδεια, μπορούσε να απαιτήσει «την εκτέλεσιν των προς φωνοληψίαν μουσικών τεμαχίων. Ταύτα δέον να εκτελούνται απαραιτήτως υπʼ αυτών των καλλιτεχνών οι οποίοι θέλουσι συμμετάσχη εις την τελικήν φωνοληψίαν και διά των απαιτουμένων διά την τελικήν φωνοληψίαν μουσικών οργάνων».]

Όχι, Σωκράτη, με το Γιώργο Παρίδη συμφωνώ.

Ειπα και εγώ… Προς στιγμη καταλαβα το αντιθετο. Ας ειναι και ετσι

Εγω δεν εχω χρονο αλλα
Κατεβαστε την πρωτοτυπη ηχογραφηση απο το γιου-τουμπ (υπαρχει φρεε ποργραμμα)
Βαλτε το μεσα σε ενα Ποστ προντακτιον σοφτ-γουερ πχ. Adobe AFX) και εξετασεται το audio waveform.
Εκει θα φανει εαν λεει ακου, καπου, η καποιο

Για να σας λυθει η απορεια

Απολυτο δικιο. Ομως ακόμα και έτσι, μπορεί ο στιχος πανω στο χαρτι να ηταν καποιο και στην ερμηνεία να είπαν κάπου. Αυτό το έχω πάθει και εγώ σε δικό μου τραγούδι. Στο στίχο είχα γράψει “προορισμό” και οταν το τραγουδώ λέω “εγωισμό”
Το ίδιο πάθαινε και η Μπέλλου στο Αεροπλάνα και Βαπόρια: “Σ’αυτον τον τόπο οσοι αγαπούνε” αυτή έλεγε: “Σ’αυτόν τον τόπο όπου συναντάνε” (την διορθωσε βεβαια ο Σαββόπουλος και το ειπε σωστα στον δισκο). Σαν σκέψη ομως εισαι απόλυτα σωστος

Πάντως, στο βιβλίο του Παναγιώτη Κουνάδη, “Ο αινιγματικός κος Μίνως” (ΚΑΤΑΡΤΙ, 2007) στο οποίο αναφέρεται -σύμφωνα πάντα με την ετικέτα του δίσκου- ως συνθέτης ο Σπ. Περιστέρης και ως στιχουργός ο Μ. Μάτσας (εντός παρενθέσεως επειδή δεν αναφέρεται στην ετικέτα του δίσκου στιχουργός) οι στίχοι είναι: “Ξύπνα μικρό μου κι άκουσε κάποιο μινόρε της αυγής”
Στα στοιχεία του δίσκου δεν αναφέρεται Λογοκρισία ή Αρ. Αδ. Κυκλοφορίας (υπάρχουν σε άλλους δισκους)
Ας μην ξεχνάμε την περίπτωση λάθους κατά την ηχογράφηση, πράγμα που έχει συμβει αρκετές φορές στην εκτέλεση των τραγουδιών με λανθασμένους στίχους από τους κανονικούς κατα την ηχογράφηση τους.

Αυτά ο Κουνάδης το 2007. Ο ίδιος Κουνάδης, το 2010 (Τα ρεμπέτικα -ένα ταξίδι στο λαϊκό αστικό τραγούδι των Ελλήνων, τόμος 16, δίσκος Β1) καταγράφει: “άκου μινόρε της αυγής”…

Με την αφορμή αυτή, θα ήθελα να παρατηρήσω ότι γενικότερα, στην απομαγνητοφώνηση και καταγραφή των στίχων, ο Κουνάδης ποτέ δεν τα πήγε και πολύ καλά…

Από τον Ιούνιο του 1946, όταν και ξεκίνησαν οι πρώτες μεταπολεμικές ηχογραφήσεις, μέχρι και τον Φεβρουάριο (9/2/1948) του 1948, στις ετικέτες όλων των δίσκων δεν υπάρχουν αριθμοί αδείας από επιτροπή λογοκρισίας. Αυτή (η λογοκρισία) έπιασε δουλειά μετά την παραπάνω ημερομηνία.

2 «Μου αρέσει»