Άλλη εξαιρετική ανακάλυψη!
Ενώ το διαδίκτυο βρίθει επιστημονικών άρθρων που έχουν εκδοθεί και πανεπιστημιακών εργασιών που δεν έχουν εκδοθεί έντυπα, ολόκληρα βιβλία που να υπάρχουν και έντυπα σπανίζουν (ευλόγως βέβαια: και οι βιβλιοπώλες πώς θα ζήσουν;). Μια τέτοια εξαίρεση είναι μεγάλη χαρά για τους φίλους του τζάμπα.
Τον Αλέξη Πολίτη τον πρωτοέμαθα πριν μερικά χρόνια, όταν ένας φίλος μού έδειξε τις σημειώσεις του από το μάθημα για το Δημ. τραγούδι στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Οι σημειώσεις μου είχαν κάνει εξαιρετική εντύπωση, γιατί ήταν προχωρημένες πολύ πιο πέρα από ό,τι άλλο είχα δει στο χώρο: οι σύγχρονες εξελίξεις των επιστημονικών κλάδων που περιστρέφονται γύρω από την ανθρωπολογία είχαν φέρει ένα πνεύμα που έκανε τις παλιότερες επιστήμες, την κλασικού τύπου φιλολογία, τη λαογραφία κλπ., να φαντάζουν παρωχημένες, σαν να έχουν κλείσει τον κύκλο τους και να έχουν πει ό,τι ήταν να πουν (το ίδιο και με τη σύγχρονη γλωσσολογία, η οποία είχε προσάψει στις παλιότερες μορφές της γλωσσολογίας τον άκρως υποτιμητικό τίτλο «παραδοσιακή»). Με τον Πολίτη λοιπόν είδα, με μεγάλη χαρά, ότι η «παραδοσιακού τύπου» φιλολογία καθόλου δεν έχει πάψει να εξελίσσεται, είναι ζωντανή και επίκαιρη όσο πάντοτε, και είναι σε θέση να αμφισβητεί τα παραδεδομένα της χωρίς να χρειάζεται να τα γκρεμίσει εξ ολοκλήρου και να στραφεί σ’ έναν τελείως άλλο τρόπο σκέψης σαν να έλεγε ηττοπαθώς «πίσω λεβέντες, πέσαμε στα σκ’’’’!».
Αργότερα, μέσα στον τελευταίο χρόνο αν θυμάμαι καλά, έγινε εδωμέσα αρκετός λόγος για το τελευταίο του βιβλίο, Το Δημοτικό τραγούδι. Ο Νίκος Π. με έβαλε στα αίματα να το βρω και να το διαβάσω, και δεν το μετάνοιωσα. Δε θυμόμουν το όνομα από τις σημειώσεις που είχα διαβάσει πιο παλιά, αλλά κάποια στιγμή αναγνώρισα τον ίδιο συγγραφέα από τον τρόπο σκέψης (οπότε και έψαξα να βρω τις σημειώσεις και τσέκαρα ότι πράγματι πρόκειται για τον ίδιο). Πρόκειται για μια σοβαρή, μοντέρνα δουλειά εκ μέρους ενός ανθρώπου που η δουλειά του είναι να διαβάζει κείμενα (φιλόλογος) αλλά που παρά ταύτα δεν πέφτει στην παγίδα να φαντάζεται, όπως άλλοι, ότι όλα είναι κείμενα και τίποτε άλλο!
Μάλιστα οι επίμονες αναφορές του Α. Πολίτη σ’ έναν άλλο φιλόλογο, τον Γκι Σονιέ, που πρέπει να ήταν κατά κάποιο τρόπο δάσκαλός του, μ’ έβαλαν με τη σειρά τους στα αίματα να τον αναζητήσω και αυτόν (Guy Saunier, Ελληνικά Δημοτικά τραγούδια), οπότε βρέθηκα στην ευχάριστη θέση να ανακαλύψω ότι αυτή η ζωντανή και όχι «παραδοσιακή» (με τη σνομπ έννοια) φιλολογία αποτελεί ολόκληρη σχολή.
Θα διαβάσω με μεγάλο ενδιαφέρον τώρα την πρωτόλειά του εργασία, τη διατριβή του. Του πότε είναι, αλήθεια; Η έκδοση είναι 1984 αλλά η διατριβή θα πρέπει λογικά να είναι παλιότερη.