Δημοτικά τραγούδια

Αυτή όμως η σημαντικότατη βέβαια έκδοση είναι για ψαγμένους, για έναν αρχάριο όχι ό,τι ιδεωδέστερο.

κι ομως εχει. διοτι δεν εχεις ζησει αυτο το ειδος. θα δυσκολευτεις να καταλαβεις πολλα πραγματα. πρωτα απ’ ολα ειναι χωρισμενο κατα τοπους, ακομα και σε αποσταση 10 χ.μ. μερικες φορες αλλαζουν τα τραγουδια. μετα στο χωριο παντα ηταν ζωντανη αυτη η μουσικη και εχει εξελιχθει στο σημερα ειτε με καλο ειτε με κακο τροπο, οπως και ο τροπος ζωης μας δλδ, και αυτα που θα ακουσεις σε παλιες ηχογραφησεις σε πολλες περιπτωσεις ειναι ηχοι που πολυ δυσκολα θα ξαναακουσεις σημερα σε πραγματικες συνθηκες. επισεις στο δημοτικο το δικο μας, με το κλαρινο δλδ, δεν υπαρχει στανταρ. τα κομματια σου δινουν και διναν απο παλια ελευθερια στον αυτοσχεδιασμο, στην αποδοση δεν ειναι σαν τα λαικα η ρεμπετικα. γενικα, ειναι ενας αλλος κοσμος, και μαλιστα πολυ παρεξηγημενος

μπες στο γιουτιουμπ και δες τις παλιες εκπομπες… σε ηχο ελευθερο και εμεις οι λαληταδες απο την ερτ

1 «Μου αρέσει»

Δεν έχει καμία απολύτως. Όλα αυτά που περιγράφεις Μιχάλη είναι πράγματα που μαθαίνονται.

Και σάμπως ποιος το έχει ζήσει; Κάτω των 100 ετών, ελάχιστοι. Επειδή στο χωριό μπορείς να πηγαίνεις σε κάθε πανηγύρι και γάμο όλο τον χρόνο; Δεν είναι το πανηγύρι ο χώρος του δημοτικού τραγουδιού. Στο πανηγύρι ακούς μουσικούς και τραγουδιστές, που απλώς το ρεπερτόριό τους (και πιθανότατα και η καταγωγή τους) είναι από το ίδιο μέρος. Το δημοτικό τραγούδι ως τραγούδι του λαού, ολόκληρου αυτοπροσώπως και όχι επιλεγμένων αντιπροσώπων, είναι υπόθεση που έχει τελειώσει για το μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας. Πλέον μόνο για ρεπερτόριο και υφολογικές λεπτομέρειες μιλάμε.

Άλλωστε, ακόμα κι αν μείνουμε στα πανηγύρια, δε χρειάζεται να είσαι από κει για να πας. Όπως μαζεύονται συνήθως πολλοί ξενιτεμένοι που κάνουν ταξίδι ειδικά για το πανηγύρι, έτσι μπορεί να πάει και οποιοσδήποτε. Με το ρίσκο βέβαια να φάει πίκρα τελικά…

1 «Μου αρέσει»

Να ρωτήσω και εγώ ο άσχετος:Ο όρος Δημοτικό τραγούδι, αν δεν κάνω λάθος, αφορά μόνο συγκεκριμένες μουσικές στεργιανές παραδόσεις και όχι όλη την Ελλάδα, σωστά;
Δηλαδή πχ ένα ηπειρώτικο του γάμου μπορεί να θεωρηθεί δημοτικό αλλά ένα ναξιώτικο του γάμου όχι;
Άρα ο όρος αφορά όχι αυστηρά μια θεματολογία αλλά ένα μουσικό ύφος;
Ζητώ συγνώμη για την άγνοια μου

Ο όρος Δημοτικό τραγούδι ισχύει για όλες τις ελληνικές περιοχές, ακόμα και για το εξωτερικό (Μικρασία – Πόντος, Ανατ. Θράκη, Βόρειος Ήπειρος, Κύπρος). Και πράγματι, ορισμένα δημοτικά τραγούδια που έχουν γίνει «πανελλήνια» (π.χ. Της Άρτας το γιοφύρι) τα βρίσκεις με περίπου τους ίδιους στίχους σχεδόν σε όλες τις γεωγραφικές περιοχές. Η μουσική πάντως, μπορεί κατά περιοχές να είναι σε διαφορετική μελωδία. Και αυτά ισχύουν είτε για παραλογές πρόκειται, είτε για ιστορικά, είτε για του γάμου, σκωπτικά κλπ. κλπ.

1 «Μου αρέσει»

Μιλώντας με όρους ετικετών (π.χ. πώς τιτλοφορούνται τα διάφορα ράφια σ’ ένα δισκάδικο ή τα διάφορα μαγαζιά με μουσικό πρόγραμμα), έχει όντως επικρατήσει να λένε «δημοτικά» μόνο για ορισμένα μουσικά ιδιώματα, που χαρακτηρίζονται από το κλαρίνο, από χορούς όπως ο τσάμικος, κλπ., και αντιδιαστέλλονται προς τα «νησιώτικα», τα «ποντιακά», τα «κρητικά» κλπ. . Στην πραγματικότητα τέτοια διάκριση δεν υφίσταται, δηλαδή ασφαλώς και υπάρχουν δημοτικά Νάξου, Κρήτης, Πόντου, Μ. Ασίας. Βέβαια θα μου πεις, συνήθως όταν ακούμε κρητικά ή νησιώτικα ελάχιστο ή μηδενικό ποσοστό θα καταλαμβάνεται από τραγούδια σαν το Γεφύρι της Άρτας - αλλά σάμπως και με τα ηπειρώτικα ή τα ρουμελιώτικα κάτι ανάλογο δε συμβαίνει; Άσε που υπάρχει και ο όρος «παραδοσιακά», που συνήθως κι αυτός χρησιμοποιείται ανακριβώς, εννοώντας κυρίως όλα τα υπόλοιπα εκτός από κλαρινοτσάμικα (που βέβαια είναι παραδοσιακότατα!).

… (σκεψ, σκεψ) …

Χμ, ναι, μάλλον κανείς μας μέχρι τώρα σ’ αυτή τη συζήτηση δε χρησιμοποίησε τη λέξη «δημοτικά» κατά τρόπο που να είναι και σαφής σε όλους και ακριβής επί της ουσίας. Αλλά ας μην μπλέξουμε με το τι είναι δημοτικό, γιατί ξέρετε τι θα γίνει… (θυμίζω τις ατελείωτες συζητήσεις για το τι είναι ρεμπέτικο…)

Να μας πει καλύτερα ο @Johnkosguit με τι λογής τραγούδια θέλει να ψαχτεί;

Ενδιαφέρομαι πιο πολύ για τραγούδια της ηπειρωτικής χώρας (δλδ στεριανα κατά μία εννοια)

Οπότε, μία καλή ιδέα θα ήταν να αρχίσεις από Ρουμελιώτικα – Μωραΐτικα, που είναι και πάρα πολύ συγγενικά. Μετά, μάλλον θα μπορέσεις να τα βρεις μόνος σου παραπέρα, και θα βοηθάμε κι εμείς. Εκτός αν μας πεις -Α, εγώ τρελαίνομαι για τα Ηπειρώτικα, οπότε ξεκινάς μ’ αυτά, ή με τα Θρακιώτικα οπότε κάνεις το ίδιο, ή με τα Μακεδονίτικα (ξέχασα κάτι; Τα Θεσσαλικά είναι αρκετά κοντά στα Ρουμελιώτικα)

1 «Μου αρέσει»

Θα έλεγα ότι Θεσσαλία, Ρούμελη, Μοριάς είναι πολύ χοντρικά ένα κεφάλαιο όλα μαζί.

Η Ήπειρος άλλο κεφάλαιο, με τα πεντατονικά της. Το κλαρίνο, οι Ηπειρώτες θεωρώ ότι είναι αυτοί που το 'χουν αναγάγει στο υψηλότερο σημείο τέχνης. Εδώ ανήκουν και τα λίγο βαριά αλλά γοητευτικά πολυφωνικά της Βόρειας Ηπείρου, που λέγονται χωρίς όργανα.

Η Μακεδονία είναι μια τεράστια περιοχή με πάρα πολλά διαφορετικά στιλ. Κάποια είναι πολύ κοντά ή και ταυτίζονται με εξωελληνικά βαλκανικά, άλλα φέρνουν προς παραδόσεις της υπόλοιπης Ελλάδας, άλλα είναι δικό τους καπέλο. Ενιαίο μακεδονικό στιλ δεν υπάρχει.

Η Θράκη, πάλι, αρκετά πιο ομοιογενής όλη μαζί, και με ιδιαίτερο ύφος που αναγνωρίζεται εύκολα.

Σε ένα beginner’s guide θα πρότεινα να πιάσει κανείς την Ήπειρο από το κλαρίνο του Πετρολούκα Χαλκιά, και τη Θράκη από τα τραγούδια του Χρόνη Αηδονίδη. Μακάρι αργότερα να εμβαθύνεις τόσο ώστε να ξεπεράσεις αυτούς τους δύο και να γνωρίσεις και εκτιμήσεις πιο δύσκολα ακούσματα, για αρχή όμως δε θα σε «τρομάξουν».

Για τα μοραΐτικα υπάρχει ένας παπάς με ωραία φωνή και ιδιαίτερα καλαίσθητες εκτελέσεις, ο πατήρ Χρίστος Κυριακόπουλος. Τσέκαρέ τον και το ένα θα σε οδηγήσει στο άλλο.

Από Θεσσαλία και Ρούμελη θα πρότεινα μια δοκιμή (…έχω αρχίσει να αισθάνομαι σαν μαιτρ εστιατορίου! :wink: ) από δύο ιδιαίτερα τοπικά ιδιώματα: ζουρνάδες Μεσολογγίου και βιολιά από την Αργιθέα Καρδίτσας. Λέξεις-κλειδιά για την Αργιθέα: Κλειστός χορός και Στέργιος Βλαχογιάννης (τραγουδιστής).

Μακεδονία άσε, θα δούμε. Είναι πιο σύνθετο είπαμε.

2 «Μου αρέσει»

Θα δεχθώ την πρόταση σας γκαρσόν να στε καλά :rofl:. Πάντως τις τελευταίες μέρες έχω αρχίσει να ακούω γενικά ακούω από όλα οπότε σε καλό δρόμο είμαι,.

This is an excellent choice, sir.

1 «Μου αρέσει»

γι’αυτους που λενε οτι παιζουν παραδοσιακα μπορει να μην εχει σημασια αλλα για εμας που τα ακουμε απο μικρα παιδια εχει και πολυ μεγαλη μαλιστα. και αυτο φαινεται οταν τα παιζουν οι σπουδαγμενοι που δεν εχουν ουτε χρωμα ουτε ψυχη και ολα τα σφαζω ολα τα μαχαιρωνω. επισεις στα χωρια δεν επαψαν ποτε μα ποτε να ακουγονται ακομα και μεσα στα σπιτια. δεν ειναι μονος ο γαμος και το πανηγυρι για να ακουσουν οι ανθρωποι δημοτικα. τα ακουνε και στην καθημερινοτητα. θα πεις δλδ οτι ενας 25αρης κτηνοτροφος που ερχεται και μας ζηταει ας πουμε το μπηκαν τα γιδια στο μαντρι οτι δεν το ζει…? επειδη θα τον δεις παραδειγμα την προηγουμενη μερα να πινει τα σφηνακια του στο κλαμπακι-μπαρακι της πολης και να φοραει σκισμενο τζιν…?

Τους σπουδαγμένους Μιχάλη μου άστους απ’ έξω γιατί, ευτυχώς, στους δικούς σας χώρους δεν θα μπορέσουν να επιβληθούν, ούτε καν να διεισδύσουν. Στα πανηγύρια και τους γάμους όμως, θα επιβληθούν (όχι σπουδαγμένοι αλλά) επαγγελματίες, που απλά «δέχονται παραγγελίες» και τις διεκπεραιώνουν με τον δυστυχώς γνωστό σημερινό τρόπο. Ο 25άρης κτηνοτρόφος, θα πάρει μήπως να τραγουδήσει όταν, κάποια στιγμή, αναγκαστεί να μετακινηθεί σε μιάν απόσταση κάμποσων χιλιομέτρων; Όχι βέβαια, γιατί δεν θα μετακινηθεί πεζή, με το αμάξι του θα πάει και θα ακούει τα γίδια στο μαντρί με τη Θώδη, ή κάποιον ανάλογο άρρενα. Ποιος λοιπόν σήμερα, στα χωριά, θα τραγουδήσει τα τραγούδια της στράτας που ήξεραν οι παλιοί και τα τραγουδούσαν; Τραγούδια με είκοσι, σαράντα, εξήντα στίχους, με ιστορία, με περιεχόμενο, που πιά μόνο ως κείμενα λογοτεχνικά τα βρίσκεις; Πώς θα μάθει ο Johnkosguit το τραγούδι του νεκρού αδελφού, τη μάνα φόνισσα, το γεφύρι της Άρτας; Ο 25άχρονος κτηνοτρόφος δυστυχώς δεν τα ξέρει αυτά και δεν ενδιαφέρεται και να τα μάθει.

Δεν είπα να τα ακούνε. Να τα λένε είπα. Δεν πιστεύω ότι μετά από ένα καλό γεύμα πιάνουν τα τραγούδια της τάβλας και οι νέοι συνορίζονται ποιος θα πει το καλύτερο, για παράδειγμα.

Το να τα ακούς στο σπίτι, από σιντί ή ράδιο ή ΥΤ, μπορείς να το κάνεις και χωρίς να είσαι στο χωριό ή από χωριό.

Μα ο Γιάννης δεν είπε ότι θέλει να μάθει να παίζει. Να μάθει ν’ ακούει θέλει.

Που και να μάθεις να παίζεις, κι αυτό γίνεται. Το ότι έχεις πέσει σε μουσικούς άσχετου μπαγκράουντ που τα προσέγγισαν με επιπολαιότητα δε σημαίνει ότι αυτό είναι αναπόφευκτος μονόδρομος. Αλλιώς κανείς δε θα άκουγε ρεμπέτικα από σημερινούς μουσικούς που να μην είναι εργάτες στα σφαγεία ή φυλακόβιοι. Μπορείς να είσαι από σπίτι με γαλλικά και πιάνο, αλλά όταν σε κερδίσει μια μουσική να της αφιερώσεις χρόνο, σεβασμό και μεράκι, και να την κάνεις κτήμα σου.

2 «Μου αρέσει»

Δεν μπορώ να πω ότι συμφωνώ απόλυτα περί σημασίας την περιοχής. Αν το πάρουμε με την ίδια λογική αν ενδιαφερθεί κάποιος να μάθει για την μπλουζ δεν μπορεί γιατί αγγίζει κάτι που δεν έχει ζήσει δλδ να ψήνεται στις βαμβακοφυτείες κάτω από τον καυτό ήλιο και να ζει στον ποταμόν του μισισιπι! Αρα αλίμονο στο άτομο αν θέλει στο μέλλον να πιάσει μια resonator κιθάρα! Δεν είναι έτσι. Επίσης με την ίδια λογική δεν πρέπει να ακούμε ρεμπέτικα. Έζησες κύριε το 30 και σε κυνηγούσαν να σου σπάσουν το μπουζούκι και να πηγαίνεις στους τεκεδες ; Όχι. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι δεν μπορεί κα νεις να περιορίζει τον εαυτό του στην εποχή μας σε πράγματα που ξέρει επειδή δεν έχει ζήσει κάποια άλλα. Επίσης όπως είχα προαναφέρει η οικογένεια μου έχει καταγωγή από χωριό και έχω έρθει σε επαφή με κάποια δημοτικά τραγούδια άρα γι αυτό και τους παραπάνω λόγους για μένα δεν έχει σημασία που στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου δεν τα εζησα

Και στη Βιέννη άμα πας, υπάρχουν κάποιοι μουσικοί που σου λένε πως απο Μοτσαρτ οι Γερμανοί και υπόλοιπος πλανήτης δεν σκαμπάζουν γιατί δεν το χουν στο αίμα τους όπως οι… βέροι αυστριακοί.

λες και το να αγαπήσεις και να παλέψεις μια μουσική είναι προκαθορισμένο απο τα γονίδια σου και τον ταχυδρομικό σου κώδικα…

Ντάξει ρε παιδιά…

1 «Μου αρέσει»

Η σημασία της καταγωγής φαίνεται όταν πρόκειται για περιοχή που στ’ αλήθεια έχει ζωντανή έμπρακτη παράδοση. Σε μέρη όπου οι άνθρωποι έχουν ενεργή συμμετοχή στα γλέντια (όχι ακροατές) και τα γλέντια είναι συχνά, ο ντόπιος οπωσδήποτε είναι καλά μυημένος. Δε σημείνει ότι είναι απαγορευτικός παράγοντς για τον ξένο, είναι όμως σημαντική βοήθεοα για τον ντόπιο.

2 «Μου αρέσει»

οι εποχες αλλαζουν κυριοι. αυτα που εχετε στο μυαλο σας περι δημοτικου ειναι 100 χρονια πριν και το κακο εχει να κανει με την παγκοσμιοποιηση πλεον και αφορα ολο τον κοσμο. εδω χανουμε την γλωσσα μας. οσο παμε μιλαμε και περισσοτερα αγγλικα μαζι με τα ελληνικα αναμεικτα και θα μου φερεις παραδειγμα τα τραγουδια της ταβλας που χαθηκαν μαζι με τα κλεφτικα…? ακομα και στη δουλεια σπανια τα λενε πια οι τραγουδιστες. γιατι αμανε ποιος τραγουδαει απο τους λαικους…? ταξιμι πραγματικο ποιος παιζει απο τους μπουζουξηδες…? οσο για την μη τραγουδιστρια θωδη τα παραπονα στο σταρ συστεμ των αθηνων που την εκανε δισκους και στα καναλια που μας την πουλησαν ως παραδοσιακη και εκανε δευτερη καριερα. οπως μας ταιζουν φυσικα και τον καθε αφωνο επιδοξο καριεριστα τοσα χρονια τωρα. μη νομιζετε οτι την ακουν ολοι. και οτι εκει που παει την ξαναπαιρνουν παλι… το δημοτικο αν και κλαδεμενο ειναι ακομα ζωντανο. εγω αυτο το ζω. επισημα σας λεω οτι βασιλιας στη θεσσαλια τουλαχιστον ειναι ακομα το κλαρινο, σε πεισμα του σταρ συστεμ και του λαιφ σταιλ της τηλεορασης. αλλα και σε ολη την ελλαδα η τοπικη μουσικη κραταει ακομα. οι ποντιοι πανω μεχρι και βιντεο κλιπ κανουνε. οχι δεν ειπα οτι δεν μπορεις να ακουσεις η να παιξεις δημοτικα, αλλα οταν αρχισεις να ασχολησε ειναι το θεμα οτι δεν μπορεις να καταλαβεις και να νιωσεις καποια πραγματα οπως ο ντοπιος που το ζει και το ακουει απο μωρο. ισως δεν το εγραψα σωστα και καταλαβατε λαθος. και εγω ακουω μπλουζ αλλα… οπως τα ακουνε οι αφροαμερικανοι ομως κυριοι εμεις δεν προκειται ποτε να τα ακουσουμε, η οι αυστριακοι τον μοτσαρτ. αυτο ειναι η αληθεια. αλλα αυτο σιγουρα δεν σημαινει οτι δεν θα τα ακουσουμε αφου μας αρεσουν. αλλο το ενα, αλλο το αλλο. δλδ θα ακουσει ο γιαννης την γκαραγκουνα παραδειγμα… αλλιως θα το ακουσει ο γιαννης αλλιως εγω. διοτι αλλιως μου μιλαει εμενα το τραγουδι και αλλιως στον γιαννη και στον καθε γιαννη.

Χαίρομαι οταν μιλάει κάποιος με αγάπη και πάθος για την παράδοση.
Η ένσταση μου έχει να κάνει με οτιδήποτε ορίζει κάποιους ως καταδικασμένους να μην καταλάβουν ποτέ. Θέλω να πιστεύω πως δεν υπάρχουν τέτοια όρια. Δεν ξέρω αν είμαι "σπουδαγμένος"γιατί έχω χαρτί. Δεν θεωρώ τον εαυτό μου σπουδαγμένο αλλά πιστεύω πως σπουδή χρειάζεται για οποιαδήποτε μουσική.
Αν κάποιος θέλει να μάθει κάποια αυστηρά τοπική παράδοση και πάει να την παρατηρήσει και να τη βιώσει, απο κει και πέρα δεν υπάρχουν όρια στο τι μπορεί να καταφέρει.Ναι, χρειάζεται η βιωματική επαφή, δεν την υποτιμώ.
Απο την άλλη, η κάθε ζωντανή παραδοαιακή μουσική δημιουργείται απο το σύνολο των μάχιμων ερμηνευτων της και ο κάθε ένας θα φέρει τα βιώματα και τις επιρροές του.

Να πω και το άλλο: όταν ξεκίνησα να μαθαίνω Τουρκικο μακάμ, μια μάλλον αυστηρά τοπική παράδοση σε γλώσσα που δεν καταλαβαίνω καν, είχα την τύχη να πέσω σε ανοιχτόμυαλους δασκάλους οι οποίοι , όχι μόνο δεν με αποθάρρυναν όταν είδαν οτι δεν είχα ιδέα απο το ύφος αλλά θεώρησαν χρέος και τιμή τους να διδάξουν μουσική σε άνθρωπο που δεν είναι ντόπιος.
Κανείς δεν μου είπε οτι δεν προκειται να το νιώσω ποτέ ως Πολίτης γιατί δεν είμαι απο κει.
Δεν έχω φτάσει σε καλό επίπεδο , πιθανών να μη φτάσω αλλά με έμαθαν οτι δεν υπάρχουν όρια και για αυτό τους είμαι υπόχρεος και έτσι προσπαθώ να διδάσκω και εγώ.

6 «Μου αρέσει»