Βίντεο που παίζει/ακούγεται ζωντανά ο Γενίτσαρης

Ναι "κουμπουράδες " εκουγεται

1 «Μου αρέσει»

Κουμπουράδες σωστά, στέκει και στο ύφος!
Ευχαριστώ Ελένη

1 «Μου αρέσει»

Τα υπόλοιπα τα έβγαλες όλα?
Κάτσε γραψτα όλα, να τα’ χουμε.
Ο καθένας βέβαια λέει τα δικά του. Ασ έχουμε και του Γεννητσαρη κείνη τη βραδυά.

1 «Μου αρέσει»

Μπάρμπα Γιάννη σαν πεθάνεις (χ3)
το λουλά τί θα τον κάνεις.
Το λουλά και το καλάμι
τη νταμίρα ____( ; ).

Όρκο κάνω σας το λέω (χ3)
μη με κάνετε να κλαίω.
Θα το κάνω προσκεφάλι
να φουμάρω μες στον Άδη.

Τσίλιες πιάστε ασ’ το ζάρι (χ3)
και μας πήρανε χαμπάρι.
Θα πλακώσουν κουμπουράδες
θα μας πάρουν τους λουλάδες.

Μπάρμπα Γιάννη, μπάρμπα Πέτρο (χ3)
δε θα παντρευτούμε φέτο(ς)
Που 'χει όμορφα κορίτσ(ι)α
υψηλά σα κυπαρίσσ(ι)α

Πέρα από ένα σημείο που δεν το 'πιασα, τα υπόλοιπα έτσι τα ακούω. Ε και με μικρές διαφοροποιήσεις, το νόημα παραμένει.

Καλά αυτό γινόταν και παλιά, αφού το κομμάτι αυτής της λογικής είναι. Αρκεί να αναφέρεσαι σε στίχους της παράδοσης που συναντώνται συχνά και σε διάφορες μορφές μέσα στα κομμάτια και όχι σε σύγχρονες δηθενιές.

1 «Μου αρέσει»

Εύγε!
Λείπει αυτό? Να το ψάξουμε.

Μήπως λεει το “χαρμάνι” ?

Δεν είμαι σίγουρος οπότε ας περιμένουμε να το τσεκάρουν και άλλα αυτιά :grinning:

1 «Μου αρέσει»

“…την νταμίρα, το χαβάνι…”

2 «Μου αρέσει»

Τι είναι το χαβάνι? Δεν το βλέπω στο λεξικό μας

Το βρήκα εδώ. Αυτό είναι?

https://el.m.wiktionary.org/wiki/χαβάνι

Λογικά αυτό είναι ναι, ταιριάζει.
Το υποψιάστηκα αλλά δεν το είχα ξανακούσει και είπα μήπως πετούσα κοτσάνα :grinning:

χαβάνι: είδος σκάφης όπου κοβόταν ο καπνός
(Ιστορίες του Νταή Σταβρή)

https://books.google.gr/books?id=tns7AAAAMAAJ&q="χαβάνι"&dq="χαβάνι"&hl=el&sa=X&ved=2ahUKEwiJyrPx7PvwAhVS2qQKHT32CrAQ6AEwA3oECAoQAg

Και καπνοκοπτική μηχανή βλέπω σημαίνει (Λεξικό Σταματάκου)

Και ο Γ. Μαγκλής (Τ’ αδέρφια μου οι άνθρωποι):
“παίρνει τα φύλλα τον καπνό και με το χαβάνι , τη φαρδιά μάχαιρα , τα ψιλοκόβει .”

1 «Μου αρέσει»

Χαβάνι: «καπνοκοπτική μηχανή απλού τύπου, φέρουσα χειροκίνητον μάχαιραν» (Επίτομον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν της Πρωίας)

Το τραγούδι ανθολογεί και ο Πετρόπουλος, αποδίδοντάς το σε κάποιον …Λιθαδιώτη

Νομίζω πως αξίζει να γίνει λήμμα στο Γλωσσάρι η λέξη αυτή.

3 «Μου αρέσει»
1 «Μου αρέσει»

Ε, ναι, σημειώνει όμως ότι ο κύριος αυτός μάλλον δανείστηκε και στίχο και μελωδία.

Ο ήρως του τραγουδιού, λέτε να είναι πρόγονος του Βαρουφάκη; :rofl: :rofl: :rofl:

Ο οποίος Σταύρος Λιθαδιώτης αναφέρεται και ως στιχουργός στο «Για σένα ξενυχτώ» του Τσιτσάνη (1937),
τον αναφέρει και ο Αριστομένης Καλυβιώτης ως “περίφημο μουσικό”,
εντοπίζεται επίσης να παίζει σαντούρι / τσίμπαλο.

Προτείνω το παρακάτω, για το Γλωσσάρι:

χαβάνι (το)
μηχανή για την κοπή του καπνού με χειροκίνητο μαχαίρι.

Ακούγεται στο στιχούργημα της ανώνυμης λαϊκής δημιουργίας «Μπαρμπα- Γιάννη σαν πεθάνεις»

«…Μπάρμπα Γιάννη σαν πεθάνεις
το λουλά τι θα τον κάνεις;
Το λουλά και το καλάμι
την νταμίρα, το χαβάνι…»

4 «Μου αρέσει»

Με μια γρήγορη ματιά online πάντως, το χαβάνι φαίνεται και απλά σαν ένα μπρούτζινο γουδί.

Η λέξη havan είναι, απ’ ό,τι ξέρω το γουδί, το κανονικό γουδί, στο λήμμα προστίθεται και η ερμηνεία κοπανιστήρι. Ο Ελευθερουδάκης έχει λήμμα χαβάνι που ερμηνεύει ως ιγδίον, σημειώνοντας τουρκική προέλευση, αλλά δίνει και δεύτερη ερμηνεία καπνοκοπτική μηχανή. Οπότε, είμαστε εντάξει.

Πράγματι, το ελληνοτουρκικό μου δίνει στο λήμμα γουδί το havan, χωρίς τίποτα άλλο, αλλά δίνει και dibek προτάσσοντας (ξύλινο).

κι είν’ ψηλά σαν κυπαρίσσια, νομίζω.

Στο γενικό λεξιλόγιο χαβάνι είναι το γουδί. Αλλά φυσικά ως ειδικός όρος κάποιας τέχνης μπορεί να σημαίνει άλλο πιο εξειδικευμένο εργαλείο.

Για το «χαβάνι» ως «πρωτόγονη» καπνοκοπτική μηχανή, μπορούμε να μνημονεύσουμε την ετυμολόγησή του από το τουρκικό havan, το οποίο έχει στα τουρκικά και δεύτερη, παρωχημένη πλέον σημασία, αλλά είναι αυτή που μας ενδιαφέρει:

havan: Tütün kιyma makinesi (δηλ. μηχανή «λιανίσματος» του καπνού), βλ. λεξικόTürkçe Sὅzlük, τόμος πρώτος, Άγκυρα 1998)

1 «Μου αρέσει»