Γράμματα στη Μελίνα
Επιστολή του Άκη Πάνου στην Μελίνα Μερκούρη. Στάλθηκε στην Υπουργό Πολιτισμού συστημένη, χωρίς να λάβει απάντηση ο αποστολέας της Άκης Πάνου. Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό του Γιώργου Χρονά ΟΔΟΣ ΠΑΝΟΣ – Εργοτάξιο Εξαιρετικών Αισθημάτων, στο τεύχος 43, έτος 1989
Κυρία,
Την Κυριακή 12-2-89 στην εκπομπή «Αυτοπροσωπογραφίες» είχα και εγώ την τύχη να σας απολαύσω στο ρόλο της Αγίας Υπουργού.
Τα όσα άκουσα, παραβάλοντάς τα με αυτά που ΖΩ, με ωθούν να σας γράψω αυτά τα ολίγα.
Κατ’ αρχήν, σαν θεατρίνα κυρία είσαστε καταπληκτική!
Με κάνατε και θυμήθηκα τα νεανικά μου χρόνια, τότε που σας απολαμβάναμε στο πανί, και ο καθένας για πάρτη του, σας θεωρούσε δική του.
Και τώρα όμως είσαστε μυγδαλάκι με ζάχαρη! Κουφέτο!!
Τι να πρωτοϋμνήσω; Τα χρυσά σας μαλλάκια, τα εκφραστικά χεράκια σας (που τα ενώσατε μπροστά στο γλυκό στοματάκι και την τρισχαριτωμένη σας μυτούλα σε στυλ ικεσίας) ή τη γάμπα σας, που μας την έδειξε ο φακός καβαλημένη πάνω στην άλλη σας γάμπα και μας σοκάρισε! Μας αναστάτωσε!! Αφού η γυναίκα μου ζήλεψε και μου κόλαγε συνέχεια. – Δε βάζεις το άλλο κανάλι να δούμε τι έχει (μού 'λεγε) και κάθεσαι και βλέπεις αυτήν την … (τόσο κακία) αλλά που εγώ; Εγώ σας κοιτούσα μαγεμένος και δεν της έδωσα σημασία. Αυτήν θα κοίταγα;
Έ, τώρα τι να λέμε; Σαν ηθοποιός παίρνετε άριστα με τόνο.
Σαν γυναίκα (ντρέπομαι αλλά το γράφω) είσαστε… ώρε μανάρα μου! Τύφλα νά 'χουνε οι Πρωθυπουργικές γκόμενες του αέρως!
Και ο σοφατζής όμως είχε κάνει ζόρικη δουλειά. Όποιος έχει μεσάνυχτα από ιστορία, δεν θα σας έκανε παραπάνω από 25, άντε 27. Η γυναίκα μου, η φαρμακόγλωσσα, όπως πάντα, πέταξε το καρφί της. - Ξέρεις πόσο πρέπει νά 'ναι η «δικιά» σου (μου λέει) αυτή πρέπει νά 'ναι ίσαμε 36! Τι νά 'κανα; Να την πλάκωνα στη σφαλιάρα και νά 'χανα την εκπομπή; Εγώ έλιωνα, και κει πάνω στη φάση, μου μπερδέψατε τη θεατρινάρα μου με την Υπουργό, και μου τα σκατώσατε (με το συμπάθειο). Τι ήταν αλήθεια αυτά τα «κουφά» που λέγατε;
Συνήθως το θέατρο έχει κάποια δόση πολιτικής, όπως και η πολιτική έχει κάποια δόση θέατρο. Όταν όμως το θέατρο είναι σκέτη πολιτική, χέσε θέατρο (με το συμπάθειο) και όταν η πολιτική είναι σκέτο θέατρο, χέσε πολιτική (με το συμπάθειο).
Η ατμόσφαιρα της εκπομπής σας πάντως, ήταν σφόδρα συγκινητική. Τι ψυχική ευγένεια! Τι αλτρουιστικά αισθήματα!!! Αφού βούρκωσα. Και τώρα που σας το γράφω… να! Μου σηκώνεται (με το συμπάθειο) η τρίχα!!!
Με συγκλόνισε η λεπτότητα με την οποία καυτηριάσατε κάποιους ακατανόμαστους κακοήθεις, προφανώς επικριτές σας, που δεν αναγνωρίζουν ούτε σέβονται το μεγαλείο του έργου σας (του Υπουργικού), και τα πλάνα όλα ήταν μπογιατισμένα φουτουριστικά από αθώους …υπαινιγμούς χαρμανιασμένους με τη Θεία μακροθυμία που σας διακρίνει, και που σας βοηθάει να ξεπερνάτε τέτοιες άθλιες καταστάσεις και να συγχωρείτε κάποιες μικρότητες!
Μα την Αγία Λαΐδα, ΚΟΚΑΛΩΣΑ!
Τελικά συνήλθα. Και επειδή τους τρεις τελευταίους μήνες έχω απευθυνθεί δια του Τύπου προς την εξοχότητά σας πέντε φορές, επειδή δεν είδα κανέναν άλλον να έχει κάνει κάτι τέτοιο, υπέθεσα, για μια στιγμή πως αυτά που λέγατε ίσως αφορούσαν και την ασημαντότητά μου. Αν είναι έτσι έχω παρεξηγηθεί και λυπάμαι αληθινά.
Πέρασαν περισσότερο από τρία χρόνια από τότε που πρωτοπροσπάθησα, ανεπιτυχώς, να κλείσω ένα «ραντεβού» μαζί σας. Τη μία τρέχατε για τη γνωστή υπόθεση «μάρμαρα». Αμέσως, σας προέκυψε η κηδεία του Πάλμε, έπειτα πάλι για τα μάρμαρα και …τράβα καλούμπα. Έτσι σφίξαν τα γάλατα και στα μέσω του Τύπου ραβασάκια. Ελπίζοντας πως θα διακρίνετε πίσω από το σαρκασμό τη σοβαρότητα της πραγματικότητας. Τρία απ’ αυτά φιλοξενήθηκαν στη σελίδα του Μανόλη Ρασούλη, στο «Καλάμι» στις 10, 17 και 24 Νοεμβρίου 1988. – Το πρώτο έγραφε:
…Μανόλη μου, γράψε στην κυρία Πολιτισμού περαστικά της…
Πες της όμως να μου κάνει μια χάρη. Να με περιλάβει στους καταλόγους αυτοεξορίστων, πολυτέκνων, σεισμοπαθών, απροσαρμόστων ή όπου βρίσκει σκόπιμο και να μου παραχωρήσει ένα αντίσκηνο για εξαμελή οικογένεια. Την ευχαριστώ πολύ και της είμαι υπόχρεως δια βίου. (Βεβαίως, αν στείλει το αντίσκηνο)…
Ουδέ μία απάντηση.
Στο δεύτερο ο Ρασούλης γράφει: ΤΟ ΑΝΤΙΣΚΗΝΟ ΤΟΥ ΑΚΗ ΠΑΝΟΥ
…Ο Άκης Πάνου είναι φίλος μου, μοναδική περίπτωση τραγουδοποιού, και υποστηριχτής της αξιοπρέπειάς του και της αξιοπρέπειας. Σ’ ένα σημείωμα στο προηγούμενο τεύχος απευθύνθηκα στο Υπουργείο Πολιτισμού να του δοθεί ένα αντίσκηνο για να στεγάσει τα παιδιά του. Πράγματι το σπίτι που μένει είναι ερείπιο και τα ταβάνια τρέχουν. Με πικρό χιούμορ μεταφέρω ένα δεύτερο σημείωμα του Άκη για να του σταλεί ένα αντίσκηνο και συνυπογράφω ότι είναι ανάγκη. Το σημείωμα έχει ως εξής:
…Παρακάλεσα την κυρία Πολιτισμού να φροντίσει να μου παραχωρηθεί ένα αντίσκηνο, και δεν αστειεύτηκα καθόλου. Ούτε ο καιρός αστειεύεται. Τα κεραμίδια και οι τοίχοι «κατεβάζουν» νερά. Τα παιδιά κοιμούνται στη μισή κρεβατοκάμαρα και στην άλλη μισή κάνουν μπάνιο!!! Δεν ζήτησα τα Ελγίνεια κονδύλια. Μια σκηνή ζήτησα για να καλύψω την οικογένειά μου και τον εαυτό μου από τον κακό καιρό. Τόση μικροψυχία; Μια σκηνή για να καλύψω (το κατά δύναμιν) το θίασο του Πολιτισμικού μας θεάτρου. Τόση μικρόνοια;…
Ουδέ μία απάντηση.
Το τρίτο έχει ως εξής: ΤΟ ΑΝΤΙΣΚΗΝΟ ΤΟΥ ΑΚΗ ΠΑΝΟΥ Νο 3
Δυστυχώς δεν είναι πλάκα. Φαίνεται μπλακ χιούμορ όμως είναι πικρή αλήθεια και άμεση ανάγκη να σταλεί ένα αντίσκηνο στον Άκη Πάνου από το Υπουργείο Πολιτισμού. Στη μη απάντηση των δύο προηγούμενων κρούσεων, ο Άκης μου είπε, και εγώ το γράφω.
…Μανόλη, στις υποχρεώσεις μου έναντι του Κράτους είμαι απολύτως εν τάξει. Στα 15 έδωσα τα αποτυπώματά μου, και μου δώσανε ταυτότητα. Στα 21 με κάλεσε η πατρίς και υπηρέτησα 27 ½ μήνες. Δεν την έκανα δηλαδή «λούφα». Όταν θέλησα να περάσω τα σύνορα, έβγαλα διαβατήριο. Δεν την έκανα λαθραία ποτέ και με κανένα πρόσχημα. Στην εφορία υποβάλω δήλωση κανονικά κάθε Φεβρουάριο, και παίρνω (άτοκα) τις επιστροφές τον Οκτώβριο, άντε Σεπτέμβριο. Το 1986 έφυγα από την πόλη που γεννήθηκα και μεγάλωσα, και εγκαταστάθηκα στην επαρχία προκειμένου να βοηθήσω στη μολόφα «αποκέντρωση». Έκανα 4 πιτσιρίκια να βοηθήσω και στη λύση του Δημογραφικού προβλήματος. Σε ό,τι ορίζουν οι Άρχοντες, εγώ παρών και σούζα. Έφτασα 55 χρόνων μη έχοντας κάνει ούτε μία παράβαση έστω και για διατάραξη κοινής ησυχίας. Τέτοιο χαϊβάνι! Σε άλλη χώρα με διατηρούσαν σαν σπάνιο δείγμα προς μελέτη σε γυάλα με φορμόλη. Εδώ τι γίνεται; Δε μου αξίζει μια σκηνή; Έτσι… σαν αναγνώριση της βλακείας μου;
Ίσως το γραφείο Τύπου της κυρίας Πολιτισμού δεν την ενημερώνει επαρκώς για τα δημοσιεύματα που την αφορούν. Ίσως η κυρία Πολιτισμού απορροφημένη από την Τιτάνεια προσπάθεια που καταβάλλει προς συγκέντρωσιν των καλλιτεχνικών… οστών των αρχαίων μας προγόνων, ένα έργο τόσο σημαντικό και ειδικό, αδιαφορεί για τα ασήμαντα και τα κοινά.
Μανόλη, μήπως χτυπήσαμε λάθος πόρτα; Μήπως θάπρεπε να απευθυνθούμε στον κύριο ΥΠΕΧΩΔΕ, στον κύριο Γεωργίας ή στον κύριο Άνευ;
Άκης Πάνου…
Αυτά μου είπε ο Άκης, αυτά αντιγράφω μέχρι να δοθεί μία απάντηση από τους ιθύνοντες.
Ουδέ μία απάντηση.
Επανέρχομαι για τέταρτη φορά στην «Απογευματινή της Κυριακής», στις 22-1-89. Μεταξύ άλλων γράφω:
…Φεύγοντας το 1986 από την Αθήνα, φέρθηκα σα φιλόνομος και συνεργάσιμος με την εκάστοτε Κυβέρνηση Πολίτης. Άσχετα ότι ήταν κυβέρνηση της οικογενειοκρατίας Γεωργίου – Παύλου – Κωνσταντίνου – Φρειδερίκης, ή της δυναστείας Γεωργίου – Ανδρέα- Γεωργίου – Μαργαρίτας.
Τη στιγμή που η χώρα τραμπαλίζεται στο μεταίχμιο ύπαρξης –ανυπαρξίας, έθεσα τον εαυτό μου και τα παιδιά μου στο Με(χ)μέτιο της Θράκης. Υπάκουσα στις παροτρύνσεις και τις εντολές του Μοναρχικού μας σοσιαλισμού. Όταν το Κέντρο διατάζει: Αποκέντρωση, τι να κάνω; Να μην αποκεντρωθώ και να μείνω εφ’ όρου ζωής με το στίγμα του υπονομευτή της αποκέντρωσης;
Την κοπάνισα, απέφυγα ογκωδέστερα φακελώματα, και απολαμβάνω τα… κίνητρα που παρέχει κάθε τόσο… η τηλεόραση.
- - -
Οι καλλιτέχνες του είδους μου, βρίσκονται πάντα σε διακριτική απόσταση από την «πολιτική» και η πολιτική απ’ αυτούς. Εδώ όμως σήμερα, δεν έχουμε να κάνουμε με πολιτικούς καλούς ή κακούς, αλλά με ψεύτες –κλέφτες – τυχάρπαστους. Θες δείγμα; - Έχω τέσσερα παιδιά και το Κράτος δεν με θεωρεί πολύτεκνο!
- Το Ιδρυμα Κοινωνικής Αφαίμαξης μου έχει πάρει μέσα σε πέντε χρόνια πάνω από ενάμισι εκατομμύριο! Και είμαστε ανασφάλιστοι και εγώ και τα παιδιά μου, έχοντας προβλήματα υγείας και πληρώνοντας τα πάντα από την τσέπη μου ή την τσέπη των δανειστών μου.
Ο ΟΑΕΔ… ετεροχρονίζει την πληρωμή του επιδόματος των παιδιών λέγοντας: - Ξαναπεράστε το …Μάρτιο, τώρα έχουμε πολλή δουλειά, δίνουμε τα… βοηθήματα των… ανέργων!
- Τη βγάζω «επ’ ενοικίω» σε ένα κατεδαφιστέο προσφυγικό που κάνει νερά απ’ όλες τις μεριές (για τρίτο χειμώνα), απευθύνομαι τρεις φορές δια του Τύπου στην κυρία Μερκούρη ζητώντας της τουλάχιστον μία σκηνή, και αυτή, «ευφραίνεται νιώθοντας ρυθμιστής της δικαίωσης ή της εξαθλίωσης των άλλων», με… γράφει, και υπογράφει για μερικές δεκάδες και εκατοντάδες εκατομμυρίων προκειμένου να αυξηθεί το λίπος ορισμένων πολιτιστικών μας χοιριδίων…
Ουδέ μία απάντηση.
Στην εφημερίδα «Θεσσαλονίκη» στις 11-2-89 γράφω σχετικά:
…Εγώ προσφέρω για τον αθλητισμό και τα νιάτα παίζοντας ΠΡΟ-ΠΟ. Έτσι και «κάτσει» καλό δεκατριάρι, καβαλάω αεροπλάνο και πάω για τα Παρίσια. Εκτός αν φιλοτιμηθεί η κ. Υπ. Πολιτισμού και μου στείλει το αντίσκηνο που της έχω ζητήσει, οπότε, λύνεται το πρόβλημά μου. Δηλώνω Τσιγγάνος και δεν πάω πουθενά. Λέτε να φιλοτιμηθεί; ΦΙΛΟΤΙΜΟ!! Που τη θυμήθηκα πάλι αυτή την αστεία λέξη…
Ουδέ μία απάντηση.
Καταλαβαίνετε κυρία γιατί απευθύνθηκα ΚΑΙ σε σας, και αν χρειαστεί (αφού το διασκεδάζετε) θα συνεχίσω; Γιατί το έργο που προσφέρω υποτίθεται ότι είναι Πολιτιστικό, και εσείς «υποτίθεται» ότι είστε Υπουργός Πολιτισμού.
Άσχετα με το αν με εγκρίνετε σαν καλλιτέχνη και αν σας εγκρίνω σαν Υπουργό, είμαι καλλιτέχνης, είστε Υπουργός, και αυτή τη στιγμή για μένα αντιπροσωπεύετε το Κράτος στο οποίο ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΙΚΑ απευθύνομαι.
Το αν κάποιοι κακοηθέστατοι τα έχουν βάλει άδικα μαζί σας, Σας κολακεύει ή και Σας βολεύει να το πιστεύετε, είναι θέμα δικό σας.
Γιατί δεν τους ξεσκεπάζετε «στα ίσα» και δεν τους παραδίδετε στην κοινή περιφρόνηση αντί να αφήνετε να εννοηθεί πως ο καθένας αγανακτισμένος μη σύντροφος που θα τολμήσει να διαμαρτυρηθεί δίκαια και βάσιμα για την κακή και υποκριτική συμπεριφορά σας, είναι «από χέρι» συκοφάντης; Είστε ξεδιάντροποι αλλά και άφοβοι, και ο συνδυασμός είναι πολύ κακός.
Εκείνοι που εκτοξεύουν κατηγορίες ασαφείς και αόριστες είναι κατάπτυστοι. Αυτό ισχύει και για μένα και για σας και για τους πάντες. Αν έχετε την αξίωση να σας διακρίνουν απ’ το σωρό και να σας σέβονται, μέθετε να διακρίνετε και να σέβεστε και σταματήστε να παίζεται τον «παπά» (κατά παράδοση).
Εγώ κυρία, αντιπροσωπεύοντας τον εαυτό μου διαμαρτύρομαι από το 1969 στα αφεντικά των Κρατικών μέσων μαζικής τύφλωσης και τα σχετικά Υπουργεία. Δεν είστε η πρώτη, αλλά η τελευταία σ’ αυτή την χωρίς τέλος ιστορία.
Έχω «πακέτο» αλληλογραφίας, αποδεικτικής της χυδαιότητας των διαφόρων Καισαρίσκων που ζεσταίνουν κατά καιρούς με τον ποπό τους τις «μεγάλες καρέκλες». Δική σας δεν έχω, ούτε θα έχω φαντάζομαι. Πώς να το κάνουμε, μπορεί τώρα ολόκληρη Αυτοκρατορική Υπουργάρα να ασχολείται με Κάφρους και μάλιστα της δικής μου υποστάθμης; Εσείς είστε «πρόθυμη» και «ανοιχτή» σε όλους τους ανθρώπους και σε όλους τους φίλους σας. Με αυτούς που δεν είναι φίλοι σας ή που δεν θεωρείτε ανθρώπους, τι γίνεται;
Ξέρετε κανέναν Αυτοκράτορα, Βασιλιά, Δικτάτορα, που να μην ήταν «ανοιχτός» στους φίλους του; Σε τι διαφέρετε; Μόνο στο ότι τους φίλους αυτών τους λέτε «καμαρίλα», ενώ τη δική σας «καμαρίλα» τη λέτε «φίλους».
Το Υπουργείο σας, η τηλεόραση, ο ΕΟΤ και όλες οι συναφείς υπηρεσίες, έχουν γίνει εντευκτήρια και καφενεία των «φίλων» σας, και φίλους σας, μάλλον θεωρείτε όσους υπηρετούν κρετίνικα το γούστο σας και ασπάζονται ασυζητητί τις απόψεις σας. Το δικό σας γούστο περιορίζεται στα «μάρμαρα». Εγώ στην «ιστορία» μου πότε σας γράφω Υπουργό Μαρμάρων και πότε Μαρμαρωμένη Υπουργό.
Εσείς πιστεύετε ότι κάνετε το καθήκον σας αλλά δεν βρίσκετε ανταπόκριση από τους αντιδραστικούς και τους κακούς! Πρόσφατα την άποψή σας αυτή μετέφερε μελωδικά από την τηλεόρασή σας και ο εκ των κολλητών σας «σύντροφός μας» κ. Γιάννης Μαρκόπουλος με το ενωτικό (λόγω εκλογών;) ασμάτιον «Σύντροφε τι μας χωρίζει» που μας… αφύπνισε.
Την «απάντηση στο ερώτημά του» την έχω έτοιμη προς ηχογράφηση. Έτσι για να μπω και γω στο ριγκ του πλουραλιστικού σας τζερτζελέ, και μη με νομίζετε προβοκάτορα. Λυπάμαι μόνο που δε γίνεται να σας βάλω στο φάκελο και τη μελωδία. Το αφιερώνω στο Γιάννη και σε κάθε «σύντροφο» του δικού του εκτοπίσματος.
Μόλις έφαγα νερόβραστο το ρύζι
κι’ αποφάγια από εκείνα που πετάς,
με ρωτάς: «τι είναι αυτό που μας χωρίζει»
και να μπω μέσα στη μάχη μου ζητάς!
Ένα στρώμα από λίπος μας χωρίζει
που σαν ρούχο στο κορμί σου το φοράς
μια κοιλάρα που να… σκύψεις σ’ εμποδίζει
και δεν βλέπει πως «ανθρώπους κατουράς»
Εμποδίζουν τα πολλά Πολυτεχνεία
που σκοτώνονται του κόσμου τα παιδιά
να θρονιάσουν μια «καινούρια» συντεχνία
και μετά να της ξεπλύνουν τη λαδιά.
[i]Για τη μάχη ΣΟΥ με &