Αρχεία εφημερίδων

Α μπράβο, για μπαλαλάικα το είδα κι εγώ, αλλά δεν ήξερα σε ποιό μέρος της υφηλίου ενδημεί η φυλή των Καλμούκων. Για κίτρινη ράτσα πάντως κόβω το κοριτσάκι. 'Αρα την μπαλαλάικα μάλλον της την επέβαλλαν, όπως σίγουρα και τα Ρούσικα ως υποχρεωτικό μάθημα στο σχολείο… Και, πολύ φοβάμαι, και το “λαϊκό τραγούδι της φυλής της”…

1 «Μου αρέσει»

Πιθανόν.

Αλλά καθώς δεν ξέρω τα πράγματα στις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες και τις λαϊκές τους παραδόσεις, δυνητικά δε θα απέκλεια και το αντίστροφο: ένα όργανο κάποιας σοβιετικής μειονότητας να έφτασε, μέσω του οδοστρωτήρα του σοσιαλιστικού φολκλόρ, να αναγορευτεί εθνικό όργανο της Ρωσίας.

(Πάντως η μπαλαλάικα είναι τρίχορδη και νομίζω ότι κουρδίζεται σαν το μπουζούκι!)

1 «Μου αρέσει»

Οι Καλμίκοι ή Καλμούχοι ή Καλμούκοι (Καλμίκικα: Хальмгуд) είναι ένα μογγολικό φύλο που κατοικεί στη βορειοδυτική ακτή της Κασπίας κατά τους τελευταίους τέσσερις αιώνες.

https://el.wikipedia.org/wiki/Καλμίκοι

Επίσης:

Ο τίτλος της εικόνας είναι Домбристы в национальных калмыцких костюмах, ήτοι: «ντομπρίστι» με εθνικές καλμούχικες ενδυμασίες. Δεν ξέρω τι σημαίνει η πρώτη λέξη, μου θυμίζει όμως τη λέξη dombra, που είναι άλλη μια παραλαγή της λέξης «ταμπουράς» και δηλώνει κάποιο ταμπουροειδές όργανο. Δε θμάμαι ούτε ποιο ακριβώς είναι το όργανο ούτε τίνος λαού είναι, και οπωσδήποτε δεν έχω κανένα ισχυρό επιχείρημα ότι, σε μια άγνωστή μου γλώσσα, «ντομπρίστι» σημαίνει «μουσικοί που παίζουν ντόμπρα» και όχι οτιδήποτε άλλο, αλλά, μέχρι νεωτέρας, δε θα απέκλεια να σημαίνει αυτό. Άρα ίσως να είναι ντόμπρα και όχι μπαλαλάικα. Ή ίσως να είναι το ίδιο με διαφορετικές ονομασίες.

2 «Μου αρέσει»

Πολύ ωραία Περικλή, ευχαριστώ για το ψάξιμο! Πάντως,

την σήμερον ημέραν πανρωσσική γράφουμε πλέον, όπως και Φινλανδία, όχι πιά Φιλλανδία…

Κάποτε, αρχές δεκαετίας 70, ο προϊστάμενός μου και συνάδελφος ηλεκτρονικός μηχανικός μετέφρασε την omnidirectional antenna σε πανκατευθυνομένη κεραία. Του επισήμανα ( * ) ότι η σωστή γραφή είναι παγκατευθυνομένη αλλά, δεν τον έπεισα…

( * ) ναι, όχι επεσήμανον

Νίκο, εμείς πάντως στην ραδιοτηλεφωνία το omnidirectional radio beacon, παγκατευθυνόμενο ραδιοφάρο το μεταφράζαμε.
Περικλή και ρώσικα? Ότι και να πω είναι λίγο.
το Ντομπρίσκι με τη μετάφραση του Google σημαίνει ακριβώς “παίκτες της Dobra”.
Και ψάχνοντας: Dombra musical instrument βρίσκουμε αυτό:
" The dombra, also known as dombyra (Kazakh: домбыра, dombyra ) is a long-necked Kazakh lute’.
Άρα στη φωτογραφία που έβαλε ο Φώτης, η κοπέλα παίζει κάποιο είδος μπαλαλάικα, και μάλλον το ίδιο συμβαίνει και στη φωτογραφία που έβαλε και ο Περικλής, εκτός και αν η ντόμπρα δεν έχει μόνο λαουτοειδές σχήμα αλλά και τριγωνική παραλλαγή.

1 «Μου αρέσει»


ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ 10/11/1931


ΑΘΗΝΑΪΚΑ ΝΕΑ 25/5/1933

Ποια μπορεί να ήταν η Σερβική Βουλγαρία το 1931; Με μια πρόχειρη ματιά στην ιστορία της Βουλγαρίας (βικιπαίδεια - Βουλγαρία) δεν έβγαλα άκρη.

Πάντως το όργανο είναι γκάιντα, που στη Βουλγαρία είναι πρακτικά ίδια όπως στη Β. Ελλάδα. Αυτό το λοξό που κάθεται στο δεξί του πόδι είναι το μπουρί, δηλ. ο ισοκράτης αυλός.

Παρεμπιπτόντως, ήμουν πρόσφατα σε μια συνάντηση ασκαύλων στη Βουλγαρία και παρατήρησα (χωρίς ιδιαίτερη έκπληξη) ότι τουλάχιστον ένα από τα βουλγάρικα μουσικά ιδιώματα που χρησιμοποιούν την γκάιντα συμπίπτει σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό με τα ελληνικά θρακιώτικα της γκάιντας - ουσιαστικά μόνο η γλώσσα αλλάζει.

2 «Μου αρέσει»

Μην ξεχνάμε ότι η φρουτοσαλάτα, που γίνεται από την ανάμιξη πολλών φρούτων, εφευρέθηκε από κάποιον Γάλλο σεφ μιαν εποχή που εδώ στην Ελλάδα (και αλλού, βεβαίως…) ασχολούμασταν με το Μακεδονικόν ζήτημα. Το πόσων διαφορετικών ειδών φρούτα περιλαμβάνει μια φρουτοσαλάτα, δεν διαφέρει και πολύ από τον αριθμό των εθνοτήτων που κατοικούσαν, ανάμικτες μεταξύ τους, την τότε Μακεδονία. Γνωστό τοις πάσι είναι, πάντως, ότι το εφεύρημα του Γάλλου ονομάστηκε Macedoine de fruits.

4 «Μου αρέσει»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΛΟΓΟΣ 28 2 1928

1 «Μου αρέσει»

Από την εφημερίδα “Ελλάς” στις 3/2/1908.

Από το φύλλο 5 (Μάιος-Ιούνιος 1965) της εφημερίδας “ΙΟΣ” που εκδίδονταν στην Αθήνα.

1 «Μου αρέσει»

Α, τη δεύτερη θα την κλέψω!

Η Νιο (Ίος) είναι από τα νησιά που δεν παίζεται η τσαμπούνα, αλλά τεκμηριώνεται με ασφάλεια ότι παιζόταν μέχρι σχετικά πρόσφατα. Και βέβαια, η Καθαρά Δευτέρα είναι η κατεξοχήν μέρα της τσαμπούνας, αφού για τα περισσότερα μη αστικά μέρη τη μέρα εκείνη κορυφώνονται οι αποκριάτικες εκδηλώσεις (αντίθετα στις πόλεις η Κ. Δευτέρα είναι ξεκάθαρα Σαρακοστή, όχι μόνο διαιτολογικώς αλλά γενικά - έθιμα σεμνά, αθώα, πικνίκ και χαρταετός, και το καρναβάλι κορυφώνεται και τελειώνει την προηγούμενη μέρα, την Τυρινή Κυριακή), και η τσαμπούνα γενικά πρωταγωνιστεί στα αποκριάτικα.

Για την πρώτη, να σχολιάσω ότι τη λεζάντα με τον πιανίστα θα την έγραψε προφανώς κάποιος από την εφημερίδα που δεν είχε σχέση με τον φωτογράφο. Το οργανέτο δεν είναι πιάνο, είναι ένα είδος αρμονίου, ένα μίνι εκκλησιαστικό όργανο.

2 «Μου αρέσει»

Αν πω ότι δεν σε είχα στο νου μου όταν ανέβασα την φωτογραφία θα πω ψέματα!

Και 1965!

Η ανάλυση της φωτογραφίας είναι βέβαια φριχτή, αλλά ας βοηθήσει όποιος τα καταφέρνει καλύτερα: το κοριτσάκι δίπλα στον καθιστό γέροντα, φοράει μαντήλα σε τέτοιαν ηλικία, ή είναι η κούπ των μαλλιών τέτοια;

Νομίζω μαντίλι. Ξεπροβάλλουν κάτι ρίζες από πιο ανοιχτόχρωμα μαλλιά στο κούτελο. Εντωμεταξύ οι μεγαλύτερες γυναίκες δε φορούν! Θα της το έβαλε η γιαγιά της για το κρύο.

Ναι, αυτό σκέφτηκα κι εγώ, σε συνδυασμό και με το σφιχτοκουμπωμένο παλτουδάκι.

Εμένα πάλι μου μοιάζει να φοράει κορδέλα στα μαλλιά.
Εάν προσέξετε το κοριτσάκι στην απέναντι γωνιά του τραπεζιού φοράει κάτι αντίστοιχο από την άλλη όμως πλευρά. Όπως και να έχει όμως η φωτογραφία είναι “κακή” από πλευράς καθαρότητας.


Βέβαια τώρα που το ξανασκέφτομαι ίσως είναι και μασκαρεμένη κάτι γιατί το φόρεμα που φοράει είναι πολύ μακρύ και είναι Καθαρά Δευτέρα … ίσως!

Άλλο οπτικό κουιζ (δεν ξέρω την απάντηση, την ψάχνω κι εγώ):

Μαζί με την τσαμπούνα, κάποιος πρέπει να παιζει τουμπάκι (τύμπανο), ή έστω να το βαστάει. Βλέπω τρεις πιθανούς, κανέναν βέβαιο:

α) Το εν λόγω κοριτσάκι. Θα μπορούσε να κρατάει κάτι στρογγυλό (ελλειψοειδές λόγω προοπτικής) μπροστά στο σώμα της, και μάλιστα προσέξτε το αριστερό της χέρι εκεί ψηλά.
β) Ο όρθιος κύριος στο βάθος. Κι αυτός μοιάζει ίσως να κρατάει κάτι κυλινδρικό υπό μάλης.
γ) Ο καθιστός στο αριστερό χέρι του τσαμπουνιέρη. Αυτός δε βλέπουμε τι κρατάει, καλύπτεται από την τσαμπούνα, αλλά φαίνονται οι άκρες των χεριών του, ίσως (; ) με τουμπακόξυλα.

Τίποτα δεν βλέπω απ’ το αριστερό της χέρι, το κρύβει ολοκληρωτικά το δεξί χέρι του γέρου, αλλά όρθια καθώς είναι, δύσκολο να παίζει κρουστό συνεχώς, άσε που είναι και μικρή. Ο όρθιος κύριος πίσω, σίγουρα είναι ο καφετζής με τον δίσκο των ποτηριών, που τον φώναξαν να μη λείψει απ’ τη φωτογράφηση. Το λογικότερο είναι να κρατάει πράγματι τουμπί ο εξ αριστερών του τσαμπουνιέρη.

Αυτός που κάθεται δίπλα στον τσαμπουνιέρη, έχει και τα δυο πόδια του λυγισμένα πάνω στη καρέκλα και αχνοφαίνεται να κρατάει κάτι πάνω στο αριστερό του γόνατο. Υποθέτουμε άρα ότι είναι το εν λόγω τουμπάκι.

Εγώ νομίζω ότι το 'χει στον ώμο, σαν να κρατάει την πάνω μεριά από αυτό που κρατάει.