Ελενη σε βρισκω απολυτως σωστη!!!Αυτα ηθελα να πω και εγω αλλα ΠΡΟΦΑΝΩΣ δεν ειχα τον τροπο!!!Ευχαριστουμε πολυ,εβαλες τα πραγματα στην θεση τους.
Δεν ξέρω για τι θέση μιλάς, για τώρα ή παλιά; Αλλά ρίξε μια ματιά εδώ.
Ψάξε για σχετικά άρθρα, έχει και του Ανωγειανάκη, και το Ξένου και πολλά άλλα σχετικά με τον διάλογο στον Ριζοσπάστη.
Στην Κλίκα έχει σχετικό άρθρο ο Γεωργιάδης. Γράφει για τα σωματεία των μουσικών και την αντιπαράθεσή τους.
Κοιτάω τώρα τη συζήτηση για την εκδήλωση στην Άνω Πόλη, την οποία (συζήτηση) δεν είχε τύχει να “επισκεφθώ”, και δεν μπορώ να καταλάβω το πώς από εκείνη ξεκίνησε αυτή εδώ η συζήτηση και με τον τρόπο που ξεκίνησε. Με αυτό το δεδομένο μπορώ να κατανοήσω την έκφραση μιά κάποιας αγανάκτησης σε ορισμένα ποστ, άλλο αν η μορφή που πήρε μπορεί να περιέπλεκε το θέμα αντι να το διασαφηνίζει… Αν κάνω λάθος, ουδείς άσφαλτος…
Επομένως ο τίτλος της “φωτεινής εξαίρεσης” που μού έδωσε ο φίλος μου ο Νίκος, ίσως οφείλεται εν μέρει και σε άγνοια για όσα προηγήθηκαν, και από την άλλη αν διαβαστούν τόσα και τόσα ποστ σ’ αυτή τη συζήτηση μπορεί να βγει το συμπέρασμα ότι έτσι κι αλλιώς δεν ευσταθεί.
Κατά τα άλλα, νομίζω είναι πολλές οι σχετικές και απόλυτες ανακρίβειες, τα “περίπου έτσι αλλά όχι ακριβώς”, τα πιθανολογούμενα που θεωρούνται α πριόρι ως αποδεδειγμένα κλπ, τα οποία έχουν γραφτεί ως τώρα εδώ, τα οποία επικαλύπτονται από επόμενα ποστ και χάνονται στο βυθό της κουβέντας…
Εν πάση περιπτώσει θεωρώ ότι είναι εντελώς άτοπο να γυρεύει κανείς να μάθει την “γνώμη της Αριστεράς” για το ρεμπέτικο, λες και κάποια στιγμή η αριστερά συνεδρίασε και ανακοίνωσε μιά τέτοια γνώμη, όπως εξίσου άτοπο είναι να αναζητά κανείς με παρόμοιο τρόπο τη “γνώμη του ρεμπέτικου” για την αριστερά.
Το μόνο που μπορεί να σημαίνει ο τίτλος του θέματος είναι οι γνώμες (συχνά αντιπαρατιθέμενες) που έχουν εκφραστεί μες στο πλαίσιο της “Αριστεράς” για το ρεμπέτικο και γενικότερα το λαϊκό τραγούδι.
Όμως σε αυτές τις γνώμες και σε αυτό το πλαίσιο δεν συμπεριλαμβάνεται μόνο ο Αλέκος Ξένος κι ο Φοίβος Ανωγειανάκης.
Συμπεριλαμβάνεται και ο Μπαγιαντέρας, όταν γράφει και τραγουδά “πολέμησε αντάρτη μου / πώς πολεμάνε όλοι / και με τον Άρη αρχηγό / να 'ναι γλυκό το βόλι”.
Συμπεριλαμβάνονται και οι στίχοι που παραμονές του εμφύλιου πρόσθεσε ο Χιώτης στους στίχους του Μάθεση για τον Άρη: Κείνος δε θέλει κλάματα / δε θέλει μοιρολόγια / θέλει αγώνες και χαρές / αρματωσές και βόλια.
Περιλαμβάνονται κι οι στίχοι του Καλδάρα στο “νύχτωσε χωρίς φεγγάρι”, καθώς ο ίδιος έχει αφηγηθεί στον Κουνάδη, ότι το τραγούδι το εμπνέυστηκε και το έγραψε για τους αριστερούς φυλακισμένους στο Γεντί Κουλέ το '45 μετά το Δεκέμβρη και τη Βάρκιζα.
Περιλαμβάνονται πολλά που δεν είναι ανάγκη να απαριθμηθούν όλα:
“Θα σου δώσω μιά να σπάσεις /αχ βρε κόσμε γυάλινε / και στη θέση σου θα χτίσω / κοινωνία άλληνε”
Δεν έχω καμιά πρεμούρα να το χαρακτηρίσω σαν “αριστερό” αυτό το μπουζουκοτράγουδο. Υπάρχει όμως καμιά περίπτωση αυτοί οι στίχοι να είιναι “δεξιοί”;
Αγαπητέ Στέφανε (stefanakos), δεν έχω καμιά διάθεση να εξωραΐσω ή να υπερτιμήσω τη συμβολή του ΚΚΕ στην Εθνική Αντίσταση και στον ενιαίο με αυτήν αγώνα για λαϊκή δημοκρατία. Όμως το να αμφισβητείται το γεγονός ότι το ΚΚΕ πρωτοστάτησε σε αυτήν, μπορεί να προέρχεται κατά κάποιο τρόπο μόνο από την ιστορική “γνώση” που παρέχουν τα σχολικά βιβλία. Συγγνώμην για την έκφραση, αλλά είναι τουλάχιστον αφέλεια, το να περιμένει κανείς από τα σημερινά σχολικά βιβλία, ότι θα μάθει από αυτά την ιστορία του εργατικού και του λαϊκού κινήματος, για την Εθνική Αντίσταση, για το πώς ιδρύθηκε η ΓΣΕΕ, για τη Φεντερασιόν κλπ.
Αν δε σε πειράζει και σ’ ενδιαφέρει, μπορώ να σου πω ότι ένα καλό βιβλίο σαν εισαγωγή στην ιστορία του εργατικού κινήματος είναι του Βασίλη Λάζαρη “Οι Ρίζες του Ελληνικού Εργατικού Κινήματος” (αν θυμάμαι καλά τον τίτλο) από τις εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή.
Να πω και κάτι ακόμα για την αριστερά: Προδικτατορικά η ΕΔΑ όταν αναφερόταν στην ΕΟΚ την αποκαλούσε “λάκο των λεόντων”. Μεταδικτατορικά έως και σήμερα, οι “αριστεροί” που εμφανίζουν τους εαυτούς τους σαν συνεχιστές της τότε ΕΔΑ και της “ενότητας της αριστεράς” που υποτίθεται ότι σηματοδοτείται από την προδικτατορική ΕΔΑ (Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά), είναι υπέρμαχοι των “μονοδρόμων” της ΕΟΚ, της ΕΕ, του ευρώ και της “ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης”. Ας μην φαίνεται λοιπόν παράξενο που γίνεται κουβέντα για το τι σημαίνει αριστερά, αν ο όρος προσδιορίζεται ιστορικά και πολιτικά, ή αλλιώς με μιά ταμπέλα που μπορεί να κρατά ο καθένας ή απλώς “ηθικά” και “εσωτερκευμένα”.
Καλησπέρα και πάλι από εμένα.
Να σημειώσω πως αυτό είναι το τελευταίο μου μήνυμα επί του θέματος, μιας και υπέρ-καλύφθηκα. Η εμπλοκή μου στο θέμα είχε να κάνει με την απόλυτη ταύτιση ΚΚΕ - Αριστερών και κατόπιν αυτών με το ρεμπέτικο, όπως εγώ το αντιλήφθηκα από τα μηνύματα. Η σχέτιση ΓΣΕΕ - Φεντερασιόν έγινε off the record από μια νεαρή καθηγήτριά μας ώς πρόσθετη πληροφορία, η οποία και μπορεί να ήταν αναληθής αλλά την εξέλαβα ως καλοπροαίρετη γι αυτό και την κατέθεσα.
Όσον αφορά το ΚΚΕ που πρωτοστάτησε στους λαϊκούς αγώνες. εντελώς διαισθητικά, τοποθετήθηκα με βάση προσωπικές εμπειρίες και μαρτυρίες Κοκκινιωτών. Ένα είναι σίγουρο για μενα. Αναμίχθηκε και μάλιστα ενεργά, πιστεύω, χωρίς να είμαι σε θέση να το πιστοποιήσω, μιας και, “Μετά Χριστόν, πας προφήτης γάιδαρος εστι”. Αλλά και πάλι, δεν μπορώ να το αμφισβητήσω, ελλείψει γνώσης. Το αποδέχομαι λοιπόν ώς γεγονός, δεχόμενος όμως πως δεν ήταν το ΚΚΕ όλοι οι αριστεροί και τανάπαλιν, και πάλι βασισμένος σε προσωπικές εμπειρίες. Το βιβλίο που με παραπέμπεις Άγη μου θα φροντίσω να το διαβάσω με την πρώτη ευκαιρία. Και βέβαια με ενδιαφέρει και σε ευχαριστώ που μου το προτείνεις. Εξάλλου, και από ενδιαφέρον αναμίχθηκα στην συζήτηση.
Η τοποθέτησή μου περί τραγουδιών που ύμνησαν τους αγώνες του ΚΚΕ, όπως αναφέρθηκε, είναι αυτή που λές πως διηγήθηκε ο Καλδάρας στον Κουνάδη δηλαδή πως το τραγούδι το εμπνεύστηκε και το έγραψε για τους αριστερούς φυλακισμένους στο Γεντί Κουλέ το '45 μετά το Δεκέμβρη και τη Βάρκιζα. Και όχι στοχευμένα για το ΚΚΕ όπως αντιλήφθηκα μια προσπάθεια. Πολλά τα τραγούδια αλλά στην λογική του Διγενή, ωδές σε λαϊκούς ήρωες κι αγωνιστές κι όχι σε κόμματα.
Δεν αμφισβήτησα την σύνδεση Αριστεράς - Ρεμπέτικου, υπάρχει και μάλιστα ακόμα και σε αντιφατικούς εκφραστές του. Αμφισβήτησα την προσπάθεια σύνδεσης ΚΚΕ-Ρεμπέτικου, όπως εκφράστηκε για αγώνες του ΚΚΕ και όχι του λαού, όπως θεωρώ ορθότερα, για “πανηγυράκια-γλεντάκια” των υπολοίπων και “σοβαρά αφιερώματα” του ΚΚΕ και ρεμπέτες που ήταν ΚΚΕ και όχι αριστεροί, κάτι απόλυτα λογικό για εμένα. Τα συμπεράσματα είναι δικά σας.
Τέλος, μια προσωπικότατη άποψη. Το βρίσκω λογικό η εργατική τάξη να στραφεί στον κομμουνισμό γιατί είναι πιο κοντά στην πραγματικότητά της. Το βρίσκω απόλυτα λογικό η εργατική τάξη καθώς και οι εξόριστοι - πολιτικοί κρατούμενοι να ακούνε λαϊκό τραγούδι (όχι περί ναρκωτικών κλπ, αυτό νομίζω απευθύνεται στους καθεαυτού ρέμπελους ρεμπέτες) δεδομένου ότι περιγράφει σκηνές απο την ζωή τους και είναι εμπνευσμένο από την πραγματικότητα τους. Δεν βρίσκω λόγο, σε τέτοιες εποχές, να κατέφευγαν πχ στον Αττίκ για να εκφράσουν την ψυχική τους κατάσταση. Δεν είπα πως η αρίστερα πολέμησε το ρεμπέτικο, δεν το γνωρίζω καν για να το πώ. Λέω πως ίσως να βολεύει ένα κοινοβουλευτικό κόμμα να παρουσιάσει ώς γέννημά του ένα πλήθος τραγουδιών με κοινό κοινό με τους πιθανούς ψηφοφόρους και δεν μου αρέσει καθόλου, αν έγινε ή/και γίνεται, διότι έχει άμεσο όφελος και δόλιο σκοπό. Αλλά αυτή είναι η προσωπική μου άποψη.
Ελπίζω να έγινα κατανοητός. Ευχαριστώ για τις πληροφορίες που μπήκατε στον κόπο να δώσετε όλοι οι συζητητές. Να είμαστε καλά.
Φιλικά,
Στέφανος Μαγουλάς
Στεφανε, απολυτα σεβαστη η αποψη σου.Να επισημανω ομως ενα τελευταιο: Τοτε, η Αριστερα, δεν ειχε και πολλα κομματα να εκπροσωπουνται…Αν δεις και ιστορικα ντοκουμεντα, το ΚΚΕ ηταν το μονο κομμα τοτε. Οι διασπασεις προηλθαν χρονια αργοτερα.
Καλησπέρα και από εμένα. Θα αναφέρω κάποιες εμπειρίες μου από τα παιδικά μου χρόνια έως σήμερα. Δίπλα από το σπίτι μου υπήρχε ονομαστό οινοπωλείο –του ΚΟΚΚΙΝΟΥ- όπου σύχναζαν, άνθρωποι «μπεκροκανάτες» περιωπής. Συχνά –πυκνά ερχόταν και ένας τύπος παρέα με το μπουζουκάκι του που έπαιζε ρεμπέτικα ,με τον παλιό τρόπο – όλες τις χορδές μαζί- π.χ. το πιτσιρικάκι κ.λπ. Με τον ίδιο τρόπο , άκουγα να παίζουν μπουζούκι,και σε εκείνα τα πολύωρα ταξίδια προς την ΤΗΝΟ, κάθε 15Αύγουστο, με το ΛΗΤΩ και αργότερα με τον ΑΠΟΛΛΩΝΑ,στιβαγμένοι χειρότερα και από ζώα. Έβγαζε κάποιος το μπουζουκάκι –ίδιος κάθε χρόνο- και αυτό ήταν βάλσαμο,για όλους εκείνους που περίμεναν ώρες και ώρες μέχρι να έλθει ή ώρα της προσέγγισης. Αναρωτιόμουν γιατί αυτοί παίζαν διαφορετικά από τους άλλους μπουζουξήδες που άκουγα π.χ. στο ραδιόφωνο. Όταν ρωτούσα τους μεγάλους γιατί παίζουν έτσι αυτοί οι άνθρωποι, μου απαντούσαν, «δεν είναι καλά τραγούδια αυτά, μην τα ακούς». Κι έρχεται η μεταπολίτευση, είχα ψιλομεγαλώση κιόλας, και «έψαχνα» εκείνα τα τραγούδια τα μη «πρέποντα». Τότε η ΚΝΕ ήταν η μεγαλύτερη νεολαία κόμματος στην ΕΛΛΑΔΑ, και γω λόγω καταγωγής,λόγω οικογενειακής καταβολής, λόγω αντιλήψεων, ήμουν πολύ κοντά στα όργανα της νεολαίας τότε. Σε ερώτηση μου τότε στους καθοδηγητές εκείνου του καιρού, «τι γίνεται,με αυτήν την μουσική;», η απάντηση ήταν η εξής. «Αυτό το τραγούδι προέρχεται,και απευθύνεται,στο λούμπεν προλεταριάτο,το οποίο είναι ανήθικο,ενώ εμείς είμαστε προλετάριοι με ήθος άρα δεν μας εκφράζει.» «και τι λέτε ότι πρέπει να ακούμε ;» , «μα φυσικά πολιτικό τραγούδι,ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ,ΛΟΙΖΟ,ΛΕΟΝΤΗ».
ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΑΝ ΗΤΑΝ ΕΠΙΣΗΜΗ ΘΕΣΗ,ΚΑΙ ΔΕΝ ΜΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ. Αυτό που ξέρω μεγαλώνοντας σε μια λαική,και αριστερών –κατά κύριο λόγο –φρονημάτων πόλη την ΝΙΚΑΙΑ είναι ότι ο κόσμος έχει αισθητήριο,και το ρεμπέτικο δεν έπαψε στιγμή να ακούγεται εδώ.Και φυσικά μία παράταξη την καθορίζει κυρίως ο κόσμος της , και λιγότερο η τυχούσα ηγεσία της. Και ναι , έχει δίκιο ο ΑΛΚΗΣ όταν αναφέρεται στο ότι οι νέες κομπανίες , και οι μουσικοί που ασχολήθηκαν ήταν αριστερών –προοδευτικών πεποιθήσεων, σαφώς βέβαια της ευρύτερης αριστεράς, αλλά υπήρχαν και υπάρχουν και πολλοί δεξιοί που τους αρέσει το ρεμπέτικο.Από τον ΜΟΥΣΧΟΥΝΤΗ, και τον ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ,έως και τον ……προ ηγούμενο.
Όπως ανέφερε και η ΕΛΕΝΗ –που γενικά συμφωνώ μαζί της- το θέμα έρχεται και ξανάρχεται κατά καιρούς,και δεν ξέρω το γιατί.
Είναι κρίμα σε ένα τέτοιο εξαιρετικό είδος μουσικής, να προσπαθούμε να του βάλουμε κομματική ή έστω πολιτική ταυτότητα. Γιατί είναι υπεράνω, και δεν δικαιούται να το καρπωθεί κανείς.
Φαντάζομαι ότι το θέμα έχει συζητηθεί πολλές φορές στο παρελθόν, αλλά έχει πάντα ενδιαφέρον και μάλιστα όχι μόνο ιστορικό.
Η αλήθεια είναι ότι προσπαθούμε 70-80 χρόνια μετά μέ βάση μια θολή εικόνα της εποχής , αλλά το κυριότερο με βάση μια προκατάληψη για το ποια θέλουμε να είναιη σχέση αριστεράς και ρεμπέτικου, ΚΚΕ και ρεμπέτικου , αλλά ίσως και ΚΚΕ και αριστεράς τότε.
Νομίζω ότι θα μπορούσαμε να εξετάσουμε τη σχέση ΚΚΕ και ρεμπέτικου υπό το πρίσμα της ένταξης του στην “κομματική κανονικότητα”. Και με αυτό τον όρο εννοώ το σύνολο των αποδεκτών συμπεριφορών και αντιλήψεων στα πλαίσια της εσωτερικής ζωής του κόμματος, που πάντα αφορούσαν το σύνολο της κοινωνικής ζωής των μελών και της εικόνας τους προς τα έξω.
Μπορούμε φαντάζομαι να συμφωνήσουμε ότι η γέννηση και εδραίωση του ρεμπέτικου δεν ήταν αποτέλεσμα συνειδητής επιλογής κανενός κόμματος(ο’υτε θα μπορούσε άλλωστε), δεν ήταν μια προσπάθεια διαμόρφωσης της κουλτούρας της εργατικής τάξης. Αυτή η συνειδητή προσπάθεια θα γινόταν 20 περίπου χρόνια αργότερα.
Το ρεμπέτικο γεννιέται από και στην ίδια την κοινωνία και μάλιστα με έντονα τα “λούμπεν” στοιχεία. Η συμβολή του ΚΚΕ κ της αριστεράς σε αυτό δε μπορεί παρά να ακολουθεί τη σχέση ΚΚΕ-περιθωρίου που ήταν σχέση αγάπης και μίσους. Επίσης τη σχέση του ΚΚΕ με το “αυθόρμητο” και την υιοθέτηση των δυναμικών χαρακτηριστικών του με διαφορά φάσης. Έχω την εντύπωση ότι το ρεμπέτικο στη φάση της γέννησης και της ακμής του δεν ήταν ενταγμένο στη “κομματική κανονικότητα” με ίδιο ακριβώς τρόπο που δεν ήταν ενταγμένη σε αυτή την κανονικότητα η ροκ τις δεκαετίες 80-90. Αντίθετα η αναβίωση του ρεμπέτικου είναι σαφώς ενταγμένη στην κανονικότητα του 70-80 όπως και η ροκ στην στην “κομματική κανονικότητα” του σήμερα. Το χασίσι δεν ήταν ποτέ ενταγμένο στην “κομματική κανονικότητα” ενώ το αλκοόλ ήταν πάντα! Πιθανώς σε δέκα χρόνια η εικόνα αυτή να έχει αντιστραφεί.
Σαφώς και το ρεμπέτικο με της βαθιές ρίζες του στο λαό τη ζωή και τις αγωνίες του εμπεριέχει κοινωνικά χαρακτηριστικά που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως “αριστερά”. Δεν είναι όμως τραγούδι της αριστεράς ή για την αριστερά ,ευτυχώς κατά τη γνώμη μου.
Η ιδεολογική τοποθέτηση των δημιουργών του ρεμπέτικου δεν είναι παρά μια εικασία χωρίς ιδιαίτερο νόημα. Άλλωστε για το ΚΚΕ στο παρελθόν , στο παρόν και μάλλον και στο μέλλον , κομμουνιστής είναι μόνο αυτός που έχει την ιδιότητα του μέλους του κόμματος.Πόσοι άραγε ρεμπέτες ήταν μέλη του κόμματος? Ξαναλέω , όμως, ότι αυτό δεν έχει ιδιαίτερη σημασία. Το γράφω γιατί προσπαθούμε να βαφτίσουμε σήμερα κάποιους ρεμπέτες κομμουνιστές με βάση το τι θέλουμε να ήταν και πιθανώς σε αντίθεση με τη γνώμη των τότε κομμουνιστών.
Προσωπικά χαίρομαι που το ρεμπέτικο εντάχθηκε και εξακολουθεί και σήμερα να είναι ενταγμένο σε αυτή την “κομματική κανονικότητα”.
Κομμάτι και καρπός αυτής, είναι η αγάπη μου για τη μοναδική μουσική που αποτελεί κομμάτι της ψυχής και της ύπαρξής μου.
ρε παιδιά δεν κρατιέμαι άλλο, μας διαβάζει και κόσμος δηλαδή… συμφωνήσαμε όμορφα κι ωραία πως το κκε δεν είχε ποτέ πρόβλημα με το ρεμπέτικο, πως ήταν μπροστάρης σε όλους τους αγώνες, ο βελουχιώτης ποτέ δεν συγκρούστηκε με την ηγεσία, στο τέλος θα πιστέψουμε πως κι ο πετρόπουλος ήταν κνίτης!
για το εργατικό κίνημα όποιος έχει συμμετέχει σε διαδικασίες τωρινές ή έχει μιλήσει με παλιότερους ξέρει τον καπελωτικό και πυροσβεστικό ρόλο του, ιδιαίτερα μετά την μεταπολίτευση. ένα απλό παράδειγμα, στα ολυμπιακά έργα σκοτώθηκαν τόσοι εργάτες αλλά το κκε φαίνεται είχε υπογράψει ολυμπιακή εκεχειρία! και προπολεμικά ακόμα, διαβάστε άγη στίνα ή γιάννη ταμτάκο. ό,τι δεν μπορεί να ελέγξει, το καταστέλλει και το συκοφαντεί…
και ειλικρινά τώρα, πιστεύετε πως συμβαδίζει το ρεμπέτικο με την κομματική ηθική; κάτι σαν το κατηχητικό ένα πράγμα, όσοι ξέρουν καταλαβαίνουν. μην κοιτάτε τώρα που προσπαθεί να πιάσει τη μόδα -και το ρεμπέτικο μαζί.
άλλο κομμουνισμός και άλλο κκε, άλλο μαρξ και άλλο μαρξιστές. μην στηρίζεστε στη λήθη για να εδραιώσετε το μονοπώλιό σας.
το ξέρω πως θα θερίσω θύελλες, αλλά δεν μπορώ απλά να διαβάζω χωρίς αντίλογο. και αργεί η επόμενη μάζωξη, που θα τα λέγαμε πολιτισμένα!
Δεν νομίζω Νίκο ότι δεν υπήρξε αντίλογος σ’ αυτό το θέμα που άνοιξε. Δες τα ποστ προσεκτικά και θα διαπιστώσεις τη διαφορετικότητα των απόψεων στους θαμώνες.
εκτό κι’ αν (για να λέμε ότι έχουμε αντίλογο), θα πρέπει ν’ αναζητήσουμε την αντιΚΚΕ υστερία σαν “σοβαρό” στοιχείο που λείπει απ’ αυτό το διάλογο…
Καλημέρα,
η γνώμη μου είναι ότι δεν υπάρχει θέμα “αριστερά και ρεμπέτικο”…όπως δεν υπάρχει "δεξιά και ρεμπέτικο"κλπ,κλπ.
Οι προσπάθειες των ανθρώπων, δεκαετίες τώρα, να ταυτίσουν την ζωή και την μουσική ορισμένων συνθετών και τραγουδιστών με την όποια πολιτική ιδεολογία, γίνονται για να ικανοποιήσουν αποκλειστικά το δικό τους κόλημα με μια συγκεκριμένη ιδεολογία και να αυτοεπιβεβαιωθούν για την κομματική επιλογή τους. Είναι όπως όταν φοράς παπούτσια adidas και οδηγάς στον δρόμο και βλέπεις μια τεράστια διαφήμηση της adidas.
H ψυχολογία λέει ότι χωρίς να το καταλαβαίνεις νιώθεις καλά για την επιλογή σου εκείνη την στιγμή.ΑΥΤΟΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΕΣΑΙ!!!
Οι ρεμπέτες ήταν άνθρωποι που συνήθως ήταν ρέστοι(εκτός από μερικούς που απλά έζησαν λίγο καλύτερα από τους άλλους). Το ότι ήταν στην πείνα…δεν τους κάνει αριστερούς (γιατί κάποιοι το ταυτίζουν και αυτό και είναι τουλάχιστον γελοίο). Τους κάνει απλά σκυλιά στην ζωή…να θέλουν να ξεφύγουν από την μιζέρια…ΑΥΤΟ τίποτα άλλο.
Το αν θα τους έδινε το νυχτοκάματο ο Μουσχουντής ή ο Κομμουνιστής…ποσώς τους ενδιέφεραι.
Τώρα γιατί οι καθοδηγητές, όπως αναφέρει ο nikosn, κάποτε απέτρεπαν τον κόσμο από αυτήν την μουσική και τώρα την προβάλουν με χίλιους τρόπους?
…εεεεε…όλοι θέλουν πελατεία στο μαγαζί τους ρε παιδιά…ανθρώπινο είναι και τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά δεν έχουν παράταξη!
Σαφώς και υπάρχει Σαράντο!
υπάρχει γνωστός ρεμπετολόγος που μας αποκαλύπτει χωρίς καμμία τεκμηρίωση ότι το ρεμπέτικο υπήρξε κάποτε “πολεμικός” στόχος του ΚΚΕ!!!
υπάρχει και η σύγχρονη άποψη βέβαια , που φέρει το ΚΚΕ ν’ αποδέχεται και να στηρίζει το ρεμπέτικο
επειδή έχει σαν αποκλειστικό στόχο να “καπελώσει” για …“δικά του οφέλη”!!!
υπάρχει και η άποψη ότι το ρεμπέτικο τραγούδι της δεκαετίας του 40 και του 50 θα μπορούσε να δώσει σαφείς πολιτικές αναφορές αν όμως το άφηνε η δεξιοφασιστική λογοκρισία της εποχής. Πολλές εκδοχές λοιπόν που φανερώνουν ότι το θέμα που συζητάμε δεν είναι τυχαίο…
και κάτι άλλο:
το θέμα “αριστερά και ρεμπέτικο” ανακινείται συνήθως από ατεκμηρίωτα δημοσιεύματα κάποιων “ρεμπετολόγων” που δίνουν τροφή στην αντιΚΚΕ υστερία κάποιων ανθρώπων…
θα περίμενε κανείς να μείνουν αναπάντητοι απ’ τους κομμουνιστές;;
Το ρεμπέτικο γεννήθηκε μέσα από τα σπλάχνα της εργατικής τάξης. Γράφτηκε και τραγουδήθηκε από την εργατική τάξη, για την εργατική τάξη, και αναφέρονταν στην εργατική τάξη. Εξέφραζε από τα μέσα, άμεσα κι ανεπιτήδευτα τον τρόπο ζωής της, ενώ άρχισε να αγκαλιάζει τα μικροαστικά στρώματα μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. [SIZE=2]Στο ρεμπέτικο βρήκε έκφραση, βέβαια, και το περιθώριο, αλλά δεν είναι έκφραση αποκλειστικά του περιθωρίου.[/SIZE] Το ότι η κατάσταση της εργατικής τάξη συνολικά ήταν στα πρόθυρα της εξαθλίωσης το μεσοπόλεμο, ή ακόμα και το ότι κυκλοφορούσαν περιθωριακοί μέσα στο προλεταριάτο, δεν καθιστά ολόκληρες κοινωνικές ομάδες περιθωριακές.
Όταν η ξενόδουλη αστική τάξη του μεσοπολέμου, προβάλλοντας την καλλιτεχνική της αισθητική έδωσε χώρο στα γλυκανάλατα ευρωπαϊκά βαλσάκια, τις οπερέτες κ.λπ., στα οποία χαριεντίζονταν και τα ανώτερα στρώματα πέριξ της, η εργατική τάξη έγραφε τους καθημερινούς ύμνους στα παιδιά της. Πάνος Τούντας, Γιώργος Μπάτης, Μάρκος Βαμβακάρης, Δημήτρης Γκόγκος, Γιάννης Παπαϊωάννου και τόσοι άλλοι, καταπιάστηκαν και με το αμιγώς εργατικό τραγούδι. Τραγούδια που υμνούν την λεβεντιά του θερμαστή, του τεχνίτη εργάτη, του χασάπη-εκδορέα, του παραγιού μπαρμπέρη, της καπνεργάτριας, της κλωστηρούς. Πέρα από το ζήτημα της θεματολογίας, μπαίνει και το άλλο: κάθε κοινωνική τάξη έχει και την δική της αισθητική, την δική της τέχνη. Και η εργατική τάξη δε θα μπορούσε παρά να πατήσει πάνω στο επί αιώνες διαμορφούμενο λαϊκό τραγούδι της πόλης για να γεννήσει αυτό το ρωμαλέο είδος που λέγεται ρεμπέτικο.
Και παραπέρα όμως, θα εκπλαγεί κανείς αν ρίξει μια δεύτερη, βαθύτερη ματιά στο ρεμπέτικο, από την ταξική του αιχμηρότητα. Τραγούδια που εκφράζουν μια ξεκάθαρη ταξική αλληλεγγύη, αναδεικνύοντας τα σκληρά προβλήματα και κοινωνικά αδιέξοδα που βίωνε το προλεταριάτο. Με μια ευαισθησία και μια κατακραυγή που κανένα τραγούδι δεν θα μπορούσε να φτάσει. Όταν ο Καλυβόπουλος κι ο Τσαούς τραγουδάνε για τα πρεζάκια που ψοφολογούσανε στα βαγόνια του ηλεκτρικού, σου σηκώνεται η τρίχα. Και παραπέρα. Στις κορυφαίες στιγμές του εργατικού κινήματος, του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, της πάλης για λαϊκή εξουσία με τον εμφύλιο, το ρεμπέτικο στρατεύτηκε από ορισμένους μεγάλους δημιουργούς, σε τελική ανάλυση στην ταξική πάλη. Αλλιώς τί σόι τέχνη θα ήτανε; από τα τραγούδια που δόξαζαν τους ηρωικούς μας φαντάρους στο Αλβανικό μέτωπο κι αργότερα τους αντάρτες κατά των ιμπεριαλιστών και των ντόπιων συνεργατών τους, τραγούδια αντιστασιακά, αργότερα τραγούδια για τις εξορίες των αγωνιστών, τραγούδια για την ελπίδα της Νίκης.
Πολλά, ναι, δεν ηχογραφήθηκαν ποτέ, για προφανείς λόγους, κι άλλα στραπατσαρίστηκαν από την λογοκρισία, κρύβοντας όμως περίτεχνα στο ακέραιο τα νοήματά τους. Ο Τσιτσάνης μαρτυρεί πως πάρα πολλά τραγούδια γράφτηκαν στο «βούνο» (ο ίδιος έγραψε τραγούδια για το ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΕΠΟΝ, την αντίσταση), που όμως είτε χάθηκαν, είτε έμειναν στα συρτάρια των δημιουργών κάτω από το βάρος της τεράστιας τρομοκρατίας από τους επίσημους και ανεπίσημους κρατικούς μηχανισμούς μετά τα ʼ44, είτε τραγουδιόντουσαν σε κλειστό κύκλο στα μαγαζιά και τις παρέες.
Βέβαια, με τον καιρό, μάλλον μέχρι τις αρχές τις δεκαετίες του ʼ50, με την ανάπτυξη της δισκογραφικής παραγωγής τα λαϊκό τραγούδι μπαίνει σε άλλα καλούπια, και σταδιακά ξεκόβεται η αμεσότητα της σχέσης που είχε με την εργατική τάξη, αλλοιώνεται η ταξικότητά του. Όμως, το λαϊκό τραγούδι παραμένει ιστορικά το τραγούδι της εργατικής τάξης, ακόμα κι αν δεν υπάρχει πλατιά λαϊκή δημιουργία όπως κάποτε (Σημ: στις σημερινές συνθήκες δε μπορείς να πεις «λαϊκό τραγούδι» το τραγούδι που «ακούει ο λαός».).
Η ανάγκη για λαϊκή δημιουργία όμως παραμένει, και το λαϊκό τραγούδι είναι ο φυσικός χώρος αυτής της έκφρασης. Και η λαϊκή φόρμα παραμένει αυτή που πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να μπολιαστεί από τη νέα γενιά των επαναστατικών καλλιτεχνών, όπως έγινε σε ένα βαθμό και με την γενιά του ʼ60 με μπροστάρη τον Θεοδωράκη.
Συνολικά το ρεμπέτικο, βέβαια, δεν είναι, και δεν θα μπορούσε άλλωστε από μόνο του να είναι επαναστατικό, ή να δώσει την ελπίδα και την αισιοδοξία της προοπτικής. Και δεν θα μπορούσε να είναι, για τον ίδιο λόγο που δεν θα ήταν δυνατόν η εργατική τάξη από μόνη της, αυθόρμητα, δίχως την καθοδήγηση της συνειδητής, οργανωμένης επαναστατικής πρωτοπορίας της (KKE), να διεκδικήσει και να κατακτήσει την οικονομική και πολιτική εξουσία.
Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να «αποστειρώσουμε» το ρεμπέτικο, να το «απαλλάξουμε» από στοιχεία που βρίσκουμε σε αυτό, αντιδραστικά. Στοιχεία που καλλιεργούν την ηττοπάθεια και την υποταγή. Αυτό, βέβαια, δεν είναι παρά αντανάκλαση της σκληρής πραγματικότητας. Εξάλλου, η ανεξέλεγκτη εμπορία χασίς γινόταν στην ουσία με τις ευλογίες του κράτους το μεσοπόλεμο, ενώ αργότερα οι μεγαλύτεροι διακινητές ναρκωτικών στην Ελλάδα υπήρξαν οι ίδιες οι κατοχικές δυνάμεις. Αν και τα νούμερα δε τα λένε όλα, έχουν σημασία τους: από το σύνολο της δισκογραφίας του Μάρκου Βαμβακάρη ως την λογοκρισία του 1937, ο οποίος έχει γράψει τα περισσότερα χασικλίδικα, λιγότερα από 1 στα 5 τραγούδια του αναφέρονται στην χασισοποτεία.
Το ΚΚΕ δέχεται, και δέχονταν για δεκαετίες επίθεση για την σχέση του με το ρεμπέτικο. Ουδέποτε το ΚΚΕ εξόρκισε το ρεμπέτικο ως λούμπεν, ή συλλήβδην ως χασικλίδικο, ως παρακμιακό. Η στάση του ΚΚΕ υπήρξε πάντα, ως όφειλε, πολύ αυστηρή σε ότι αφορά αυτά τα συγκεκριμένα στοιχεία που υπάρχουν στο ρεμπέτικο. Ποτέ όμως δεν αφόρισε το ρεμπέτικο με την περιβόητη δήλωση Ζαχαριάδη -η οποία, αλήθεια, βρέθηκε ποτέ;-, ποτέ δεν έπαψε να στηρίζει την λαϊκή τέχνη.
Ας αναφέρουμε εδώ πως η πρώτη έντυπη αναφορά στο ρεμπέτικο για την υπεράσπισή του από τις επιθέσεις της αστικής ιδεολογίας, την ανάδειξή του ως γνήσια μουσική δημιουργία ενός ολόκληρου λαού, έγινε από τις σελίδες του Ριζοσπάστη. Κι αυτό, τον Γενάρη του 1947, μια καθόλου τυχαία εποχή. Τέλος, ας πούμε πως η Πανσπουδαστική έπαιξε πρωτοποριακό ρόλο στην πρώτη μαζική αναβίωση του ρεμπέτικου, ενώ η ΚΝΕ από το 1974 ενέτασσε ρεμπέτικες ορχήστρες στις εκδηλώσεις τις ανελλιπώς, μια εποχή που η κυριαρχία του έντεχνου τραγουδιού, και δικαίως, ήταν σχεδόν απόλυτη.
Μέχρι και σήμερα, το ΚΚΕ, μαζί με την νεολαία του, είναι το μοναδικό κόμμα το οποίο προβάλλει το ρεμπέτικο, στα πλαίσια μιας ολοκληρωμένης πολιτιστικής πρότασης, όπως αυτό πρέπει να προβάλλεται. Σε πείσμα των Νταλαρολαμπράκηδων, και των ξεπουλημένων και καλοθελητών περιθωριολόγων και συγγραφέων της δεκάρας, που έχουν αναλάβει εργολαβία το μάρκετινγκ αντιλήψεων περί «λούμπεν προλεταριάτου» κ.ά.
Η κυρά-Αγγέλα είχε πει:
«…Στα τραγούδια που έγραψε ο Βαγγέλης ήλεγε πως να ξεφύγουμε από την κακοριζικιά, αυτά ήτανε τα ρεμπέτικα… (…) Τα ρεμπέτικα πρέπει να λένε πως να ξεφύγουμε απʼ τον θάνατο… (…) Σου λέει να παλέψεις με τη μοίρα σου και να ζήσεις… να μην πεθάνεις (…) Άμα τραγουδάς τον πόνο του κόσμου, τραγουδάς και τον δικό σου τον καημό… Άμα λες μόνο το δικό σου το ντέρτι, δεν είσαι ρεμπέτης…».
Στο ρεμπέτικο περιέχεται και η στενή κατηγορία των «εργατικών» τραγουδιών. Όμως, πέρα απʼ αυτό, μπορούμε να πούμε στα ίσα, ακομπλεξάριστα, κι έξω απʼ τα δόντια, επί τέλους, το ρεμπέτικο είναι ένα γνήσια Εργατικό λαϊκό τραγούδι. Κι ως τέτοιο, πάντα στηρίχτηκε και προβλήθηκε από το ΚΚΕ, ως γέννημα της εργατικής τάξης κι αυτό.
ΥΓ -
Κάποιοι στο thread μένουν στα πλαίσια του θέματος και καλοπροαίρετα ρωτάνε και τοποθετούνται (έστω και άγαρμπα…), και κάποιοι το μόνο που έχουν προσφέρει είναι μια χολή για το ρόλο του ΚΚΕ στο κίνημα, για το ρόλο του ΚΚΕ στην αναβίωση του ρεμπέτικου, για τη στάση του ΚΚΕ απέναντι στα ναρκωτικά, για το ότι το ΚΚΕ δεν κατεβάζει κόσμο στους δρόμους για την καρέτα-καρέτα, μια χολή για το ΚΚΕ… γενικά και αόριστα. Για όλους αυτούς να ενημερώσω, δεν είναι ιντερνετικό καφενείο το φόρουμ. Ligarosa, είναι η δεύτερη φορά που τη μπαίνεις απρόκλητα στην συντονιστική ομάδα. Σου συνιστώ ψυχραιμία.
Όχι βέβαια και πολύ χαίρομαι που διαβάζω πολλές και διάφορες απόψεις…δώσεις αλήθειας ίσως υπάρχει στις περισσότερες
αν όχι σε όλες. Ίσως υπάρχει και στην δική μου…
Υπάρχει πρόβλημα θεωρητικό στην κουβέντα. Πρέπει να συννενοηθούμε τί εννοούμε ρεμπέτικο. Είναι ρεμπέτικο το “Θα σου δώσω μια να σπάσεις αχ βρε κόσμε γυάλινε”;;; Αν του αποδίδουμε τα ίδια χαρακτηριστικά π.χ. με το “Βρε μάγκα το μαχαίρι σου” κάνουμε σίγουρα λάθος.
Νομίζω πως η λέξη ρεμπέτικο δεν χωράει μέσα της ό,τι κατηγορία θέλουμε από το λαϊκό τραγούδι.
ΝΑΙ υπάρχει λαϊκό πολιτικό/πολιτικοποιημένο τραγούδι, αλλά νομίζω πως δεν εντάσσεται μέσα στο ρεμπέτικο, ή τελοσπάντων, υπάρχουν κάποιες ελάχιστες εξαιρέσεις.
Η Μαρίκα η δασκάλα είναι πολιτικό/αριστερό τραγούδι επειδή “τη βγαίνει” σε μια απαγόρευση; Το “ήρθαν μπάτσοι και μας πήραν” είναι πολιτικό/αριστερό ;
Ας εντοπίσουμε πραγματικά αριστερά ρεμπέτικα για να βγάλουμε συμπεράσματα.
ΥΓ. Όταν βγάλουμε άκρη τί εννοούμε ρεμπέτικο, να καταλήξουμε και για ποιά Αριστερά ακριβώς μιλάμε…
Η τοποθέτηση του dimak περιεκτική και νηφάλια.
Το γεγονός ότι μέσα σε έξη μέρες δημοσιεύτηκαν πάνω από 70 μηνύματα αποδεικνύει ότι ναι, υπάρχει θέμα “Αριστερά και ρεμπέτικο” όπως υπάρχει και αντίστοιχο “Δεξιά και ρεμπέτικο”, αν κάποιος το ξεκίναγε.
Αν η “αντι – ΚΚΕ υστερία” δεν είναι απαραίτητη σε αυτό το διάλογο, άλλο τόσο δεν είναι απαραίτητη και η “υπερ – ΚΚΕ” τοιαύτη.
Με την έννοια αυτή, απόλυτες τοποθετήσεις όπως “Το ρεμπέτικο γεννήθηκε μέσα από τα σπλάχνα της εργατικής τάξης” μόνο σε αποπροσανατολισμό κάποιων απληροφόρητων μπορούν να οδηγήσουν, μέσα από μία εκ των υστέρων ανασκευή παλαιότερων τοποθετήσεων με τις οποίες σήμερα δεν συμφωνούμε. Ταξικά συνειδητοποιημένος εργάτης ο αστός Τούντας; Σκληρά εργαζόμενος προλετάριος ο Μπάτης, με καταφανή επάνω του την καταπίεση του εργοδότη (ποιού εργοδότη;); Ταξική αλληλεγγύη η “απαλλοτρίωση” ισχνών, συνήθως, πορτοφολιών των γνήσιων προλετάριων επισκεπτών της λαχαναγοράς είτε με τη μανίτα, είτε με φλυτζάνι, με τον παπά ή απλά, με το χέρι;
Έτσι φτάνουμε στην, επίσης πλήρως απόλυτη, τοποθέτηση ότι το ρεμπέτικο “πάντα στηρίχτηκε και προβλήθηκε από το ΚΚΕ”.
Σ’ αυτό το σημείο ειδικά (που με βρίσκει σύμφωνο) δεν μπορώ να βρω κάτι που να παραπέμπει σε απολυτότητες ή υστερίες…
“Δήλωση Ζαχαριάδη” ή μάλλον, συμμαχία των εκπροσώπων της ηγεσίας του ΚΚΕ με το καθεστώς Μεταξά, όπως θέλει να μας σερβίρει ο Κουνάδης, ούτε και εγώ έχω ακούσει (ή, περισσότερο, διαβάσει) να υπήρξε και ούτε ο ίδιος το τεκμηριώνει. Ειδικά στον πρώτο τόμο του “ταξιδιού” του δεν υπάρχουν υποσημειώσεις. Αυτά, όσον αφορά το συγκεκριμένο σημείο.
dimak & Νίκος Πολίτης εύγε. Πάνος Καραγιώργος και Γιάνν’ς με τίποτα.
Νομιζω πως το θεμα ξεφυγε αν τα επομενα ποστ ειναι τυπου billk, μπραβο στον εναν, οχι στον αλλον…ο καθενας γραφει ο,τι θελει αλλα αν μπουμε σε τετοια προσωπικη αντιπαραθεση, το χασαμε τελειως…
Γιατί; Δεν είναι προσωπική αντιπαράθεση είναι συμφωνία ή διαφωνία με συγκεκριμένες θέσεις. Και κατά τη γνώμη μου πρέπει να επανέλθουν τα μπραβoσεμνόκουμπα, χωρίς να συνοδεύονται με point system.