Καλησπέρα σε όλους,
Εχω θεματάκι με αυτό το κομμάτι.
Είναι Σόλ Ηιτζάζ αν δεν κανω λάθος, αλλά κυρίως με έχει μπλέξει ο ρυθμός.
Απο οσο ξέρω αυτο το κομμάτι κανονικά ειναι καρσιλαμάς 9/8 αλλά στην συγκεκριμένη εκτλεση μου μοιάζει 7/8 (καλαματιανός?). Εχω μπερδευτεί λιγακι…
Τι λέτε εσείς οι πιο εμπειροι???
Εννιάρι κανονικότατο είναι, αλλά πρόσεξε: δεν είναι ο κλασικός καρσιλαμάς ο τονισμένος 2223 αλλά 2322.
Παίζουν κανονικά 9/8, 2322, αλλά ίσως σε μπερδεύει ο τρόπος που χτυπάν το ρυθμό τα ρυθμικά όργανα.
Άκου το λίγο χαμηλά και παίζε με το χέρι τα 9/8 έτσι όπως τα ξέρεις. Στο στίχο, θα ταιριάξει αμέσως. (Ή απλώς παίζε ό,τι ρυθμό σού βγάλει ο στίχος: 9/8 θα είναι.) Μετά, που θα το 'χεις «πάρει», θα δεις ότι και στην εισαγωγή ταιριάζει εξίσου.
Υ.Γ. Παρατηρώ ότι το αντίστοιχο τούρκικο (που δεν ήξερα την ύπαρξή του) έχει κι ένα ρεφρέν που εμείς δεν το έχουμε, αλλά που είναι η ίδια μελωδία όπως στο τέλος της στροφής της Δημητρούλας (τα ναζάκια σου άσ’ τα, με τη γάμπα σου σπάσ’ τα…).
Μα και η ίδια η “Δημητρούλα”, μετά την οργανική εισαγωγή που εντάξει, κάποιος από τους Τούντα / Σαλονικιό την “έγραψε”, ακριβώς στη μελωδία του Αραμπά τρέχει.
!!!
Πράγματι! Επειδή οι συλλαβές πάνε αλλιώς, δεν το είχα προσέξει ποτέ!
Εκτός από το σημείο «Δημητρούλα μου γεια σου / πάρ’ τα όλα δικά σου» που δεν έχει αντίστοιχο στον Αραμπά, ούτε στο τούρκικο. (Αλλά που είναι το πιο χαρακτηριστικό σημείο του κομματιού. Το ξέρουν κι αυτοί που δεν ξέρουν το υπόλοιπο τραγούδι.)
Μαλλον εχετε δικιο παιδιά, τα κρουστά στο κομμάτι πρέπει να χτυπάνε 9-αρι. Θα το ξαναδώ σήμερα το απογ. με drum machine να δω ακριβώς τι παίζει.
Τα όργανα συνεχίζουν να μου φαίνονται οτι εχουνε λιγότερα beats. Είναι όντως ιδέα μου?
Το τραγούδι είναι απο τα πολύ αγαπητά στην Τουρκία και έχει ερμηνευτεί/διασκευαστεί απο διάφορους. Εδώ εχουνε προσθέσει ακόμα ενα μέτρο:
Πάντως, να παίζουν άλλο ρυθμό τα κρουστά και άλλο τα όργανα, δε γίνεται.
Δεν κατάλαβα πού έχει προστεθεί αυτό το μέτρο αλλά, δεν πειράζει. Εκπληκτικός συγχρονισμός φωνών στο σημείο όπου μιμούνται το πολύ γρήγορο οργανικό μικρομέλισμα, ειδικά στο 01:30. Και είναι και πολυπληθής ορχήστρα!
όλα τα λεφτά, πάντως, είναι το “Hey!”
Αυτό το “πολύ γρήγορο οργανικό μικρομέλισμα” εννοώ σαν “νεο μέτρο”.
Νομίζω οτι δεν υπάρχει στο original κομμάτι.
Ε, δεν είναι (νέο) μέτρο αυτό, ολόκληρη “πάρτα” είναι, μία ολόκληρη μελωδία. Αλλά σε τέτοια, ιδιαίτερα διαδεδομένα και δημοφιλή κομμάτια με ίσως εκατοντάδες ηχογραφήσεις στα Τουρκικά και στα Ελληνικά, σε διάφορες εκδοχές και με διάφορες “απομιμήσεις” (π.χ. Δημητρούλα) είναι πολύ δύσκολο να ορίσει κανείς ποιό είναι το “original” κομμάτι. Κάθε ηχογράφηση μπορεί να έχει διαφορετικές πάρτες.
Κάποιος μου είπε οτι αυτή η παραλλαγή 9σημου 2322 ονομάζεται και χορεύεται ως Agrilama αλλά δεν γνωρίζω περισσότερα.
Σε αυτό το ρυθμό είναι και το τραγούδι Τεσσερα μάτια δυο καρδιές
Υπάρχει πράγματι μία “ελληνική” ορολογία για τον αγριλαμά, συνδεδεμένη με έναν από τους συνδυασμούς δυαριών και τριαριών στο εννιάρι. Έχω ακούσει πολλά, που μεταξύ τους δεν συμφωνούν. Για κάποιους, ο “αγριλαμάς” είναι ο κάποιος τονισμός, ίσως το 2322 του Αλέξανδρου αλλά δεν το θυμάμαι, για άλλους ο αγριλαμάς (σωστότερα: αγιρλαμάς) δεν είναι τίποτα άλλο από έναν αργό καρσιλαμά. Για τους Τούρκους, χορός ağirlama δεν υπάρχει. Η λέξη ağir σημαίνει βαρύς, δυσκίνητος, οκνηρός, αργός αλλά η λέξη ağirlama σημαίνει περιποίηση, φιλοξενία. Αντίστοιχα, ενώ η λέξη karşı σημαίνει αντίκρυ, απέναντι, η λέξη karşılama δεν σημαίνει χορός αντικρυστός αλλά υποδοχή, προϋπάντηση και επομένως και χορός υποδοχής, προϋπάντησης*.
*όπως έχω αναφέρει πολύ παλαιότερα, το χορό αυτό τον χόρευε στην Σινασό (και προφανώς και αλλού) το υποψήφιο ζευγάρι τη στιγμή όπου ο γαμπρός ερχόταν στο σπίτι της νύφης, για να ξεκινήσει ο γάμος, και η νύφη έβγαινε στην πόρτα να τον προϋπαντήσει, να τον υποδεχτεί. Στο θέμα “Αργκιλαμάς / Αργηλαμάς” φαίνεται καθαρά, πώς η παρέα μας, από παντελώς άσχετη αρχικά, έφτασε τελικά στην ετυμολόγηση της λέξης καρσιλαμάς.
Τελικά είχαμε βρει ότι υπάρχει. Εντόπισε ο Διόνυσος ένα βιντεάκι και το πόσταρε εδώ. Δυστυχώς έκτοτε το βίντεο αποσύρθηκε από το ΥΤ, αλλά θυμάμαι ότι ήταν χορός με άσχετη διάταξη (κυκλική) και ρυθμό (δίσημο).
Μπορεί κανείς, για λόγους αρχειοδιφικούς, να διαβάσει όλη τη συζήτηση «Αργκιλαμάς / Αργηλαμάς», αλλά θέλει πολλή ώρα. Εναλλακτικά, μπορεί να ξεκινήσει από την πιο πρόσφατη και έγκυρη φάση της, δηλ. ένα μήνυμα πιο πριν από το πρώτο «εδώ» που λίνκαρα παραπάνω (για καμιά δεκαριά - δώδεκα μηνύματα γιατί μετά το θέμα μετατοπίζεται). Ή, τέλος, να αρκεστεί στην πληροφορία ότι πρόκειται για μια ονομασία ρυθμού 2322, όπως το τραγούδι που συζητάμε ή η Αλατσατιανή ή τα Παιδιά της γειτονιάς σου, που δεν είναι ξεχωριστός χορός αλλά καρσιλαμάς.
Ναι, Περικλή, στο μεταξύ ξαναδιάβασα κι εγώ ολόκληρο το θέμα του Αγριλαμά και ξαναθυμήθηκα τον τουρκικό agirlama. Θυμήθηκα άκρες μέσες και το βιντεάκι. Όπως λες κι εσύ, δεν έχει καμμία σχέση αυτός ο χορός με αυτούς που στα ελληνικά λέμε αγριλαμάς.
αυτό που μου έκανε εντύπωση στο αλάτι της γης που παίξανε το " 4 μάτια 2 καρδιές" είναι το οτι δεν παρουσιάστηκε ως καρσιλαμάς ή αντικριστός χορός αλλά ως συρτός. Συρτός φαντάζομαι με την έννοια του κυκλικού. (πρέπει να μάθω χορό!)
εδώ και το σχετικό βίντεο
Ναι. Εδώ συμβαίνουν δύο πράγματα:
α) Δεν υπάρχει απόλυτη αντιστοιχία 1:1 μεταξύ χορών και ρυθμών. Οι ελληνικοί χοροί είναι εκατοντάδες, οι ρυθμοί πολύ λιγότεροι, άρα μοιραία κάποιοι χοροί έχουν τον ίδιο ρυθμό. Επειδή όμως οι ρυθμοί δεν έχουν δικά τους ονόματα, τους περιγράφουμε δανειζόμενοι ονόματα χορών. Άρα, σε ρυθμό καρσιλαμά (ή καλαματιανού ή συρτού ή βαλς κλπ.) παίζονται και κομμάτια που δε χορεύονται σ’ αυτό το χορό αλλά σε άλλο. Σπανιότερα μάλιστα υπάρχουν και χοροί που η μουσική τους να μην έχει υποχρεωτικά ένα και μόνο ρυθμό.
β) Σε διαφορετικές περιοχές και παραδόσεις υπάρχουν διαφορετικοί χοροί με το ίδιο όνομα. «Συρτός» δεν σημαίνει πανελληνίως το ίδιο: συρτό λένε και στη Μακεδονία το Μήλο μου κόκκινο, συρτό και στην Κρήτη το …συρτό, και προφανώς κάπου στη Μ/Ασία χορεύανε κι ένα χορό με μουσική 9σημου μέτρου που τον λένε κι αυτό συρτό. Αντίθετα από το χορό όμως, στη μουσική υπάρχει μια τάση για ενιαία ονοματολογία. Άρα βαφτίζω ένα ρυθμό «συρτό» (προφανώς εννοώντας το ρυθμό εκείνου από τους συρτούς χορούς που είναι ο πιο διαδεδομένος και αναγνωρίσιμος), κι έτσι μπορώ να συνεννοηθώ με άλλους μουσικούς, αλλά αυτό δεν σημαίνει αυτόματα πως κάθε χορός με το όνομα «συρτός» έχει μουσική σ’ αυτό το ρυθμό. Το ίδιο και για κάθε άλλο όνομα ρυθμού, καλαματιανό, καρσιλαμά, τσάμικο κλπ… Ειδικά ο αγριλαμάς είναι μόνο ονομασία ρυθμού και όχι χορού. Σε γενικές γραμμές οι μουσικές με ρυθμό αγριλαμά χορεύονται, στη μητρική τους παράδοση, σε χορό καρσιλαμά. Αλλά να που αυτό δεν ισχύει 100%.
Να θυμηθούμε ότι στο ρεμπέτικο τα χασάπικα τα ονομάζουμε χασάπικα, παρόλο που στην πράξη σχεδόν κανείς δεν τα χορεύει. Σ’ όλη μου τη ζωή, χασάπικο έχω δει μόνο σε παραστάσεις και μια-δυο φορές σε ελεύθερη διασκέδαση όπου όμως χόρευαν άτομα από χορευτικές ομάδες (δηλαδή που το 'χουνε μάθει για παράσσταση). 99,9% όποιος ακούει χασάπικο κάθεται στην καρέκλα του (ή και μιλάει). Αλλά δεν τα λέμε καθιστικά, ούτε μιλητά, τα λέμε χασάπικα. Άρα η ονομασία δε δηλώνει το χορό -αν και προέρχεται από αυτόν- αλλά το ρυθμό.
Καν’νας Αρτακηνός, να μας διαφωτίσει; ας είναι και τρίτη, έστω τέταρτη γενιά, αρκεί να ξέρει.
(και θα συμφωνήσω με τον Αλέξανδρο: έτσι όπως βλέπω το χορό, δεν “σέρνει” τους υπόλοιπους η πρωτοχορεύτρια, όπως στον καλαματιανό, π.χ.)
Σχετικά με το Αραμπάς περνά
εδώ
Χα χα, προφανώς με τη “σατράπισσα” το μπέρδεψαν, στην ΕΡΤ.
Εκτιμώ, αλλά χωρίς να μπορώ να το αποδείξω, ότι η τουρκική εκδοχή είναι παλαιότερη από την ελληνική. Για την δεύτερη, πάντως, τα τοπωνύμια Κασαμπάς και Κορδελιό (και τα δύο κοντά στη Σμύρνη) που αναφέρει η Δόμνα Σαμίου, ο Τέτος Δημητριάδης δεν τα αναφέρει. Ίσως να προστέθηκαν αργότερα, ίσως να μην ήθελε να τα αναφέρει για λόγους πολιτικούς.
Αναφορά στο παραδοσιακό τραγούδι “Αραμπάς περνά”, σε κείμενο του 1936, στην εφημερίδα “Ο Τύπος”.
Το κείμενο που εκδόθηκε στις 13/8/1936, δέκα μέρες μετά την επιβολή δικτατορίας του Μεταξά, το υπογράφει ο δημοσιογράφος και λογοτέχνης Ηλίας Π. Βουτιερίδης.
Σε αυτό, ο συντάκτης μεταφέρει σκηνές από την Αθήνα των τελευταίων δύο δεκαετιών του 1800, και κάνει αναφορά και στο τραγούδι “Αραμπάς περνά”, το οποίο ακούγονταν στην Αθήνα όταν σε αυτή δεν κυκλοφορούσαν αυτοκίνητα, αλλά οι μετακινήσεις γίνονταν με αραμπάδες.
Αξίζει να αναφερθεί η διαφοροποίηση του τελευταίου στίχου της πρώτης στροφής όπου αντί του …να μην σκονίζεται, τραγουδούσαν …να ιδώ τι γίνεται, με σαφή σεξουαλικό υπονοούμενο.
Το απόσπασμα από το αφιέρωμα με τον τίτλο “Η αξέχαστη παλιά Αθήνα” εδώ.
Εδώ όσοι θέλουν να διαβάσουν όλο το αφιέρωμα του Βουτιερίδη σε δύο αρχεία.
Ο ΤΥΠΟΣ 13-8-1936-α.pdf (1,0 MB)
Ο ΤΥΠΟΣ 13-8-1936-β.pdf (1,1 MB)
Το τραγούδι “Αραμπάς περνά” ηχογραφήθηκε το 1929 για λογαριασμό της Αμερικάνικης δισκογραφικής εταιρείας Victor, με την ετικέτα του δίσκου να αναφέρει ως τραγουδιστή τον Τάκη Νικολάου, ο οποίος ως φαίνεται ήταν ο Τέτος Δημητριάδης.
Πέραν αυτής της ηχογράφησης στην Νέα Υόρκη, δεν έχει διαπιστωθεί άλλη σε Ελλάδα ή αλλού. Θα περίμενε κανείς την ηχογράφηση και κυκλοφορία του κομματιού σε περισσότερες από μία εταιρείες, πράγμα που δεν συνέβη.
Ακολουθεί το τραγούδι σε πρώτη κυκλοφορία από τον Τέτο Δημητριάδη και η ετικέτα του δίσκου 78 στροφών.
Το τραγούδι κυκλοφόρησε και από την Orthophonic με αριθμό δίσκου 699. Δεν έχει βρεθεί αυτή η ετικέτα.
https://rebetiko.sealabs.net/display.php?d=0&recid=847 Αραμπάς περνά
