Αναγνώριση μελωδίας και δρόμου (Ζεϊμπέκικο Τυρταίου)

Η τροπική μουσική έχει ένα ακόμα χαρακτηριστικό: δεν συμβουλεύεται τη θεωρία, προκειμένου να διαλέξει λύσεις που να ταιριάζουν στον χαρακτήρα της, το ένστικτο του δημιουργού συμβουλεύεται. Στην πραγματικότητα, η θεωρία είναι που τρέχει πίσω από τους δημιουργούς, να δικαιολογήσει και κωδικοποιήσει εκ των υστέρων λύσεις που δούλεψαν σωστά. Πολύ απλά και με λίγα λόγια: το κομμάτι δεν μου κάθεται όμορφα…

2 «Μου αρέσει»

Δεν ξέρω αν είναι κάποιος σκοπός. Το πγιανό πάντως δε μου το θυμίζει. Όμως θα έλεγα ότι η τροπικότητα του κομματιού είναι ξεκάθαρη.

  • Με μια ύφεση ενός κόμματος στο σι, έτοιμος ο οπλισμός του χουσεινί. Αν και δεν κάνει κινήσεις του μακάμ χουσεινί μέσα.

  • Ισοκρατηματα

  • Στάσεις σε δεσπόζοντες φθόγγους 1 - 4 (μακάμ ουσάκ)

  • Πιθανά 5χορδα, ραστ κατω απ τη βάση, ουσακ στη βάση, και 4χ ουσάκ στην 5η.

  • Ρυθμός ζεϊμπέκικου.
    Πάντως εγώ θα έλεγα ότι αν δεν είναι κάποια διασκευή υπάρχοντα σκοπού, ίσως είναι όντως σύνθεσή του προσπαθώντας κάτι να μιμηθεί. Η μελωδική γραμμή μου φαίνεται κάπως “αδέξια” , και ίσως είναι γι αυτό το λόγο.

Το γενικό ύφος.

Για παράδειγμα, η πρώτη φράση μοιάζει με μία που είναι κοινή στο Λημναίικο, την Προύσα, τον Πολυτεχνίτη κλπ. Άλλος δρόμος μεν, άρα και άλλες νότες (όλα μια βαθμίδα πάνω), οπότε η ιδιορρυθμία ότι εδώ η 6η είναι ένα τόνο πάνω από την 5η (ακόμη και σε κατάβαση) στην Προύσα και στα υπόλοιπα δεν είναι ιδιορρυθμία αλλα΄το κανονικό. Αλλά, ανεξάρτητα από το αν ο Τυρταίος είχε αυτό τον σκοπό στο νου του (δεν το ισχυρίζομαι), η μίμηση ύφους υπάρχει.

Δεν έχω ειδικότερες μουσικολογικές γνώσεις. Ως απλώς στοιχειωδώς κρούων το τρίχορδο, και με βάση τα ακούσματά μου, εάν αυτή τη μελωδία την άκουγα κάπου “χωμένη” στο ρεπερτόριο του “Κωστή”/Μπέζου που ξέρουμε, μάλλον δεν θα με ξένιζε.

2 «Μου αρέσει»

Στο σχηματισμό πάντως της εντύπωσης αυτής, σίγουρα συνέβαλε και το ότι το πρωτάκουσες παιγμένο με κιθάρα, και μάλιστα ελαφρώς τσιμπητοειδώς.

Κι εγώ έχω παρόμοια αίσθηση.

Εξάλλου, κι από τον ίδιο τον Μπέζο έχω συχνά την αίσθηση ότι προσεγγίζει πολύ στενά μεν το ρεμπέτικο ύφος, αλλά κάτι λείπει! (Μουσικά μιλώντας, και συγκεκριμένα σε ό,τι αφορά τις μελωδικές γραμμές - χώρια στίχος και εκτέλεση).

Να ευχαριστήσω ξανά όλους, και ειδικά τον @alk που με έκανε και έψαξα το μαχούρ, το χουσεϊνί και το γκερντανιγιέ στο Τσιαμούλη-Ερευνίδη.

Είμαι ανοιχτός σε όλα τα ενδεχόμενα, δεν προσπαθώ να αποδείξω είτε ότι είναι γνήσιο παραδοσιακό ή ότι είναι άτεχνη απομίμηση. Αλλά θεωρώ ότι το ρεπερτόριο των παρτιτούρων μπορεί να «φωτίσει» το θέμα Μπέζος, Κατσαρός, λαϊκή κιθάρα σόλο κλπ.

2 «Μου αρέσει»

Εγώ νομίζω ότι κάτι περισσεύει: η αστική παιδεία.

Να προσθέσω μια μαρτυρία για το πόσο κοντά ήταν η λαϊκή κιθάρα και η κιθάρα του ωδείου, ακόμα και μετά τον πόλεμο

Έτσι όταν λίγα χρόνια αργότερα, το 1961 συγκεκριμένα, οι μουσικοί της Φιλαρμονικής Γυθείου δέχτηκαν την έλευση νέου αρχιμουσικού (Χρήστος Τσέκος ήταν, θυμάμαι, το όνομά του) δέχτηκα χωρίς να δυσανασχετήσω την απόφαση του πατέρα μου: «Θα πας να μάθεις κιθάρα». […] Ο Τσέκος δεν ήξερε κιθάρα, ήξερε όμως μουσική· ήταν, ωστόσο, άνθρωπος ιδιότροπος, αν όχι κακότροπος. Έτσι στα δέκα περίπου μαθήματα που τον άντεξα, μου έμαθε κάποια πράγματα για τη μουσική και μου έδειξε λιγάκι πώς να παίζω κιθάρα, με κανταδόρικο όμως τρόπο - μέθοδος Καρούλι, μεταλλικές χορδές, χωρίς νύχια φυσικά, άγνοια του «μπαρέ» κ.ο.κ

1 «Μου αρέσει»

Κι εγώ με τον Καρούλι έμαθα, η δασκάλα μου όμως ήξερε μπαρέ, άλλο που εγώ ακόμα ήμουν πολύ φρέσκος για τέτοια πράγματα…

1 «Μου αρέσει»