Παραδοσιακή ελληνική φλογέρα

Αγαπητοι φίλοι, δεν βρήκα κανένα θέμα στο φόρουμ που να αφορά την παραδοσιακή ελληνική φλογέρα.

Ενδιαφέρομαι πάρα πολύ για αυτό το γλυκό όργανο, που μου ακούγεται σαν πνοή νεράιδας!

Δεν παίζω πνευστά, αλλά θα ήθελα να δοκιμάσω αυτό το όργανο.

Εννοώ βέβαια την παραδοσιακή ποιμενική φλογέρα, αυτή που παίζει ο Βασιλαρης π.χ.

Μήπως ξέρετε πού θα μπορούσε κανείς να αγοράσει μία;

Χαιρετώ

Πληροφοριες για τις παραδοσιακες ποιμενικες φλογερες της Κρητης…αν βοηθαει

Πολύ ενδιαφέρον, βοηθάει αρκετά στην ερευνα μου.

Αλλά ακόμα περιμένω πληροφορίες για τη φλογέρα (μάλλον φλογέρες) που χρησιμοποιούνται στην ηπειρωτική Ελλάδα, ιδιαίτερα πληροφορίες για αγορά του οργάνου…

Φωτογραφίες με φλογέρες απ΄ όλη την Ελλάδα.

Δημοσιεύτηκαν στην ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ τόμος ΑΓ΄ (33) 1982-1984.

Προέρχονται από το Κέντρο Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών.

Η ηλεκτρονική σελίδα του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών είναι η παρακάτω.

http://www.kentrolaografias.gr/el

1 «Μου αρέσει»

Πρώτα πρέπει να προσδιορίσεις ποιο ακριβώς όργανο έχεις στον νου σου, Βρυοπολίτη.

Υπό τη γενική ονομασία «φλογέρα» μπορούν να νοούνται δύο γενικοί τύποι οργάνων:

α) Η όντως φλογέρα, που αποτελείται από έναν σκέτο σωλήνα με τρύπες και τίποτε άλλο. Πολύ πιο εύκολη στην κατασκευή, πολύ πιο δύσκολη στο παίξιμο, καθώς το να βγάλεις έστω και στοιχειώδη ήχο απαιτεί μια ειδική θέση των χειλέων και ένα ειδικό φύσημα που θέλει αρκετή προσπάθεια μέχρι να το κατακτήσεις. Σ’ αυτό τον τύπο ανήκει και το νέι, όπως και το καβάλι (δεν είναι ποιμενικά όργανα, τα αναφέρω επειδή είναι γνωστά).

Έχω την εντύπωση ότι από κάποιο μήκος και πέρα η λογική των δακτυλισμών αλλάζει (ότι δηλαδή δεν παίζονται όλες, μικρές-μγάλες, ίδια).

β) Το σουραύλι, δηλ. φλάουτο με τάπα (και παραθυράκι). Τα σχέδια στην τελευταία εικόνα του #4 δείχνουν σουραύλια (εκτός από το πρώτο όργανο, που είναι μαντούρα). Αντίστροφα, πιο δύσκολη στην κατασκευή, πιο εύκολη στο παίξιμο, αφού απλώς φυσάς και ο ήχος βγαίνει κατευθείαν χωρίς κανένα κόλπο. Η “εξευγενισμένη” μορφή αυτού του οργάνου είναι η κλασική σχολική φλογέρα, τύπου Hohner, που επισήμως λέγεται φλάουτο με ράμφος. Εδώ επίσης ανήκει το ιρλανδέζικο tin whistle ή penny whistle (το αναφέρω επειδή ίσως το έχεις υπόψη σου, ως μέτρο σύγκρισης).

Οι τοπικές ονομασίες γι’ αυτά τα όργανα έχουν ποικιλία και μπορεί να σε μπερδέψουν: το καθένα από τα δύο μπορεί κάπου να το λένε φλογέρα, κάπου αλλού σουραύλι, και σ’ ένα τρίτο μέρος με μια άλλη ονομασία (πιθκιαύλι, χειλιαύρι, σφυροχάμπιολο, τζαμάρα, νταρβίρα, σφυρίγλα… όρεξη να 'χεις). Άρα με ένα σκέτο όνομα χωρίς εικόνα ή περιγραφή δε συνεννοείσαι. Εγώ τα αναφέρω εδώ με την ονοματολογία που έχει καθιερώσει ο Ανωγειανάκης, που δεν είναι τελείως οργανολογική αλλά τουλάχιστον ξεκαθαρίζει τα πράγματα.

Στη βιβλιογραφία υπάρχει μια σύγχυση ανάμεσα σ’ αυτούς τους δύο τύπους και σ’ έναν τρίτο, τη μαντούρα. Η μαντούρα (πρώτη στην τελευταία εικόνα του #4) είναι τελείως άλλος τύπος πνευστού, με τελείως άλλο ήχο, και δεν είναι αυτό που σ’ ενδιαφέρει.

Πριν μερικά χρόνια, θα παρέπεμπα κάθε ενδιαφερόμενο, αν μένει Αθήνα, στο μαγαζί του μακαρίτη του Ξυλούρη, που είχε πολλά τέτοια τοπικά όργανα που πιο πριν ήταν αδύνατο να βρεθούν έξω από τους τόπους παραγωγής. Τώρα δεν ξέρω τι γίνεται με το μαγαζί, αλλά σίγουρα άλλοι στο φόρουμ θα ξέρουν.

Πάντως υποψιάζομαι ότι αυτό που σ’΄ενδιαφέρει είναι η κυρίως φλογέρα (χωρίς τάπα και παραθυράκι).

2 «Μου αρέσει»

Μα τι κάθομαι και γράφω, 9 χρόνια μετά…

Με μπέρδεψε η ανακίνηση από τον Φώτη.

Φαντάζομαι ότι ο Βρυοπολίτης έχει ήδη γίνει βιρτουόζος στο πνευστό της επιλογής του κι έχει ουρές από θαυμαστές και μαθητές…