Ρεμπέτικη φρασεολογία και άγνωστες λέξεις

  • Τι κάνεις Γιάννη;
  • Κουκιά σπέρνω…
    (έτσι λέμε εμείς στην Πελοπόννησο) :slight_smile:

Βρε Γιαννάκο, δεν βλέπεις πως μιλάμε για τη σημειολογία του όλου χώρου;
Και οι παππούδες που επικαλέστηκες, δεν είναι δα και οι Μαυρομιχαλαίοι !! Ούτε οι δυο μπουλουκτζήδες, που καταγράφηκαν το 1825, στο Ναύπλιο, ούτε ο Σμυρνιός παιχνιδιάτορας και ο λαγουτέρης -της ίδιας απογραφής…

Μα αν θες ένα ντοκουμέντο για το Μπούρτζι, ιδού :

[b]Απομνημονεύματα Μακρυγιάννη

[/b]… Ήταν και εις τον Περαιά ’σ την άκρη εις την θάλασσαν κι’ ολόγυρα ’διοχτησίες· πήγε ο κύριος Κωλέτης και τη μέρασε των συντρόφωνέ του μυστικά· κι’ όποιος ’διοχτήτης είχε δέκα στρέμματα, του άφιναν μόνον τρακόσες πήχες, ένα πέφτο του στρεμμάτου, και τ’ άλλα τα μέραζε ο κύριος Κωλέτης – την ’διοχτησίαν των ανθρώπων την μέραζε των φίλωνέ του διά να χτιστή ο τόπος. Και δεν τα προκήρυχνε σε όλο το κράτος, να βάλη και μίαν προθεσμίαν, αλλά τα μέρασε με τους φίλους του· και πήραν της καλύτερες θέσες· και τότε οπού μαθεύτηκε, οι άλλοι λάβαιναν τα βουνά. Τότε, ότι κάνει δούλεψη η συντροφιά του Κωλέτη Κλεομένης, Ζαχαρίτζας και Βλάχος και θα γένουν πρώτοι κτίτορες, λέγει ο Κωλέτης εις τους Αντιβασιλείς να δώσουνε αυτής της συντροφιάς εκατόν ογδοήντα χιλιάδες δραχμές να χτίσουνε, βραβείον πρώτο. Τους έδωσε κι’ από τριάντα έξι αργαστηρότοπους ’στην πρώτη φάτζα, της συντροφιάς εκατόν οχτώ αργαστήρια, και εις το μυστικόν να ’χη τα μισά ο ’νεργητής, αργαστήρια πενήντα τέσσαρα. Κλεισμένα τα μάτια, εκείνη η θέση νοικιάζεται εκατό δραχμές το μήνα κάθε αργαστήρι. Μαθαίνοντας αυτά όλα και το μυστικόν διάταμα οπού τα μέραζε κρυφίως εις τους συντρόφους του, βάνω και φκειάνω μίαν αναφορά και την υπογράφουν όλοι οι νοικοκυραίγοι· και λέγαμεν αυτό και διά τα τρόφιμα και διατί να κατηγοριώνται οι Αθηναίοι ότι κάνουν πραμάτεια τους ανθρώπους· κι’ αυτείνοι οπού κάνουν αυτά είναι παλιοί συντρόφοι. Τότε μαθαίνει την αναφορά ο Κωλέτης, στέλνει και με φοβερίζει να σηκώσω την υπογραφή μου και να τραβήσω χέρι και να ξεκληστή η αναφορά, ότι γένεται συνήθεια να γράφουν οι πολίτες εις την Κυβέρνηση· και γένεται κακή συνήθεια· κι’ αν δεν σηκώσω την υπογραφή μου, θα με στείλη εις το Μπούρτζι.

ΥΓ:
Και ο θρύλος λέει, πως ο Κολοκοτρώνης εκεί πρωτοκλείστηκε φυλακή, πριν μεταφερθεί στο Παλαμήδι.

Με όλο το συμπάθειο, το κάναμε Μεσανατολικό και δεν νομίζω ότι αξίζει τον κόπο!.

Δεν είναι, δα, και το μοναδικό τραγούδι, που στους στίχους του, μπορεί να υπάρξει και άλλη εκδοχή.

Προσωπικά, μου φαίνεται πιο λογικό και από τα στοιχεία τα ιστορικά που έχουμε και από τις μαρτυρίες, η αναφορά να γίνεται στις γνωστές φυλακές, που υμνήθηκαν και σε άλλα τραγούδια, και όχι σε μια που χρησιμοποιήθηκε 2 φορές επί Τουρκοκρατίας.
Σταματώ εδώ, όμως, και είμαι έτοιμη να το πάρω πίσω, αν προκαλέσει νέο κύμα ενστάσεων και προστριβών.

Δεν έχω κανένα λόγο να επιμένω ότι οι δυο φυλακές που αντιλαλούσαν ήταν το Μπούρτζι και η Ακροναυπλία. Ας ήταν η μια ο Κορυδαλλός και η άλλη το …Αλκατράζ. Ομως με έπεισε τότε ο Μπίνης. Κι ίσως ο λόγος είναι ότι συνήθως στο παραδοσιακό μας τραγούδι ο “αντίλαλος” έχει να κάνει με δυο βουνά, το ‘να απέναντι στ’ άλλο, με δυο ραχούλες, με δυο ποτάμια, με δύο …κάτι τέλος πάντων που βρίσκονται σε συζήτηση, συχνά σε αντιπαράθεση. Ετσι το 'νιωσα. Τα άλλα που λέμε είναι για τη συζήτηση.

ΥΓ. Γιάννη, έχει ένα δίκιο η Ιωάννα. Εάν βρούμε 20.000 ανθρώπους που δηλώνουν ότι δεν πήγαν ποτέ φυλακή στο Μπούρτζι ή ότι δεν άκουσαν ποτέ ότι το Μπούρτζι ήταν κάποτε φυλακή, δεν έχουμε αποδείξει τίποτα. Το πολύ-πολύ να μιλήσουμε για “ενδείξεις”. Αν όμως βρούμε έναν και μόνο άνθρωπο που πήγε φυλακή στο Μπούρτζι, τότε αυτόματα έχουμε απόδειξη ότι το Μπούρτζι χρησιμοποιήθηκε σαν φυλακή.

Πράγματι το καναμε Μεσανατολικό, εχει δικιο η Ελένη.
Ότι ήταν φυλακη στην τουρκοκρατια το Μπουρτζι το ανέφερα, το διαβασα οπως και πολλά αλλα, ετσι κι αλλιώς έχω και εργασία σχετική.
Αλλά πώς να το κανουμε, ούτε εμενα πειθει μετα απο παρέλευση τοσων χρονων και ενω χρησιμοποιήθηκε 3 συνολικά φορες, να επιβίωσε από Τουρκοκρατίας μέχρι την εποχή που μιλάμε το Μπουρτζι και οχι μια αλλη τόσο γνωστη φυλακή, στα διστιχα…
Επειδή ομως πρόκειται για έρευνα, θα αναφέρω με επιφύλαξη και αυτή την εκδοχή.

Και μια παρατήρηση για την Ιωάννα: θα σε παρακαλέσω να διορθωσεις αυτο το υφάκι και να εισαι πιο ευγενική στις συζητησεις σου.
Γιάννη με λένε, δεν με ξέρεις, οπως δεν σε ξέρω κι εγώ και θα ηθελα με αυτο το ονομα να με αποκαλεις.

Παιδια, βλεπω οτι προκαλεσα μια μικρη συγχηση με την ερωτηση μου…
Ωστοσο το βλεπω καπως διαφορετικα το ολο θεμα: Ακομη και σημερα οι λεξεις αυτές προκαλούν αναστατωση, όπως κ τότε στους ρεμπέτες και τα κουτσαβάκια. Η σκέψη αυτή λοιπόν με μεταφέρει στο τότε, νοσταλγικά θα μπορούσα να πω…
Αν το δούμε έτσι, τότε έχει φάση!!
Μήπως μερικά πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ; :slight_smile:

Για να ξεφύγουμε κάπως, μήπως μπορείται να μου θυμήσετε τον ερμηνευτή και στιχουργό του τραγουδιού “Ο Αμερικάνος” (το 5 μαγκες του περαία…)
Είναι το μοναδικό τραγούδι εώς τώρα που δεν βρίσκω στο κιθάρα.

Σου έχω απαντήσει στο ερώτημά σου, κοίταξε και εδώ:

Δηλαδή Ακη θες να πεις ότι στο “κιθάρα” έχεις βρει π.χ. το "Πιο κάτω από το Τζάνειο;
:slight_smile:

Όχι αγαπητοί μου…
Πελοποννησιακό το κάναμε και τα όπλα οι πελοποννήσιοι, δεν τα παραδίδουνε.

Και (νεαρέ) Γιάννη,
πρέπει να μάθεις τους στοιχειώδεις κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς.
Το να με ανακαλείς στην τάξη, δεν στο επιτρέπω. Ουδείς τόσα χρόνια σε αυτή την κοινότητα δεν κάνει τον “μπαμπούλα” στο ύφος, στην προσωπικότητα και τις θέσεις των άλλων.
Κι είμαι αρκετά μεγάλη -σε σχέση με εσένα- για να αλλάξω υφάκι και χαρακτήρα. Πάει… τελειωμένη υπόθεση !
Και το βασικό, το ύφος μου προσδιορίζει τις θέσεις μου. Δεν είναι απαραίτητο να σου ταιριάζει. Δεν σου ζήτησα παντρειά (των απόψεών μου).

Αν μαζεύεις υλικό για κάποια εργασία σου στη Σχολή, είναι απαραίτητο να αναφέρεις και τις εδώ πηγές σου. Δεν “ερευνούμε” και ανταλλάσσουμε απόψεις για να παρουσιάζουν άλλοι τον κόπο μας…
Σαφές;

Παίρνω πίσω που σου μίλησα “γλυκά”, για να πάρεις -ίσως- “μυρουδιά” σε τι είχε επικεντρωθεί η συζήτησή μας !!!

ΥΓ:
Μπορεί κάλλιστα να μην διαβάζεις τα κείμενά μου, προσπέρασέ τα. Και σου υπόσχομαι πως δεν θα ασχοληθώ ποτέ πια με όποιαν απορία ή ερώτησή σου, για να μην σε ταράζει το υφάκι μου.
Μπορείς να χρησιμοποιείς και Ignore…

Μάστορα, δεν φτιάχνεις και κανα κουμπάκι να κάνουμε “αγνόηση” και κειμένων ;
:slight_smile:

Ο τέλειος ορισμος της έ π α ρ σ η ς!!!

Κοπέλα μου, εχεις ιδεα από Πανεπιστημιακή εργασία; Μιλάμε για 25 βιβλία επιπέδου που πρέπει να μελετήσω, σταχυολογήσω κλπ. Από σένα, στο συγκεκριμένο τι να πάρω; Τις παραπομπές από το Μακρυγιάννη; Φτάνουν ή από σένα περίμενα να τις βρω; Θα παραθέσω - επώνυμα, ασφαλώς, - την άποψη του Άρη, που προηγήθηκε της δικής μου, με το σκεπτικό πώς πείστηκε από τον Μπίνη για την εκδοχή αυτή.
Για τα άλλα που λες τι να σου απαντήσω; Το αφήνω στην κρίση των άλλων, λίγο πολύ σε έχουν πάρει χαμπάρι για το υφακι που βγάζεις, στα έχουν ξαναπει, δεν ειμαι ο πρώτος!.

Εκπλήσσομαι, πάντως!. υπάρχει άτομο εδώ μέσα που σχεδόν μαζί βγάζουμε την εφημερίδα, προσφέρει άπειρες πληροφορίες, μέχρι επιμέλεια κειμένων, και όσο κι αν την έχουμε όλη η συντακτική ομάδα παρακαλέσει να μπει το όνομά της - δικαιωματικά - αρνείται και εσύ έχεις την εντύπωση ότι θα στηριχτώ σε δικές σου πληροφορίες;;;;;;;;;; Ξεπέζεψε…

Βγαίνω από τα ρούχα μου…

Ευχαριστώ για το κοπέλλα !!! Αρχισες βλέπω να μαθαίνεις πώς μιλούν σε μια μια γυναίκα !
Βάλε ρούχα αμέσως όμως, είμαι συντηρητική…
(Ή να φύγω να μην βλέπω -με το μουλάρι μου :wink:


Τζάμπα μάγκας τό 'παιξες τώρα με τα 25 βιβλία “επιπέδου”!
Δεν αρχίζεις από τη βιογραφία του Μάρκου; -λέω 'γω. Λέξη-λέξη όμως… Ανάλυση των λέξεων σε όλο το κοινωνικοπολιτικό τους πλαίσιο…
Σακουλεύεσαι;
Άντε, αγόρι μου, να διαβάσεις πρώτα αυτά, αντί να χαζεύεις…
Εδώ δεν σηκώνει κουτσαβακισμούς και κουραδομαγκιές !
Κατάλαβες τώρα τη σημειολογία της ρεμπέτικης φρασεολογίας ;
-μιας και αυτό είναι το θέμα μας;-

Αααα… Και :
Καλά κρασιά και καλή εργασία !

Βρε παιδιά, ας χαλαρώσουμε…

Scripta manent, Ιωάννα, που λέει και ο Webmaster…
Είμαι σίγουρη πως όταν χαλαρώσεις, θα διαπιστώσεις ότι ξεφεύγουμε επικίνδυνα, πράγμα που δεν ταιριάζει σε γυναίκες Πελοποννήσιες και μάλιστα από το ξακουστό Άργος! Δεν συμφωνείς;
Ας μην ρίξουμε άλλο το επίπεδο της συζήτησης και του φόρουμ.
Το θέμα του Γιάννη έτσι κι αλλιώς δεν έχει να κάνει με τη μουσική, αλλά με την κτηριακή δομή. Δεν βλέπω πού κολλάει η σημειολογία του ρεμπέτικου κλπ.

Χοχοχο… Χάζευα και δεν είδα την άμεση απάντησή σου φιλενάδα !
Δεν συμφωνώ όχι ! Οι Αργείοι είναι άλλη φυλή ! Τα Κλυταιμνηστρικά μου γονίδια πάλλονται !!!
Μωρέ… Ρίχνουμε το επίπεδο του φόρουμ παραθέτωντας Μακρυγιάννη ή παραπέμποντας στον Μάρκο; Οχιιιιιιιι… Ελένη μου…

Καλά, αν η εργασία είναι για κτιριακή δομή, πάει… Τον πήρε στο λαιμό του ο Άρης! Αυτός μόνο κάγκελα βάφει -συνεχώς! 25 στρώσεις μπογιά πρέπει να’χει βάλει !
>>> Έτσι λένε οι “πηγές επιπέδου” μου ! :slight_smile:
Λείπουν και οι μηχανικοί μας…

ΠΕΡΙ ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΩΝ ΔΙΑΛΟΓΩΝ :

Σωκράτης
Και όσο για καιρό δα έχουμε. Κι έπειτα τα τζιτζίκια που κατά το συνήθειό τους μέσα στην κάψα τραγουδούνε και συνομιλούνε πάνω από το κεφάλι μας μού φαίνεται πως μας βλέπουνε. Αν λοιπόν μας έβλεπαν κι εμάς τους δύο, όπως τον πολύ κόσμο, το μεσημέρι να μη συνομιλούμε αλλά να είμαστε νυσταγμένοι και με το τραγούδι τους αποκαρωμένοι από αργία του νού μας, με το δίκιο τους θα μας περιγελούσαν, παίρνοντάς μας για τίποτα δούλους που ήλθαν σ’ αυτούς εδώ, σ’ αυτό το κατάλυμμα να κοιμηθούν, ωσάν πρόβατα που κάνουν μεσημέρι γύρω από το νερό. Αν όμως μας έβλεπαν να συνομιλούμε και να πλέωμε από κοντά τους σαν δίπλα από Σειρήνες αγοήτευτοι, το έπαθλο που έχουν από τους θεούς για να το δίνουν στους ανθρώπους, ίσως το έδιναν σε μας από θαυμασμό και εκτίμηση.
Φαίδρος
Και τι είναι λοιπόν αυτό που έχουν; Γιατί δεν έτυχε ως φαίνεται να τ’ ακούσω.
Σωκράτης
Αληθινά όμως δεν στέκει ένας άνθρωπος που αγαπάει τις Μούσες να μην έχη ακούσει αυτά τα πράγματα. Νά, λένε πως τα τζιτζίκια ήταν άνθρωποι κάποτε, προτού ακόμα να γεννηθούν οι Μούσες. Όταν όμως γεννηθήκανε οι Μούσες και πρωτοφάνηκε το τραγούδι, τόσο πια μερικοί από αυτούς τότε τους ανθρώπους τα χάσανε από την τέρψη, που τραγουδώντας αμέλησαν να φάνε και να πιούν και, χωρίς να το νοιώσουν, πεθάνανε. Απ’ αυτούς γεννήθηκε το γένος των τζιτζικιών παίρνοντας τούτο το βραβείο από τις Μούσες, δηλαδή να μην έχει αφότου γεννηθεί καμμιά ανάγκη για τροφή, αλλά, χωρίς να τρώη και να πίνη, ν’ αρχίζη ευθύς να τραγουδάει ως που να πεθάνη, κι έπειτα πηγαίνοντας στις Μούσες να τους φέρνη είδηση ποιός από τους ανθρώπους εδώ κάτω ποιάν απ’ αυτές τιμάει. Και νά, στην Τερψιχόρη φέρνοντας την είδηση ποιοί την ετίμησαν, κάνουν προς αυτούς την αγάπη της μεγαλύτερη, και στην Ερατώ εκείνους που την ετίμησαν μ’ ερωτικά τραγούδια όμοια και στις άλλες κατά το είδος της τιμής που ταιριάζει στην κάθε μιά. Μα στην πρεσβύτατη, την Καλλιόπη, και στην Ουρανία που έρχεται έπειτα από αυτήν, αγγέλουν εκείνους που περνούνε την ζωή τους με φιλοσοφία και που τιμούν εκείνων την τέχνη. Αυτές δα είναι που πιό πολύ απ’ όλες τις Μούσες, έχοντας να κάμουν με τον ουρανό και με τους λόγους, και των θεών και των ανθρώπων, αρθρώνουνε την ομορφότερη φωνή. Για πολλές δα λοιπόν αιτίες πρέπει να μιλούμε για κάτι και δεν πρέπει να κοιμόμαστε το μεσημέρι.

Πλάτωνος Φαίδρος, μετάφραση Ιωάννη Θεοδωρακόπουλου (“Πλάτωνος Φαίδρος”, Γ’ έκδοση Αθήνα 1971).

Ελένη, έχεις δίκιο…
Ας μη ρίξω και εγώ το επίπεδο της συζήτησης.

Μου αρκεί που θα μείνουν σε κοινή θέα ένα δυο από τα παραπάνω κείμενα και μάλιστα κάτω από το γενικό τίτλο… “ΡΕΜΠΕΤΙΚΗ ΦΡΑΣΕΟΛΟΓΙΑ”!!

Ελένη σε ευχαριστώ, είχα ξεχάσει που την είχα γράψει αυτή την ερώτηση.

Αρη πρέπει να προσθέσω: 'Οποιους στίχους έχω ψαξει μέχρι τώρα τους έχω βρει στο κιθάρα αλλά μάλλον οι πιο πολλοί είναι γνωστοί. Το κομάτι που λες δεν πρέπει να το έχω ακούσει καν…

Αλήθεια η δισκογραφία μέχρι το 1950 έχει περαστεί όλη σε ηλεκτρονική μορφή; Δηλαδή ποιο ποσοστό αυτής είναι περασμένο;

Στο sealabs μπορούσες να βρείς σχεδόν ό,τι ήθελες…δυστυχώς μας λείπει…πότε θα ξανανοίξει αραγες

Δεν ξέρω αν η δισκογραφία των 78 στροφών υπάρχει σε ηλεκτρονική μορφή. Το σίγουρο είναι ότι δεν κυκλοφορεί. Θα κυκλοφορήσει όμως σύντομα (σε περιορισμένα αντίτυπα).

Άρη, εννοείς την database του βιβλίου του Μανιάτη; Ή άλλη; Και… πότε; Όπως καταλαβαίνεις, εκλιπαρώ, μη με ξεχάσεις…

Ναι Κώστα. Του Μανιάτη εννοώ. Ξέρετε κανέναν άλλο με διάθεση να κάνει τέτοια δουλειά;
Είπε πως μόλις την ετοιμάσει θα με ειδοποιήσει. Αναμένουμε λοιπόν…
Και μια και το ‘φερε η κουβέντα, να ρίξω κι ένα σχόλιο για τη “Δισκογραφία” του Μανιάτη, να μη λέω ότι του γράφω μόνο θετικά:
Δεν μπορώ να καταλάβω πώς γίνεται να κυκλοφορεί η μια μεριά ενός δίσκου σε διαφορετική χρονιά απ’ την άλλη! Ωρες-ώρες με κουφαίνει ο κυρ Διονύσης.

Απ’ ό. τι έχω καταλάβει ο κύριος Μανιάτης θα ήθελε να αποκτήσει μία όσο γίνεται ακριβέστερη εικόνα για το πόσοι θα αγοράσουν αυτό το ηλεκτρονικό βοήθημα, όταν ετοιμαστεί. Εμένα με έχει σημειώσει. Δεν τολμάω όμως να δημοσιοποιήσω το τηλέφωνό του για απ’ ευθείας συνεννοήσεις, μη έχοντας μιλήσει μαζί του. Ίσως κάποιος με περισσότερο θάρρος (Άρη;) να έπαιρνε κάποια πρωτοβουλία;