Πόντιε,
Ελπίζω να κατανοείς πως
- άλλο θέμα είναι η αναμφισβήτητη αξία ενός πολιτισμού όπως ο Ποντιακός με ό,τι αυτός συμπεριλαμβάνει (γλώσσα, τραγούδια, χορούς, ήθη, έθιμα…)
- πως ο πολιτισμός αυτός καθόλου δεν αμαυρώνεται αν τονίσουμε το αυτονόητο, που αφορά όχι μόνο το συγκεκριμένο, αλλά όλους τους πολιτισμούς, δηλαδή τη γλωσσική και γενικότερη πολιτισμική επιμειξία…
- και άλλο θέμα να επιμένουμε στην «καθαρότητα» μιας γλώσσας ( άποψη ανεδαφική και ρατσιστική μαζί ) που έχει ιστορία 26 αιώνων και ενός λαού, ο οποίος κατοίκησε σε μια περιοχή που περιλάμβανε περίπου 800 οικισμούς, εκτεινόταν σε μια ζώνη 400 χιλιομέτρων, από την Ινέπολη στα δυτικά μέχρι την Κολχίδα στα ανατολικά, περιοχή που δεν ήταν ελληνόφωνη, αλλά εκεί ήταν εγκατεστημένοι και τουρκικοί πληθυσμοί και όλοι οι λαοί που αναφέρθηκαν πιο πάνω και όχι μόνο
Γλωσσολόγοι και ιστορικοί (Τριανταφυλλίδης, Τομπαΐδης, Browing) μιλούν ξεκάθαρα για 3 ομάδες ιδιωμάτων στην ποντιακή διάλεκτο, από τις οποίες οι 2 είναι εντελώς ξένες προς την ιωνική, δηλαδή την ελληνική, και περιέχουν στοιχεία που αφομοιώθηκαν στην ποντιακή διάλεκτο.
Και αυτό δεν μειώνει καθόλου την αξία της, αντίθετα θεωρείται απολύτως φυσικό και αναμενόμενο, αν συνυπολογίσουμε την απομόνωσή τους από το υπόλοιπο ελληνικό στοιχείο.
Για τον πυρρίχιο.έχουμε τις εξής μαρτυρίες:
- Αριστόξενος: ο χορός αυτός ονομάστηκε “πυρρίχη” από έναν Λάκωνα, άποψη με την οποία συμφωνεί και ο Αθήναιος.
- Πολυδεύκης: από έναν Κρητικό ήρωα ή χορευτή, ονομαζόμενο Πύρριχο.
- Άλλοι συγγραφείς υποστηρίζουν ότι η λέξη παράγεται από τον Πύρρο, άλλο όνομα του Νεοπτολέμου, γιου του Αχιλλέα, ο οποίος, σύμφωνα με μια παράδοση, υπήρξε ο πρώτος που χόρεψε την πυρρίχη, μετά τη νίκη του στη σύγκρουση με τον Ευρύπυλο, σύμμαχο των Τρώων.
- Σύμφωνα με μια άλλη υπόθεση, το όνομα προήλθε από τη λέξη «πυρά» τη νεκρική πυρά, γιατί ο Αχιλλέας χόρεψε πρώτα την πυρρίχη γύρω από την πυρά, πάνω στην οποία κάηκε η σωρός του φίλου του Πάτροκλου.
- Ο Πρόκλος αναφέρει πως μερικοί αποδίδουν την επινόηση της πυρρίχης στους Κουρήτες της Κρήτης, όπως ειπώθηκε και παραπάνω.
Δεν είμαστε, λοιπόν, απόλυτα σίγουροι για την ετυμολογία του Πυρρίχιου, στην πορεία μάλιστα έχασε τον πολεμικό του χαρακτήρα απʼ ό,τι φαίνεται, πήρε και διονυσιακό, για να ευφραίνονται οι θεατές…
Και ερχόμαστε τώρα στον πολεμικό χορό των Ποντίων, μια παραλλαγή του οποίου διασώζει την αρχαία ονομασία, “Πυρρίχιος”.
Σε ποια στοιχεία μπορούμε να βασιστούμε (και για ποιο λόγο, άλλωστε) για να αποδείξουμε πως ο πανέμορφος αυτός χορός που ενθουσιάζει όλους, πέραν των γονιδίων, είναι κατʼ ευθείαν απόγονος του αρχαιοελληνικού;
Όπως είπε και η Μάρθα, πολεμικούς χορούς είχαν όλοι οι Ανατολικοί λαοί.
Αν παρατηρήσουμε , μάλιστα, φωτογραφίες Κούρδων χορευτών, νομίζει κανείς πως βλέπει ποντιακό συγκρότημα, όπως και αντίστοιχες των Λαζών ή των Περσών…
Ας ηρεμήσουμε.
Δεν χρειαζόμαστε για να αναδείξουμε την ομορφιά και τον πλούτο της παράδοσής μας καμιά ευθύγραμμη σχέση με τους αρχαίους ημών προγόνους ούτε να προχωρήσουμε σε ρατσιστικές θεωρίες περί καθαρότητας γλωσσών, πολιτισμών και τελικά, λαών.
Λαοί, όπως ο ελληνικός, δεν έζησαν μαντρωμένοι μες σε ένα αμπρί, οι προσμίξεις και οι αλληλεπιδράσεις είναι γεγονός αναμφισβήτητο και αυτό καθόλου δεν μειώνει την αξία της πολιτισμικής προσφοράς τους.
Αντίθετα αυτό είναι που της προσδίδει τη χάρη και πάνω από όλα διδάσκει πως οι λαοί χωρίς έξωθεν πιέσεις και επεμβάσεις - που αλλότριους σκοπούς εξυπηρετούν - μπορούν να συνυπάρξουν στον τόπο τους χωρίς ξεριζωμούς και μίση που διαιωνίζονται.