Ξέρει κάποιος αν ο Τσιτσάνης ήξερε κάτι παραπάνω από μένα, όταν έγραφε τους στίχους για κάποιον φυλακισμένο που, ως γυιός της Γερακίνας, δεν γίνεται να είναι προσκυνημένος; Η Γερακίνα της Νιγρίτας έπεσε (ανύπαντρη) στο πηγάδι και πάει… ή μήπως, δεν είν’ έτσι; Ή μήπως υπήρξε και επιζήσασα Γερακίνα, με γυιό τσαούση;
Νίκο, η Γεωργακοπούλου στη “γερακίνα” του Τσιτσάνη τραγουδάει στην τελευταία στροφή: “κι έριξε χρυσό κορδόνι και την έπιασε απ’ τη ζώνη”, οπότε κι αν η γερακίνα της Νιγρίτας έπεσε και πάει, ο Τσιτσάνης τη δική του γερακίνα στο τέλος τη σώζει.
Και άπαξ και σώθηκε, φυσικό και το ότι έκανε και παιδί κλπ, και μάλιστα “τσαούση” των χρόνων 67-74 όπου και τοποθετείται η βιογραφία του.
Δεν ξέρω αν η απάντησή μου πιάνει το νόημα της ερώτησης, αλλά ως εκεί που την καταλαβαίνω τόσα μπορώ να πω.
ΥΓ Δεν ξέρω αν σου είναι γνωστός κι ο θρύλος για τους πολιτικούς κρατούμενους του 45 και επ. που σήκωναν τα χέρια με τις χειροπέδες τραγουδώντας “ντρουγκου ντρούγκου ντρουγκ τα βραχιόλια της βροντούν”. Θρύλος είπαμε, μη με ρωτήσεις για πηγές.
Ο Τσιτσάνης μπορεί, αντίθετα με εκείνα που μου παρέθεσε φίλος μέσω άλλου Νιγριτινού φίλου, να έσωσε τη Γερακίνα, βοηθημένος βέβαια από τη Γεωργακοπούλου, όμως φαίνεται ότι το 16χρονο πλουσιοκόριτσο πνίγηκε, πράγματι, μέσα 19ου αιώνα, στο πηγάδι παρά τις προσπάθειες των συγχωριανών της και δεν άφησε απογόνους. Στο μεταξύ, έψαξα και είδα ότι τους στίχους του “γυιού” έχει γράψει ο Κώστας Βίρβος. Η πολιτική πάντως εκμετάλλευση των στίχων (της ίδιας της Γερακίνας ή του γυιού της), δεν εντάσσεται στο αντικείμενο του ψαξίματός μου, κι ας κάνει μπαμ ο στίχος του Βίρβου.
Θεωρούσα ξεκάθαρο ότι η μεν Γερακίνα του νιγριτινού τραγουδιού, είτε σώθηκε είτε πνίγηκε, είναι μια κοπέλα με ασυνήθιστο όνομα (μπορεί τοπικά να είναι συνηθισμένο, πού ξέρεις καμιά φορά), ενώ στον Γιο της γερακίνας υπονοείται (μεταφορικά βέβαια) το πουλί. Ακριβώς όπως λέμε «του αετού ο γιος», μόνο που εδώ ο στιχουργός ήθελε να αναφερθεί στη μάνα κι όχι στον πατέρα.
Σημειωτέον, γερακίνα δεν είναι απλώς το θηλυκό γεράκι, είναι ονομασία κάποιου συγκεκριμένου είδους γερακιού. Αλλά το ότι η ονομασία αυτή έχει θηλυκή κατάληξη εξυπηρετεί όταν θέλεις να κάνεις τη συγκεκριμένη αναφορά.
Θα μου πεις: δηλαδή απλή σύμπτωση είναι ότι ο Τσιτσάνης έβγαλε τραγούδι και για τη Γερακίνα και για τον γιο της; Ε όχι, θα σκέφτηκαν βέβαια οι δημιουργοί ότι ο συνειρμός μπορεί να αξιοποιηθεί, αλλά δε νομίζω να είχαν κατά νου κάτι βαθύτερο από το απλό «α, ο Τσιτσάνης έβγαλε και σίκουελ; ας το πάρουμε να δούμε τι έγινε…-α, τελικά δεν είναι σίκουελ»!
Το «εγώ δε ζω γονατιστός, είμαι γιος εκείνου του αδούλωτου πουλιού που πετάει ψηλά και κυνηγάει όλα τ’ άλλα» βγάζει νόημα. Το «εγώ δε ζω γονατιστός, είμαι γιος της κοπέλας που σώθηκε από το ατύχημα στο πηγάδι» όχι.