᾿Αρχεῖον ἠχογραφήσεων «βυζαντινῆς» μουσικῆς

Άλλα Θέματα Άλλες μουσικές
1

Στὴν ἱστοσελίδα «Συμβολὴ» (www.symbole.gr) ἔχει ξεκινήσει ἀπὸ καιρὸ μία ἐργασία διασώσεως ἠχογραφήσεων ἐκκλησιαστικῶν ὕμνων καὶ ψαλμῳδιῶν, συγκεντρώσεώς των σὲ ἕνα ἀρχεῖο, ψηφιοποιήσεως καὶ δωρεὰν διαθέσεως (μόνον γιὰ προσωπικὴ καὶ ἐρευνητικὴ χρῆσι) μέσῳ τοῦ διαδικτύου. τὸ ὅλο ἔργο εἶναι σὲ ἐξέλιξι. μέχρι σήμερα ἔχει συγκεντρωθῆ ἠχητικὸ ὑλικὸ συνολικῆς διαρκείας περίπου 1500 ὡρῶν, ἕνα μικρὸ μέρος τοῦ ὁποίου ἔχει τύχει τῆς ὡρισμένης ἐπεξεργασίας καὶ διατίθεται ἤδη στὴν ὡς ἄνω ἱστοσελίδα. τὸ ἔργο ἐπιτελεῖται ἰδιωτικῶς μὲ ἐθελοντικὴ ἐργασία χωρὶς καμμία ἀπολύτως χρηματοδότησι ἀπὸ ὁποιαδήποτε πηγή. ὁ μόνος στόχος εἶναι ἡ διάσωσις καὶ διάδοσις τοῦ ὑπάρχοντος ὑλικοῦ ἀνεξαρτήτως τῆς ἀξίας καὶ τῆς ποιότητος τῶν ἐπὶ μέρους στοιχείων ποὺ τὸ ἀποτελοῦν. σκέφτηκα ὅτι θὰ ἦταν χρήσιμο νὰ ἐνημερώνω καὶ ἐδῶ, ὅπως κάνω καὶ σὲ ἄλλα «διαδικτυακὰ βήματα διαλόγου», γιὰ τὶς ἐνημερώσεις τοῦ ἐν λόγῳ ἀρχείου, διότι εἶναι πιθανὸν οἱ ἐρευνητὲς τοῦ ῥεμπέτικοῦ, ἀλλὰ καὶ γενικώτερα οἱ φίλοι τῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς καὶ ἐπιστήμης, νὰ βροῦν στοιχεῖα ποὺ θὰ τοὺς ἐνδιαφέρουν ἢ θὰ τοὺς χρησμεύσουν. σὲ κάθε περίπτωσι, σᾶς εὐχαριστῶ γιὰ τὴν φιλοξενία.
Διονύσιος ᾿Ανατολικιώτης

Κωνσταντῖνος Πρίγγος στὸν ναὸ μεταμορφώσεως Βόλου 6/8/1958 ἀπὸ τὸ ἀρχεῖον τοῦ Παναγιώτη Παπασταύρου. βλέπε ἠχογραφήσεις στὴν ἱστοσελίδα τῆς «Συμβολῆς» ἐδῶ.

᾿Α. Παναγιωτίδης· γενέθλιον ἁγ. ᾿Ιωάννου προδρόμου .
Μεταφορὰ ἀπὸ πομπίνα τοῦ Παναγιώτη Παπασταύρου.

Στὴν ἱστοσελίδα τῆς «συμβολῆς» στὸ θέμα γιὰ τὸν πανελήνιο σύνδεσμο ἱεροψαλτῶν ἀναρτήθηκαν πολλὲς ἠχογραφήσεις ἀπὸ παλαιὲς ῥαδιοφωνικὲς ἐκπομπὲς μὲ ὕμνους τῆς ἀναλήψεως καὶ τῆς πεντηκοστῆς. πρόκειται γιὰ ἱστορικὲς ἠχογραφήσεις ποὺ πραγματοποιήθηκαν πρὶν ἀπὸ 40 περίπου χρόνια καὶ κατεγράφησαν ἀπὸ ῥαδιοφωνικὲς μεταδόσεις πρὸ 22 ἐτῶν.

Μελῳδικὴ ἐπιστολὴ Σπυρίδωνος Μαϊδανόγλου πρὶν ἀπὸ 36 χρόνια!

῞Υμνοι κυριακῆς πατέρων (χορῳδία Π. Φορτωμᾶ)

Γεώργιος Σύρκας καὶ χορῳδία, ὕμνοι κυριακῆς πατέρων καὶ πεντηκοστῆς

῞Υμνοι κυριακῆς πατέρων (χορῳδία Π. Φορτωμᾶ)

Δύο ῥαδιοφωνικὲς ἐκπομπὲς τοῦ Λυκούργου ᾿Αγγελοπούλου, ποὺ μεταδόθηκαν τὸ 1989, μὲ ὕμνους τῆς πεντηκοστῆς προστέθηκαν στὴν σχετικὴ ἑνότητα τῆς ἱστοσελίδος «Συμβολή».

Διονύσιος ᾿Ηλιόπουλος, «᾿Αγνοοῦντα τὰ ἔθνη».

Φώτιος Κετσετζῆς, ὕμνοι πεντηκοστῆς

Προστέθηκε ἀπόσπασμα εὐαγγελίου κυριακῆς πατέρων (πεντηκοσταρίου), στὴν ἑνότητα τῆς Συμβολῆς γιὰ τὸν π. Χρῖστο Κυριακόπουλο.

κοινωνικὸν πεντηκοστῆς, μέλος Δανιὴλ πρωτοψάλτου, ἐκτέλεσις Κωνσταντίνου Μαφίδη

δύναμις «῞Οσοι εἰς Χριστὸν» Κ. Πρίγγου, 1989

Στὴν ἐνότητα ἐκπομπὲς τοῦ ῥ/σ τῆς ἱερᾶς πόλεως Μεσολογγίου προστέθηκε (στὴν ἀρχὴ τῆς ἑνότητος) ἐκπομπὴ τοῦ 1989 μὲ ὕμνους τῆς Πεντηκοστῆς.

Πεντηκοστὴ 1989 στὸν μητροπολιτικὸ ναὸ ᾿Αθηνῶν. ἰδιωτικὴ ἠχογράφησις μέσῳ ῥαδιοφώνου μὲ διάφορους ὕμνους (ἀποσπάσματα). ψάλλουν οἱ Σ. Περιστέρης, Ε. Τζελᾶς καὶ μέλη τῆς χορῳδίας τοῦ ναοῦ.

Προστέθηκε ἐκπομπὴ τῆς ᾿Αριέτας Παλιατσάρα, ἰούνιος 1989, μὲ ὕμνους τῆς πεντηκοστῆς.

Νέα προσθήκη στὴν ἑνότητα «Θωμᾶδες» (στὴν ἱστοσελίδα τῆς «συμβολῆς»)

«Βασιλεῦ οὐράνιε», ἱερομόναχος Θωμᾶς Μικρᾶς ῾Αγίας Ἄννης ῾Αγίου Ὄρους.

ὕμνοι πεντηκοστῆς μὲ τὴν χορῳδία τοῦ ᾿Αθανασίου Πέττα.

᾿Απὸ τὸν ἑσπερινὸ τῆς γονυκλισίας, πεντηκοστὴ 1989, μὲ τὸν ἀείμνηστο μητροπολίτη Πατρῶν Νικόδημο Βαλληνδρᾶ. ἰδιωτικὴ ἠχογράφησις ἀπὸ ῥαδιοφώνου, ἀποσπάσματα. ἐπισημαίνω τὸν γρήγορο χρόνο ἐκτελέσεως τῶν ὕμνων, ποὺ εἶχε ἐπιβάλει ὁ μουσικώτατος μητροπολίτης.

2

Κύριε Ανατολικιώτη, σας ευχαριστούμε για την ενημέρωση στο χώρο του φόρουμ μας και σας συγχαίρουμε για τη δουλειά σας, που είναι σίγουρα χρησιμότατη.

3

Καὶ ἐγὼ σᾶς εὐχαριστῶ γιὰ τὰ καλά σας λόγια.

4

Να σας συγχαρώ και εγώ με τη σειρά μου για τη δουλειά σας. Εαν έχετε το χρόνο και τη διάθεση θα ανακαλύψετε στο Φόρουμ αρκετές συζητήσεις που έχουν γίνει με θέμα τη βυζαντινή μουσική αλλά και τους βυζαντινούς ήχους, στις οποίες κάθε συμβολή σας είναι παραπάνω από επιθυμητή!!

Και πάλι συγχαρητήρια!

5

θησαυρος! ευχαριστουμε παρα πολυ!

6

Σας ευχαριστούμε θερμώς για την ενημέρωσή σας αυτή! Πολύ καλή δουλειά! Συγχαριτήρια!
Η συμβολή σας στις συζητήσεις μας θα είναι εποικοδομητικότατη! Καλώς ήλθατε στο φόρουμ!

7

᾿Αγαπητοὶ φίλοι, θέλω καὶ πάλι νὰ σᾶς εύχαριστήσω γιὰ τὰ ἐνθαρρυντικὰ καὶ καλά σας λόγια. ὁμολογῶ ὅτι ὅταν ξεκίνησα τὸ παρὸν θέμα ἤμουν πολὺ ἐπιφυλακτικὸς γιὰ τὸ ἂν θὰ συναντοῦσα τὴν ἀποδοχὴ τῶν ὑπολοίπων μελῶν ἢ ὄχι. συνάντησα ὅμως ἕνα θετικὸ φιλικὸ καὶ ζεστὸ κλῖμα, ποὺ νομίζω ὅτι εἶναι χαρακτηριστικὸ τῆς παρέας σας καὶ δείχνει ἀνθρώπους μὲ καλλιέργεια πνεύματος, φιλομάθεια καὶ ἀνοιχτὸ μυαλό. θεωρῶ τὸ «ῥεμπέτικο φόρουμ» ὡς ἕνα ἀπὸ τὰ καλλίτερα τοῦ ἑλληνικοῦ διαδικτύου. γι᾿ αὐτὸ ἐλπίζω ὅτι δὲν θὰ παρεξηγήσετε τὴν καθυστέρησι τῆς παρούσης ἀπαντήσεώς μου. εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἄργησα λιγάκι νὰ ἐπανεμφανιστῶ, ἀλλὰ ἀσφαλῶς θὰ μὲ δικαιολογήσετε, ἀφοῦ μεσολάβησε καὶ ἡ ὑποστήριξι τῆς διδακτορικῆς μου διατριβῆς. ἐπιστρέφοντας λοιπὸν στὸ κανονικό μου πρόγραμμα συνεχίζω καὶ τὴν σχετικὴ ἐνημέρωσι τοῦ παρόντος θέματος.

Νέες δημοσιεύσεις παλαιῶν ἢ σπάνιων ἠχογραφήσεων ψαλτικῆς τέχνης στὴν ἱστοσελίδα τῆς «Συμβολῆς».

Σ. Περιστέρης
[b]Μικρὰ παράκλησις στὸν μητροπολιτικὸ ᾿Αθηνῶν, 1η αὐγούστου 1989 ἑσπέρας.[/b]

Προστέθηκαν ῞Υμνοι κυριακῆς παραλύτου, χορῳδία Πέττα, 1989

᾿Εκπομπὴ Φεβρωνίας ῾Ρεβύνθη 21/5/1989

Προστέθηκε στὴν ἱστοσελίδα τῆς Συμβολῆς
67-03 Μ. Χατζημᾶρκος, κράτημα πλ. α΄.

Προστέθηκε στὴν ἑνότητα «῾Ελληνικὴ δημοτικὴ καὶ παραδοσιακὴ μουσικὴ»
67-04 «᾿Εξέδυσάν με», Γιῶργος Νταλάρας.

Προστέθηκε Χορῳδία Θρ. Στανίτσα σὲ μέλη Πέτρου Μπερεκέτη

Προστέθηκε ἐκπομπὴ Λυκούργου ᾿Αγγελόπουλου 23/5/1989 μὲ χορῳδία Στανίτσα

Σύλλογος ἱεροψαλτῶν ᾿Αθηνῶν, ἀπὸ ῥαδιοφωνικὲς ἐκπομπὲς τῆς μητροπόλεως Πατρῶν καὶ τοῦ ρ/σ Μεσολογγίου στὶς 27/5/1989 ῞Υμνοι κυριακῆς Σαμαρείτιδος

῞Υμνοι κυριακῆς Σαμαρείτιδος (χορῳδία Π. Φορτωμᾶ)

Προστέθηκε «Σὲ ὑμνοῦμεν», ἄγνωστος ψάλτης

Προστέθηκε· ὕμνοι κυριακῆς Σαμαρείτιδος, ᾿Απόστολος Βαλληνδρᾶς

67-15 «῾Ο ἄγγελος ἐβόα… Εὐφραίνου, ἀγάλλου», χορῳδία Χρίστου Χατζηνικολάου.

᾿Απὸ παλαιὲς ἐκπομπὲς τοῦ ῥ/σ Μεσολογγίου
Προστέθηκε ἡ ἐκπομπὴ τῆς 27/5/1989 μὲ ὕμνους τῆς κυριακῆς τῆς Σαμαρείτιδος

Στὴν ἐνότητα [b]ἐκπομπὲς τοῦ ῥ/σ τῆς ἱερᾶς πόλεως Μεσολογγίου[/b] προστέθηκε (στὴν ἀρχὴ τῆς ἑνότητος) ἐκπομπὴ τοῦ 1989 μὲ ὕμνους τῆς Πεντηκοστῆς.

Στὴν ἴδια ἑνότητα (στὸ τέλος) προστέθηκε ἡ ἐκπομπὴ τῆς 20/5/1989, τῆς ὁποίας οἱ ἠχογραφήσεις εἶχαν δημοσιευθῆ πέρυσι σὲ διάφορες ἑνότητες

᾿Εκπομπὴ «Αἴνει ἡ ψυχή μου τὸν Κύριον» Παύλου Φορτωμᾶ.
Προστέθηκε ἐκπομπὴ 28/5/1989 μὲ ὕμνους τῆς κυριακῆς τῆς Σαμαρείτιδος

8

῞Υμνοι μεταμορφώσεως, μᾶλλον ἀπὸ τὴν χορῳδία τοῦ «πανελληνίου συνδέσμου ἱεροψαλτῶν», ἀπὸἐκπομπὲς τῶν ἐτῶν 1989-1990.

Προστέθηκαν ἑσπέρια ἀναστάσιμα α΄ ἤχου, πιθανὸν ἡ χορῳδία τοῦ «πανελληνίου συνδέσμου ἱεροψαλτῶν».

[Θρασύβουλος Στανίτσας καὶ Νικόλαος Δανιηλίδης, κυριακὴ 5/3/1961, χειροτονία μητροπολίτου Χρυσοστόμου Κωνσταντινίδη.](http://www.symbole.gr/musice/pski/615-stchef)

«Καὶ εὐλογημένος», μέλος Πέτρου Μπερεκέτου, ψάλλει ὁ Θρασύβουλος Στανίτσας.

Χορῳδία Παύλου Φορτωμᾶ, μεγάλη παράκλησις, ῥαδιοφωνικὴἐκπομπή, αὔγουστος 1989.

Χορῳδία ᾿Αθανασίου Πέττα, «᾿Επὶ σοὶ χαίρει» ἀργόν. (προστέθηκε στὴν ἀρχὴ τοῦ θέματος)

Σπάνιεςἠχογραφήσεις μὲ τὸν Βασίλειο Νόνη (+1/8/2010), ὕμνοι τῆς μεταμορφώσεως, ἀπὸῥαδιοφωνικὴἐκπομπή, αὔγουστος 1989. δημοσιεύονται στὴν ἀρχὴ τοῦ θέματος.

Προστέθηκανἀποσπάσματα ἀπὸ δύο ἀκόμη ἐκπομπὲς τῆς ᾿Αριέττας Παλιατσάρα μὲὕμνους τῆς μεταμορφώσεως καὶ τῆς κοιμήσεως (αὔγουστος 1989).

῞Υμνοι ὑπαπαντῆς, πιθανὸν ἀπὸ τὴν χορῳδία τοῦ «πανελληνίου συνδέσμου ἱεροψαλτῶν», ἀπὸἐκπομπὲς τῶν ἐτῶν 1989-1990.

᾿Οκτάηχον δοξαστικὸν «Θεαρχίῳ νεύματι», μέλος Πέτρου Πελοποννησίου, μὲ τὴν ἑλληνικὴ βυζαντινὴ χορῳδία. (προστέθηκε στὴν ἀρχὴ τοῦ θέματος)

Μεγάλη παράκλησις, 8/8/1989, ἄγνωστοι ψάλται, πιθανὸν ἀπὸ μετάδοσι τοῦ ῥ/σ Μεσολογγίου. (στὴν ἀρχὴ τοῦ θέματος)

9

Νέες δημοσιεύσεις παλαιῶν ἠχογραφήσεων στὴν ἱστοσελίδα τῆς «Συμβολῆς» (www.symbole.gr)

Θρασύβουλος Στανίτσας, καταβασίαι κοιμήσεως

Μανόλης Χατζημᾶρκος, ὕμνοι τῆς κοιμήσεως.

᾿Ηχογραφήσεις διάφορες Μανόλη Χατζημάρκου.

Τῆνος, ἀπόσπασμα ἀπὸ ἀπευθείας ῥαδιοφωνικὴ μετάδοσι 15/8/1989.

«῞Οτε ἡ μετάστασις», ἰδιόμελον τῆς κοιμήσεως, ἱερομόναχος Παντελεήμων Κάρτσωνας (url=http://www.symbole.gr/musice/aoath/627-paka)

Προσετέθηχθές·Θ. Βασιλικός, τρισάγιονβαρέοςἤχουκαὶὁμόηχονδύναμιςΚ. Πρίγγου, ἀπὸἐκπομπὴτοῦ 1989.

«᾿Απὸ τὴν ὀρθόδοξη καὶ ἀνατολικὴ μουσικὴ παράδοσι», ἐκπομπὴ τοῦ Λυκούργου ᾿Αγγελοπούλου, τρίτη 15/8/1989. ὕμνοι τῆς κοιμήσεως

«Τὴν σὴν δοξάζουσι κοίμησιν», χορῳδία Κωνσταντίνου Κατσούλη.

Χορῳδία Χρίστου Χατζηνικολάου, «Αἱ γενεαὶ πᾶσαι… Νενίκηνται» (url=http://www.symbole.gr/musice/aoath/627-paka)

«Αἱ γενεαὶ πᾶσαι… Νενίκηνται», Φώτιος Κετσετζῆς (url=http://www.symbole.gr/musice/hegrio/griok/189-fk01)

᾿Ηχογραφήσεις ᾿Αθανασίου Καραμάνη, ὕμνοι θείας λειτουργίας ( url=http://www.symbole.gr/musice/thmkps/621-aklei)

20/8/1989, ῥαδιοφωνικὴ μετάδοσις μᾶλλον ἐκ τῆς μητροπόλεως ᾿Αθηνῶν. προσόμοια μεθέορτα τῆς κοιμήσεως (url=http://www.symbole.gr/musice/pscho/628-choma)

«Δεῦτε ἀνυμνήσωμεν, λαοί», ἰδιόμελον τῶν ἀποστίχων τῆς κοιμήσεως. χορῳδία Θεοδώρου Βασιλικοῦ.

προσόμοιον ἐκ τῆς ἀκολουθίας τῆς ἁγίας Θεοδώρας τῆς ἐν Θεσσαλονίκῃ, Γιῶργος Σιαπερόπουλος (url=http://www.symbole.gr/musice/thmkps/626-gewsi)

Σημείωσις· δὲν ξέρω γιὰ ποιό λόγο δὲν λειτουργοῦν ὡρισμένοι σύνδεσμοι, παρ᾿ ὅτι ἔκαμα διάφορες δοκιμές. ἂν μπορῇ κάποιος (ἐκ τῶν συντονιστῶν ἴσως), ἂς μοῦ ἐξηγήσῃ τί πρέπει νὰ διορθώσω. εὐχαριστῶ.

10

Νέες δημοσιεύσεις παλαιῶν ἠχογραφήσεων στὴν ἱστοσελίδα τῆς «Συμβολῆς» (www.symbole.gr)

Χορῳδία πανελληνίου συνδέσμου ἱεροψαλτῶν, ὕμνοι κοιμήσεως.

᾿Αναστάσιμοι ὕμνοι πλ. δ΄, προφανῶς ἡ χορῳδία τοῦ πανελληνίου συνδέσμου ἱεροψαλτῶν

῞Υμνοι τοῦ εὐαγγελισμοῦ, χορῳδία τοῦ «πανελληνίου συνδέσμου ἱεροψαλτῶν» ὑπὸ τὴν διεύθυνσιν τοῦ ᾿Αντωνίου Μπελούση.

Μανόλης Χατζημᾶρκος, ὕμνοι κοιμήσεως, ἀπὸ ἐκπομπὲς τοῦ δεκαπενταυγούστου 1989.

Δημοτικὴ βυζαντινὴ χορῳδία ῾Ηρακλείου, ὕμνοι τοῦ δεκαπενταυγούστου, αὔγουστος 1988.

Χορῳδία Χρίστου Χατζηνικολάου, ἀπὸ ἐκπομπὴ περὶ τὸ 1989, «Αἱ γενεαὶ πᾶσαι… Νενίκηνται» ἀργόν.

῾Ελληνικὴ βυζαντινὴ χορῳδία (= ΕΛ.ΒΥ.Χ.), ὕμνοι ἀπὸ τὴν ἑορτὴ τῆς κοιμήσεως τῆς θεοτόκου.

χορῳδία τοῦ συλλόγου ἱεροψαλτῶν ᾿Αθηνῶν, ὕμνοι βαρέος ἤχου.

ΕΛ.ΒΥ.Χ., θεομητορικοὶ ὕμνοι.

῾Επτανησιακὸν ὕφος. πιθανὸν ἐκ Ζακύνθου, δεκαπενταύγουστος 1989.

11

Τὰ πρῶτα λήμματα ποὺ δημοσιεύτηκαν ἤδη στὴν ἐγκυκλοπαιδεία μουσικῶν τῆς ψαλτικῆς τέχνης εἶναι τὰ ἑξῆς·

Α

᾿Αβαγιανὸς Σίµος.
᾿Αβέρκιος Ξενοφωντηνός.
᾿Αβρααμίδης Εὐθύμιος.
᾿Αβραμίδης Βασίλειος.
᾿Αβραμίδης ᾿Ιωάννης.
᾿Αβραμίδης Νικόλαος.
᾿Αβραμίδης Σάββας.
᾿Αβραμόπουλος Παναγιώτης.
Ἀγαθάγγελος Βατοπεδηνός.
᾿Αγαθάγγελος μητροπολίτης Κυδωνιῶν.
᾿Αθανάσιος Ε΄ (Μαργούνιος), πατριάρχης.
᾿Αμφιλόχιος ᾿Αθωνίτης ἱερομόναχος.
᾿Αντίπας ᾿Αθωνίτης ἱερομόναχος.
᾿Αντώνιος ὁ ᾿Αδριανουπολίτης.
᾿Απόστολος ᾿Αθανασίου ὁ Βυζάντιος.
᾿Απτόσογλου Νικόλαος.

Β

Βαλληνδρᾶς Νικόδημος.
Βαλλιάδης Κωνσταντῖνος.
Βλαχόπουλος Σωτήριος.
Βόλτος Γεώργιος.

Γ

Γεωργιάδης Ἀλέξανδρος.
Γεώργιος ὁ Κρής.
Γεώργιος ῾Ραιδεστηνὸς Α΄.
Γεωργίου Νικόλαος.
Γεωργίου Πέτρος.
Γρηγοριάδης Σταῦρος ἢ Σταυράκης ὁ ἐξ Αἴνου.
Γρηγόριος πρωτοψάλτης, ἐπωνυμούμενος καὶ Λευίτης ἢ Λευιτίδης.

Δ

Δαμιανὸς Βατοπεδηνός.
Δανιὴλ πρωτοψάλτης.
Δερβίσης Δημήτριος.
Δημήτριος (Βυζάντιος).
Διονύσιος Φιρφιρῆς.

Ε

᾿Εμμανουηλίδης Βασίλειος.
Εὐθυμιάδης Ἀβραάμ.

Ζ

Ζαφείριος Ζαφειρόπουλος.
Ζαχαρίας χανεντές.
Ζωγράφος Ἰωάννης ὁ Κέιβελης.

Θ

Θεόδωρος παπα-Παράσχου Φωκαεύς.

Ι

᾿Ιάκωβος (Γιακουμῆς ἢ Γιακουμάκης) ὁ Βυζάντιος.
᾿Ιωακὶμ Β΄ πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.
᾿Ιωάννης πρωτοψάλτης.
᾿Ιωάννης Κλαδᾶς.
᾿Ιωάννης Κουκουζέλης.
᾿Ιωάννης (ἢ Γιάγκος) ὁ Βυζάντιος ὁ Νεοχωρίτης.
᾿Ιωάννης ὁ Τραπεζούντιος.
Ἰωαννίδης Νικόλαος ὁ Νεοχωρίτης.
Ἰωάσαφ ἱερεὺς ὁ ῾Ρῶσος.
᾿Ιωσὴφ ᾿Αθωνίτης μοναχός.

Κ

Κέιβελης Ἰωάννης.
Κηλτζανίδης Παναγιώτης ὁ Προυσαεύς.
Κλάββας (Κυριακοῦ) Κωνσταντῖνος.
Κλαδᾶς ᾿Ιωάννης.
Κοκκώδης ἢ Κουρσουλούδης ᾿Ιωακίμ.
Κορώνης Ξένος (Ξενοφῶν).
Κουκουζέλης ᾿Ιωάννης.
Κουρσουλούδης ᾿Ιωακίμ.
Κούτρας Στέφανος.
Κωνσταντᾶς Γρηγόριος.
Κωνσταντῖνος ὁ ἐξ ᾿Αγχιάλου.
Κωνσταντῖνος ὁ Βυζάντιος.
Κωνσταντῖνος Ε´, πατριάρχης.

Λ

Λέσβιος Γεώργιος.

Μ

Μανασ(ε)ίδης Συμεών.
Μανουὴλ ὁ Βυζάντιος.
Μανουὴλ Χρυσάφης ὁ παλαιός.
Μελέτιος ἱερομόναχος.
Μελέτιος Σιναΐτης ὁ Κρής, ὁ «παλαιός».
Μπαϊρακτάρης ᾿Ιωσήφ.
Mπαλάσιος ἱερεύς.
Μπάος Νικολάου ᾿Απόστολος.
Μπούνης Γρηγόριος ὁ ᾿Αλυάτης.
Μωυσιάδης Στέφανος ὁ ἐπιλεγόμενος Κούτρας.

Ν

Νικολαΐδης ᾿Αριστείδης.
Ντουμανέλης Γεώργιος ὁ Λέσβιος.

Ο

Ὀνούφριος (Βυζάντιος).

Π

Παναγιώτης Χρυσάφης ὁ νέος.
Παπαδόπουλος Γεώργιος (1862-1938).
Παπαδόπουλος Εὐστράτιος.
Παπαδόπουλος Φιλόθεος.
Παπαθεοδώρου Ἀγαθάγγελος.
Παπαντωνίου ᾿Αμφιλόχιος.
Παππᾶς Γ. Νικόλαος.
Παρασκευαΐδης Δοσίθεος.
Παυλίδης Μιχαήλ.
Πέτρος ὁ Βυζάντιος (ὁ ἐπικαλούμενος φυγᾶς).
Πέτρος Γεωργίου ὁ Βυζάντιος.
Πέτρος ὁ ᾿Εφέσιος.
Πέτρος Μπερεκέτης.
Πέτρος Πελοποννήσιος.
Πέτρος Συμεὼν Ἁγιοταφίτης (1781-1861).
Πουλάκης Νικόλαος.

Ρ

῾Ραιδεστηνὸς Γεώργιος Β΄.

Σ

Σαββόπουλος Κωνσταντῖνος.
Σαραντεκκλησιώτης Γεώργιος.
Σγουρόπουλος Γεώργιος.
Σεραφὶμ μητροπολίτης Σισανίου καὶ Σιατίστης.
Σκανδαλάκης ᾿Αντίπας.
Σκαρούλης Σεραφίμ.
Στανίτσας Θρασύβουλος.
Στέφανος (ἐπώνυμον Μιχαὴλ) ὁ Βυζάντιος.
Σταυράκης πρωτοψάλτης.
Στογιάννης Νικόλαος.
Σφήκας Λεωνίδας.

Τ

Τσαμκιράνης Ματθαῖος.
Τσώκλης ᾿Ιωάννης.

Φ

Φαρλέκας ᾿Εμμανουήλ.
Φιλόθεος ᾿Αθωνίτης ἱερομόναχος.
Φιρφιρῆς Διονύσιος.
Φωκαεὺς Θεόδωρος.

Χ

Χαλάτζογλου Παναγιώτης.
Χαλκεόπουλος Γεράσιμος.
Χατζηαθανασίου Μιχαήλ.
Χουρμούζιος Χαρτοφύλαξ.
Χρυσάφης Μανουήλ.
Χρυσάφης Παναγιώτης.

Ψ

Ψαριανὸς Διονύσιος.
Ψάχος Κωνσταντῖνος.

Πηγὲς καὶ βοηθήματα, καὶ ὅροι χρήσεως

12

Το ψηφιοποιημένο αρχείο της Μουσικής Βιβλιοθήκης Λίλιαν Βουδούρη περιλαμβάνει κάποιες παρτιτούρες πολυφωνικών εκκλησιαστικών έργων π.χ. http://digma.mmb.org.gr/Item.aspx?kkt=GRSON000000279 . Φαντάζομαι ότι πολλά κομμάτια της εποχής του Σακελλαρίδη κλπ σώζονται μόνο σε παρτιτούρες και όχι σε ηχογραφήσεις.

13

Νέες δημοσιεύσεις ἀρχειακοῦ ὑλικοῦ μὲ σπάνιες καὶ παλαιὲς ἠχογραφήσεις ψαλτικῆς στὴν ἱστοσελίδα τῆς «Συμβολῆς» (www.symbole.gr).

᾿Εκπομπὴ ᾿Αριέττας Παλιατσάρα, 28/5/1989.
α) χορῳδία μονῆς Κυπριανοῦ, «Χριστὸς ἀνέστη» καὶ τὰ στιχηρὰ τοῦ πάσχα.
β) χορῳδία Γεωργίου Σύρκα, «Παρὰ τὸ φρέαρ τοῦ ᾿Ιακώβ», δοξαστικὸν κυριακῆς Σαμαρείτιδος, πλ. β΄.

᾿Αναμετάδοσι ἀπὸ τὴν μητρόπολι ᾿Αθηνῶν, 28/5/1989.
Σ. Περιστέρης, «῾Η πηγὴ τῆς ζωαρχίας», πλ. β΄.

Ἄγνωστοι ψάλται, ἀπὸ ῥαδιοφωνικὴ μετάδοσι, 28/5/1989.
α) κανὼν τοῦ πάσχα, 9η ᾠδή.
β) ἐξαποστειλάρια κυριακῆς Σαμαρείτιδος.

Χορῳδία Σίμωνος Καρρᾶ μὲ χοράρχη τὸν ἴδιο τὸν Σίμωνα Καρρᾶ. (ἐκπομπὴ Λυκούργου ᾿Αγγελοπούλου, «᾿Απὸ τὴν ὀρθόδοξη καὶ ἀνατολικὴ μουσικὴ παράδοσι», 30/5/1989)
α) παρουσίασις ἐκπομπῆς, μνημόσυνον τῶν πεσόντων τῆς ἁλώσεως.
β) «᾿Επὶ τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος», Πέτρου λαμπαδαρίου.
γ) προσόμοια «Δεῦτε μαρτυρικὴν» καὶ «Χαίροις συναγωγὴ κραταιά», πλ. α΄.
δ) Δόξα, «Φάλαγγα θεοστεφής», πλ. β΄.
᾿Απὸ ἄλλη ῥαδιοφωνικὴ ἐκπομπή, τῆς 4/6/1989, χορῳδία Σίμωνος Καρρᾶ.
— κανὼν τοῦ πάσχα (ἀπόσπασμα).

᾿Απὸ ἐκπομπὴ τοῦ ῥαδιοφωνικοῦ σταθμοῦ τῆς ἱερᾶς πόλεως Μεσολογγίου τῆς 3/6/1989, ὕμνοι κυριακῆς Σαμαρείτιδος ἀπὸ χορῳδία, ἴσως τοῦ πανελληνίου συνδέσμου ἱεροψαλτῶν.

  • ἰδιόμελα κυριακῆς τυφλοῦ, «῾Ο τυφλὸς γεννηθείς», «Παράγων ὁ ᾿Ιησοῦς», β΄.
  • δοξαστικὸν «Κύριε, παράγων ἐν τῇ ὁδῷ».
  • δοξαστικὸν ἀποστίχων «Δικαιοσύνης ἥλιε νοητέ».
  • ἐξαποστειλάρια κυριακῆς τυφλοῦ.
  • δοξαστικὸν αἴνων «Τίς λαλήσει».
  • «῾Ο ἄγγελος ἐβόα… Εὐφραίνου, ἀγάλλου», μόνον ἡ ἀρχή.
14

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η χρονική αγωγή του “Φάλαγγα θεοστεφή” (και του “Δόξα”, που προηγείται): αισθητά αργότερος χρόνος από εκείνον στον οποίο το αποδίδουμε σήμερα. Έτσι το ήθελε, φαίνεται, ο Δάσκαλος.

15

᾿Ασφαλῶς. ἐπίσης στὶς ἠχογραφήσεις ποὺ γίνονται ὄχι ἐν ὥρᾳ ἀκολουθίας ἀλλὰ σὲ στούντιο, καθὼς καὶ σὲ συναυλίες κ.λπ., δὲν ὑπάρχει πίεσι χρόνου οὔτε προκαθωρισμένος ἀριθμὸς ὕμνων (π.χ. 10 ἑσπέρια + 4 ἀπόστιχα + 2 δοξαστικά + ψαλμούς, εὐχές κ.λπ.), ὁπότε γενικῶς οἱ ὕμνοι ἀποδίδονται μὲ χρονικὴ ἄνεσι καὶ μεγαλείτερη ἀκρίβεια. δηλαδὴ –γιὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ μουσικὴ τοὐλάχιστον– οἱ ἠχογραφήσεις σὲ δίσκους, κασέττες, στούντιο, συναυλίες, παρουσιάσεις, γιορτινὲς ἐκδηλώσεις, ῥαδιοφωνικὲς καὶ τηλεοπτικὲς ἐκπομπές, κ.λπ., εἶναι χρήσιμες γιὰ διδασκαλία καὶ ἐκμάθησι, ἀλλὰ ὄχι γιὰ νὰ ἐφαρμόζωνται μὲ ὅλες τὶς λεπτομέρειες ἐν ὥρᾳ ἀκολουθίας. αὐτὸ δὲν τὸ ἔχουν πιάσει σωστὰ οἱ νεώτεροι, καὶ ὅσα ἀκοῦν σὲ «φτιαχτὲς» ἠχογραφήσεις τὰ ἐφαρμόζουν μετὰ στὸν ναὸ καὶ δὲν μποροῦν νὰ καταλάβουν πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ λένε τὰ μισὰ ἀπὸ ὅσα ὁρίζει τὸ τυπικό, καὶ ὅμως νὰ καθυστεροῦν περισσότερο στὶς ἀκολουθίες!

῾Η διαφορὰ ἐκτελέσεως ἑνὸς ὕμνου ἐν ὥρᾳ λατρείας ἢ ἐκτὸς άκολουθίας εἶναι ἐμφανὴς καὶ στὸν τρόπο ποὺ ἑρμηνεύουν ἀκόμη καὶ τοὺς ἴδιους ὕμνους δύο κορυφαῖοι ἐκκλησιαστικοὶ μουσικοὶ τοῦ 20οῦ αἰῶνος, ὁ μητροπολίτης Νικόδημος Βαλληνδρᾶς (Κληρικοὶ ἱερουργοῦντες ἢ ψάλλοντες) καὶ ὁ πρωτοψάλτης Μανόλης Χατζημᾶρκος (Χ Ψ Ω)

16

Καὶ ἄλλες δημοσιεύσεις ἀρχειακοῦ ὑλικοῦ μὲ σπάνιες καὶ παλαιὲς ἠχογραφήσεις ψαλτικῆς στὴν ἱστοσελίδα τῆς «Συμβολῆς» (www.symbole.gr).

Θρασύβουλος Στανίτσας, ὕμνοι λειτουργίας.
μία συλλογὴ συνολικῆς διαρκείας περίπου 6 ὡρῶν! (μὲ πολλὰ χερουβικὰ βεβαίως), ἀπὸ τὸ ἀρχεῖον τοῦ Παναγιώτη Παπασταύρου.

Λεωνίδας ᾿Αστέρης. ὕμνοι ἐκ τῆς πανηγύρεως τοῦ ναοῦ μεταμορφώσεως Σωτῆρος, Λεῦκτρα Θηβῶν 6/8/1999. ψάλλουν δεξιὰ ὁ πρωτοψάλτης Μ.Χ.Ε. Λεωνίδας ᾿Αστέρης καὶ ἀριστερὰ ὁ ᾿Ηλίας Στάθης, πρωτοψάλτης μητροπόλεως Θηβῶν.

Προστέθηκε· μονὴ ᾿Ιβήρων, 15/28 αὐγούστου 1980, πανήγυρις ἐπὶ τῇ χιλιετηρίδι χιλιετηρὶς τῆς μονῆς, ἀπόσπασμα ἐκ τοῦ ἑσπερινοῦ.

᾿Αγρυπνία πανηγύρεως Σινά, 25/11/1983, Σιναΐτες μοναχοὶ καὶ «ἑλληνικὴ βυζαντινὴ χορῳδία».

Προστέθηκε· «Φῶς ἱλαρόν», ἱερεὺς Χρῖστος Κυριακόπουλος.

᾿Απὸ τὴν μονὴ Γηροκομείου Πατρῶν, 22/10/1991, ἑσπερινὸς τῆς μνήμης τοῦ ἀποστόλου ᾿Ιακώβου τοῦ ἀδελφοθέου. ψάλλουν οἱ ἀρχιμανδρῖτες Κωνσταντῖνος Οἰκονόμου καὶ Συμεὼν Χατζῆς.

Χορῳδία Παύλου Φορτωμᾶ, ὕμνοι εἰς τὴν μνήμην τοῦ ὁσίου Παταπίου.

Προστέθηκε· ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα, Σινά 25/11/1983, ἀπὸ τὸν Γιάννη Παπαχρόνη.

Προστέθηκε· ἱερομόναχος Παντελεήμων Κάρτσωνας, «Κύριε, ἐκέκραξα» ἀργόν, δ΄ ἅγια.

17

Πολύ σωστά αυτά που λές στο #15, Διονύσιε, αλλά το “Φάλαγγα Θεοστεφή” δεν θα ακουστεί ποτέ σε ώρα Θείας Λειτουργίας. Είναι κομμάτι που έγραψε ο Καράς αποκλειστικά για το μνημόσυνο που τελούσε πάντα στις 29 Μαΐου, ημέρα άλωσης της Πόλης.

18

Οὔτε ἐγὼ εἶπα ὅτι τὸ «Φάλαγγα θεοστεφῆ» θὰ ψαλῇ ποτὲ σὲ θεία λειτουργία οὔτε πουθενὰ στὸ μήνυμά μου ἀναφέρθηκα εἰδικὰ στὴν θεία λειτουργία. στὸ παράδειγμα ὕμνων ποὺ ἀναφέρω μιλῶ γιὰ «ἑσπέρια», δηλαδὴ φέρνω ὡς παράδειγμα τὸν ἑσπερινό. καὶ λέω γενικῶς γιὰ τὴν χρονικὴ διαφορὰ στὴν ἀπόδοσι τῶν ὕμνων ποὺ ὑπάρχει μεταξὺ ἐκτελέσεων ἐν ὥρᾳ ἀκολουθίας καὶ ἐκτελέσεων σὲ στούντιο, διότι αὐτὸ εἶναι μία πραγματικότης καὶ διότι ὁ Λ. ᾿Αγγελόπουλος ἀναφέρει στὴν παρουσίασι τῆς ἐκπομπῆς ὅτι οἱ ὕμνοι εἶναι ἀπὸ δίσκο ποὺ εἶχε κυκλοφορήσει ὁ «σύλλογος πρὸς διάδοσιν τῆς ἐθνικῆς μουσιικῆς» καὶ ὄχι ἀπὸ ἠχογράφησι πραγματικῆς ἀκολουθίας.

῾Ο ὕμνος «Φάλαγγα θεοστεφῆ» δὲν εἶναι τοῦ ἀειμνήστου μουσικοδιδασκάλου Σίμωνος Καρρᾶ εἴτε ὡς κείμενο εἴτε ὡς μέλος. εἶναι ἀρχαῖος ὕμνος τῆς ἐκκλησίας καὶ βρίσκεται στὴν ἀκολουθία τῆς 6ης μαρτίου στὰ ἀπόστιχα τοῦ ἑσπερινοῦ. τὸ μέλος του βρίσκεται στὸν 3ο τόμο τῆς Μουσικῆς Κυψέλης τοῦ Στεφάνου λαμπαδαρίου (σ. 174). ὁ Σ. Καρρᾶς διεσκεύασε ὡρισμένες λέξεις, γιὰ νὰ ταιριάζῃ τὸ κείμενο μὲ τὴν περίπτωσι τῆς ἁλώσεως τοῦ 1453, ἐνῷ διετήρησε καὶ τὸν βασικὸ κορμὸ τοῦ μέλους τοῦ Στεφάνου διασκευάζοντας κάποιες μελῳδικὲς γραμμὲς ἐπὶ τὸ ἐπισημότερον.

19

᾿Εκδήλωσις μὲ μουσικὰ ἔργα τοῦ Γεωργίου Βιολάκη
Μουσικὸν μέρος α΄ – ἐκκλησιαστικὰ μέλη
Μουσικὸν μέρος β΄ – κοσμικὰ μέλη

Μνημόσυνον Γεωργίου Βιολάκη ἐπὶ τῇ συμπληρώσει ἑκατονταετίας ἀπὸ τῆς κοιμήσεως αὐτοῦ (10/7/1911). ἐρασιτεχνικὴ ἰδιωτικὴ ἠχογράφησις.

20

Χρύσανθος Θεοδοσόπουλος, ἠχογραφήσεις ἐν ὥρᾳ ἀκολουθίας στὸν ἅγιο Δημήτριο Θεσσαλονίκης. ἀπὸ τὸ ἀρχεῖο τοῦ μέλους τῶν Διαλόγων ᾿Ιωάννου Λιβιτσάνου, ὁ ὁποῖος ἦταν μαθητὴς καὶ κουμπάρος τοῦ πρωτοψάλτου.