Χαρίλαος Πιπεράκης (Κρητικός): Δωδεκανησιακοί σκοποί

Εδώ και οι δύο σκοποί, ο οργανικός Ατσιδιές (Αζιζιές) και το Θερμιώτικο:

Ο Αζιζιές κυκλοφορεί σε πολλές τοπικές παραλλαγές. Δεν είναι εύκολο να τις θυμάται κανείς όλες. Για παράδειγμα εγώ που τον πρωτόμαθα στην οθωμανική βερσιόν (τη φερόμενη ως “αυθεντική”), καταλαβαίνω όσες μοιάζουν αρκετά σ’ αυτήν, π.χ. ετούτην που πόσταρα. Από κάποιο σημείο διαφορών και πέρα, μπερδεύομαι. Ιδίως που το ίδιο όνομα υπάρχει και σε άλλα οργανικά συρτά!

Πάντως, με όλες τις παραπάνω επιφυλάξεις, εγώ νομίζω ότι ο σκοπός του Χαρίλαου δεν είναι ούτε ο ένας ούτε ο άλλος αλλά κάποιος τρίτος.

Νομίζω πως όχι. Μοιάζουν, αλλά του Χαρίλαου είναι χιτζαζκιάρ. Του Περιστέρη είναι Χιτζάζ, όπως και ο Αζιζιές, όπως και το Θερμιώτικο.

Του Χαρίλαου είναι το ίδιο μ’ αυτό:

Αυτό το βίντεο (1928, κλαρίνο Αντ. Σακελλαρίου) έχει τίτλο, ούτε λίγο ούτε πολύ: Συριανό Συρτό (Θερμιώτικος) (Συρτός Μαυρομάτης). Όλο αυτό. Μου φαίνεται απίθανο το 78άρι του 1928 να έδινε τόσες λεπτομέρειες, μάλλον του ανεβάστορα θα είναι. Κι όμως, δεν είναι το «κλασικό» Θερμιώτικο!

Και αλλού στο ίντερνετ βλέπω την ταύτιση Θερμιώτικος=Συριανός, ταυτόχρονα όμως υπάρχει κι ένας άλλος Συριανός (Αμογού π.χ.), που τον παίζει πολύ ο Οικονομίδης και που δεν έχει σχέση με τον Θερμιώτικο (ούτε τον κλασικό ούτε του παραπάνω βιντέου).

Προς το παρόν συμπεραίνω ότι ο σκοπός του Χαρίλαου κυκλοφορεί και με τον τίτλο «Θερμιώτικος» αλλά χωρίς να είναι ο ίδιος με τον κλασικό (σήμερα) Θερμιώτικο, δηλαδή το Πάντοτε και παντοτινά.


Προσθήκη: Με λίγη ακόμη αναζήτηση, βρίσκω ότι ο σκοπός του Χαρίλαου και του κλαριντζή Α. Σακελαρίου είναι γνωστός στην Κύπρο, και εκεί είναι που τον λένε Μαυρομάτη. Αλλά κυκλοφορούν και εκτελέσεις με τον ίδιο τίτλο που δε φαίνεται να είναι έκδηλα κυπριακές. Δεν τα ανεβάζω όλα αυτά και χαωθούμε περισσότερο, όποις θέλει ας αναζητήσει «συρτός Μαυρομάτης».

Μιας και τα ονόματα Ατσιδιές και Θερμιώτικος (και Συριανός) αντιστοιχούν σε πολλούς σκοπούς το καθένα, λέω να τον λέμε Μαυρομάτη για τις ανάγκες της συνεννόησης.

Αυτό μου θύμισε.

Ναι, αυτό είναι.

1 «Μου αρέσει»

Άρα μπορεί να είναι πράγματι αυτό ο “Τηλιακος χορός”. Βέβαια ο σκοπος αυτος δε φημίζεται ότι είναι από τη Τήλο, και δεν είναι μάλλον καν δωδεκανησιακός, αλλά παρόλα αυτά στη δισκογραφία το βρίσκω σαν “Δωδεκανησιακό” συρτό.

Χμ… Θα μπορούσε ίσως, από την άποψη ότι θα είχε και μία λογική να περιλαμβάνονται στη συλλογή και τα δύο κομμάτια κάθε δίσκου (δεν ξέρω αν σώζονται τόσο πολλά ακυκλοφόρητα του Πιπεράκη ώστε οι επμελητές της συλλογής να έχουν την πολυτέλεια να απορρίπτουν και κομμάτια).

Αλλά από την άλλη, άντε και το ονόμασαν τηλιακό. Της μαύρης κότας όμως είναι τίτλος για οργανικό;

Διερωτώμαι αν οι εδώ συλλέκτες ξέρουν καθόλου να μας διαφωτίσουν. Ο Σταύρος για παράδειγμα; @stavros_k

Λοιπόν, αρχίζει να βγαίνει μια άκρη: τον οργανικό συρτό (συμβατικά «Μαυρομάτη») που η συλλογή τιτλοφορεί «Το τραγούδι της αυγής - χαλκίτικο», τον ξαναέχει δεύτερη φορά στην ίδια συλλογή με τίτλο «Piri (Sirto)»:

Αυτό το περίεργο Piri διαβάζω εδώ ότι γράφεται Πύρι (αν υποθέσουμε ότι εκείνος που το γράφει είχε πρόσβαση στην αυθεντική ετικέτα και δεν έκανε απλώς τη δική του επαναμεταγραφή στα ελληνικά από το Piri της συλλογής).

Άρα το ηχογράφημα αυτό ταυτίστηκε με τον σωστό του τίτλο. Πάει αυτό. Μένει τώρα να ακούσουμε το πραγματικό Τηλιακό.

Βρήκα δε ότι υπάρχουν άλλες δύο συλλογές Πιπεράκη, αυτή, όπου έχει ξανά το Πύρι με σωστό τίτλο και το χαλκίτικο με τίτλο «τηλιακό», και αυτή. Δεν έκατσα ακόμη να τις ακούσω.

Και μια διόρθωση:

Δεν είναι 24, είναι 48, απλώς η αρίθμηση πάει από το 1 μέχρι το 24 και μετά ξανά από το 1 μέχρι το 24 για τον δεύτερο δίσκο.

Ο Νίκολαος Κατσουλακης η Κουφιανος οπως τον λεγανε ηταν σαφως επηρεασμενος απο τον Χαριλαο Πιπερακη αφου οταν ξεκινησε τη δισκογραφια του περιπου το 1928 …οι δισκοι του Χαριλαου ακουγοντουσαν στη Κρητη και ολοι μιλουσαν γι αυτον!Ο Κουφιανος επίσης ηχογραφισε κι αλλα παρομοια που ειχε πρωτοηχογραφησει ο Χαριλαος στην Αμερικη!

1 «Μου αρέσει»

Συμπληρώνω, στα τόσα ωραία που έχετε γράψει, δέκα (10) ετικέτες δίσκων 78 στροφών του Χαρίλαου Πιπεράκη στην δισκογραφική εταιρία pharos. Δεν έχει βρεθεί η ετικέτα από το τραγούδι “Της μαύρης κόττας το αυγό” το οποίο δεν υπάρχει σαν άκουσμα ούτε στο sealabs. Σύμφωνα με τη διαφήμιση της “Ατλαντίδας” (22/12/1928) ηχογραφήθηκαν το 1928.

PHAROS 823  A

PHAROS 824  A PHAROS 824  B

PHAROS 829  B PhAROS 829  A

3 «Μου αρέσει»

Αυτό με Οικονομίδη, που κατατάσσεται?

Σπύρο, νομίζω ότι κατατάσσεται μαζί με το άλλο που είχες ανεβάσει (#20), και μ’ εκείνο του Κουτρουφιού στο δεύτερο λινκ του #3: ίδιος τίτλος (Θερμιώτικος), ίδιος σκοπός κατά βάση αν δώσουμε βάρος στο φωνητικό μέρος, αρκετές υφολογικές μικροδιαφορές στην εκτέλεση, και φυσικά διαφορετικά λόγια. Δηλαδή ο «κλασικός» Θερμιώτικος. Διάφορος του Αζιζιέ / Ατσιδιέ, και διάφορος του Μαυρομάτη.

Με μια μικρή επιφύλαξη όμως.

1 «Μου αρέσει»

Ευχαριστώ για την απάντηση!

Ο θερμιώτικος/“πάντοτε και παντοτινά”, εμφανίζεται με πολλές παραλλαγές. Η ύπαρξη τραγουδιστικού μέρους που το διαφοροποιεί σε σχέση με τα άλλα οργσνικά περιπλέκει τα πράγματα. Η μελωδία του τραγουδιστικού μέρους είναι διαφορετική από το πρώτο μέρος του Μαυρομάτη. Το άλλο όμως μέρος, κατά τη γνώμη μου μοιάζει. Στο βίντεο του #28 για παράδειγμα, η μελωδία αυτή είναι στο 00:34. Στις διάφορες εκτελέσεις του θερμιώτικου που έχω υπόψη μου η πάρτη αυτή άλλοτε υπάρχει (όπως το #3, #19) και άλλοτε όχι (όπως το #20 και στον Παλιό συρτό της Απιεράνθου).

Με τα αυτιά μου τα απαίδευτα οι εισαγωγές τουλάχιστον, στα (α) νησιώτικο συρτό του περιστέρη, (β) θερμιώτικο (#3, #19, και στο #28 στο 00:34), (γ) στο δωδεκανησιακό (#21) και (δ) στο κυπρέικο μοιάζουν με την εισαγωγή του Πιπεράκη (piri).

Και μια έρώτηση: Τι παίζει εδώ ο παπα Στρατής μέχρι το 1:54;
Στα αυτιά μου είναι η ίδια εισαγωγή με κάποιες διαφοροποιήσεις με τον Μαυρομάτη και τα λοιπά (όπως είπα και πιο πάνω στη Σίφνο ο σκοπός (οργανικός) λέγεται “Κότερος”).

ΥΓ Ο άλλος Συριανός που παίζει ο Οικονομίδης λέγεται στην Αμοργό αυτό που κυκλοφόρησε στη δισκογραφία από τους Κονιτόπουλους στις αρχές του 60 ως “Στον Αρτεμώνα στο Σταυρί”.

1 «Μου αρέσει»

Σε ό,τι με αφορά, μπορούμε να περάσουμε στην επόμενη; :wink:

Από τους σκοπούς που μοιάζουνε αλλά δεν είναι ο ίδιος μέχρι τους σκοπούς που είναι ίδιοι αλλά δε μοιάζουν, το βρίσκω φοβερό μπέρδεμα, έφτασα με πολύ κόπο σ’ έναν άλφα βαθμό ξεμπερδέματος, και θα προσπαθήσω να μείνω εδώ προς το παρόν…

Προκειται για υο ιδιο ακριβως κομματι που ηχογραφησε μετεπειτα ο Κουφιανος…ο Θερμιωτικος που ακουγεται παραπανω σε καποια ηχογραφιση με κλαρινο…ο χαριλαος το ηχογραφησε νωριτερα ως Πιρι συρτο…πολεμικο δλδ!προκειτε μαλλον για παραδοσιακο τραγουδι που ηταν ευρεως διαδεδομενη η μελωδια του!

2 «Μου αρέσει»

Κάτσε γιατί μπερδεύτηκα. Ποιο είναι ίδιο με του Κουφιανού; Το «της μαύρης κότας - τηλιακό» του Χαρίλαου;

Αν ναι, το έχεις ακούσει (του Χαρίλαου); Έχεις κάποιο τρόπο να μας το βάλεις κι εμάς;

Ναι το εχω ακουσει βεβαια!το τραγουδαει σε διφωνια με καποιον αλλο απ οτι θυμαμαι!οι στιχοι ειναι ιδιοι…η σχεδον ιδιοι αν θυμαμαι καλα!ναι…το τραγουδι του χαριλαου ειναι ιδιο με του κουφιανου!μιλαμε για δυο εξαισιους λυραρηδες της κρητης…οι οποιοι ο ενας εδρασε στην αμερικη κι ο αλλος στα χανια!το πιο πιθανον ειναι ο κουφιανος να ακουσε τον δισκο του χαριλαου και μετεπειτα να το ηχογραφησε κι αυτος…οπως εκανε και σε αλλα τραγουδια!σαφως επηρεασμενος ο κουφιανος απο τον χαριλαο!το λομματι που αναφερεται παραπανω ως θερμιωτικος συρτος με το κλαρινο το 1928…το ειχε ηχογραφησει ο χαριλαος στην αμερικη…νωριτερα νομιζω με τιτλο…Πιρι συρτο…με λυρα και λαουτο…

Εδώ το παίζουμε με ένα φίλο όπως ακριβώς περίπου το έχουμε ακούσει από τον αυθεντικό δίσκο! Οι στίχοι είναι ακριβώς οι ίδιοι! https://m.youtube.com/watch?v=bGWSKAL-qro