Τυποποιημένοι μανέδες

  1. Ο βασανισμένος

Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα περίπτωση. Πρόκειται για τραγούδι του Γρηγόρη Ασίκη, έρρυθμο με πλήρη δομή -ταξιμάκι στην αρχή, κουπλέ, ρεφρέν, όλα τα κομφόρ- που περιλαμβάνει ενσωματωμένο έναν συντομευμένο αλλά ολόκληρο μανέ. Δεν έχω ξανασυναντήσει τέτοια περίπτωση, δεν αποκλείεται να είναι μοναδική στη δισκογραφία, αλλά είμαι βέβαιος ότι θα ήταν συνηθισμένη στη ζωντανή μουσική πράξη. Το γιατί δεν απαντά άλλες φορές γίνεται απόλυτα σαφές από αυτήν εδώ την περίπτωση όπου, για να χωρέσουν όλα αυτά μέσα σε τρία λεπτά, το μεν τραγούδι περιορίζεται σε ένα μόνο κουπλέ (ακολουθεί κάτι σαν προ-ρεφρέν και μετά ρεφρέν, και τα δύο αυτά επαναλαμβάνονται αργότερα μετά τον μανέ), ο δε μανές είναι σε μορφή υπερσυμπυκνωμένη.

Δίσκος Columbia Αγγλίας 18053, αρ.μ. 20584, 1929. Παραδίδεται και από τις τέσσερις πηγές, με διαφωνίες ως προς τον τίτλο (Μανιάτης: «Ο βασανισμένος, μανές» / βάση και φυλλάδιο ΣΛ: «Ο βασανισμένος μανές» / ΡΔ: «Του βασανισμένου manes» - υποψιάζομαι ότι ο πραγματικός τίτλος πρέπει να είναι σκέτο «Ο βασανισμένος», με πιθανό υπότιτλο «μανές» που από λάθος συγχωνεύθηκε).

Παίζουν λύρα ο Λάμπρος και ούτι κάποιος που πιστεύω ότι δεν πρέπει να 'ναι ο ίδιος ο Ασίκης - θα το θεωρούσα υπεράνθρωπο να τραγουδάει μανέ και να συνοδεύει με ριφάκι τσιφτετελιού ταυτόχρονα ο ίδιος άνθρωπος. Δημιουργός, περιέργως, φαίνεται πως δεν αναφέρεται.

Οι στίχοι:

Αφότου εγεννήθηκα ο καημένος,
πάντοτε βασανισμένος
και αυτή η ατυχία
μ’ έφερε σ’ απελπισία
.

Ρεφρ. α’:
Ααααχ, ααχ δεν το βαστώ,
Aαααχ, ααχ θα τρελλαθώ.

Ρεφρ. β’:
Ούτε τύχη, ούτε μοίρα
στον αιώνα μου δεν είδα.

Μανές:
Αυτό το αχ όταν το πω, ανάβω και δε σβήνω.
Τύχη γιατί με δίκασες πίκρες να καταπίνω;

(ρεφρ. α’ + β’ ξανά)

1 «Μου αρέσει»