Τυποποιημένοι μανέδες

Με συγχωρείτε για την παλινωδία -θα νομίζει κανείς ότι απλώς δημοσιεύω τις προσωπικές μου σημειώσεις, ενώ πριν από κάθε δημοσίευση έχουν προηγηθεί άπειρες σημειώσεις, διορθώσεις, γραψίματα και σβησίματα- κι όμως, μερικά πράγματα δεν τα συνειδητοποιώ παρά αφού τα δημοσιεύσω.

Λοιπόν, προβαίνω σε μια διόρθωση: ο εν λόγω μανές του Νταλγκά, που ο επίσημος τίτλος του τελικά είναι «Ο καημός του φθισικού» και που ηχογραφήθηκε μία μόνο φορά αλλά κυκλοφόρησε πολλές (ευχαριστώ @fotis_anikanopoihtos), παρά την κλασική του μορφή, ανήκει τελικά στους τυποποιημένους. Ή, έστω, βρίσκεται κάπου πολύ κοντά τους.

Συγκεκριμένα, πατάει στο ίδιο μελωδικό καλούπι όπως οι τρεις που ανέφερα αμέσως μετά! Να πω εν παρόδω ότι και για κείνους, έχω πλέον πειστεί ότι είναι οι ίδιοι μεταξύ τους (είχα επικαλεστεί τη βοήθεια του κοινού, αλλά τελικά, και μόνος μου, εκεί καταλήγω). Ο «Καημός του φθισικού» έχει μόνο μια μικρή διαφοροποίηση, που κατά τη γνώμη μου δεν επαρκεί για να τον θεωρήσουμε ούτε ξεχωριστή σύνθεση ούτε αυτοσχεδιασμό. Συγκεκριμένα:

Στην πρώτη από τις 3 κύριες ενότητες, η εκφορά του στίχου («Δεν έχει μεγαλύτερο καημό σ’ αυτή τη σφαίρα») γίνεται πιο γρήγορα απ’ ό,τι στους άλλους τρεις, και επαναλαμβάνεται (ίδια λόγια - ίδια μελωδία), με αποτέλεσμα η κάθοδος από την 5η βαθμίδα (όπου αρχίζει η μελωδία) στην τονική (όπου καταλήγει) να φανερώνεται πιο σύντομα, δηλ. την πρώτη φορά που ολοκληρώνει τον στίχο, και να επιβεβαιώνεται με την επανάληψη. Αν ταυτιζόταν με τους άλλους τρεις, θα έλεγε: «Δεν έχει μεγαλύτερο - [επιφώνημα] - μεγαλύτερο» - όλο αυτό πάνω στην 5η βαθμίδα, με μόνο λίγες μελισματικές αποκλίσεις - παύση - «καημό σ’ αυτή τη σφαίρα - [επιφώνημα]» - ξεκίνημα και πάλι στην 5η, σταδιακή κάθοδος, και μόνο τώρα κατάληξη στην τονική. Και όλο αυτό μία φορά, η οποία θα διαρκούσε περίπου όσο οι δύο συντομότερες επαναλήψεις του στίχου που τελικά ακούμε.

Με άλλα λόγια: στην πρώτη ενότητα η κατάληξη στην τονική γίνεται νωρίτερα και γίνεται δύο φορές, ενώ στους άλλους τρεις μανέδες γίνεται αργότερα και μόνο μια φορά. Όλο το υπόλοιπο είναι πρακτικά το ίδιο.

1 «Μου αρέσει»