Η μετάβαση από το τσακισμένο καπάκι στο ίσιο, όπως αυτό που γνωρίζουμε σήμερα, δέν έγινε απότομα αλλά υπάρχει ένα μεταβατικό στάδιο κατά το οποίο υπάρχει τσάκιση εσωτερική στο καπάκι, που άλλοτε γίνεται αισθητή από έξω και άλλοτε όχι, η οποία πραγματοποιείται με κάψιμο.
Όλα τα όργανα του Ζοζέφ που έχουν περάσει από μένα είχαν αυτό το εσωτερικό κάψιμο.
Αυτό δημιουργούσε, άν γινόταν με σωστό τρόπο, ένα είδος νεύρου που εμπόδιζε την βύθιση του καπακιού από την καταπόνηση από την πίεση του καβαλάρη, σε συνδυασμό με το πάρα πολύ λεπτό πάχος που είχαν τα καπάκια των μπουζουκιών του Ζοζέφ.
Σιγά - σιγά όμως έγινε κατανοητό ότι εάν δεν υπάρχει καθόλου τσάκιση, ούτε εμφανής ούτε εσωτερική με το κάψιμο όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, σε συνδυασμό με πάχος καπακιού από 2,5 έως και 3 mm ακόμα, αλλά και σε συνδυασμό με κατάλληλη κλίση μάνικου για να μήν δημιουργείται μεγάλη πίεση στο καπάκι, είχαμε εξαιρετικά ηχητικά αποτελέσματα.
Βέβαια, με την προυπόθεση ότι η καμπυλότητα στο περίγραμμα του καπακιού, λόγω της κλίσης από τον οπλισμό (καμάρια), θα πρέπει να ακολουθηθεί απόλυτα από το περίγραμμα της σκάφης του οργάνου έτσι ώστε τοποθετώντας το καπάκι εφαρμόζει ακριβώς στη σκάφη.
Απαντάω ένα -ένα τα ερωτήματα, με τη σειρά που μπήκαν.
Δεν έχει εκλείψει το καπάκι με τσάκιση. Έχει εκλείψει ο τύπος με την τσάκιση στο στύλ του μαντολίνου. Εγώ, εδώ και τριάντα τόσα χρόνια τα μόνα ίσια καπάκια που χρησιμοποίησα ήταν αυτά με το υλικό nomex, γιατί δε γινόταν αλλοιώς!
«Διαφορετικός» σημαίνει άλλου είδους ήχος, με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Ούτε καλύτερος, ούτε χειρότερος, Σαν την απλή, άτοπη, ερώτηση : Καλύτερο το μήλο η το αχλάδι; :080:
3.Όχι ! Θα μπορούσε όμως να έχει χαμηλότερο καβαλάρη.
4.Το αντίθετο ! Αυτό που βουλιάζει πιό εύκολα είναι το ίσιο καπάκι. Στο τσακισμένο καπάκι, δημιουργείται μία δύναμη που σπρώχνει το σημείο της τσάκισης πρός τα επάνω, που τείνει να εξουδετερώσει την πρός τα κάτω δύναμη που ασκεί ο καβαλάρης σε αυτό το σημείο. Αντίθετα στο ίσιο καπάκι, αν γιά κάποιο λόγο ξεκινήσει έστω και το ελάχιστο βούλιαγμα, αυτές οι δύο δυνάμεις προστίθενται αντί να αλληλοαναιρούνται, επιδεινώνοντας ακόμη περισσότερο το πρόβλημα.
Πολύ γενικά, ναι.
Ναι! Γιατί το ίσιο καπάκι φτιάχνεται πιό εύκολα και βγάζει πιό εύκολα «καλό» ήχο (όπως τον έχουν συνηθίσει στο αυτί τους οι μπουζουξήδες τα τελευταία χρόνια).
ΥΓ. Μη γελιόμαστε και υπερακλουστεύουμε όμως. Το τσακισμένο ( με κάποιο τρόπο) η το ίσιο καπάκι, παίζουν βεβαίως ρόλο στο τελικό ηχητικό αποτέλεσμα.
Ο ήχος όμως των οργάνων, είναι πολύ πιό σύνθετο από αυτά φαινόμενο, που εξαρτάται και από πολλές και διάφορες άλλες σημαντικές παραμέτρους !:112:
Εχω ενα μπουζουκι απο σκαφος παλιας μαντολας ,αμυγδαλοσχημο.Στο καπακι υπαρχει ελαφρια τσακιση.Οταν ηταν μαντολα ειχε πολυ πιο δυνατο ηχο.Απο τοτε που εγινε μπουζουκι (ενα ζευγος χορδες λιγοτερο,πιο χαμηλο κουρντισμα=μικροτερη ταση) o ηχος του ειναι αρκετα μειωμενος σε ενταση και αρκετα πριμος.Ο καβαλαρης εχει υψος 13 χιλιοστα και η γωνια που σχηματηζουν οι χορδες σ’αυτον ειναι αρκετα μεγαλη απο οτι σε ενα κοινο μπουζουκι με επιπεδο καπακι.Δινω ολα αυτα τα στοιχεια μηπως με βοηθησει καποιος και βγαλω μια ακρη με το θεμα αυτο.Το ζητουμενο ειναι η αυξηση της εντασης του ηχου κυριως και ακολουθως το να εξαληφθει ο τοσο πριμος ηχος.Οι υποθεσεις που κανω, βασιζομενος σε ολα οσα εχω διαβασει εδω στο φορουμ σε οτι εχει σχεση με το καπακι και τον ηχο που αποδιδει και μελετοντας το καπακι απο μεσα και απο εξω καθως βρισκω 1. οτι εχει το τριτο καμαρι αρκετα μακρια απο το δευτερο 8-10 εκατοστα και 1 εκατοστο πιο μπροστα απο τον καβαλαρη ,2. οτι το καπακι ειναι κουτσουρο ανενδοτο στην πιεση ,δεν εχει ελαστικοτητα,ολα αυτα με οδηγουν στο γεγονος οτι πρεπει να “μαλακωσει” για να επιτυχω τον στοχο μου.Ειμαι σωστα ως εδω? θα παρακαλουσα τους κατασκευαστες και οποιον αλλον γνωριζει να καταθεσει αποψεις.Εαν λοιπον οντως πρεπει να μαλακωσει θα ηταν σωστο να αφαιρεσω το τριτο καμαρι που ειναι σχεδον κατω απο τον καβαλαρη ετσι ωστε το καπακι να αποκτησει ταλαντωση?σαν συμπληρωμα θα ηταν σωστο να το λεπτυνω για να αυξησω την ταλαντωση?Υποψην αυτη τη στιγμη ειναι ενα καπακι με τρια καμαρια εκ των οποιων το ενα κατω απο τον καβαλαρη + το “νευρο” της τσακισης και ολα αυτα το κανουν πολυ σκληρο.Εχω την διαθεση να ασχοληθω ,και ας καταστραφει το καπακι,το πολυ πολυ περναω ενα αλλο στο τελος.Με ενδιαφερει που θα πειραματιστω πανω στον ηχο.Ακουω αποψεις,ευχαριστω εκ των πρωτερων.
Την δοκιμη την εκανα,αφαιρεσα το τριτο καμαρι ο ηχος εγινε πιο γλυκος αλλα στην ενταση δεν αλλαξε τιποτα.Αποφασησα και εβγαλα το καπακι και παρηγγειλα απο Κωνσταντελο αλλο.
Το νεο καπακι με τον οπλισμο του ειναι ετοιμο.Ειναι η πρωτη φορα που κανω τετοια “εγχειρηση” σε μπουζουκι.Επειδη κυριος γνωμονας ειναι ο ηχος και δεν με ενδιαφερει καθολου η αισθητικη προς το παρον,τοποθετηθηκε και κολληθηκε στο σκαφος χωρις φιγουρα χωρις φιλετα στην τρυπα χωρις τιποτα .Μολις πριν λιγο αρματοθηκε με χορδες και καβαλαρη και ο ηχος του μου θυμησε μπουζουκι προπολεμικο.Ειναι αρκετα πριμο.Μονο που μου φανηκε πως δεν εχει ενταση.θα το συγκρινω με το αλλο μπουζουκι που εχω το οποιο ειναι αρκετα δυνατο για να εχω ενα μετρο συγκρισης.Θα ανεβασω και δειγμα ηχου για να μου πειτε τη γνωμη σας.
Έχεις δίκηο Μήτσο αλλά μην ξεχνάμε ότι το ένα καπάκι είναι δυο ,τριών ημερών , ενώ το άλλο πιος ξέρει πόσο καιρό.Μετά από καιρό,με κατάλληλες ρυθμίσεις,μπορεί να καθαρίσει.
Πάντως ασφαλές συμπέρασμα, με αυτόν τον τρόπο δεν μπορείς να βγάλεις.
Και βεβαια ειναι πιο καθαρο το δευτερο και πιο μπασο απ΄το πρωτο ,φαινεται απ’την μουργκανα ή μαλλον το πρωτο ειναι παρα πολυ πριμο.Το καπακι το αφησα 2,8 παχος για να εχω περιθωριο.Θα αρχισω να το μειωνω σταδιακα να γινει πιο μπασο και θα δοκιμαζω καθε φορα τον ηχο του.Ισως παιξω και με την διαμετρο της τρυπας.Και τα τρια καμαρια εχουν παχος 3,5mm.Το πρωτο κατω απο την τρυπα απεχει απ’αυτην 1 εκατοστο και εχει υψος 15χιλ. και το δευτερο απεχει 3,5 εκατοστα απο τον καβαλαρη με υψος 17χιλ.Συμφωνα με την θεωρια των αρμονικων κανενα δεν πεφτει σε αρμονικη.Δεν ξερω κατα ποσο ισχυει αυτη η θεωρια αλλα εγω την εφαρμοσα.
Φίλε takis f να κάνω μια ερώτηση? Η μαντόλα (επειδή αχνοφαίνεται μια ταμπέλα) από ποιον ήταν φτιαγμένη? Πιθανόν Απαρτιάν? ή μήπως Ιταλικής κατασκευής? Μπορείς να ανεβάσεις μια φώτο της ταμπέλας? Πάντως εγώ αν και τονίζω ότι δεν είμαι οργανοποιός πιστεύω ότι τα ιστορικά όργανα καλό είναι να μην τα μετατρέπουμε και να τα αφήνουμε ως έχει…
συμφωνώ με τον προλαλήσαντα, τα τόσο παλιά όργανα είναι για αναπαλαίωση και συντήρηση, να παίζονται όσο αντέχουν. οι πειραματισμοί ας γίνονται σε σχετικά καινούρια όργανα, κρίμα είναι…
Καλησπερα.Το σκαφος ειναι Γρηγοριου Απαρτιαν.Την ιδια αποψη εχω και γω για τα παλια οργανα.Η μαντολα ομως ηταν καταδικασμενη.Προ 25 ετιας την ειχε ριξει καποιος με αποτελεσμα να σχιστει το καπακι πισω απο τον καβαλαρη και να φυγει ενα αρκετα μεγαλο κομματι στην ενωση με το σκαφος απο την επανω μερια προς το μερος της μουργκανας.Αυτα ηταν τα εμφανη.Οταν εβγαλα το καπακι ο οπλισμος ηταν κατεστραμενος ,το πρωτο καμαρι κατω απο την ταστιερα ηταν μισο.το δευτερο δεν πατουσε απο τη μια μερια στο σκαφος και ηταν σχισμενο κατα μηκος.Το τριτο το ιδιο καθως ελλειπε και κομματι που πατουσε στο σκαφος. Υπεστη επισκευη τοτε απο τον κατοχο του (πατερας μου) που δεν γνωριζε απο οργανοποιια παρα μονο ξυλοκατασκευες(μονο τα εμφανη).Πριν 12 χρονια φοιτητης εγω και με περισιο μερακι για οργανοκατασκευες( και αμυαλος)αλλαξα 2 φορες το μπρατσο κανοντας το μπουζουκι.Η πρωτη φορα ηταν καταστροφικη για τον τακο για το καπακι και για τις ντουγες που καταληγουν στον τακο ,εγινε απο Βουλγαρο οργανοποιο που κατασκευαζει θρακιωτικες λυρες.Δεν γνωριζε απο μπουζουκολαουτοειδη.Μετα απο λιγα χρονια εγω ο ιδιος αλλαξα μπρατσο πιο σωστα και διορθωσα οσο γινοταν την κατασταση.Εν ολιγις η μαντολα κατεληξε ενα βανδαλισμενο οργανο με ολα αυτα που κακως τραβηξε η οποια πλεον δεν επαιζε,δεν ειχε φωνη.Δεν ηθελα να μενει ετσι αυτο το οργανο και εφοσον πλεον ηταν “βανδαλισμενο” αποφασησα να κανω την τελευταια επεμβαση.Τουλαχιστον μπορει και ακουγεται αξιοπρεπως με τη μορφη μπουζουκιου.Σημερα εαν την ειχα οπως ηταν πριν 30-40 χρονια δεν θα την πειραζα.Αυτα.
Ωραιο νήμα και μάλιστα προ 12ετιας, με αρκετές απαντήσεις.
Σήμερα άραγε πέρα από τον Σπουρδαλακη τον Παπαδαμου και τον @nikos_fronimopoulos που συμμετείχε τότε στις απαντήσεις, φτιάχνεις κανένας μπουζουκια με τσακιση ? Έστω και με παραγγελία.
Η έχουμε αποδεχθεί την καλύτερη ποιότητα ήχου του ίσιου καπακιού λόγω έλλειψης τεχνογνωσίας από τους μάστορες?
