καλησπέρα στην παρέα… Μπουζούκι να παίζει ο Μάρκος εδώ?
Με τίποτα, θα ΄λεγα. Δεν είναι πενιά Μάρκου αυτή. Αλλά και δεν τους ξέρω, τους μπουζουξήδες της εποχής. Αν ο Νίκος Νικολάου το διαβάσει….
1 «Μου αρέσει»
Καλησπέρα Κώστα
Σε αυτό το βίντεο του σωλήνα λέει ότι το έγραψε ο Μάρκος με τον αδερφό του τον Αργύρη το 1954.
Ίσως να παίζει ο Αργύρης Βαμβακάρης γιατί το παίξιμο είναι “νεωτεριστικό” σε σχέση με τον Μάρκο.
Και βέβαια ο Μάρκος στην αυτοβιογραφία του χαρακτηρίζει τον Αργύρη “άσσο” στο μπουζούκι.
3 «Μου αρέσει»
Στην εικόνα που φαίνεται στο #1 πριν παίξουμε το βιντεάκι, ποιοι είναι; Δύο τσιμπίσια βλέπω - ή μήπως είναι μπάντζα; Ό,τι απ’ τα δύο κι αν είναι, μου κάνει εντύπωση.
Δεν είναι τζουμπούς, μπάντζα κανονικά είναι και τα δύο. Από τα πρόσωπα αναγνωρίζω μόνο τον Λάμπρο Λεονταρίδη. Δεν μπορώ να καταλάβω για ποιόν λόγο ο ανεβάστορας έβαλε αυτή τη φωτογραφία στο συγκεκριμένο τραγούδι και μάλιστα, εισαγωγική.
Μπάντζα λοιπόν. Θυμάμαι μια φτγρ του Τσιτσάνη με μπάντζο στον Πετρόπουλο, ο οποίος μάλιστα σχολίαζε «δεν μπορούσε να παίξει μπουζούκι εκείνες τις μέρες γιατί είχε βγάλει καλαγκάθι» (!!!), και επίσης θυμάμαι από το φόρουμ κάποιον από τους αρχαίους μπουζουξήδες της Αμερικής με μπάντζο. Οπότε υπέθετα ότι θα έχει ίσως συμβεί και καναδυοτρείς φορές ακόμη, αλλά μέχρις εκεί.
Δύο μουσικοί με μπάντζο στην ίδια ορχήστρα είναι κάτι που δε θα περίμενα να δω.
Ίσως εννοείς τον Παναγιώτη Τσωρό ή Τσουρό.
https://rebetiko.sealabs.net/viewtopic.php?f=9&t=5340&start=14
Μάλλον όχι. Αυτόν δε νομίζω να τον ήξερα ολωσδιόλου. Ωραίος όμως!
Δύο κομμάτια, λέει, είναι τα μόνα που είναι γνωστό να έβγαλε. Το ένα, η Ντουντού (στον σκοπό «Καλογεράκι»), έχει πραγματικά ωραίο μπάντζο και γλυκό τραγούδισμα στο στυλ του Στασινόπουλου.
Τέλος πάντων, ίσως θυμηθώ ποιον άλλον είχαμε δει, αλλά και πάλι, και μ’ έναν ακόμη (τον Τσόρο), πάλι σπάνιο είναι το μπάντζο.
1 «Μου αρέσει»
Ας μη μας διαφεύγει όμως, ότι το μπάντζο είναι το μοναδικό όργανο που κινηματογραφήθηκε στα χέρια κορυφαίου μουσικού, του Περιστέρη!
1 «Μου αρέσει»
Με ΤΙΠΟΤΑ !!! δεν είναι φυσικά πενιά Μάρκου αυτή.Το τραγούδι είναι του αδελφού του Αργύρη Βαμβακάρη,(παίκτης με νεωτερίστικο παίξιμο του Μάρκου),που πιθανόν τον συνοδεύει ο ανηψιός και μαθητής του Γιάννης Παλαιολόγου.Για το μπάντζο έχω μιά μικρή ένσταση ,-δεν είναι πολύ καθαρές οι φωτογραφίες-,γιατί δεν φαίνεται το κλειδί στην μέση της ταστιέρας που έχουν τα μπάντζα.(Αμερικανικό μπάντζο).Κλείνω προς το Τσιμπούς ταμπούρ.Κι αυτό με πάσα επιφύλαξη.
4 «Μου αρέσει»
Δεν ήξερα ότι υπάρχει τύπος τζουμπούς ταμπούρ. Ξέρω όμως ότι η «καινοτομία» του κλασικού μικροκαμωμένου τζουμπούς είναι μία πατέντα, με την οποία μπορείς να μεταβάλλεις τη θέση του μπράτσου σε σχέση με το σώμα του οργάνου, επιτυγχάνοντας έτσι μεταβολή της τάσης των χορδών και επομένως «ταυτόχρονο κούρδισμα» όλων μαζί των χορδών. Αυτό στη θεωρία, βλέποντας την πράξη της βιομηχανικής φτηνής κατασκευής του, αμφιβάλλω σφόδρα αν το εκμεταλλεύτηκε ποτέ αυτό κάποιος μουσικός. Όμως σε τέτοιου μεγέθους όργανο όπως αυτά τα δύο, είναι αδύνατον να υπάρξει και να δουλέψει τέτοιος μηχανισμός.
Μπορεί να το έχεις ακούσει Νικόλα ως τσουμπούς σαζ.
Δεν ξέρω για τις ονομασίες, αλλά στην πράξη το τσιμπίσι είναι ένα υβρίδιο, από τη μέση και κάτω (ηχείο) αυτό που ξέρουμε, η κατσαρόλα, και από τη μέση και πάνω (μπράτσο - χορδές) διάφορα: το πιο συνηθισμένο μάλλον είναι το ούτι, αλλά μπορεί να είναι και σάζι και έχω δει και 3χ μπουζούκι. Δεν ξέρω αν και το γιαϊλί ταμπούρ είναι ηχείο τζουμπούς με μπράτσο ταμπούρ - οπότε έχουμε άλλη μια εκδοχή του υβριδίου.
Στην εμφάνιση το μπράτσο μπορεί να μην ταιριάζει ακριβώς με το μπράτσο του αντίστοιχου «καθαρού» οργάνου (π.χ. το τσιμπίσι - ούτι δεν έχει τη χαρακτηριστική κεφαλή του ουτιού, σπαστή, κυματοειδή και με στριφτάλια, αλλά μια σαν πολύχορδης κιθάρας), λειτουργικά όμως βρίσκονται σε αντιστοιχία.
Έχω ένα, και αρκετά καλό μάλιστα. Κατασκευή του ίδιου του οίκου Τζουμπούς, και με δέρμα, όχι συνθετική μεμβράνη. Δεν έχω καταφέρει να το παίξω, και το ότι δεν ξέρω ούτι δεν είναι παρά ένας από τους λόγους. Ένας άλλος πολύ βασικός είναι ότι αυτό το σύστημα με τη βίδα που αλλάζει την κλίση χαώνει τελείως το κούρδισμα:
Λογικά υποθέτω ότι ανάλογα με το συνολικό ύψος του κουρδίσματος προσαρμόζεται η κλίση, ότι δηλαδή με κλίση «Ν μοιρών» οι ενδεδιγμένες τάσεις χορδών αντιστοιχούν σε ορισμένο κούρδισμα, ενώ ψηλότερο κούρδισμα μπορεί να κάνει κακό, και χαμηλότερο θα κάνει κοιλιά. Αλλά όταν και τα δύο, κούρδισμα και κλίση, είναι ρευστά, πώς μπορώ να ξέρω τι κούρδισμα θέλει η συγκεκριμένη κλίση όπου βρίσκεται ανά πάσα στιγμή; (Κανονικά δεν ξέρω, βγάζεις μοιρογνωμόνιο για να κουρδίσεις;)
Παρά ταύτα, δε νομίζω ότι τίθεται θέμα μεγέθους. Και με μικρότερο και με μεγαλύτερο μπράτσο, ο ίδιος μηχανισμός θα λειτουργούσε εξίσου καλά.
(Δεν τα γράφω για να μου εξηγήσετε πώς να το κουρδίσω, το ‘χω πάρει απόφαση ότι δεν έχω μέλλον μ’ αυτό το όργανο. 
Απλώς καταθέτω τη μικρή μου προσωπική εμπειρία σχετικά με το ζήτημα της ρυθμιζόμενης κλίσης.)
Το μικρό, «κλασικό» τζουμπούς που έχω, και αυτό του γνωστού τουρκικού εργοστασίου, μου το χάρισε φίλος γιατί ποτέ δεν μπόρεσε να του κρατήσει κούρδισμα. Γι αυτό λέω ότι αν στο μικρό αυτό οργανάκι ο μηχανισμός δεν αντέχει, πόσο μάλλον σε μεγαλύτερο.
Το γιαϊλί ταμπούρ έχει ξύλινο ηχείο αλλά το μπράτσο του είναι κοντά δυό μέτρα με το συμπάθειο και όχι, μηχανισμό με βίδα δεν έχει.
(την ξέρετε όλοι, φαντάζομαι, την ιστορία της γέννησης του τζουμπούς)
Κλασικό σημαίνει σαν ούτι;
Όχι, με «κλασικό» εννοώ το τούρκικο μικρό. Όταν λες «σαν ούτι» εννοείς «κουρδισμένο όπως το ούτι"; Αν ναι, δεν το έχω κουρδίσει ή παίξει ποτέ και δεν ξέρω. Οκτώ χορδές πάχους χοντρικά μπουζουκιού έχει, δεν τις μέτρησα με παχύμετρο. Η κλίμακα είναι περίπου 34 εκατοστά. Και τώρα που το κατέβασα απ’ τον τοίχο, βλέπω χτυπημένο πάνω στο μέταλλο Cünbüs, όχι Cümbüs.
Ναι, και χωρίς τάστα. Και με μήκος χορδής σαν του ουτιού (αλλά βέβαια αναλογικά πολύ μεγαλύτερη ταστιέρα, αναπόφευκτα).
Αν ισχύει η περιγραφή που έδωσα στο #14, το τζουμπούς είναι πάντα παραλλαγή κάποιου άλλου οργάνου: ούτι με ηχείο τζουμπούς, σάζι με ηχείο τζουμπούς κλπ… Υπάρχει και σκέτο τζουμπούς;
Α, και παρεμπιπτόντως:
Τότε αυτό που έχω δει, με ηχείο τζουμπούς και μπράτσο ταμπούρ, δεν ήταν γιαϊλί ταμπούρ, άρα πάλι τζουμπούς ήταν. Τζουμπούς - ταμπούρ, σε αντιδιαστολή με το τζουμπούς - ούτι, τζουμπούς - σάζι κλπ.
Τώρα, αν καταλαβαίνω (επιβεβαίωσε ή διόρθωσέ με), εσύ λες ότι υπάρχει και τζουμπούς που είναι απλώς τζουμπούς και όχι υβρίδιο άλλου οργάνου με ηχείο κατσαρόλα;
Mando-cümbüş, a Turkish banjo in the style of a mandolin. On this instrument the name is spelled Cünbüş instead of Cümbüş.
(Από Βικιπαίδεια)
Αυτό;
Edit: Παραθέτω και το πιο ενδιαφέρον, σε σχέση με την κουβέντα μας, κομμάτι του άρθρου της Βικιπαίδειας:
The Cümbüş Company in Istanbul, Turkey manufactures several different models. They include:
- Cümbüş : tuned like an oud, short neck, fretless, six courses of strings, 34 inches long overall
- Cümbüş Extra : like the standard cümbüş but has wooden resonator instead of metal
- Cümbüş Saz : tuned like the a bağlama, long neck, tie-on frets, three courses of strings, 40 inches long overall
- Cümbüş Cura : tuned like the bağlama saz but higher pitched as a cura saz, three courses of strings, 29 inches long overall
- Cümbüş Tambur : tuned like the tambur, also spelled tanbur; super long neck, three courses of strings, 51 inches long overall
- Cümbüş Bowed-Tambur : tuned like a Yaylı tanbur , played with a bow
- Cümbüş Guitar : fretted, tuned like a guitar, six strings, 34 inches long overall
- Cümbüş Banco : fretted, small, tuned like a mandolin four courses of strings 23 inches long overall
- Cümbüş Ukalele : fretted, small, tuned like a ukulele, four strings, 21 inches long overall
Αυτό που έχω είναι το πρώτο. Αυτό θεωρούσα «στάνταρ» τσιμπίσι. Και εφόσον είναι το μόνο που ονομάζεται σκέτο Τζουμπούς, και όχι Τζουμπούς - κάτι άλλο, μάλλον έτσι το θεωρούν κι οι ίδιοι.
Στο μεταξύ μπήκα κι εγώ στη σελίδα τους και είδα όλες τις υπάρχουσες δυνατότητες. Πρόκειται για μπράτσα σκέτα, με υποδοχή στην κάτω άκρη, για να προσαρμόζονται όλα, ένα τη φορά βεβαίως, στην ίδια κατσαρόλα. Το δικό μου, που θεωρούσα εγώ «στάνταρ τσιμπίσι» είναι το Mando – Cümbüs (μαντολίνο δηλαδή).
1 «Μου αρέσει»