Καλησπέρα . Όπως και πολλοί άλλοι θεωρώ από τα δυσκολότερα δεξιοτεχνικά κομμάτια το Μπουζούκι& Ουϊσκι του Σπόρου και την εισαγωγή από τα δευτερόλεπτα του Χιώτη. Σε συνέντευξη του ο Σπόρος λέει οτι είχε πει στον Χιώτη για τα δευτερόλεπτα: “Ρε Μανώλη πως θα το παίξουμε αυτό;” και ότι ο Χιώτης του απάντησε: “Αυτό το έχω γράψει για να μην το παίζει κανείς” (δεν ξερω κατά πόσον αληθεύουν ή όχι τα λόγια του Σπόρου)
Επίσης λέει οτι πηγαν τρεις φορές εν προκειμένω να παίξουν το κομμάτι. (είναι το κομμάτι για το οποίο λέγεται οτι ο Χιώτης έγραφε κομμάτια που δεν μπορούσε να παίξει ο ιδιος)
Έχει δημιουργηθεί από όλους εμάς τους νεώτερους, μια θρυλοποίηση κάποιων παλιών συνθετών και πρωτίστως του Χιώτη όσον αφορά την δεξιοτεχνία και την ικανότητα του να παίζει σύνθετα κομμάτια. (πολλοι λένε οτι ο Χιώτης είναι αξεπέραστος και οτι δεν γεννιεται 2ος κτλ)
Έχω ακούσει τελευταία στο youtube από τον Ορφανίδη αλλά και από άλλους την εισαγωγή απο το τραγούδι και διερωτώμαι. Μήπως έχουμε (εσφαλμένα) δημιουγήσει μια εικόνα για τους παλιούς μας συνθέτες (οσον αφορά την δεξιοτεχνία τους και μονο) η οποία να θέτει πήχη αξεπέραστο για νεώτερους εκτελεστες;
Σαφώς δεν μπορώ να συγκρίνω σε σύνολο τους νεώτερους με τον Χιωτη, καθότι ο άνθρωπος έγραψε τόσο ρεμπέτικα κομμάτια , όσο και ρούμπες ,μαμπο και ήταν ευρηματικό μουσικό μυαλό.
Αλλά αν ισχύουν τα όσα λέει ο Σπόρος, εσάς δεν σας προκαλεί απορία το γεγονός ότι ο Χιώτης δυσκολεύτηκε να το παίξει, ενώ υπάρχουν νεώτεροι εκτελεστές που το παιζουν; (σαφως και αυτοί δυσκολεύτηκαν. Εστω)
Δεν υπάρχει δύσκολο κομμάτι που να μη μπορεί να παιχτεί ακόμα και τα πιο παλαβά, αν είναι γραμμένα από μουσικό και απευθύνονται σε μουσικό, για κάθε γενιά μουσικών.
Πάρε για παράδειγμα αυτό, όπου είναι για πιάνο και ο τύπος παίζει οκτάβες σε ταχύτητες διαστημικές!
Αν συνεχίσω με πιάνο να σου πω για την Campanella του Λίστ με τα τρελλά ανοίγματα ή για βιολί το καπρίτσιο Νο 5 του Παγκανίνι. Πάντα υπάρχουν οι προκλήσεις και πάντα αυτοί οι μουσικοί που καταφέρουν να τα παίζουν γιατί έχουν το κάτι τι.
Γενικά όπως έχει συζητηθεί, η ταχύτητα είναι ένα εφόδιο αλλά σίγουρα δεν κάνει ένα μουσικό μουσικό. Και για να τοποθετηθώ στον προβληματισμό σου, έχω τη γνώμη ότι έχουμε “θεοποιήσει” δικαιολογημένα μάλλον αυτή τη γενιά (Χιώτης, Σπορος, Μπεμπης κλπ) όχι γιατί αυτά που κάνανε είναι αξεπέραστα τεχνικά, αλλά γιατί γίνανε για πρώτη φορά, αυτοί τα σκεφτήκανε, τα συνθέσανε και τα εκτελέσανε. Κατά κάποιο τρόπο το μπουζούκι, σαν μουσικό όργανο το ροντάρανε, δείξανε τις τεχνικές δυνατότητες του ίσως λίγο περισσότερο από τους αλλους δημιουργούς. (Αδικώ βέβαια κάποια ορχηστρικά του Τσιτσάνη, δύσκολα στο παίξιμο, Ζαμπέτα, γιατί όχι και τα δύο του Θεοδωράκη, Χαρταετοί και Ζορμπάς και τόσα άλλα).
Απο εκεί και πέρα γιατί ύστερα από τόσα χρόνια ενασχόλησης τόσων μουσικών με το μπουζούκι γιατί να μην υπάρχει τουλάχιστον μια εικοσάδα μπουζουξήδων στον κόσμο που να μη μπορεί να παίξει άψογα τεχνικά οποιοδήποτε δύσκολο κομμάτι υπάρχει; Ακόμα κι αν κάποια κομμάτια έχουν δυσκολέψει και τους ίδιους τους δημιουργους!
Εδώ βρέθηκαν μουσικοί να παίξουν Ξενάκη, τα δευτερόλεπτα δεν θα παιχτούν;
Μακρηγόρισα, αλλά θέλω να πω ότι αυτά που συμβαίνουν στο χώρο του μπουζουκιού συμβαίνουν και με όλα τα όργανα και μουσικές του κόσμου, κάποιοι κάνουν κάποιες δημιουργίες, στην αρχή χαζεύει όλος ο κόσμος και μετά φυσιολογικά γίνονται το ρεπερτόριο των δεξιοτεχνών της κάθε γενιάς. Πολύ περισσότερο στην εποχή μας, όπου χάρη στην πληροφορία που κυκλοφορεί ο κάθε μουσικός έχει πρόσβαση σε όλα και σε όλους.
Υπάρχει μια ιστορία που νομίζω έχει ενδιαφέρον.
Γύρω στο 1930, βρίσκονται σε ένα εστιατόριο στο Παρίσι ο Στραβίνσκι και ο βιολονίστας Σαμιουελ Ντούσκιν. Εκείνο τον καιρό , σκεφτόταν να αρχίσει να γράφει το κοντσέρτο για βιολί.
Πάνω στη φούρια του, ο Στραβίνσκι κάνει ένα πεντάγραμμο στο τραπεζομάντηλο και γράφει μια συγχορδία. Ρωτάει τον Ντούσκιν…
Αυτό γίνεται να παιχτεί στο βιολί;
Ο Ντούσκιν βλέπει αυτή τη συγχορδία-Σολ Ρε Μι Λα, Σολ και Ρε ανοιχτες χορδές και Μι και Λα σε απόσταση …ενδέκατης μεταξύ τους…και λέει …Οχι.
Αργότερα, γυρίζει σπίτι και την δοκιμάζει στο βιολί. Σύντομα ενημερώνει τον συνθέτη οτι η συγχορδία παίζεται. Οταν το κοντσέρτο παραδίδεται , 3 απο τα 4 μέρη του, αρχίζουν με αυτή τη συγχορδία.
Βλέπουμε λοιπόν οτι κάτι που όλοι θεωρούσαν αδύνατον , ξαφνικά έγινε, γιατί το ζήτησε ο συνθέτης. Έτσι πάντα σπρώχνουμε τα τεχνικά σύνορα παραπέρα. Σήμερα όλοι θεωρούν το συγκεκριμένο κοντσέρτο μέρος του ρεπερτορίου και κανείς δεν αμφιβάλει οτι …όντως γίνεται να ερμηνευτεί. Το 30 όμως χρειάστηκε ένας συνθέτης για να το ζητήσει και ένας ερμηνευτής για να παραδόσει αυτό που ζητήθηκε. Απο κει και πέρα, το μόνο φυσικό είναι να αφομοιωθεί στο ρεπερτόριο και τεχνικό λεξιλόγιο του οργάνου.
Οταν η μουσική επιθυμία συνδιάζεται με τεχνική ικανότητα και όρεξη, γίνεται ακριβώς αυτό το πράγμα. Προσθέτουμε κάτι παραπάνω.
Το μόνο που μένει είναι να αποφασίσει ο χρόνος αν αυτό το κάτι θα παραμείνει ως κάτι διαχρονικό.
Δεν νομίζω ότι υπάρχει αμφιβολία ότι τουλάχιστον στο θέμα της ταχύτητας ο Χιώτης έχει ξεπεραστεί από χρόνια.Όμως ρε παιδιά πείτε μου υπάρχει λόγος όταν παίζονται τα τραγούδια τους να παιχτούν γρηγορότερα από ότι έχουν παιχτεί;Και πραγματικά δείτε σπουδαίους μπουζουξήδες γρήγορους όπως ο Ταττασόπουλος ο Γεωργοπουλος κλπ.όταν παίζουν ένα τραγούδι του το σέβονται δεν το ξεσκίζουν στην ταχύτητα.
λογω του ανταγωνισμου που υπηρχε την εποχη εκεινη για το ποιος μπουζουξης ειναι πιο γρηγορος κλπ κλπ ,ειδικα ορισμενες εισαγωγες του Χιωτη δεν ειναι “κανονικες” εισαγωγες τραγουδιων αλλα στην κυριολεξια ειναι γυμνασματα ,ασκησεις δηλαδη δεξιοτεχνιας τις οποιες ασκησεις δυσκολευοταν και ο ιδιος να τις παιξει…
στη συνεχεια του χρονου ομως δεν εμφανιστηκαν ποτέ τετοιες εισαγωγες τραγουδιων γιατι δεν υπηρξε τετοια αναγκη…
Η ουσία σε όλο αυτό είναι μία
Ότι όσους μπουζουξήδες και να ακούσεις τον Χιώτη θα τον καταλάβεις από χιλιόμετρα
Κάπου εκεί μέσα κρύβεται το μυστικό του
Δεν μας κάνει εντύπωση το γεγονός ότι το αυτί μας μόλις ακούσει τον Χιώτη τον ξεχωρίζουμε όπως ανέφερα παραπάνω;;;;;;
Γιατί άραγε;
Πράγματι είναι αξεπέραστος και δεν θα υπάρχει άλλος ούτε Χιώτης ούτε μπέμπης όπως ούτε Τσιτσάνης ούτε Ζαμπέτας
Κάτι συλλαμβάνει το αυτί μας το οποίο δεν μπορεί να αποκωδικοποιήσει
Σαφώς και υπάρχουν πολλοί γρηγορότεροι παίκτες αυτή τη στιγμή π.χ. άκου τα δευτερόλεπτα σε τι ταχύτητα θα παίζει ο Παούρης
Προσθέτω: ούτε Μάρκος, ούτε Γιοβάν Τσαούς, ούτε Μπαγιαντέρας, ούτε Κερομύτης, ούτε Χατζηχρήστος, ούτε Μητσάκης, ούτε … ούτε… ούτε……
Και, το σημαντικότερο: αυτό ισχύει για όλους αυτούς, εντελώς ανεξάρτητα από το πόσο γρήγορα είναι ή δεν είναι ο καθένας τους ικανός να παίξει το οποιοδήποτε κομμάτι. Προς τιμήν του ο Τσιτσάνης έχει πεί το γνωστό: «Μπορώ να παίξω πολύ γρηγορότερα απ’ τον Μάρκο, αλλά δεν μπορώ να παίξω όπως ο Μάρκος».
Με αφορμή αυτό, θα ρωτήσω: τι είναι αυτό που σας τρελαίνει τόσο στο γρήγορο παίξιμο; Το ρωτάω Πέτρο όχι με κάποια δόση απαξίωσης ή οτιδήποτε τέτοιο αρνητικό, αλλά επειδή από όσα διάβασα και σε άλλα θέματα κατάλαβα ότι είσαι επαγγελματίας και παίζεις 4χορδο, οπότε απλά ρωτάω τη γνώμη ενός παίκτη που είναι πιο κοντά στα γρήγορα παιξίματα. Δεν έχει να κάνει με εσένα προσωπικά η ερώτηση τόσο, όσο με το γεγονός της έκτασης που έχει λάβει το θέμα της ταχύτητας ανα διαστήματα σχετικά με παίκτες και τραγούδια.
Εμένα η ταχύτητα στο παίξιμο με βρίσκει αδιάφορο, πρόσφατα σε ένα ταβερνάκι ενας μπουζουξής (3χ) έπαιζε πολύ γρήγορα και άκουγα τους γύρω μου στο τραπέζι να το σχολιάζουν με ένα ύφος όλο ενθουσιασμό, δέος, καμάρι και τέτοια, χαμογελώντας και λέγοντας ότι θέλει το κάνει και τέτοια. Σίγουρα αναγνωρίζω τις ατελείωτες ώρες ενασχόλησης για να φτάσεις σε ένα τέτοιο επίπεδο αλλά ως εκεί. Θεωρώ ότι στα γρήγορα παιξίματα χάνεται το πραγματικό ύφος του παιχτη μέσα στη βιασύνη και επίσης αν ένα κομμάτι το έβγαλε σε ενα συγκεκριμένο τέμπο ο δημιουργός του, πιστεύω έκρινε πως αυτό του ταιριάζει διαφορετικά θα το είχε βγάλει πιο γρήγορο. Στην τελική, αν σκεφτούμε τη μουσική στην ολότητά της είναι ένα τόσο μεγάλο πράγμα που η ταχύτητα είναι ένα μικρό ζήτημα, σα να κολλάμε στο δέντρο και χάνουμε το δάσος.
Μα αγαπητέ μου δεν παρεξηγώ τίποτα
Πράγματι είμαι επαγγελματίας αλλά όχι επειδή παίζω τετράχρονο
Έχω πει ότι το μπουζούκι είναι ένα
Ένας μουσικός που σέβεται τον εαυτό του τον συνάδελφο του και την μουσική πρέπει να αγκαλιάσει και τα δύο αυτά ίδια όργανα με την ίδια αγάπη
Εγώ δεν είπα ποτέ ότι μου αρέσει το γρήγορο παίξιμο
Εμένα μου αρέσει το καθαρό παίξιμό σε όποια ταχύτητα το ακουσο
Μην ξεχνάμε ότι ο Χιώτης έπαιζε τρίχορδο όπως και ο Ζαμπέτας και Τσιτσάνης ο Παπαδόπουλος και ο τεράστιος Μπέμπης που η ταχύτητα του ήταν για τον Χιώτη ανωτερη από του Χιώτη
Άρα η ταχύτητα δεν έχει να κάνει με το οργανο σαν όργανο αλλά με το τη ακούς και από ποιόν το ακούς
Όποιος παίζει αργά στακατα και καθαρα μπορεί να παίξει και γρήγορα αλλά οποίος παίζει γρήγορα δεν μπορεί να παίξει αργά.
Φιλικά
Αυτό που ήθελα να τονιστεί, Πέτρο, είναι ότι η ταχύτητα δεν μπορεί να είναι το απόλυτο μέτρο σύγκρισης επιπέδων στους μουσικούς. Όλοι μας το ξέρουμε αυτό, όμως πολύ εύκολα παρασυρόμαστε και θαυμάζουμε τους «παπάδες» του τάδε ή του δείνα δεξιοτέχνη, παραμερίζοντας άλλα σημαντικότερα γνωρίσματα ενός καλού παιξίματος και συχνά μη συνειδητοποιώντας ότι τις περισσότερες φορές, οι επιπλέον φιοριτούρες είναι φλυαρία, όχι κατ’ ανάγκην υψηλό αισθητικό επίπεδο.
Μπράβο Νίκο πολύ σωστά απάντησες
Είναι πολύ σωστό αυτό που λες και εγώ είμαι απόλυτα ειλικρινής και σου τονίζω ότι για να δώσω τα εύσημα και να πω ότι αυτός ο μπουζουξής είναι κορυφαίος τοπ δεν βάζω σαν πρώτο κριτήριο την ταχύτητα αλλά αυτό που ακούω σε θέμα χροιάς καθαρότητας τονισμού
θα ήταν λάθος να βάζαμε πρώτα την ταχύτητα σαν κριτήριο
Τουλάχιστον για εμένα
Χίλιες φορές να ακούσω ένα ταξίμι από τον Τσιτσάνη ή τον Παπαδόπουλο και πολλούς άλλους τρίχορδου που δεν μπορώ να αναφέρω για την συντομία του λόγου παρά δέκα ταξίμια από καραντίνη η Στεργίου και και και και
Ακους Ταξίμι από Πάπου από Βασίλα από Τρίγκα από Παπαδόπουλο και σου ρχεται να παρατήσεις το μπουζούκι και να ξεκινήσεις τριγωνάκι για τα κάλαντα
Χαχαχα
Έτσι είναι
Ο σωστός ο μουσικός αδελφέ πρέπει να παίζει το ανάλογο τραγούδι στο κοστούμι που έχει γραφτεί και στο ύφος που πρέπει να παιχτεί
Και όχι ένα τραγούδι να γράφετε σε 10 νότες και εμείς να το παίξουμε σε 50