Έκατσα και είδα μονορούφι τα δύο ντοκιμαντέρ για το Μάρκο: «Μʼ αρέσουν οι καρδιές σαν τη δική μου» του Γ. Ζέρβα, και το αφιέρωμα της εκπομπής του Άλφα «Η μηχανή του χρόνου» (μέρος 1, 2, 3, 4 και 5). Υπάρχει κι αυτό της ΕΡΤ, αλλά πόσα νʼ αντέξει κανείς σε μία δόση; Κι αύριο μέρα είναι.
Από γεγονότα, έχοντας πρόσφατα διαβάσει την Αυτοβιογραφία του, δεν μπορώ να πω ότι έμαθα πολλά καινούργια. Το λέω αυτό όχι για να υποβιβάσω τη δουλειά των ανθρώπων που έστησαν τα δύο ντοκιμαντέρ −και μόνο οι εικόνες και οι φωνές που ζωντανεύουν την πληροφορία δεν είναι μικρή δουλειά− αλλά μάλλον για να εξάρω το γεγονός ότι ο Βαμβακάρης, αν και ολιγογράμματος, τα έχει ήδη πει όλα! Ή σχεδόν.
Ένα από τα σημεία που με συγκίνησαν ήταν το εξής: Πολύ νέος ο Βαμβακάρης έκανε από έρωτα έναν ατυχή γάμο, με μια κοπέλα που του έψησε το ψάρι στα χείλια. Έχει ήδη μιλήσει πολύ και με πικρία γιʼ αυτή την ιστορία τόσο στην Αυτοβιογραφία του όσο και σε πολλά τραγούδια, η δε Αγγελική Κάιλ, η επιμελήτρια της Αυτοβιογραφίας, μάς λέει στην ταινία ότι τον είχε σημαδέψει τόσο πολύ ώστε συχνά πεταγόταν από μία άσχετη συζήτηση για να ξαναπεί τον καημό του γιʼ αυτή την κακή σχέση. Το συγκινητικό λοιπόν ήταν όταν ο Στέλιος, ο γιος του από τη δεύτερη και «κανονική» γυναίκα του, μιλάει σχετικά· κι ενώ περιμένουμε ότι θα πει κάτι του στυλ «αυτή η γυναίκα στάθηκε αιτία να πονέσει πολύ ο Μάρκος», τελικά στην ουσία όντως αυτό λέει, αλλά πώς; «…στάθηκε αιτία να γραφτούν πολλά τραγούδια»!
Μου έκανε πάρα πολύ έντονη εντύπωση, θετική εννοώ, η παρουσία της ίδιας της Αγγελικής. Ο λόγος της, η όψη της, ο τόνος της φωνής της φανερώνουν μια ευαισθησία, αγάπη αλλά και γνώση που ίσως στο γραπτό της τις έχει περιστείλει. Από το κείμενο δε χωράει αμφιβολία για τον σεβασμό της προς το Μάρκο, προς την αλήθεια και προς τον αναγνώστη· αλλά μερικά πράγματα δεν ήμουν βέβαιος αν τα έχει κατανοήσει σε όλο τους το μέγεθος: τώρα την είδα στην ταινία του Ζέρβα και πείστηκα.
Το ντοκιμαντέρ του Άλφα οπωσδήποτε σε κάποιο βαθμό ξαναλέει τα ίδια με το «Μʼ αρέσουν οι καρδιές…» −ίσως να ήταν και αναπόφευκτο αυτό, αν δεν έχουν μείνει άλλες πηγές αναξιοποίητες. Με ενόχλησαν λίγο κάποιοι βαρύγδουποι τίτλοι, όπως «Ο Μάρκος κατά της ηρωίνης» ή «Η Πτώση», αλλά αυτή είναι η γλώσσα της τηλεόρασης.
Αλλά εμένα ένα παράπονο μού έμεινε: αυτά τα ρημάδια τα ντουζένια, πού είναι; Στα πρώτα δευτερόλεπτα της ταινίας του Ζέρβα ακούγεται ο Μάρκος να εξηγεί στην Αγγελική το «γιουρούτικο» ντουζένι, να κουρδίζει το μπουζούκι και να παίζει ένα παράδειγμα, και τέρμα! Μάλιστα της λέει κιόλας «κλείσʼ το», εννοώντας ίσως «ποιον τον νοιάζει να ακούσει τον ήχο τη στιγμή που κουρδίζω;», κι εκείνη του λέει «δεν πειράζει»!
Ναι, αλλά αν υπάρχει αυτή η εγγραφή, όπως υπάρχει κι αυτή με το Συριανό , θα υπάρχουν κι οι άλλες. Πού είναι; Βγάλʼ τες βρε Αγγελική, να ʼχεις την ευχή μας! Μεγάλο, τεράστιο καλό έκανες με την Αυτοβιογραφία, άντε κάνε τώρα κι άλλο ένα! Κάνε ένα σιντί, και τα πληρώνουμε εμείς όσο κάνει!
Υ.Γ. Μπράβο σε όσους τα ανέβασαν και σε όσους τα ανακοίνωσαν στο φόρουμ. Να 'στε καλά παιδιά, Κώστα και όλοι οι άλλοι.