Αυτό το σημείο ας το κρατήσουμε για ξεχωριστή συζήτηση. Το καθαυτού ντόπιο κυκλαδίτικο τραγούδι, δηλαδή η τσαμπούνα του πατέρα του, υπήρχε βέβαια στη Σύρα (υπάρχει ακόμη και σήμερα), αλλά δεν ήταν παρά μία από τις πολλές ψηφίδες του μουσικού μωσαϊκού.
Η Σύρα είναι:
α) Ερμούπολη. Πληθυσμός πάνω από το μισό του νησιού, με καταγωγή 100% εξωσυριανή. Στον καιρό του Μαρκου ακόμα ίσχυαν σε κάποιο βαθμό τα στεγανά. Οι σημερινοί τους απόγονοι θεωρούνται και αισθάνονται βέβαια Συριανοί, αλλά τότε ακόμα όχι.
β) Χωριά εκτός Πάνω Χώρας: γηγενείς.
γ) Πάνω Χώρα: επίσης γηγενείς, αλλά σε πολύ στενότερη επαφή με την Ερμούπολη.
Το βασικό χαρακτηριστικό που “(ξε-)χώριζε” τους απάνω Συριανούς από τους Ερμουπολίτες ήταν η διαφορά στο δόγμα: οι κάτοικοι της Ερμούπουλης ήρθαν ορθόδοξοι και φυσικά παρέμειναν, αλλά ο λόγος για τον οποίο το “Φράγκος” το θεωρούσαν υποτιμητικό δεν ήταν το δόγμα παρά η διαφορά κοινωνικής τάξης και οικονομικής κατάστασης. Ενδιαφέρον θα είχε, κάποιος Συριανός να μας πει κάτι παραπάνω αλλά, ως μη Συριανός, εγώ θα ταύτιζα το “Φράγκος” με το “χωριάτης” (για τη συγκεκριμένη εποχή).
Για την επίδραση του ρεπερτορίου της τσαμπούνας στα τραγούδια του Μάρκου, υπάρχει μία πολύ καλή εργασία του εθνομουσικολόγου Χάρη Σαρρή, που βέβαια ο Περικλής θα την έχει διαβάσει. Ναι, επιρρεάστηκε και από αυτά ο Μάρκος, αλλά πολλά από τα τραγούδια που εύκολα κάποιος θα έλεγε ότι τα γνώρισε στον Πειραιά (όπου έμαθε και μπουζούκι) και όχι στη Σύρο, ήταν γνωστά και εκεί, όπως ήταν γνωστά και στα περισσότερα νησιά του Αιγαίου, λόγω ισχυρής ακτινοβολίας της Σμύρνης (αλλά και της Πόλης, δές "συληβριανό συρτό).
Νομίζω ότι την έχουμε ήδη αρχίσει κάπου αλλού αυτή τη συζήτηση, αλλά δε βρίσκω πού.