Τα πρώτα ηχογραφημένα, άρα και εμπορεύσιμα αστικά λαϊκά τραγούδια. Αυτό λέει πάρα πολλά.
Επίσης για να γίνω κατανοητότερος σε κάποια σημεία:
Μού αρέσει και το μπουζούκι και η μουσική του Μίκη.
Κι όχι απλώς μου αρέσουν, αλλά νομίζω ότι και των δυο η εμφάνιση στο άμεσο πολιτιστικό προσκήνιο εξέφραζαν βαθιά, ώριμα και ουσιώδη λαϊκά πολιτιστικά αιτήματα, ήταν κατά κάποιο τρόπο “επανααστάσεις”.
Άλλο όμως αυτό κι άλλο η λεγόμενη “μονοκαλλιέργεια” (αν και εφόσον υπήρχε, και με τον τρόπο και τους όρους που υπήρχε σε κάθε μια από τις δυο περιπτώσεις), την οποία αυτή “μονοκαλλιέργεια”, με την ίδια λεκτική ευκολία που μου επέτρεψε να μιλήσω για “επαναστάσεις”, θα μπορούσα να την χαρακτηρίσω, επίσης, “αντεπαναστατική”.
Ενώ στο “Μες στα μπουντρούμια” του Μπακάλη, το 1954, ο Γαβαλάς τραγουδάει “δεν τον φοβίζουν τα κελιά δεν τον τρομάζει ο χάρος / μονάχα στη μανούλα του ζητάει να δώσουν θάρρος”.
Άλλη “επανάσταση” κι αυτή.
Φυσικά βεβαίως οι εκτελέσεις είχαν σταματήσει ήδη το '53, το δε τραγούδι αναφέρεται στον κυπριακό αντιαποικιακό αγώνα. Δυό Γεγονότα που -υποθέτω- επέτρεψαν και την έγκρισή του από τη λογοκρισία του μεταπολεμικού (μεταμεταξικού) κράτους.
Αλλά το λαούτο στην πολίτικη εκδοχή μαζί με τη λύρα νομίζω μπαίνουν στην πολίτικη μουσική γύρω στο 18ο και κυριαρχούν πια σαν σοβαρά όργανα το 19ο αιώνα. Δεν αποκλείεται να είναι εισαγωγές από την ευρύτερη περιφέρεια (Σηλυβρί, βόρειο Αιγαίο) . Στα αστικά κέντρα αναπτύσσεται το ρεπερτόριο (συρτός πολίτικος κλπ) για να εξαχθεί πίσω στην περιφέρεια.
Κύριε Πολίτη συμφωνώ.Το κέρδος από την δισκογραφία και η νεόκοπη τότε πνευματικη
ιδιοκτησία συνδιαμόρφωσαν κατ’ ανάγκην το ρεμπέτικο όπως το ξέρουμε.
Πέπε καμμία αντίρρηση.Απλα ειχα την εντύπωση ότι τα μετά το 22 ηχογραφημένα σμυρ-
ναι’ι’κα έχουν μια μικρή διαφορά ύφους απ΄τα προηγούμενα της ιδίας περιοχής.
Πάντως μουσικολόγος δεν είμαι…
Πολύ πιθανόν… Δεν έχω καμία γνώμη επ’ αυτού: πολύ λίγα τραγούδια έχω στη συλλογή μου που να ξέρω -και μάλιστα απέξω- πότε ηχογραφήθηκαν. Αν και το 1922 είναι ήδη μια πολύ πρώιμη ημερομηνία. Η δισκογραφία πριν το '22 δε νομίζω να είναι πολύ μεγάλη.
Η απάντησή μου στο προηγούμενό σου μήνυμα, Billad, ήταν βιαστική. Ξαναδιαβάζοντας αργότερα διαπίστωσα ότι αυτό που διατυπώνω ως αντίρρηση, ότι δηλαδή αυτά τα μικρασιάτικα τραγούδια είναι αστικά, το είχες ήδη πει φαρδιά-πλατιά.
Emc, για τη λύρα: ναι, ασφαλώς έχει κάποια προέλευση, και πιθανώς αυτήν που αναφέρεις (Β. Αιγαίο ή Θράκη). Τα περισσότερα όργανα της οθωμανικής ορχήστρας είναι λόγϊες εκδοχές κάποιου οργάνου που έχει και λαϊκή εκδοχή (π.χ. ταμπούρ - σάζι). Ότι συνολικά η λύρα, ως ευρύτερη έννοια, είναι λαϊκό όργανο δεν υπάρχει αμφιβολία. Όμως ο τρόπος που έπαιζε ο Λάμπρος περαπέμπει σαφώς στη λόγϊα εκδοχή, όθεν και οι επιφυλάξεις μου.
Και για να μη χάνουμε το νήμα: οι αλλαγές που επέφερε η λογοκρισία στο ρεμπέτικο συμπίπτουν χρονικά με αλλαγές που οφείλονται σε άλλους παράγοντες, πιθανώς σχετικούς.
http://www.youtube.com/watch?v=Nyd6TYj2eOM&playnext=1&list=PL68D28ACE2907ADA8 … Απλα Γενιτσαρης…ΑΝΘΡΩΠΟΣ…Κ ας ειχε πεθανει ο Μεταξας τοτε…
Η λογοκρισία δεν είχε μονάχα αμιγώς “μουσικολογική” πλευρά (αλλοίωση μουσικής φόρμας, ανατολίτικων στοιχείων κλπ), ούτε καν… δήθεν αντι-ναρκωτική (εδώ γελάμε). Ήταν κυρίως κατασταλτική, πολιτική. Την δοσμένη χρονική στιγμή (συνέπειες της κρίσης, άνοδος του επαναστατικού εργατικού κινήματος) βόλευε τους από πάνω να ανεβάσουν τον Μεταξά, και η λογοκρισία ήταν ένα πολιτικό μέτρο που τους χρειαζόταν, μεταξύ πολλών (…) άλλων. Αφού τη πούλεψε ο Μεταξάς, και μετά τις παρτίδες τους (των από πάνω) με την αντιπροσωπεία του τρίτου ράιχ στην Ελλάδα, μας έφεραν τον παππού Γεώργιο πακέτο μαζί με τον Σκόμπυ, και πάει λέγοντας μέχρι σήμερα. Το θέμα λογοκρισία του '37 δεν είναι… προσωπικό το θέμα για να το προσωποποιούμε (“λογοκρισία Μεταξά” ή ζοχάδα του Ψαρούδα με τους αμανέδες).
Μια μικρή διόρθωση. Οι στίχοι γράφτηκαν από τον Μάθεση, και η αρχική μουσική από τον Χιώτη παρακαλώ, σε ρυθμό χασάπικο. Το τραγούδι δεν ηχογραφήθηκε τότε, για προφανείς λόγους, και η μουσική του Χιώτη ξεχάστηκε. Αργότερα ο Γενήτσαρης “έντυσε” τους στίχους με δικιά του μουσική σε ζεϊμπέκικο. Το τραγούδι κυκλοφόρησε σε δίσκο καμιά τριανταπενταριά χρόνια μετά το πρώτο γράψιμό του. Εδώ ακούμε τον Γενήτσαρη σε κάποιο τουρνέ στην Γερμανία.
Συγγνώμη, τι σχέση έχει αυτό; Μήπως κοιτάμε λάθος λινκ;
Γιατί δίπλα υπάρχει κι αυτό που μου φαίνεται πιο σχετικό.
http://www.youtube.com/watch?v=jtca_2rZttQ&feature=related
(Χωρίς καμία ειρωνία. Εννοώ κυριολεκτικά μήπως κάποιος έκανε παραδρομή.)
Μα να ειναι τοσο πρωτοποριακος ο Χιωτης;; Αυτα ειναι! Και τρομερος συνδυασμος με τον Μαθεση, που οι περισσοτεροι τον θελουν να γραφει αποκλειστικα κουτσαβακικα, και τον Χιωτη να παιζει μονο για τα σαλονια…Το παραπανω ειναι μια πολυ ομορφη και λυρικη ταπα, σε ολους τους καλοθελητες (οχι αποκλειστικα εδω μεσα, μην πεσετε να με φατε).
Πανο ευχαριστουμε για την ολοκληρωμενη εικονα που μας εδωσες για το τραγουδι.Επισης συμφωνω απολυτα και με τον Κωνσταντινο,απλα μια ενσταση,ο Χιωτης επελεξε νε μεινει ως αυτος που επαιξε στα σαλονια,μην ριχνουμε τις ευθυνες μονο σε αυτους που τον θυμουνται και τον καταγραφουν ετσι.
Σ’ ένα βιβλίο που έχω, αναφέρει ως στιχουργούς τον Χιώτη με τον Μάθεση, και συνθέτη τον Γενίτσαρη. Έχω την εντύπωση οτι μάλλον η δική μου πηγή είναι λάθος, αλλά και πάλι τι ισχύει;
Ο Μάθεσης έχει πει στο Χατζηδουλή, πως έγραψε τους στίχους το 45 και πως ο Χιώτης πρόσθεσε στους στίχους την τέταρτη στροφή κι έγραψε τη μουσική, ένα χασαποσέρβικο. Το οποίο βέβαια δεν ηχογραφήθηκε και ξεχάστηκε. Έτσι αρκετά αργότερα μπήκε η μουσική από το Γενίτσαρη (βλ το τραγούδι στη βάση του sealabs).