Χμμμ…. Δεν είναι και τόσο σύντομη η μελωδία, συγκρίνεται χοντρικά με τις δικές μας περίπου, δεν είναι όμως «κανόνας» να ανεβαίνει και στην οκτάβα, μπορεί να μην το κάνει. Και τα λόγια, δεν είναι δίστιχα λαϊκά όπως τα δικά μας, αλλά συνήθως επιλογές από την λόγϊα οθωμανική ποίηση (divan poetry). Όταν έγραφα για τον αμανέ, πράγματι είχα αγοράσει δύο σιντιά της Καλάν με γκαζέλ (ηχογραφήσεις αρχών του 20ού αι.) και τα άκουσα όλα. Δεν είναι, στο ύφος τους, εντελώς διαφορετικά από τους δικούς μας αμανέδες, είναι γενικά πιο ελεύθερη η δομή τους. Μου είχε βέβαια κάνει εντύπωση η πολύ προηγμένη τεχνική των ερμηνευτών, έτσι που σκέφτηκα «μωρέ, χαρτωσιά δεν πιάνουν οι δικοί μας αμανετζήδες μπρος σ’ αυτούς / -ές!». Είχα ρωτήσει και γνώστη φίλο Τούρκο, που μου είχε πει ότι (τότε) δεν υπήρχε βιβλιογραφία αγγλόφωνη ή μεταφρασμένη, για τα τουρκικά γκαζέλ, μου επιβεβαίωσε όμως ότι “το γκαζέλ είναι κάπως διαφορετικό από τους «δικούς μας» αμανέδες, που τους ξέρει πολύ καλά”.
Ξαναδιαβάζοντας σήμερα το φυλλάδιο των τουρκικών άλμπουμ, γραμμένο από τον σοβαρότατο ερευνητή Bülent Aksoy, ας παραθέσω σύντομα τον ορισμό που δίνει για το τί είναι Gazel: (εξηγεί πρώτα στον αδαή Ευρωπαίο αγοραστή, τί είναι η Κλασική Τουρκική Μουσική και αφού περιγράψει την «γραπτή» μουσική, έρχεται και στην «αυτοσχεδιαζόμενη» μουσική.) Improvisations can both be vocal and instrumental. These are called the gazel and taksim respectively.
Να προσθέσω, τέλος, ότι η λέξη Ghazel είναι αραβική και σημαίνει λυρικό ποίημα.
Ναι. Είναι το Νο 2 στο ένα από τα σιντιά μου (τίτλος του σιντί «GAZELLER “ και μάλιστα, με τον Μπουρχάν του 1927.