Δεν γνωρίζω πολλά για το έργο του Baud-Bovy. Υποπτεύομαι ότι η φούρκα του οφείλεται στο ότι ενώ προσπαθούσε να μελετήσει το μουσικό ιδίωμα της περιοχής, διαπίστωνε ότι εμφανιζόταν εισαγόμενα νέα στοιχεία και αυτό διατάρασσε τον ειρμό του. Από την άλλη, αυτό αποτελούσε μια ευκαιρία να μελετήσει τον μηχανισμό ενσωμάτωσης νέων στοιχείων σε ένα τόπο. Μετά απο δεκαετίες, αυτά τα στοιχεία αποτελούν την παράδοση του τόπου αυτού.
Κατά αντιστοιχία, πολύ θα ήθελε ο Δαρβίνος, η εξέλιξη των σπουδαιοτέρων ειδών, να λάμβανε σε χρόνο που θα μπορούσε να την παρατηρήσει και να την περιγράψει.
Όπως είναι λογικό, δεν τον ενδιέφερε το καινούργιο που μπορούσε να το βρει οποιαδήποτε στιγμή ήθελε, αλλά το σπάνιο παλιό τοπικό που μπορούσε να τον φωτίσει για το ακόμη παλιότερο παρελθόν. Για παράδειγμα στην Κρήτη, όπου βρέθηκε γύρω στο 1950, βρήκε λύρες σε διάφορα στάδια εξέλιξης, καμία όμως τόσο παλαιινή ώστε να κουρδίζεται όπως οι δωδεκανησιακές, με αποτέλεσμα να μην μπορέσει καν να αποδείξει ότι υπήρξαν ποτέ τέτοιες λύρες και στην Κρήτη (παρόλο που βέβαια βρήκε ένα σωρό έμμεσες ενδείξεις ότι θα πρέπει να υπήρξαν). Απ’ όσες βρήκε λοιπόν, σαφώς και δηλωμένα του κίνησαν περισσότερο το ενδιαφέρον οι λιγότερο βιολόσχημες, οι πιο παλαιινές, φορείς του πιο παλαιινού ρεπερτορίου.
(Το γεγονός ότι και το καινούργιο, εντελώς ανεξάρτητα από κάθε έννοια αυθεντικότητας και εντοπιότητας, είναι εξίσου άξιο καταγραφής και μελέτης, αποτελεί πολύ πιο πρόσφατη ανακάλυψη. Ακόμη δε πιο πρόσφατη είναι η στροφή του ενδιαφέροντος προς ό,τι είναι όχι απλώς καινούργιο και τρέχον αλλά και εντελώς μπροστά μας, όχι κρυμμένο σε δυσπρόσιτα και συντηρητικά μέρη, δηλαδή η οίκοι ανθρωπολογία. Πρόκειται για έναν κλάδο που μετράει ελάχιστες δεκαετίες. Το τριαντατόσο που πήγε ο Μπο-Μποβί στα 12νησα, αυτό που τον ενδιέφερε ήταν ότι η αποκοπή αυτών των νησιών από τον ελληνικό κορμό λόγω Ιταλοκρατίας έκανε ώστε να διατηρηθούν ζωντανά εκεί πολιτισμικά στοιχεία που τα αντίστοιχά τους στην κυρίως Ελλάδα είχαν ήδη χαθεί. Μιλάμε για απώλειες μέσα σε σύντομο διάστημα, η Ιταλοκρατία δεν κράτησε πολύ, ήταν όμως ήδη η εποχή όπου οι εξελίξεις γίνονταν ραγδαία. Ό,τι χάθηκε τότε και έκτοτε είχε πάρει χιλιάδες χρόνια για να διαμορφωθεί.)
Με αφορμή την μουσική μπάντα ενός οθωμανικού ορφανοτροφείου, στη Θεσσαλονίκη, του Ισλαχανέ (τμήμα του οποίου σώζεται και μετατράπηκε σε μουσείο, από το υπουργείο πολιτισμού), δημιουργήθηκαν 4 βιντεάκια με θέμα Μουσική & Ισλαχανέ Ι, ΙΙ, ΙΙΙ, ΙV.
Το τρίτο μέρος αποτελεί ένα μίνι-αφιέρωμα στο Λεπλεπιτζή, καθώς η μπάντα του ορφανοτροφείου, φαίνεται πως έπαιζε και αποσπάσματα αυτής οπερέτας, που ήταν μεγάλη επιτυχία της εποχής.
Σε πιο βαθμό ήταν όντως αποκομμένα; Οι αποστάσεις είναι μικρές σχετικά. Και η Ιταλοκρατία μπορεί να έπαιξε και το δικό της εκμοντερνιστικό ρόλο, π.χ. έχουμε κινηματογράφηση χορών από τη δεκαετία του 20.
Οι αποστάσεις είναι μικρές όντως. Το γιατί λ.χ. η Αστυπάλαια είναι στα 12νησα ενώ η Αμοργός όχι, δεν προκύπτει κοιτάζοντας τον χάρτη. Ενώ το Καστελλόριζο είναι μακριά από τα πάντα, 12νησα ή όχι, εκτός από την απέναντι τούρκικη ακτή.
Σε επίπεδο ελεύθερης διακίνισης ανθρώπων και προϊόντων μεταξύ των ιταλικών και των ελληνικών νησιών δεν ξέρω τι ίσχυε, αν π.χ. κάθε βάρκα με κάθε σημαία μπορούσε νόμιμα να αράξει όπου βρει αραξοβόλι. Ούτε ξέρω σε πόσο βαθμό υπήρχε τότε στην Ελλάδα κάποιο είδος κουλτούρας που να διαχέεται από το κέντρο και από πάνω προς την περιφέρεια, όπου δε θα μετείχαν βέβαια τα 12νησα. Οπωσδήποτε υπήρχε το σχολείο.
Ο συσχετισμός ανάμεσα στην Ιταλοκρατία και τη διατήρηση είναι του Μπο-Μποβί. Η διατήρηση πάντως είναι γεγονός αναντίρρητο.
Εδώ νομίζω κολλά η περίπτωση Ιερόθεου Σχίζα. Στην «Ελληνική κιθάρα στις 78 στροφές» υπάρχει φωτογραφία από το ειδικό διαβατήριο που είχε για να ταξιδεύει προς την Ελλάδα (τη δεκαετία του 30), ενώ θα συνεργαστεί με τα στούντιο της Αθήνας. Βέβαια είναι ειδική περίπτωση μορφωμένου που ξέρει και πως λειτουργεί το σύστημα, δε ξέρω πόσο εύκολο ήταν π.χ. για μια ψαρόβαρκα να πάει από νησί της ελληνικής επικράτειας στην ιταλική και αντίστροφα.
