Γεια σου Νίκο!
Ναι, αλλά πρόσεξε:
Το 'χουμε μεν χιλιοσυζητήσει για τον Πετρόπουλο, συμφωνώντας μάλλον οι περισσότεροι ότι
…, αλλά το ξανασκέφτηκα.
Ο Πετρόπουλος, δε θυμάμαι αν το δήλωνε ο ίδιος ή του το βγάλαν άλλοι, αλλά πάντως θεωρούνταν λαογράφος. Τον Πολίτη (πατέρα της ελληνικής λαογραφίας και παππού του Νίκου) τον είχε περί πολλού. Ο Πολίτης, και όλοι οι λαογράφοι μέχρι και μετά τον Πετρόπουλο και μέχρι και σήμερα σχεδόν, ψάχναν στο “λαό”, δηλαδή στην ύπαιθρο. Όταν ο Πετρόπουλος ξεκίνησε να ψάχνει στα λαϊκά στρώματα των πόλεων, δεν υπήρχε προηγούμενο, οπότε αυτοσχεδίαζε. Άλλωστε και στην ύπαιθρο να 'θελε να ψάξει, λαογραφικές σπουδές δεν είχε κάνει. Έβλεπε το αποτέλεσμα μιας λαογραφικής έρευνας, και για το πώς έγινε η έρευνα μόνο τη φαντασία του είχε.
Φανταζόταν λοιπόν, όπως το φαντάζομαι κι εγώ, μια γιαγιά να λέει στον ερευνητή: «Στο τάδε δάσος ζουν νεράιδες». (Ξέρουμε ότι δε συνέβη.) Ή: «Στο δείνα σημείο είχε γίνει ένα φονικό, και το φάντασμα του φονεμένου τριγυρνάει ακόμα». (Ξέρουμε ότι το φάντασμα δεν τριγυρνάει, αλλά το φονικό μπορεί και να ‘γινε.)
Ένας εντελώς ακαδημαϊκός λαογράφος θα έγραφε: «Η τοπική παράδοση λέει ότι στο τάδε δάσος ζουν νεράιδες, και ότι στο δείνα σημείο έγινε φονικό και το φάντασμα τριγυρνάει». Ο Πετρόπουλος, πρώτον είχε άλλο στυλ γραφής. Αποτύπωνε όλη τη γοητεία που ασκούσαν στον ίδιο αυτά που μάθαινε, και συνήθως παρέλειπε το «η τοπική παράδοση λέει ότι». Δεύτερον, δεν είχε να κάνει με ανθρώπους που πιστεύουν σε εμφανώς ανύπαρκτα πράγματα όπως τα φαντάσματα και οι νεράιδες. Αν του έλεγαν για ένα φονικό, μπορεί κάλλιστα και να είχε συμβεί. Τρίτον, δούλευε σ’ ένα πεδίο που ήταν εντελώς παρθένο και από ερευνητές και από όλο τον «έξω κόσμο», αποκάλυπτε την Αμερική κατά κάποιο τρόπο.
Ασφαλώς και θα μπορούσε να το έχει ψάξει λίγο καλύτερα, ή να έλεγε «δεν το έχω ψάξει, κρατάω τις επιφυλάξεις μου αν ισχύει». Παραλείψεις, αναμφισβήτητα. Αλλά από την άλλη, αν έγραφε «στο τάδε δάσος ζουν νεράιδες» και πήγαινες εσύ και δεν έβρισκες νεράιδες, θα γύρευες ποτέ τα ρέστα; Δε σου είπαμε πού έχει νεράιδες, σου μεταφέραμε τη λαϊκή μυθολογία που ανακατεύει αλήθειες, παραμύθια και προϊόντα σπασμένου τηλεφώνου. Μην ξεχνάμε ότι και ο Πολίτης ακόμα θα μπορούσε να έχει συναντήσει μια δεύτερη γιαγιά που να του πει «όχι δεν ήταν εκεί οι νεράιδες / το φονικό / το φάντασμα, στο άλλο δάσος ήταν». Τι θα έκανε, θα έψαχνε να βρει ποιο είναι το σωστό μέρος που δεν έχει νεράιδες;
Έτσι κι εδώ. Κάποιος του είπε «προφανώς ήταν δεσμοφύλακας», ή άκουσε διάφορα κι έβγαλε το συμπέρασμα ότι μάλλον δεσμοφύλακας θα 'ταν, ή δεν άκουσε απολύτως τίποτα αλλά μόνο μέσα από το τραγούδι και από την όλη εμπειρία του από τέτοια πράγματα, την οποία απέκτησε μόνο με δικό του ψάξιμο χωρίς κανείς να του έχει στρώσει το δρόμο (και χωρίς να έχει το μέγεθος του Πολίτη που κι εκείνος μόνος του άνοιξε το δικό του δρόμο αλλά έφερε καλύτερα αποτελέσματα), και χωρίς καν να έχει κάποιον να το συζητήσει όπως τα συζητάμε εμείς τώρα αφού ήταν ένας μποναχικός πρωτοπόρος, υπέθεσε ότι θα ήταν δεσμοφύλακας.
Εννοείται ότι δεν είναι να τα δένουμε κόμπο όσα λέει, ούτε όμως και να θεωρούμε ότι μας δουλεύει.
Παρατηρήστε και κάτι άλλο που εμένα τουλάχιστον μου είχε διαφύγει:
Δεν είναι απίθανο να μπέρδεψε τους ρυθμούς, ούτε να βγήκε σε δίσκο και να μην το πήρε χαμπάρι. Αλλά από την άλλη, αν εδώ δεν κάνει λάθος, τότε δε λέει το ίδιο τραγούδι αλλά έναν άλλο σκοπό με ίδια κάποια από τα δίστιχα.