Έτσι ξέρω κι εγώ. Η απαγόρευση ξεκίνησε κάποια συγκεκριμένη στιγμή. Δεν μπορώ να δώσω άμεσα τεκμηρίωση, αλλά βρίσκεται αν κάποιος τη χρειάζεται.
Δε νομίζω ωστόσο ότι υπήρχαν ποτέ δημόσια, νόμιμα και ευπόρσωπα χασισοποτεία. Φαίνεται ότι πριν την απαγόρευση ο καθένας κάπνιζε μόνον ιδιωτικά, και με την απαγόρευση ξεφύτρωσαν οι παράνομοι τεκέδες.
LΗ πρώτη νομοθεσία που εγκληματοποιούσε, καθιστούσε δηλαδή νομικό έγκλημα, τη χρήση ναρκωτικών στην Ελλάδα υιοθετήθηκε το 1919 (Ν 1681/1919). Ο νόμος αυτός συνέδεε τη χρήση ναρκωτικών με την επαιτεία και την αλητεία, ευθέως ή εμμέσως και τιμωρούσε τους «επιδιδόμενους εις χασισοποτίαν», αυτούς που παρείχαν χώρους για τη χρήση (τεκέδες) και όσους πωλούσαν ή προμήθευαν χασίς. Ένα χρόνο μετά, η χασισοποτεία ρυθμίστηκε σε ειδικό νόμο: απαγορεύτηκε η καλλιέργεια, η εμπορία και η κατανάλωση ινδικής κάνναβης (Ν. 2107/1920). Στις αρχές της δεκαετίας του ’30, ψηφίστηκε ο νόμος 5539/1932 «περί μονοπωλίου των ναρκωτικών φαρμάκων και ελέγχου αυτών» που είχε την ιδιαιτερότητα ότι ποινικοποιούσε την χασισοποτεία και τη χρήση ινδικής κάνναβης, αλλά δεν περιλάμβανε μεταξύ των ναρκωτικών φαρμάκων την ηρωίνη. Υποστηρίζεται ότι η απαγορευτική πολιτική για το χασίς συνδεόταν και με τις εμπορικές σχέσεις της χώρας με την Αίγυπτο (χασισοπαραγωγό χώρα τότε) και το καπνεμπόριο. Η εφαρμογή του νόμου εκτίναξε στα ύψη την εξάρτηση από την ηρωίνη. Οι νόμοι 6025/1934 και αργότερα ο ΑΝ 2430/1940 νομοθετήθηκαν στο ίδιο πνεύμα με τον Νόμο 5539, αλλά περιέλαβαν στο πεδίο εφαρμογής του νόμου την ηρωίνη. Η χρήση χασίς εκείνο το διάστημα συνδέθηκε και με μία πολιτισμική παράδοση που ερχόταν από τους πρόσφυγες της Μ. Ασίας, σύμφωνα με την οποία η χρήση χασίς είχε και ψυχαγωγικό και πολιτισμικό χαρακτήρα. Η χρήση χασίς ταυτίστηκε επίσης και με την απαξίωση μιας πολιτισμικής μουσικής παράδοσης ενόργανου τραγουδιού, το γνωστό μας ρεμπέτικο. Κατ’ επέκταση και το ρεμπέτικο ταυτίστηκε με τη χρήση χασίς, και εξαιτίας αυτού, μεταξύ άλλων, απαγορεύτηκε και διώχθηκε κυρίως επί δικτατορίας Μεταξά.“
Μιας και η κουβέντα περιστρέφεται γύρω από τις διάφορες παραλλαγές του αργιλέ ανεβάζω εδώ τη φωτογραφία που σχετίζεται με το προφίλ μου. Εκτιμώ ότι η φωτογραφία αυτή τραβήχτηκε την δεκαετία του 30 (Αρτεμώνας, Σίφνος). Πρόκειται για τον προπάππου μου ο οποίος πίνει αργιλέ. Η ανάλυση δεν είναι πολύ καλή και χάνονται λεπτομέρειες. Ο αργιλές φαίνεται κάτω δεξιά. Νομίζω ότι το σχήμα του είναι αρκετά κοινό. Δεν μπορώ να καταλάβω από τι υλικό είναι. Για την ιστορία, ο προπάππος μου διατηρούσε καφενείο στις αρχές του 20ου αιώνα (αν και η κύρια δουλειά του ήταν στις οικοδομές). Όπως μας διηγόταν ο παππούς μου, στο καφενείο είχαν αργιλέδες για τους πελάτες. Δυστυχώς, οι αργιλέδες του καφενείου αυτού έχουν χαθεί εδώ και δεκαετίες.
Από το σχέδιο και το στόλισμα μοιάζει με γυάλινος.
Περικλή, ήδη από τον Καποδίστρια το 1830 υπήρξε η πρόταση για εργασία των κρατουμένων.
“Οι κατάδικοι για εγκληματικές πράξεις υποχρεούνται σε εργασία, το περιεχόμενο της οποίας εξαρτάται από το ύψος της ποινής τους, στους κρατού-
μενους με ελαφρότερες ποινές η εργασία είναι γεωργική, σε αυτούς με μέσες ποινές στα
ναυπηγεία, οχυρωματικά έργα και οδοποιία, αυτών με βαρύτερες ποινές στα μεταλλεία.”
Για πενήντα χρόνια η πρόταση του Καποδίστρια έμεινε ανενεργή.
Το 1896 ολοκληρώνεται το Εφηβείο Αβέρωφ:
“Τα σχόλια για το Εφηβείο Αβέρωφ, που ολοκληρώθηκε στα 1896 και καθιερώθηκε
και ως γυναικεία φυλακή στα 1900, είναι απολύτως θετικά: δυο διώροφα και τριώροφα,
οι κρατούμενοι ασχολούνται και με υπαίθριες εργασίες, όπως την καλλιέργεια κήπων,
τις δενδροφυτεύσεις κ.λπ., τα κτίρια 300 συνολικά κελιών με βάση το μικτό σύστημα
διαθέτουν σειρά εργαστηρίων ηλεκτροκίνητων, υποδηματοποιίας, ξυλουργίας, βιβλιοδετείου, ραφείο και εκκλησία.”
Έχεις δίκιο στο ότι δεν έγινε αυτό σε όλες τις φυλακές, αλλά σε όσες έγινε μπορούμε να μιλήσουμε για κανονική εκμάθηση.
Οπωσδήποτε υπήρχαν όλες οι περιπτώσεις. Και αυτό που λέει ο Μάρκος, ότι ο Γκελής έμαθε να φτιάχνει μπουζούκια στην φυλακή, σημαίνει πιο οργανωμένη διδασκαλία. Το να φτιάξεις μπαγλαμά σκαφτό είναι πιο εύκολο από το να φτιάξεις μπουζούκι.
Πηγή για τις φυλακές:
techr_2008_2_asimakopoulos.pdf (1,7 MB)
