Εννιάχορδη Κιθάρα Παπαζιάν

Γεια και χαρά σε όλους

Λοιπόν έπεσε στα χέρισ μου μια παμπάλαιη κιθάρα (του παππου μου) 9 χορδη κατασκευής Παπαζιαν 1930 (φωτό). Έχει κάποια σπασιματάκια κλπ και την έχω σε μάστορα μήπως κα την συνεφέρει. Τι θέμα είναι ότι δεν ξέρω πως να κουρδίσω τις τρεις επιπλέον χορδές.

Μήπως ξέρει κανένας κάτι παραπάνω ?

Σας Ευχαριστώ

2 «Μου αρέσει»

δεν πιστεύω να υπάρχει κάποιος κανόνας, εδώ αυτοσχεδιάζεις και βάζεις ό,τι χορδές σε βολεύουν. Ενδεικτικά, σου λέω ότι εγώ θα έβαζα μερικά μπάσα ακόμα ή και “συμπαθητικές χορδές”, οι οποίες θα συντονίζονται ανάλογα τις συχνότητες που παίζεις και θα πάλλονται. Η μόνο παράμετρος που μπορεί να σε περιορίσει είναι τί εντάσεις μπορεί να πάρει το σκαρί σου: για να πάρεις μια ψηλή συχνότητα, πρέπει είτε να τεντώσεις πολύ τη χορδή, είτε για την ίδια τάση να βάλεις μια πιό λεπτή∙ συνήθως προτιμάται η δεύτερη λύση.

μπορείς να που πεις δυο λόγια για τις “συμπαθητικές χορδές”; Μπαίνουνε και αυτές ελευθερα ή υπάρχει κάποιος κανόνας?

Οι συμπαθητικές χορδές συντονίζονται στις συχνότητες που παίζουν οι ενεργές χορδές και διατηρούν τον παλμό. Αν θες ν’ ακούσεις, πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το σιτάρ, ενώ ο Ross Daly έχει πειραματιστεί στη λύρα και μπορείς να τον βρεις στο γιουτούμπ∙ έχω ακούσει και για διάφορα μπουζούκια κι έτσι με συμπαθητικές χορδές, αλλά δε θυμάμαι ποιός τα φτιάχνει και ποιός τα παίζει. Για να έχεις αποτέλεσμα, αν παίζεις σε μια τονικότητα, πες ας πούμε Ρε, τις κουρδίζεις σε Ρε ή σε Λα, ίσως και καμία οκτάβα πάνω. Δεν το έχω δοκιμάσει προσωπικά για να σου πω τί χορδές να προτιμήσεις για να πετύχεις καλύτερο συντονισμό (ν’ απορροφήσουν δηλαδή το μέγιστο από την ενέργεια της ενεργητικής χορδής που θα πάλλεται), θα πρέπει να πειραματιστείς λίγο.

φίλε είσαι πολύ τυχερός που κληρονόμησες τέτοιο ιστορικό όργανο. και ευτυχώς ήταν χωρίς χορδές, αλλιώς δεν θα είχε σωθεί (λόγω μεγάλων τάσεων των έξτρα μπάσων).
το δεύτερο σετ χορδών δεν είναι συμπαθητικές, αλλά είναι μπάσα που κουρδίζονται πιο χαμηλά από τις έξι κανονικές της κιθάρας (με τέτοια έπαιζε ο σκαρβέλης, μπορείς να τα ακούσεις στις ηχογραφήσεις). θέλει προσοχή στο τί χορδές θα βάλεις, για να μην έχεις πιο μεγάλη τάση απ’όση αντέχει το όργανο.
καλύτερα να την δει πρώτα ένας μάστορας με εμπειρία σε παλιά όργανα, να γίνουν οι απαραίτητες επισκευές, και μετά να μπούν οι χορδές (με ασήμι, όχι μπρούντζο) και να παίξει όσο και όπως μπορεί. δεν ξέρω να σου προτείνω στην πάτρα, αλλά αν έχεις την δυνατότητα να ανέβεις στην αθήνα σου προτείνω ανεπιφύλακτα τον μιχάλη τον μουντάκη.
καλή τύχη, και να εύχομαι να το προσέξεις και να το χαρείς!

υγ: να με συμπαθάς, τώρα πρόσεξα ότι την έχεις ήδη πάει σε μάστορα.

Ευχαριστώ Φίλε. Να δω τι θα καταφέρω και επανέρχομαι

Καλησπέρα από μένα,
κατά τη γνώμη μου, οι τρεις πάνω χορδές θα μπορούσαν να κουρδιστούν ανάλογα με το τραγούδι, σίγουρα σε νότες χαμηλότερες του μι μπάσου (και για να μη σου πω του ρε μπάσου, αν ρίξεις τη μι σε ρε). Θα μπορούσες να "συμπληρώσεις νότες που δεν έχεις σε “ανοιχτή”, δηλ. κάποιο ντο, φα, σολ, σι, και σε διέσεις υφέσεις.
Το ζήτημα που δεν ξέρω, είναι τί χοδρές μπαίνουν σε αυτές τις θέσεις. Μια τέτοια κιθάρα είχε στο εργαστήριό του ο Χρήστος Σπουρδαλάκης, την οποία τώρα έχει ο Κωστής Κωστάκης. Επίσης μια τέτοια φαίνεται σε αυτό το βίντεο, μήπως πάρεις ιδέες.

Σήμερα το πρωί είχα την τύχη να την δω από κοντά. Δυστυχώς έχει τα μαύρα της τα χάλια. Τρία σκασίματα κατά μήκος του καπακιού, και ένα στο κάτω πλαϊνό, σχεδόν πέρα-πέρα. Μπράτσο σκεβρωμένο. Το χειρότερο εικαστικό θέαμα ήταν στον καβαλάρη!! είχαν βάλει ούπα (ναι, ούπα 6mm!!!) για να μικρύνει η διάμετρος της μίας τρύπας και να σφηνώσει καλά η σφήνα!!
Αφήστε που είναι κολλημένος πάλι με τόση ξυλόκολλα που έτρεξε από παντού.
Την άφησε έτσι να φαίνεται ο “μάστορας”.
Υπάρχει και μικρό κομμάτι από άλλη παλιά ετικέτα στο καπάκι αλλά δεν γράφει κάτι. Πώς κατάλαβα ότι είναι παλιά; από την γραμματοσειρά και την ορθογραφία “ΩΡΓΑΝΟΠΟΙΕΙΟΝ”.

Ναι, δυστυχώς ήταν πολλά χρόνια παρατημένη. Βλέπεις στα χρόνια που δεν υπήρχε internet δεν ήταν καθόλου έυκολο να βρεις ανθρώπους, μαστόρους και πληροφορίες οπως γίνεται τωρα. Για να δούμε αν θα γίνει το μαγικό…

Φίλε μου με υπομονή και σύνεση…Τέτοια όργανα δεν τα βρίσκεις εύκολα.

Κουύρδισε τις πρωτες 6 κιθαρίστικα και τις τελευταίες 4 (την τελευταια απο τις 6 συν τις αλλες 3) κουρδισε τες Μαντολινίστικα.

Κάτι δεν μου κολλάει με τα μαθηματικά εδώ!! 6+4=10!

βρε σωκράτη, που θα πάει το κούρδισμα, πιο κάτω κι από κοντραμπάσο; το όργανο το ρώτησες αν αντέχει; άσε που δεν έχουν τάστα, παίζονται μόνο ανοιχτές.

Και με τη φυσική έχουμε πρόβλημα: αν θεωρήσουμε ότι η τελευταία (η μπάσα) από τις 6 χορδές του κυρίως μπράτσου παίζει συγχρόνως το ρόλο της μπάσας στο κιθαρίστικο κούρδισμα και του καντινιού στο μαντολινίστικο, τότε αμφιβάλλω αν θα βρεθεί χορδή να κατεβαίνει τόσο χαμηλά σε ιδιοσυχνότητα. Αλλά, φίλε Σωκράτη, μάλλον σου διαφεύγει ότι αυτή τη στιγμή το πρόβλημα του ιδιοκτήτη δεν είναι το κούρδισμα, αλλά αν θα μπορέσει καν να παίξει το όργανο.

(Συνονόματε, και μαζί γράφαμε και τα ίδια λέμε! )

Αν δεν αποφασίσει να την βαλει σε μια βιτρίνα, θεωρώ ότι θα βρεθεί τρόπος να φτιαχτεί. Ισως να μην ειναι και τόσο εύκολο αλλά πιστεύω οτι τροποι βρίσκονται (χωρις να ειμαι οργανοποιος). Αν τωρα δύναται να παίξει ως κιθάρα, τότε οι 3 πλεονάζουσες χορδές τι ρόλο θα έχουν; Σαν την Ρε ανοιχτή στο τρίχορδο όταν παίζουμε μινόρια; Θα χρησιμεύουν για αλπισμούς παίζοντας τες ανοιχτες;
Ούτως ή αλλως 9 χορδες θα μου προξενούσε απορια για το αν θα το αντεχε το όργανο (ανεξαρτήτως ουρδίσματος) Αλλά κάπως πρέπει να κουρδιστούν κι αυτές. ή που θα κουρδιστουν σαν τις 3 πρωτες της κιθαρας ή ρε-λα-ρε ή μαντολινίστικα. Αν υπάρχει άλλος τροπος που να βολεύει τον φίλο πάνω να το κουρδισει αλλιως.
Υ.Γ Προσωπική μου γνωμη και συγχωράτε με, εγω θα την φυλαγα(ισως την εφτιαχνα πρωτα) . Δεν θα επαιζα με αυτην την κιθαρα λογω της ιστορικης-συναισθηματικης της αξιας

Πολύ ωραία λοιπόν, Σωκράτη, χαίρομαι που βλέπω ότι γιά όλα έχεις βρεί απαντήσεις, προτάσεις και λύσεις.

υ.γ. Αλπισμοί δεν υπάρχουν, αλπινιστές το πολύ πολύ. Αρπίσματα ναι, υπάρχουν και πράγματι, γίνονται είτε με ανοικτές χορδές είτε με συγχορδίες.

εντάξει, δεν χρειάζονται ειρωνίες, αλλά κι εσύ βρε σωκράτη δεν χρειάζεται να απαντάς σε πράγματα που παραδέχεσαι την άγνοια σου. εξάλλου έχουν δοθεί απαντήσεις ήδη στην προηγούμενη σελίδα.
πάντως καλά που μου το θύμισες: υπάρχει η εικασία πως τα μπάσα τα κουρδίζανε μόνο για τις ηχογραφήσεις ή τα παιξίματα και μετά τα ξεκουρδίζανε για να μην τραβάνε τζάμπα το όργανο.
φιλικά

Όχι παίζουμε!
(Μου θύμισες την συνέντευξη του Ζαμπέτα στο τελεσίγραφο. Που του λέει ο δημοσιογράφος: Ο Γιώργος Ζαμπέτας εχει βρει λύσεις σε ολα. )
Η αλήθεια είναι οτι με δοκιμή και λάθος ανακαλύπτεις πράματα. Αν έχει σκοπό να παίζει ο φίλος μας με αυτήν, πρέπει να πειραματιστεί και λίγο.

(υ.γ ευχαριστώ για την διορθωση. είδες ομως ότι καταλαβες αυτό που ήθελα να πω; )

δεν θα διαφωνήσω, αλλά κάποια στάνταρ πράγματα καλό είναι να τα κάνουμε από την αρχή σωστά. και σίγουρα όχι πειραματισμούς σε ένα ιστορικό όργανο (είδες πώς το κατήντησε ο προηγούμενος μάστορας).

Αν πραγματικά δεν υπάρχει στάνταρ κούρδισμα για τις έξτρα χορδές και καλούμαστε να επινοήσουμε το δικό μας, κάνω δύο σκέψεις:

α) Το «μαντολινίστικο» (Σολ, Ρε, Λα, +Μι η μπάσα από τις 6 κανονικές) δε χρειάζεται να είναι με τις νότες στις πραγματικές οκτάβες. Μπορεί να είναι λ.χ. ως εξής:

[ul]
[li]Το Λα κάτω από το Μι, δηλ. μια οκτάβα κάτω από το κανονικό Λα της κιθάρας,[/li][li]Το Ρε πιο ψηλά, ένα τόνο κάτω από το Μι (=όπως όταν ξεκουρδίζουμε τη Μι σε Ρε),[/li][li]και το Σολ 1 τόνο κάτω από το Λα.[/li][/ul]
Έτσι (μοιάζει ότι) θα είναι πιο εφικτό να βρεθούν χορδές που να αποδίδουν καθαρά χωρίς υπερβολικές τάσεις. Επιπλέον, μην ξεχνάμε ότι αφού αυτές οι χορδές παίζονται μόνο ανοιχτές, και άρα η καθεμία δίνει μόνο μία νότα, αν είχαμε λ.χ. ένα Σολ μια οκτάβα + μια έκτη κάτω από την πιο μπάσα νότα της κυρίως κιθάρας, και η αμέσως επόμενη νότα ήταν το Ρε μια 5η πιο ψηλά (με κυριολεκτικά μαντολινίστικο κούρδισμα έτσι θα έβγαινε), το Σολ θα ήταν κάπως ξεκάρφωτο: μια υπερβολικά μπάσα νότα χωρίς καμία άλλη κοντινή της που να της μοιάζει σε ηχόχρωμα.

β) Τα κανονικά κουρδίσματα των εγχόρδων στηρίζονται στη λογική ότι σε κάθε χορδή παίζουμε διαφορετικές νότες. Αφού εδώ δεν ισχύει αυτό, μπορούμε να φύγουμε εντελώς από αυτή τη λογική. Μπορούμε να έχουμε ακόμα και συνεχόμενες νότες, π.χ. Σι-Ντο-Ρε-Μι (Μι=η μπάσα της 6άδας), που λέει ο λόγος, αν συνηθίζουμε τόνους που να τους εξυπηρετεί κάποιο από αυτά τα μπάσα. Δηλαδή να έχουμε μια κανονική 6χορδη κιθάρα + ένα μικρό τμήμα άρπας, κατά κάποιον τρόπο.

Ωστόσο απορώ πώς μπορεί να μην υπάρχουν γνωστά κουρδίσματα. Τι λένε οι ηχογραφήσεις; Ύστερα, ακόμα κι αν οι ηχογραφήσεις δε λένε τίποτε (απίθανο), οι 5-10 ρεμπέτες κιθαρίστες εκείνης της εποχής ήταν οι μόνοι άνθρωποι έβερ που έπαιξαν αυτό το όργανο; Από άλλες χώρες δεν υπάρχει καμιά πληροφορία; Εδώ λαούτα και θεόρβες με άπειρες έξτρα χορδές, όργανα που η εποχή τους ήταν πριν από πολλούς αιώνες, παίζονται σήμερα με πολύ συγκεκριμένους τρόπους από τους λίγους, έστω, ερμηνευτές «παλιάς μουσικής».