ήχοι από την πρώτη ποίηση της ζωής μας –
σα μουσική, την νύχτα, μακρινή, που σβήνει.
…
Συλλυπητήρια στην άλλη Ελλάδα…
3 «Μου αρέσει»
Ε, σ’ αυτήν ανήκουμε αρκετοί, αλλά φεύγουμε, ένας - ένας. Και δεν θα υπάρχει και Αντύπας να αποχαιρετήσουμε, η τρύπα μόνο θα μείνει… Συλλυπητήρια.
Τι λες τώρα! (ποια είναι η άλλη Ελλάδα;)
Τα χρόνια τρέχουν χύμα
μα οι αγαπημένες και ιδανικές φωνές
θα ομιλούνε στα όνειρά μας,
θα τις ακούει το μυαλό, στη σκέψη μας.
Εις μνήμην!
https://www.youtube.com/watch?v=nO4DPePXOt8&list=RDnO4DPePXOt8&start_radio=1
1 «Μου αρέσει»
Όχι ρε παιδιά…
(Θα μου πεις, γιατί όχι; Για πάντα έπρεπε να ζήσει;)
Διαβάζω αυτές τις μέρες τα απομνημονεύματα που πρόλαβε / φρόντισε να βγάλει εγκαίρως. Τις προάλλες άκουσα στο ραδιόφωνο ότι ήταν στο νοσοκομείο αλλά ότι «φαίνεται πως τα νέα είναι καλά». Τραγούδια του σκάνε στο ραδιόφωνο ταχτικά. Γενικά τύχαινε και τον είχα πολύ στον νου μου, περισσότερο απ’ ό,τι ποτέ στη ζωή μου (που δεν ήμουν ταγμένος φαν του).
Αυλαία λοιπόν…
1 «Μου αρέσει»
Πρόλαβα να τον απολαύσω για τελευταία φορά τον Μάιο στο Μουσείο Μπενάκη σε μια υπέροχη βραδιά… Μια χαρά φαινόταν!
1 «Μου αρέσει»
Σε μια συννεφούλα ταξιδεύει τώρα πιά εσαεί!
Σε περίοπτη θέση της χρυσής μου νιότης μου χάραξε την πορεία!
Τα λόγια του Φώντα Τρούσα - ταυτίζομαι και θρηνώ!
“Εμένα ο Σαββόπουλος άλλαξε τη ζωή μου, και ήταν αυτό το πρώτο πράγμα που του είπα, όταν μου δόθηκε η ευκαιρία -χαρά και τιμή μαζί- να τον συναντήσω πριν από κάποιο καιρό.
Γιατί, φίλε μου, όταν αλλάζει η μουσική που ακούς, όταν υφίστασαι τέτοια δόνηση, τέτοιο τράνταγμα, δεν μπορεί παρά να αλλάζει κι η ζωή σου. Έπαθα σοκ όταν άκουσα για πρώτη φορά τη Ρεζέρβα, την εποχή που βγήκε, το 1979, μαθητής στο γυμνάσιο ακόμη, ενώ όταν θα άκουγα τον Μπάλλο, σχεδόν αμέσως μετά, ήμουν σίγουρος πως αυτό το σοκ δεν θα το ξεπερνούσα ποτέ. Και δεν το ξεπέρασα… αφού δεν άκουσα ποτέ τίποτα πιο σημαντικό μέχρι σήμερα.
Είμαι συγκλονισμένος με το χαμό του Διονύση απόψε… δεν έχω κάτι άλλο να πω τούτη την ώρα.”
Κι αυτό εις μνήμην :Αλήθεια πόσοι ήρθαν από εκεί το ‘22!
1 «Μου αρέσει»
Οταν φεύγει ένα τέτοιος άνθρωπος είναι σαν να ξεριζώνεται ένα κομμάτι σου και φεύγει με αυτόν. Συλλυπητήρια σε όλους μας !
1 «Μου αρέσει»
ΘλίψηΘλίψη! απώλεια! Νιόνιος!
Στο σπίτι υπήρχαν όλοι οι δίσκοι μέχρι τα “Δέκα χρόνια κομμάτια”, κάποιοι με προσωπική αφιέρωση. Τους ξέρω απέξω και είχα βγάλει μόνος μου με κάτι παρτιτούρες ολόκληρο το “Φορτηγό” στην κιθάρα, από εκεί ήταν και το πρώτο τραγούδι που ζήτησα στον δάσκαλο μου. Εφηβεία τότε, πήγαινα και σε όσες συναυλίες του μπορούσα και ξελαρυγγιαζόμουνα.
Αργότερα άκουσα τους επόμενους δίσκους και απογοητεύτηκα, με εξαίρεση το “Μακρύ ζεϊμπέκικο για τον Νίκο” και το “Τι έπαιξα στο Λαύριο”. Πιο μετά, συνειδητοποίησα την νεορθοόδοξη στροφή του και μετά παρακολούθησα τα καμώματα του με Καλομοίρες και την εξουσία γενικότερα.
Και σχετικά πρόσφατα, πέρα από το πόσο είχε στηριχτεί στους μουσικούς του (Μπουρμπούλια, Λαιστρυγόνα κλπ), έμαθα και πόσο είχε αντιγράψει τον Λούτσιο Ντάλλα. Και στα βιβλία με τις παρτιτούρες ήταν κρυμμένα κάποια “δάνεια” που δεν αναγράφονταν στους δίσκους.
Τελικά μήπως ήταν ένας άριστος περφόρμερ που ήξερε να μαζεύει γύρω του άξιους μουσικούς και να παρουσιάζει μια τελική δουλειά με την προσωπική του σφραγίδα; Ήταν ένας φιλόδοξος τύπος που ήθελε να πηγαίνει με το ρεύμα της κάθε εποχής; Ήταν ένα πυροτέχνημα που στέρεψε μετά την πρώτη δεκαετία; Ο,τι και να ήταν, τα τραγούδια '65-'75 θα είναι στα χείλη μου και την καρδιές μου, αυστηρά οι πρώτες εκτελέσεις (όπως και στα ρεμπέτικα, δεν είναι τυχαίο).
1 «Μου αρέσει»
Αιωνία η μνήμη. Έχω αμυδρές αναμνήσεις της εκπομπής του στην τηλεόραση. Παρακολούθησα κάπως την πορεία του στο τέλος της δισκογραφικής του παραγωγής πηγαίνοντας και σε κάποιες συναυλίες, ενώ παράλληλα ανακάλυπτα τα παλιά: πέτυχα ολόκληρο το Μπάλλο στο ραδιόφωνο (ήρωας ο παραγωγός που το έπαιξε!), ένας φίλος με “έμπασε” στους Αχαρνής, αγόρασα κάποιες κασέτες και cd. Σίγουρα η δουλειά του (με τη σημαντική συνεισφορά των μουσικών και του περίγυρου του) έκφρασε και σημάδεψε την εποχή του, τη γενιά του και τις επόμενες. Είπε και κοτσάνες όπως όλοι μας άλλωστε, είχε τις αντιφάσεις του σαν άνθρωπος, στέρεψε σαν δημιουργός, σταματώντας ο ίδιος να γράφει κάπου εκεί στα μέσα της δεκαετίας του 90, αλλά η συνολική αξία του έργου του παραμένει σταθερή.
1 «Μου αρέσει»
Ακριβώς! Και βέβαια για κάτι τέτοια δεν είναι ιδιαίτερα συμπαθής ως πρόσωπο στους ακροατές του (τουλάχιστον τους νεώτερους, μεγαλύτεροι που τον γνώρισαν όταν ταυτίζονταν μαζί του περισσότερο ίσως αισθάνονται διαφορετικά), πέρα από αυτό νομίζω ότι είναι ψιλομίζερο να απαξιώνουμε έναν τιτανοτεράστιο δημιουργό για κάτι τέτοια. Προσωπικά θα τοποθετούσα την περίοδο της ακμής του μέχρι και τα “Τραπεζάκια έξω” (και το “Ας κρατήσουν οι χοροί” είναι αριστούργημα, και τούτο παρότι ξενερώνει ο σχεδόν εθνικισμός), θα έλεγα όμως ότι από κανέναν δίσκο του δεν λείπουν εξαιρετικές στιγμές, ενώ μερικά από τα κορυφαία τραγούδια του (“Ποιός φτιάχνει τα ανέκδοτα”, “Το φως στις 10 το πρωί”, “Πρωτοχρονιές του ραδιοφώνου”) βρίσκονται στον τελευταίο του. Τώρα το ότι η καλύτερη περίοδός του ήτανε τα πρώτα 10-15 χρόνια είναι μάλλον τυπικό για τραγουδοδημιουργούς. Ο εγκέφαλος του ανθρώπου, όπως και τα υπόλοιπα κρέατα, βρίσκεται στη μέγιστη ακμή του όταν είναι κανείς νεαρός ενήλικας, και αρχίζει να παρακμάζει γρήγορα μετά τα 30-30+. Για αυτό, στους δημιουργούς της μικρής φόρμας, όπου μετράνε αναλογικά λιγότερο πράγματα όπως η πείρα και ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, και, άρα, μετράει, αναλογικά, περισσότερο το ωμό ταλέντο, η καλύτερη περίοδος είναι συνήθως τα νιάτα .
1 «Μου αρέσει»
Δε νομίζω ότι ζει κανείς, ή ότι ζούσε μέχρι πρόσφατα*, που να έχει αφήσει εντονότερο αποτύπωμα στο ελληνικό τραγούδι από τον Σαββόπουλο. Είμαι βέβαιος ότι για πολλα΄χρόνια θα τον θυμούνται ακόμη και όσοι δεν ξέρουν το όνομά του και δεν έχουν ακούσει ούτε ένα τραγούδι του : θα ακούνε άλλους, που η μουσική τους κινείται σε κάποιον από τους δρόμους που άνοιξε ο Σαββόπουλος.
Από κει και πέρα, αυτές τις εξτραβαγκάντσες με τις τούρτες, αν τις είχε κάνει ο πρώτος τυχών μεγαλοπλούσιος πλεϊμπόης , θα ήταν πιο αδιάφορο κι από το τίποτα, παρεκτός για τους συντάκτες κουτσομπολικών εντύπων και τους αναγνώστες τους. Αν κάτι παραγλωσσολογικά του παραληρήματα τα είχε πει ο ένας κι ο άλλος, ο Gus Portokalos για παράδειγμα, θα προσπερνούσαμε τη γραφικότητα υψώνοντας τους ώμους. Αν ένας φέρελπις αντικομφορμιστής πιτσιρικάς στρεφόταν στη συντήρηση μεγαλώνοντας, πιθανώς θα άξιζε να μας απασχολήσει αλλά όχι ως φίλους της μουσικής.
_____________________________________
Εν πάση περιπτώσει εγώ του αφιέρωσα σήμερα ένα δίωρο Ν.Ελλ. Γλώσσας - Λογοτεχνίας, αυτοσχέδια. Καλό θα ήταν, σκέφτηκα, τα παιδιά να ξέρουν ποιος ήταν αυτός που πέθανε. Είπαμε την ιστορία του Μακριού Ζεϊμπέκικου, ακούσαμε τον Πολιτευτή και το Πρωινό, βρέθηκε μια κιθάρα από τη δίπλα τάξη και τους είπα λάιβ τον Άγγελο Εξάγγελο, είπαμε τις ιστορίες μερικών άλλων τραγουδιών, έφερα και διαβάσαμε μια ιστορία από τα απομνημονεύματά του. Προσπάθησα (πολύ δύσκολο!) να εξηγήσω γιατί τον θαυμάζω και τον θεωρώ σπουδαίο, ότι ήταν ένας καλλιτέχνης με συνείδηση καλλιτέχνη κι όχι διασκεδαστής, και λίγο πριν χτυπήσει τούς είπα ότι ελπίζω να μη φάνηκε πως τον αγιογραφώ, έκανε κι ο ίδιος πολλά απ’ όσα καταγγέλλει στα τραγούδια του.
____________________________
(*) Δεν υπαινίσσομαι σύγκριση με τον Θεοδωράκη, σιγά μη βγάλουμε το μέτρο να τους μετρήσουμε. Απλώς ο Θεοδωράκης είναι παλιότερη γενιά. Το ότι έζησε πάρα πολλά χρόνια είναι μια συγκυρία άσχετη με το θέμα.
3 «Μου αρέσει»
Από ότι ξέρω αυτό συνέβηκε αρκετές φορές όταν η τέχνη ή αν θέλετε η καριέρα του Σαββόπουλου άλλαζε φάση/στάδιο. Οι Λαμπράκηδες και το κοινό του Φορτηγού απογοητεύτηκαν με τη στροφή προς το ψυχεδελικό ροκ (Περιβόλι του Τρελλού). Οι ροκάδες είχαν μια περίεργη σχέση με τον Σαββόπουλο, από τη μια αναγνωρίζουν τη σημασία του και συνεργάζονται μαζί του, από την άλλη δεν είναι εντελώς δικός τους και κρατά αποστάσεις. Π.χ. συμμετέχει η Λαιστρυγόνα στο “Ζωντανοί στο Κύτταρο” αλλά όχι ο ίδιος ο Σαββόπουλος. Και χωρίζουν οριστικά οι δρόμοι τους στη Μεταπολίτευση. Υπάρχει και τραγούδι των Νοστράδαμος με τις ανάλογες σπόντες (του χωριού το πανηγύρι), ενώ ίσως το “οι φίλοι με κερνούν ναρκωτικά” να είναι η δική του δήλωση αποστασιοποίησης.
Το κούρεμα ήταν απλά ακόμα ένα επεισόδιο αυτού του σήριαλ, αλλά πλέον αφορούσε ένα πολύ πιο ευρύ κοινό από τους θαμώνες των μπουάτ, του Κύτταρου/Ροντέο κλπ. Σίγουρα βέβαια υπήρξαν και κάποιοι σχεδόν συνομήλικοι του που ακολούθησαν παρόμοια πορεία π.χ. ο Τάσος Φαληρέας, σε ένα βαθμό ο Νίκος Παπάζογλου.
1 «Μου αρέσει»
Όσοι δεν ανήκουν ούτε σε πολύ ειδικό κοινό αλλά ούτε και στην ευρεία μάζα, και τον αγάπησαν και εκφράστηκαν με τα τραγούδια του, λίγο πολύ όλοι συμφωνούν στο πότε έπαψε να τους εκφράζει (και έπαψαν και να το θέλουν). Κάπου ανάμεσα στα Τραπεζάκια και στο Κούρεμα. Τότε που τον πρόσεξαν οι άλλοι, η πλειοψηφία.
Ο Παπάζογλου είναι ένας από τους πολλούς που έβγαλε ο Σαββόπουλος. Στους παλιούς του δίσκους, στα ψιλά γράμματα με τις συμμετοχές σε μικρούς «ρόλους», διαβάζουμε πολλά μετέπειτα πασίγνωστα ονόματα. Σε άλλους πάλι μουσικούς βλέπουμε παραγωγή ή σημείωμα Σαββόπουλου στους πρώτους τους δίσκους (π.χ. Γερμανός).
Και συνέχισε να κάνει αυτή τη δουλειά μέχρι τα τελευταία. Πριν όχι πολλά χρόνια, που τον είδα εδώ στο Ηράκλειο, μας παρουσίασε τη Βιολέτα Ίκαρη.
1 «Μου αρέσει»
Πρώτο τραγούδι που τραγούδησα, κάπου 3 ετών
“Σαν τον Καραγκιόζη”
Ατελείωτα ακούσματα στην εκδρομή με τους γονείς μου
“Ας κρατήσουν οι χοροί’
Αγαπημένα μου τραγούδια, όχι τόσο γνωστά στο ευρύ κοινό
“Ένα ζεϊμπέκικο για τον Νίκο”
“Τοπίο μυστικό”
1 «Μου αρέσει»