Μήπως ξέρει κανείς τους ΟΛΟΥΣ τους στίχους του έπους του Μοντανάρη, Κακούργα Πεθερά?
Δυστυχώς ξέρω μόνο όσους λέει ο Νταλγκάς, αλλά θυμάμαι ότι παλιότερα είχα ακούσει κι άλλες εκτελέσεις του τραγουδιού, που είχαν κι αλλους στίχους.
Ευχαριστω εκ των προτέρων.
Κασετίνα με τον τίτλο ΤΟ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ ΣΤΟΥ ΘΩΜΑ, δίσκος 6ος με τον τίτλο ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑ, τραγουδάει ο Κώστας Τσίγκος και απαγγέλλει σε στυλ “Ο Καραγκιόζης στην Επίδαυρο” όλους τους άγνωστους στίχους ο υποφαινόμενος. Κρατάει νομίζω καμιά δεκάριά λεπτά! Αν τους βρω τους στίχους στα κιτάπια μου, θα σας τους στείλω.
Ξέχασα να πω πως όλους τους στίχους τους έχει -αν θυμάμαι καλά- ο Σχορέλης στην Ανθολογία του, φωτοτυπία της σελίδας από το περιοδικό “Το Ελληνικό Τραγούδι”.
Η ΚΑΚΟΥΡΓΑ ΠΕΘΕΡΑ
Στίχοι και μουσική ΙΑΚΩΒΟΥ ΜΟΝΤΑΝΑΡΗ
Στου Χαροκόπου τα στενά,
μια μικροπαντρεμμένη
εσκότωσε τον άνδρα της
βρε, ή δαιμονισμένη
Στον ύπνο πού κοιμότανε,
μάννα και θυγατέρα,
εβάλανε τον ανεψιό
και του 'ριξε τη σφαίρα.
Κι ή Φουλα τότε φώναξε
Mάννα μου, πώς σπαράζει.
Κι ή μάννα της, της άπαντά
Πνίχτε τον. Και διατάζει
Βάλτε φωτιά και κάψτε τον
και κάντε τον κομμάτια,
κι εμπρός να τον πετάξουμε
να μη μας δούνε μάτια.
Τότε τον πήραν σέρνοντας
στην σκάφη τον πετάνε,
φωτιά του βάζουν να καεί
στέκονται τον κοιτάνε.
Πω, πω ! καπνός και μυρουδιά
σβήστε τον θα πιαστούμε,
κομμάτια να τον κάνουμε,
έτσι θα σκεπαστούμε.
Με μια καρδιά μαρμάρινη
τον έκαμε κομμάτια,
με τέχνη και υπομονή
ανύποπτα δεμάτια.
Και νύχτα τα πετάξανε
στο ρέμα να τα πάρει,
μ’ αυτά στην άκρη στάθηκαν
θεού ήταν η χάρη.
Για να πιαστούν οι αίτιοι
πραγματικοί φονιάδες
κι όχι ο γιατρός ο φίλος του
κι οι δυο φιλενάδες.
Ένας διαβάτης που περνά
περίεργα κοιτάζει.
τι να ναι αυτά τα δέματα
κακό στο νου του βάζει
Του αστυνόμου μίλησε
στο ρέμα πάνε πάλι,
τα δέματα ανοίξανε,
βλέπουν κορμί, κεφάλι.
Ανατριχιάζουν κι έφριξαν,
σαν είδανε ανθρώπου
κορμί κεφάλι, δέματα
να είναι τέτοιου τρόπου.
Κι η αστυνομία άρχισε,
οι κύριοι Κουτσουμάρης,
Λίονταρίτης και λοιποί,
που πρώτος είναι ο Αρης
που έριξε όλο το φως
στην εγκληματική
και τους τσάκωσαν όλους τους
κι είναι στη φυλακή.
Βρε Φούλα, δεν εσκέφθηκες,
δεν πόνεσε ή καρδιά σου
τον άνδρα σου, τα νιάτα σου,
τα άμοιρα παιδιά σου
Βρε Φούλα, πώς εβάστηξες
και πώς βαστάς ακόμα
εσύ να σαι στη φυλακή
κι ο άντρας σου στο χώμα.
Και εσύ κακούργα πεθερά
Τους πήρες στο λαιμό σου,
την κόρη σου, τον ανεψιό,
τη δούλα, το γαμπρό σου.
Καημένε Αθανασόπουλε,
τι σου μέλλε να πάθεις,
από κακούργα πεθερά
τα νιάτα σου να χάσεις.
Σαν το μαθε ή μανούλα
του κλίνουν τα γόνατα της
και πέφτει κάτω αναίσθητη,
μέσ’ στην αυλόπορτα της.
Ωσάν το ψάρι σπαρταρά
και σαστισμένη κράζει.
Τον γιο μου εσκοτώσανε,
πω, πω ! κι αναστενάζει
Φωνή, αντάρα, κλάματα,
δάκρυα σαν ποτάμι
εγέμισαν τα στήθη της
και τρέμει σαν καλάμι.
Μάνα, γλυκιά μανούλα μου
πάψε τα δάκρυα σου
και πάρε τα παιδάκια μου
μέσα στην αγκαλιά σου.
Αυτά θα έχεις πια παιδιά
μενα λησμόνησε με.
κάνε σταυρό στην Παναγιά
Μάνα συχώρεσε με.
Ρε τι Μοντανάρης,πεθερές και πράσινα άλογα.Ένας είναι ο συνθέτης - στιχουργός.Φοίβος.Χθες είδα το καινούγιο βίντεοκλιπ με το φανταστικό τραγούδι “Γεια”.Πέντε λεπτά τραγούδι και έλεγε ένα πιτσιρίκι-Τζεντάι ένα “γεια” κάθε δύο λεπτά.Εντάξει,είχε και τη Βανδή να κουνιέται και να λέει ένα “γεια” και αυτή πριν τελειώσει το “τραγούδι”.Και αυτό το πράγμα έγινε τέσσερις φορές πλατινένιο σε έντεκα μέρες.Που να έγραφε και τόσες στροφές όσες ο Μοντανάρης.Και όλα αυτά ενώ άκουγα Στελλάκη και “Δεν σε θέλω”.Πραγματικά με τέτοια μουσικά χάλια δεν ήξερα αν πρέπει να γελάσω ή να κλάψω.Αυτά με αφορμή παλιά postings που διάβαζα χτες και κάποιοι υποστήριζαν ότι μπορείς ν’ ακούς Βανδή και ρεμπέτικο και τολμούσαν να κάνουν και ποιοτική σύγκριση.
PS:Ως και ο δημοσιογράφος της εκπομπής απορούσε γιατί στο κάτω μέρος της οθόνης έγραφε:Στιχουργός - Φοίβος.Στίχο έβλεπε και στίχο δεν άκουγε.
Φίλε Δάνη, ΄μην απορεις καθόλου ΄που ο Φοίβος έγραψε τους στίχους
Γεια.
Γεια.
Γεια.
Γεια.
Ο Πλέσσας έχει υπογράψει τους στίχους:
φσσστ μπόινγκ.
φσσστ μπόινγκ
και τα δυο τραγούδια έγιναν σουξέ.
…
Να ευχαριστήσω όμως από καρδιάς τον Φέρρη και τον Σώτο που έσπευσαν να απαντήσουν.
Δεν χορταίνω να διαβάζω τα λόγια του τραγουδιού. Το έγκλημα περιγράφεται με ομώτητα και ακρίβεια και η Φούλα και η μάνα της ψυχολογούνται άριστα. και παρότι καταλήγει μελοδραματικά, το τραγούδι αυτό μπορεί άνετα να ενταχθεί στην μεγάλη παράδοση των αφηγηματικών τραγουδιών, που ξεκινάει με τον Όμηρο, περνάει στον Διγενή Ακρίτα και τον Νεκρό Αδελφό, για να καταλήξει στον Κλεφτοτσαντά και τον Αθανασόπουλο. Και στο φσσστ μπόινγκ και στο Γεια.
Γειά…
Μπράβο, Σώτο, έσκισες. Αν κανένας έχει την κασετίνα ή έστω μόνο το 6 (Πατριδογνωσία), ας κατεβάσει τη “Φούλα” σε MP3 στο ντουλάπ, θα μ’ άρεσε να τ’ ακούγατε όλοι, και σε περίπτωση… κόντρας με ΑΕΠΙ εγώ θα σας υποστηρίξω!
Ας πούμε εδώ συμπληρωματικά πως η “Κακούργα πεθερά” είναι Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΠΟΧΩΝ “ΚΑΤ’ ΑΝΑΛΟΓΙΑΝ”, φού πούλησε περισσότερους δίσκους απ’ όσα Γραμμόφωνα είχαν τότε όλοι οι Έλληνες! Εικάζεται πως αγοράστηκαν διπλοί και τριπλοί, γιά να τους χαρίζουν:
ντουλάπ ?
γουέαρ ίζ ντουλάπ ;
-γιατί κι εμένα θα μ’ άρεσε να τ’ακούσω 
-και ferris ευχαριστώ για το καλωσόρισμα στο
άλλο topic
Σε άλλο νήμα μάθαμε από τον Περικλή ότι στιχάκια από την Κακούργα Πεθερά έχουν καταγραφεί σε τοπικό σκοπό της Κω. Η καταγραφή (με τίτλο "στου Χαροκόπου τα στενά") βρίσκεται στην πρόσφατη έκδοση του ΚΕΠΕΜ, "Ζυές της Κω". Δεν έχω (ακόμη) την έκδοση και δεν ξέρω αν η Κακούργα Πεθερά είναι από τις καταγραφές του Καρά (1955 - 1975) ή από τις πρόσφατες.
Να, λοιπόν, άλλη μια περίπτωση που η Κακούργα Πεθερά ενσωματώθηκε στην παράδοση ενός τόπου. Στην παρουσίαση της έκδοσης ο Λάμπρος Λιάβας το θεωρεί έκπληξη και σχολιάζει: "…η αφομοιωτική και αναπλαστική δύναμη της παράδοσης"
Στη Σίφνο, στιχάκια της Κακούργας Πεθεράς αποδίδονται σε δύο σκοπούς, όχι όμως Σιφνέικους. Ο ένας είναι ο σκοπός από το τραγούδι"Μαρικάρα μου" (1931) του Νταλγκά. Βρίσκω στο sealabs ότι η Μαρικάρα έχει στοιχεία δίσκου HMV OW-82 και αριθμό καταλόγου ΑΟ-2012, ενώ η Κακούργα Πεθερά με τον Νταλγκά (1931) έχει στοιχεία δίσκου HMV OW-267, και αριθμό καταλόγου AO-2011. Ο άλλος είναι πάνω στο "Ζωντoχήρα (στο Περιστέρι γνώρισα) (1950)"
Βρίσκουμε καμια 25αριά στροφές για την κακούργα πεθερά (δείτε στο παρόν και εδώ. Αυτά, όπως πληροφορούμαστε παραπάνω, κυκλοφόρησαν σε έντυπη μορφή. Στις ηχογραφήσεις του Μοντανάρη με διαφορετικούς ερμηνευτές βρίσκουμε διαφοροποιήσεις στα στιχάκια κάθε φορά (προφανώς δεν ήταν δυνατόν να χωρέσουν όλα σε ένα τρίλεπτο). Επομένως, όπως λέει και ο Περικλής, η διάδοση στην ελληνική κοινωνία έγινε και από την έντυπη μορφή αλλά και από στόμα σε στόμα. Στη Σιφνέικη εκδοχή έχω καταγράψει δύο που δεν είναι σε καμιά ηχογράφηση (μαζί με την πιο πρόσφατη, του Ζαγοραίου). Είχα ρωτήσει ένα Σιφνιό (γεν. 1940) που τον είχα ακούσει να τραγουδάει πολλά από αυτά, από που τα είχε μάθει και μου είπε ότι τα ήξερε από τη μάνα του.
Όπως διαβάζουμε, το περιστατικό έκανε τρομερή εντύπωση στην τοπική κοινωνία και η διάδοση, τότε, του τραγουδιού ήταν αποτέλεσμα της εντύπωσης αυτής. Οπότε θα γινόταν έντονες συζητήσεις στην επικράτεια. Σε αποκριάτικο χορό του 1934 που έγινε σε καφενείο του Αρτεμώνα σώζεται δίστιχο:
Εδώ ειν το δικαστήριο που μέρες ελειτούργα
εδώ είναι που δικάσανε τη Φούλα την κακούργα
Προφανώς, στο καφενείο εκείνο θα γινοτανε έντονες συζητήσεις για το περιστατικό και ο λαϊκός ποιητής (εδώ Αλέξανδρος Μαγκανιέρης, 1865-1938) το σημείωσε.