Συνθέτες/Είδος κάποιων τραγουδιών

Στίχοι & Τραγούδια
1

Απο τα παρακατω τραγουδια ποια ειναι οντως παραδοσιακα/σμυρνεικα…και ποια καποιου συνθετη??
Οι συνθετες που παραθετω ειναι οι σωστοι??
Ευχαριστω…!

Καροτσερη τραβα
Ο Μποχωρης…
Μαγκικο μου νοστιμο μου
Μια μυστικια ελπιδα( Μπουρνοβαλια)
Αχ Σμυρνιοπουλα μου γλυκεια
Αγιοθοδωριτισσα……Β. Παπαζογλου
Ματια μου γλυκα μου ματια………Α. Διαμαντιδη/Νταλγκα
Καλλιοπακι.
Αγαπω μιαν Αρμενιτσα
Η κακουργα Ελλη Γ. Θεολογιτη/Κατσαρου
Δεν σε θελω πια( Απο τα πολλα που μουχεις καμωμενα)

2

καροτσέρης - παραδοσιακό πόλης
ο μποχώρης - παραδοσιακό
το μάγκικο - κώστα καρίπη
βουρνοβαλιά - παραδοσιακο σμύρνης
σμυρνιά (Αχ Σμυρνιοπουλα μου γλυκεια)- σε ηχογράφηση στην ελλάδα αναφέρεται σαν τραγούδι του τούντα. σε ηχογράφηση της παπαγκίκα ως παραδοσιακό.
αγιοθοδωρίτισσα - βαγγέλη παπάζογλου
μάτια μου μάτια μάτια μου - παραδοσιακό
καλλιοπάκι - ποιό απ’ όλα (έχω 4. ένα του ασίκη, δύο του τούντα και ένα των σέμση- ρόζας)
αγαπώ μιαν αρμενίτσα (δυό σεβντάδες)- παναγιώτη τούντα
η έλλη - παραδοσιακό
δε σε θέλω πια - παραδοσιακό

αν γράφανε ψέμματα στα εξώφυλλα και στα βιβλία που βρήκα τις πληροφορίες, ψέμματα έγραψα κι εγώ.

Β.Τ.

3

Το “Αγαπώ μιαν Αρμενίτσα” δύσκολο να μην είναι παραδοσιακό. Μπορεί εδώ να κυκλοφόρησε στο όνομα του Τούντα, αλλά υπάρχει και σε παλιές ηχογραφήσεις, και με τούρκικα μάλιστα λόγια , αν δεν κάνω λάθος. Αν ενδιαφέρεστε το ψάχνουμε και παραπάνω.

4

Ευχαριστω για τις πληροφοριες…! Πιστευω οτι ειναι οι πλεον σωστες.
Σχετικα με το Καλλιοπακι αναφερομαι σε αυτο που λεει¨
“Παλι μεθυσμενος ειμαι 'γω για σενα σημερα αχ Καλλιοπακι μου…Ολ’αποψε θα τα σπασω κι’ας μου βαλουν σιδερα…βρε κουκλακι μου…”…κλπ
Απ’ οτι φαινεται παντως…οι πληροφοριες γενικα γι’ αυτα τα τραγουδια μαλλον διαφερουν σε πολλες περιπτωσεις. Για παραδειγμα στο προσφατο ΣΙ-ΝΤΙ “ΕΣΤΟΥΔΙΑΝΤΙΝΑ” …(Παραγωγη Γ. Νταλαρα) το “Ματια μου Ματια μου” σαν συνθετης αναφερεται ο Αντωνης Νταλγκας . Επισης εχω δει και την “ΕΛΛΗ” να αναφερεται σε καποιες ηχογραφησεις σαν απο τα πρωτα τραγουδια του Γιωργου Κατσαρου…εξ ου και το μπερδεμα μου…!

5
  • Φίλε Γρηγόρη, να σου δώσω κι’ εγώ τις πληροφορίες που μου έδωσε η βάση δεδομένων μου.
  1. ΚΑΡΟΤΣΕΡΗ ΤΡΑΒΑ:

Α) ΚΑΡΟΤΣΙΕΡΗΣ (ΚΑΡΟΤΣΙΕΡΗ ΤΡΑΒΑ):

  • Πρόκειται για παραδοσιακό τραγούδι της Κωνσταντινούπολης, που ακουγότανε από τα τέλη του προηγούμενου αιώνα στον ευρύτερο Μικρασιατικό χώρο, “πήγε” στην Αμερική με τους Έλληνες
    μετανάστες των αρχών του αιώνα, κατεγράφη σαν Αρμενικός ποιμενικός σκοπός, σαν τουρκικό τραγούδι, κ.λπ.
  • η 1η εκτέλεση με την κ. Κούλα, ΗΠΑ, 1920
  • η 2η εκτέλεση, Οργανικό, ΗΠΑ, 1923
  • η 3η εκτέλεση με τον Αντώνη Διαμαντίδη-Νταλγκά, και
  • η 4η εκτέλεση με τον Βασίλη Ψαμαθιανό, 1927

Β) ΚΑΡΟΤΣΙΕΡΗ ΤΡΑΒΑ:

  • Πρόκειται για διασκευή - παραλλαγή στίχων και μελωδίας του γνωστού ομότιτλου παραδοσιακού τραγουδιού, από τον Απόστολο Χατζηχρήστο, με τους Απόστολο Χατζηχρήστο, Σούλα Καλφοπούλου και Γιάννη Τατασσόπουλο (1952).
  1. Ο ΜΠΟΧΩΡΗΣ:

Α) ΜΑΣ ΤΗ ΣΚΑΣΑΝΕ (ΤΟ ΜΠΟΧΩΡΙ) (ΤΟΥ ΚΑΫΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΜΠΟΧΩΡΗ):

  • Πρόκειται για αδέσποτο και ουσιαστικά για ανάμειξη των στίχων δύο τραγουδιών.
  • Αναφέρεται σε περιστατικό που συνέβη προς τα τέλη του 19ου αιώνα στο βαπόρι που έκανε το δρομολόγιο Σμύρνη - Μπουρνόβα. Ο Μποχώρης ήταν μάλλον εβραίος.
  • Ο ΜΑΡΚΟΣ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗΣ στην αυτοβιογραφία του αποκαλεί το “Αντε να πεθάνεις”, παμπάλαιο συριανό χασάπικο, που το τραγουδούσαν στη Σύρο στις αρχές του 20ου αιώνα.
  • Εκτελέσεις:
    • 1η: με τον Γιώργο Κατσαρό-Θεολογίτη, ΗΠΑ (1920),
    • 2η: με τον Ελευθέριο Μενεμενλή (1926),
    • 3η: με τον Αντώνη Διαμαντίδη-Νταλγκά (1927),
    • 4η: με τον Γιώργο Βιδάλη (1927), και
    • 5η: με την Μαρίκα Παπαγκίκα, Ν. Υόρκη, ΗΠΑ (Ιούλιος 1929).

Β) Ο ΜΠΟΧΩΡΗΣ:

  • Διασκευή του αδέσποτου “ΜΑΣ ΤΗ ΣΚΑΣΑΝΕ (ΤΟ ΜΠΟΧΩΡΙ) (ΤΟΥ ΚΑΫΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΜΠΟΧΩΡΗ)” από τον Στέλιο Χρυσίνη, τραγουδισμένο από τον Πρ. Τσαουσάκη, την Σ. Μπέλλου, κ.α.
  1. ΜΑΓΚΙΚΟ ΜΟΥ, ΝΟΣΤΙΜΟ ΜΟΥ (ΤΟ ΜΑΓΚΙΚΟ):
  • Η μελωδία είναι Εβραϊκή.
  • Ο δίσκος γραμμοφώνου με τον Γ. Βιδάλη φέρει ως δημιουργό τον Κώστα Καρίπη, όμως το
    τραγούδι είναι παραδοσιακό της Μικράς Ασίας.
  • Εκτελέσεις:
    • η 1η με τον Γιώργο Βιδάλη και τίτλο “ΤΟ ΜΑΓΚΙΚΟ” (1928),
    • η 2η με τον Αντώνη Διαμαντίδη-Νταλγκά και τίτλο “ΜΑΓΚΙΚΟ ΜΟΥ, ΝΟΣΤΙΜΟ ΜΟΥ” (1929),
    • η 3η με τον Κώστα Καρίπη και τίτλο “ΧΑΣΑΠΙΚΟ ΤΟ ΜΑΓΚΙΚΟ” (1929), και
    • η 4η με το τρίο Σαβαρή (Σαβαρής - Μηλιάρης - Λυσιέν) (1930).
  1. ΜΠΟΥΡΝΟΒΑΛΙΑ ή ΒΟΥΡΝΟΒΑΛΙΑ:
  • Παραδοσιακό της Σμύρνης, με την Ελληνική Εστουδιαντίνα ή Εστουδιαντίνα Χριστοδουλίδου (1910).
  1. ΑΧ ΣΜΥΡΝΙΟΠΟΥΛΑ ΜΟΥ ΓΛΥΚΕΙΑ:

Α) ΣΜΥΡΝΙΟΠΟΥΛΑ ή ΣΜΥΡΝΙΟΤΟΠΟΥΛΑ:

  • Παραδοσιακό της Σμύρνης.
  • Εκτελέσεις:
    1η: Σμυρνέϊκη Εστουδιαντίνα (1910).
    2η: Με τίτλο «ΣΜΥΡΝΙΑ», Μαρίκα Παπαγκίκα, Σικάγο, ΗΠΑ, (1920).

Β) ΣΜΥΡΝΙΑ:

  • Το 1ο τραγούδι του συνθέτη και στιχουργού Παναγιώτη Τούντα στην Ελλάδα, το 1924. Ερμηνευτές οι Κώστας Μισσαηλίδης και η Αθηναϊκή Εστουδιαντίνα.

Γ) ΣΜΥΡΝΙΑ:

  • Πρόκειται για ελαφρό ερωτικό γαλλικό τραγούδι του Ευγένιου Πονσέν, που γνώρισε μεγάλη επιτυχία στη Σμύρνη και στη Πόλη.
  • Εκτελέσεις:
    • 1η γραμμοφώνηση στην Πόλη (άγνωστη σε μένα).
    • 2η γραμμοφώνηση με τον Γ. Πασχάλη. Ηχογράφηση στην Αθήνα, μετά την Μικρασιατική καταστροφή (1922 – 23).
  1. ΑΓΙΟΘΟΔΩΡΙΤΙΣΣΑ:
  • Στίχοι και σύνθεση Βαγγέλη Παπάζογλου, ερμηνευμένο από τον Στελλάκη Περπινιάδη (1935).
  1. ΜΑΤΙΑ ΜΟΥ:
  • Παραδοσιακό, ερμηνευμένο από τον Αντώνη Διαμαντίδη-Νταλγκά (1927).
  1. ΚΑΛΛΙΟΠΑΚΙ:

Α) ΚΑΛΛΙΟΠΑΚΙ: [Ρόζας Εσκενάζυ – Παναγιώτη Τούντα].

  • Εκτελέσεις:
  • Η 1η με τον Στελλάκη Περπινιάδη (1940).
  • Η 2η με την Αμαλία Βάκα, ΗΠΑ (1943).

Β) ΚΑΛΛΙΟΠΑΚΙ [Γρηγόρη Ασίκη].

  • Ερμηνευμένο το 1940 από τη Ρίτα Αμπατζή.
  1. ΑΓΑΠΩ ΜΙΑ ΑΡΜΕΝΙΤΣΑ:

Α) ΑΡΜΕΝΙΤΣΑ ΜΟΥ: [Μουσιού Ρουπέν]

  • Ερμηνευμένο από τη Ρόζα Εσκενάζυ (19;;).

Β) ΑΡΜΕΝΟΠΟΥΛΑ: [Παναγιώτη Τούντα].

  • Εκτελέσεις:
  • Η 1η με τον Βαγγέλη Σωφρονίου (1928).
  • Η 2η με τον Μήτσο Καλλίνικο-Αραπάκη (1930).
  • Η 3η με τον Κώστα Μασσέλο-Νούρο (1931;), και
  • Η 4η με τον Αντώνη Διαμαντίδη-Νταλγκά (1931-32).
  1. ΕΛΛΗ – ΕΛΛΗ, ή Η ΕΛΛΗ, ή Η ΚΑΚΟΥΡΓΑ ΕΛΛΗ:
  • Παραδοσιακό Σμυρνέϊκο.
  • Εκτελέσεις:
  • 1η, με τίτλο «ΕΛΛΗ – ΕΛΛΗ», με την Σμυρνέϊκη Εστουδιαντίνα, Σμύρνη (~ 1915).
  • Στο τραγούδι αναγνωρίζεται η φωνή του Γιώργου Βιδάλη με χορωδία.
  • 2η, με τίτλο «Α! ΚΑΚΟΥΡΓΑ ΕΛΛΗ"», με τον Γιώργο Κατσαρό-Θεολογίτη, ΗΠΑ (1919).
  • Πρόκειται για την πρώτη εμφάνιση του Γ. Κατσαρού στη δισκογραφία.
  • 3η: με τίτλο “Η ΕΛΛΗ”, με τη Μαρίκα Παπαγκίκα, ΗΠΑ, σε δύο εκτελέσεις (1920 και 1925).
  • 4η: με τίτλο “Η ΕΛΛΗ”, με το Γιώργο Βιδάλη (1926), και
  • 5η: ΟΡΓΑΝΙΚΟ, με τον κλαρινίστα Κώστα Γκαντίνη (19;;).
  1. ΔΕΝ ΣΕ ΘΕΛΩ ΠΙΑ:

Α) ΔΕΝ ΣΕ ΘΕΛΩ ΠΙΑ (ΑΠ’ ΤΑ ΠΟΛΛΑ ΠΟΥ ΜΟΥ ‘ΧΕΙΣ ΚΑΜΩΜΕΝΑ):

  • Παραδοσιακό της Σμύρνης, με την Ελληνική Εστουδιαντίνα (~ 1910), γραμμοφώνηση Σμύρνης.

Β) ΔΕΝ ΣΕ ΘΕΛΩ ΠΙΑ: [Μαρίκας Πολίτισσας-Φραντζεσκοπούλου – Γιάννη Δραγάτση].

  • ερμηνευμένο από την Γεωργία Μηττάκη, το 1935.

Γ) ΔΕΝ ΣΕ ΘΕΛΩ ΠΙΑ (ΣΕ ΕΙΔΑ ΧΤΕΣ ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΜΕ ΑΛΛΟΝ ΑΓΚΑΛΙΑ): [Ιάκωβου Μοντανάρη].

  • ερμηνευμένο από τον Κώστα Ρούκουνα-Σαμιωτάκι, το 1931.

(Σημ.: πρόκειται για τρία τελείως διαφορετικά τραγούδια, με τον ίδιο τίτλο).

  • Για τον φίλο Βασίλη Τσούμαρη:
    "αν γράφανε ψέμματα στα εξώφυλλα και στα βιβλία που βρήκα τις πληροφορίες, ψέμματα έγραψα κι εγώ.

Αγαπητέ Βασίλη η ειλικρίνιά σου είναι αφοπλιστική
και παράδειγμα προς μίμηση από όλους μας. Εύγε!

Σ.Π.

6

σάκη μου πιστέυω ότι οι περισσότεροι από μας, τις πληροφορίες τις πέρνουμε από κάποιους παλιότερους που κάνανε έρευνες (και μπράβο τους)και είχανε πρόσβαση σε αρχεία και σε πρωτότυπα. φυσικά υπάρχουν και τώρα νεότεροι που αξίζουν συγχαρητήρια για το έργο και τις έρευνές τους. επειδή δεν έχω προσβάσεις σε αρχειακό πρωτότυπο υλικό, ότι έμαθα και ότι μαθαίνω είναι από αυτούς τους ανθρώπους και βέβαια από πολλούς εδώ μέσα. έτσι αγάπησα όλα αυτά και έτσι προσπαθώ να φτιάξω ένα μικρό αρχείο. δεν δρέπω δαύνες ερευνητή και ξερόλα (τουλάχιστον όχι ακόμα :)). ενστικτοδώς δουλεύω.
φιλιά σε όλους

8

Γεια σας,

Σχετικά με το “Ο Μποχόρης” βρήκα μερικές ενδιαφέρουσες πληροφορίες στο βιβλίο του Αλμπέρτο Ναρ “Κειμένη επί ακτής θαλάσσης. Μελέτες και άρθρα για την Εβραϊκή Κοινότητα της Θεσσαλονίκης”. Σ’ αυτή τη συλλογή αφιερώνει ένα άρθρο για τους Εβραίους και το ρεμπέτικο “Εβραίοι και ρεμπέτικο”. Αναφέρεται σε σεφαρδίτικα τραγούδια που πλησιάζουν τα ρεμπέτικα στο ύφος, και σε ρεμπέτικα που έχουν εβραϊκό θέμα. Μιλάει, μεταξύ άλλων, για το “Μποχόρη”. Παραθέτω ένα απόσπασμα:

Το πασίγνωστο τραγούδι, που “…για την πατρότητά του πολλοί συνθέτες ερίζουν”, γνώρισε αρκετές ανθολογήσεις και ηχογραφήσεις: με τη Μαρία Παπαγκίκα γύρω στο 1920, απ’οπου οι στίχοι που παραθέσαμε, με το Γ. Βιδάλη και αργότερα με το Πρόδρομο Τσαουσάκη και τη Σωτηρία Μπέλλου. Η λέξη bohor (πρωτότοκος) είναι εβραϊκή. Με αφορμή το επεισόδιο της Βίβλου, όταν ο Ιακώβ απέσπασε τα πρωτοτόκια από τον μεγαλύτερο αδερφό του Ησαύ “αντί πινακίου φακής”, ο πρωτότοκος επικράτησε να σημαίνει μεταφορικά τον ηλίθιο, το βλάκα…Η λέξη “μποχόρ” πέρασε και
σαν κύριο όνομα και σαν επώνυμο στις εβραϊκές κοινότητες στην Ελλάδα. Στις ρωμανιώτικες κοινότητες μάλιστα, όπως στα Γιάννενα, το επίθετο εξελληνίστηκε σε “Μποχορόπουλος” ή “Βεχορόπουλος”. Σχετικά στοιχεία βρίσκουμε στη μέλέτη του ʼσσερ Μωυσή όπου αναφέρεται: Εις παλαιοτέραν κάπως εποχήν εις τα πρωτότοκα αγόρια εδίδετο ως προσωρινόν και μόνο δια τριακόντα ημέρας, το όνομα “Μποχόρ” και εις τα κορίτσια “Μποχόρα” ή “Μποχορούλα”…κάποτε μάλιστα το προσωρινόν αυτό όνομα εγίνετο οριστικόν, αφήνον να λησμονηθεί το πραγματικόν όνομα"

Ο Μποχόρης του τραγουδιού είναι ηλίθιος και γι’ αυτό γίνεται εύκολο θύμα κάποιων επιτήδειων.

Τελείωνω εδώ. Πάντως το βιβλίο του Ναρ περιέχει πολλές ενδιαφέρουσες πληροφορίες και ωραίο φωτογραφικό υλικό (φωτογραφίες της Εσκενάζη και της Χασκήλ, μεταξύ άλλων.

Εύα

9

Βασίλη πολύ ενδιαφέρουσες οι πληροφορίες σου. Η σελίδα αυτή μπήκε στα “My favorites” :slight_smile:
Εχεις να μου προτείνεις κάποιο βιβλίο με ανάλογο περιεχόμενο παρακαλώ? Θα με ενδιέφερε πολύ. Ευχαριστώ εκ των προτέρων.

10

κάποιο συγκεκριμένο βιβλίο δεν έχω να σου προτείνω. όλα έχουν αξία, άλλο περισσότερο και άλλο λιγότερο. εσύ διαβάζεις , διασταυρώνεις και με άλλους και βγάζεις τα συμπεράσματά σου. σε κάποια μεγάλα βιβλιοπωλεία θα βρείς διάφορα βιβλία. ανάλογα με το τι σε ενδιαφέρει, βλέπεις τίτλους και αποφασίζεις από που θα αρχίσεις. καλό ψάξιμο και καλή μελέτη.

11

Εχεις δίκιο Βασίλη, άλλωστε η μισή χαρά για ένα καλό βιβλίο είναι στο ψάξιμο. Εδώ που βρίσκομαι δύσκολο να γίνει έτσι, αλλά σίγουρα θα το ψάξω στο επόμενο ταξίδι μου στην πατρίδα.

12

Στην Ελληνική αργκό:
“ΤΟ ΜΠΟΧΩΡΙ” = Το Εβραιόπουλο, ή ο Εβραίος, συνήθως υπονοείται ο Εβραίος αγαθός μικροαστός (γι αυτό και “κορόϊδο”- σε αντιπαράθεση με τον Εβραίο παραδόπιστο και τσιγκούνη (στον Καραγκιόζη).

Οι στίχοι είναι σαφώς Αριστοφανικοί.
Η μουσική, μην την ψάχνετε, είναι το κλασικό “απτάλικο” γύρισμα του “Μινόρε”, γνωστό από τον Χαλκιά, αλλά και τον Τούντα (Τα βλαμάκια), και πάμπολλα άλλα όπως το “Χτες το βράδυ στου Καρίπη” κ.λ. κ.λ.

Είναι πραγματικά χάσιμο χρόνου να ψάχνεις γιά τις καταβολές ενός τραγουδιού ξεχωριστά, χωρίς να γίνονται οι συνδέσεις με άλλα παρεμφερή τραγούδια.