Τα κοινά σημεία μεταξύ των DIY πολιτισμών του ρεμπέτικου και του blues

Η παρουσίασή μου στο διεθνές συνέδριο “Keep it Simple, Make it Fast! DIY cultures and global challenges” KISMIF 2021, που φιλοξενήθηκε από το Πανεπιστήμιο του Πόρτο στην Πορτογαλία.

Η παρουσίασή μου πραγματοποιήθηκε στις 9 Ιουλίου 2021.

6 «Μου αρέσει»

πολυσυζητημενο θεμα και αστοχο. δεν εχουν καμια σχεση τα δυο ειδη, ειναι ο ενας στην ανατολη και ο αλλος στη δυση…

1 «Μου αρέσει»

Κοινωνιολογικά και υφολογικά μπορεί να έχουν σχέση, θα δω με ενδιαφέρον την παρουσίαση χωρίς να την απορρίψω εκ των προτέρων.

6 «Μου αρέσει»

Παρακολούθησα με μεγάλη προσοχή την παρουσίαση. Ευχαριστώ πολύ τον κύριο Πολυζωΐδη για την ενδιαφέρουσα ευκαιρία που μου έδωσε.

4 «Μου αρέσει»

O Πιλαλί ήταν πρωτοπόρος στο συγκερασμό των δύο και μπράβο που τον αναγνωρίζεις. Πέρα από την πλάκα της περσόνας του είναι αξιόλογος αυτοσχεδιαστής και δεξιοτέχνης.

4 «Μου αρέσει»

Σας ευχαριστώ και τους δύο! Το εκτιμώ! :slightly_smiling_face:

5 «Μου αρέσει»

Είδα την παρουσίαση, μου έδωσε την εντύπωση ότι περισσότερο αναφέρεται στην μίξη που έκαναν σύγχρονοι μουσικοί παρά σε ομοιότητες των δύο ειδών στην αρχική τους μορφή. Τα αυτοσχέδια όργανα και τα πανταχού παρόντα μπαντζοειδή δεν στοιχειοθετούν σχέση ή συγγένεια, κάποιες ομοιότητες αναφέρονται στο κοινωνικό υπόβαθρο αλλά χωρίς εμβάθυνση. Τελικά, αν κατάλαβα καλά, το θέμα μάλλον ήταν η παρουσίαση των επιρροών της δισκογραφικής δουλειάς του υποψήφιου διδάκτορα και πώς εμπνεύστηκε αυτόν τον συνδυασμό.

Πολύ ενδιαφέρον
Συγχαρητήρια, έμαθα και κάποια πράγματα.
Έχω κάποιες σκέψεις σχετικά με ιστορικά στοιχεία που αναφέρεις,χωρίς να είμαι απόλυτα εξοικειωμένος.
Αρχικά : ο όρος DIY culture για το ρεμπέτικο ως η μουσική των φυλακισμένων και του λιμανιού, Εν μέρει, αισθάνομαι οτι δεν αρκει ως ορισμός.Ο Νταλκάς δεν ήταν φυλακισμένος και ο Τούντας δεν ήταν λιμενεργάτης.Ήταν βαθειά μορφωμένοι και κάποιοι ταξιδεμένοι άνθρωποι που δισκογράφησαν με ταχύτατους ρυθμούς. Ο ήχος που γνωρίζουμε σήμερα ως ρεμπέτικο, νομίζω έχει να κάνει περισσότερο με μια μερίδα ικανών,λόγιων μουσικών. Φυσικά στη φυλάκή δεν τραγουδούσανε μπελκάντο, αυτοσχέδια όργανα γρατζουνούσαν κ εκεί, απλά αναφέρω τις 2 πλευρές.

Η χρήση slide δεν πρωτοέγινε απο τον Πιλαλί…

(Χαβάγιες παίζουν εδώ;)

Αναφέρεις το μπάντζο του 1860 και το çumbus.Το çumbus τελικά δεν πολυυπήρχε πριν το 1930 και ο μονος που ξέρω εγώ να έπαιξε κάτι τέτοιο ήταν ο Τομπούλης.Πιθανών και άλλοι αλλα δε νομίζω να ήταν πολύ δημοφιλές στους Έλληνες αφου μέχρι το 1930, οι επαφές μας με την Πόλη είχαν αραιώσει.
By the way, το καλύτερο ίσως μέρος για να δεις πρώιμα banjos ειναι το american banjo museum στην οκλαχόμα.Κάπου έχω φωτογραφίες.

Η ιστορία του κομμένου μαντολίνου αρχίζω και πιστεύω οτι είναι λίγο μύθος.ο Πέννανεν αναφέρει μια μαρτυρία σχετικά με κομμένες μαντόλες και μετατροπές και υπάρχουν και άλλες ιστορίες ( πχ ένα όργανο του τσιτσάνη). Δυστυχώς δεν υπάρχουν παρα μόνο ελάχιστα όργανα με τέτοιες μετατροπές (απο εκείνη την περίοδο). Ενώ υπάρχουν εκατοντάδες παλιά μαντολίνα και κάποιες μαντόλες στην Ελλάδα.Θα ήταν δύσκολο να τεκμηριωθει κάτι τέτοιο
αν με διαβάζει κάποιος που μπορεί να με διορθώσει, θα χαρώ να μάθω περισσότερα.

Πράγματι, δεν φαίνεται από τον τίτλο ότι παρουσιάζω μέσα και τις δικές μου μείξεις.
Αναγράφεται στο proposal που είχα στείλει για έγκριση βέβαια, οπότε για του συμμετέχοντες στο συνέδριο ήταν ξεκάθαρο.
Δυστυχώς ο χρόνος είναι περιορισμένος - γι’ αυτό μιλάω και ασταμάτητα όσο δεν παίζει μουσική - οπότε δεν μπορούσα να εμβαθύνω περισσότερο σε σημεία που θα ήθελα.

Πράγματι ο όρος DIY culture δε συνάδει για τον Νταλκά, τον Τούντα, και αρκετούς άλλους, αλλά αντίστοιχα δεν συνάδει και για τον B.B. King, τον John Mayall, και άλλους της blues
Ή αντίστοιχα δεν ταιριάζει και σε πολλές punk rock μπάντες και καλλιτέχνες, που υποτίθεται ότι είναι συνυφασμένοι με τον DIY ethos.
Οπότε ο όρος αναφέρεται σε συγκεκριμένες καταστάσεις, και όχι στο σύνολο του ρεμπέτικου, της blues, κτλ.

Σωστά επίσης για τις χαβάγιες. Είχαν γίνει και της μόδας κάποτε σε διάφορα είδη και σε αρκετές χώρες.
Ίσως έπρεπε να γίνω πιο συγκεκριμένος, ότι εννοώ τη blues slide τεχνική.

2 «Μου αρέσει»

Δεν πολυκαταλαβαίνω την έννοια της DIY (do it yourself, κάν’ το μόνος σου) κουλτούρας.

Από κτίσεως κόσμου μέχρι τη βιομηχανική επανάσταση οι άνθρωποι όλα DIY τα έκαναν, εκτός από τους αρκετά πολύσιους και ισχυρούς που είχαν υπηρέτες ή δούλους. Έχτιζαν τα σπίτια τους, παρήγαν την τροφή τους (=όργωναν το χωράφι κλπ κλπ μέχρι το ζύμωμα του ψωμιού), ύφαιναν τα ρούχα τους, έφτιαχναν τη λογοτεχνία και τη μουσική τους. Τι άλλο μπορεί να σημαίνει «δημοτικό τραγούδι», δηλαδή χωρίς δημιουργό; Όχι ότι έπεσε από τον ουρανό, ούτε ότι απλώς δε διασώθηκε το όνομα του δημιουργού, αλλά ότι αποτελεί προϊόν συλλογικής δημιουργίας. Όσοι είχαν ανάγκη ν’ ακούσουν ένα τραγούδι, το έφτιαχναν και το τραγουδούσαν.

Αυτό που αναπόφευκτα γινόταν επί χιλιάδες χρόνια, επειδή δεν υπήρχε κανένας άλλος τρόπος να καλύψει ο άνθρωπος τις ανάγκες του (δηλαδή το DIY), εξεκολούθησε σε κάποιο βαθμό να γίνεται και όταν πλέον δεν ήταν αναγκαστικός μονόδρομος. Δεν υπάρχουν και τώρα άνθρωποι που καλλιεργούν τις δικές τους ντομάτες, παρόλο που μπορούν να αγοράσουν από τον μανάβη αλλά είτε δεν το προτιμούν είτε είναι αλλιώς συνηθισμένοι;

Έτσι και με τη μουσική. Ιδιοκατασκευασμένα όργανα (προσοχή: δε σημαίνει αυτοσχέδια!!), τραγούδια που δημιουργούνται συλλογικά τη στιγμή της εκτέλεσης κλπ. επιβίωσαν και μεταβιομηχανικά.

Σ’ αυτό το βίντεο, στο 12:15 (κανονικά θα πρέπει αυτομάτως να ανοίξει εκεί) βλέπουμε έναν τουμπακάρη, σε πρόσφατη εκπομπή, και η κάμερα πιάνει τη λέξη SALTED τυπωμένη πάνω στο όργανό του: προφανώς ντενεκές από σαρδέλες. Σε παλιότερο βίντεο ο ίδιος μουσικός περιγράφει πώς είχε γυρίσει στα νιάτα του όλα τα πανηγύρια της περιοχής του. Δηλαδή αυτό (το να παίζεις μουσική μ’ ένα όργανο που έφτιαξες μόνος σου από σαρδελοκούτι) ήταν η κυρίαρχη κουλτούρα.

Είμαι της γνώμης ότι το μη-DIY είναι αυτό που θα έπρεπε να τονίζεται ως κάτι το ιδιαίτερο. Το ότι δύο λαϊκές μουσικές κουλτούρες, που μας είναι γνωστές περίπου από την αρχή του 20ού αιώνα αλλά έχουν βέβαια ρίζες παλιότερες, έχουν ως κοινό σημείο το DIY είναι σαν να λέμε ότι έχουν κοινό σημείο το ότι αφορούν ανθρώπους και όχι ξερωγώ άλογα.

1 «Μου αρέσει»

Το DIY το ξέρω από την πανκ σκηνή (και όχι μόνο) με την έννοια ότι οι πρόβες, οι ηχογραφήσεις και οι συναυλίες γίνονται εκτός εμπορικού κυκλώματος, σε αυτοοργανωμενους χώρους και συλλογικά εγχειρήματα.
Δεν νομίζω ότι έχει καμία σχέση με την ιστορία των μπλουζ ή του ρεμπέτικου, όχι συνειδητά τουλάχιστον -ίσως μόνο αυτό που περιγράφεται στις τελευταίες στροφές από τους “πέντε μάγκες” με τους αυτοοργανωμενους τεκέδες!
Αν θέλει ας μας διαφωτίσει ο @Nassos.Conqueso για το πώς ακριβώς εννοείται το DIY στην συγκεκριμένη παρουσίαση.

η μονη συσχετιση που μπορει να εχουν τα δυο αυτα ‘‘ειδη’’ ειναι ο γιωργος θεολογιτης-κατσαρος. αλλα και παλι πως μπορουμε να μιλαμε για ενα ειδος οταν αλλαζει στυλ και τροπο ανα εποχη και περιοχη?

I learned here in this REMBETIKO FORUM to think in differences.

“Same same but different!”

In my book “wie der Punk nach Stuttgart kam” i wrote about DIY and made 150 Interviews, oral History.

Now i am at EVIA north direct in the fire, i will inform later about DIY. We can understand it A G A I N S T the Hippies

https://www.edition-randgruppe.org/produkt/wie-der-punk-nach-stuttgart-kam/n

Πολύ ενδιαφέρουσα οπτική, ειδικά αυτό το σημείο:

Ταυτόχρονα όμως, την εποχή που οι μπλουζίστες έφτιαχναν όργανα από τα σκουπίδια, υπήρχαν «λαϊκά» σπίτια, στα οποία η οικογένεια διασκέδαζε παίζοντας βιολί, φυσαρμόνικα, ή ακόμα και πιάνο.

Ακριβώς, το DIY ethic όπως περιγράφεται σήμερα έχει να κάνει με την punk και τους αυτοοργανωμένους χώρους, προβάδικα, μαγαζιά, περιοδικά (zines), ακόμα και merchandise που έφτιαχναν οι ίδιοι.
Ταυτόχρονα όμως, συμπεριλαμβάνονται και DIY ηχογραφήσεις, που κάποιες φορές περιλάμβαναν και DIY όργανα, και φυσικά DIY κυκλοφορίες σε κασέτες, κτλ.
Ακόμα και η αυτοχρηματοδοτούμενη δισκογραφική που μπορεί να έφτιαχνε μία μπάντα για να κυκλοφορήσει το δίσκο της θεωρείται κομμάτι της DIY κουλτούρας.

Αντίστοιχα, έχουμε πράγματι αυτοοργανωμένους τεκέδες και DIY όργανα.
Κατά μία έννοια δεν ξέρω κατά πόσο τα μαγαζιά (τεκέδες + χοροδιδασκαλεία) του Μπάτη θα μπορούσαν κι αυτά να θεωρηθούν «κανονικά»…
Προσωπικά πιστεύω ότι άνθρωποι σαν το Μπάτη, αν είχαν τρόπο να κάνουν και DIY ηχογράφηση εκείνη την εποχή, θα την έκαναν.

Και μην ξεχνάμε ότι μέσα σε όλα, μπάντες όπως οι Sex Pistols, που είναι υπεύθυνοι για το punk κίνημα στο Ηνωμένο Βασίλειο, υπέγραψαν με την EMI, την Virgin και δεν ξέρω με ποια άλλη.
Οπότε κατά την άποψη μου, δεν υπάρχει κάποιος που μπορεί να θέσει απόλυτα σαφή όρια στην DIY κουλτούρα.

Κυκλοφορεί μια ιστορία με τον Ιορδάνη. (Μπορεί να είναι αληθινή, μπορεί παραλλαγμένη, μπορεί εντελώς φανταστική - όλο και κάποιος θα το ξέρει καλύτερα, αλλά παραθέτω τη βερσιόν που έχω ακούσει.)

Κάποτε λοιπόν έκανε μια ταβέρνα. Αλλά μάλλον δεν ήταν πολύ καλός στο να τη δουλεύει.

Μια μέρα αγόρασε μια παρτίδα κολιούς. Εκείνη τη μέρα λοιπόν το μαγαζί είχε κολιούς.

Μπαίνει μια παρέα.

-Τι έχετε να φάμε;
-Κολιούς!
-…α, καλά. Φέρτε μας λοιπόν κολιούς.

Εξαφανίζεται για λίγο στην κουζίνα και μετά ξανάρχεται:

-Μήπως θα μπορούσαν μερικές από τις κυρίες να έρθουν να βοηθήσουν λίγο να τους καθαρίσουμε;

2 «Μου αρέσει»

Take care @Simon_Steiner , let’s hope the situation gets better.

1 «Μου αρέσει»

:rofl: :rofl: :rofl:Ως γνωστόν, οι κολιοί δεν έχουν λέπια, άρα ευκολότατα και γρήγορα καθαρίζονται…

εδω μοιαζουν λιγο…

2 «Μου αρέσει»