Έχω ξαναγράψει για το θέμα αυτό απλά σκέφτηκα ότι αν έβαζα τις φωτογραφίες στο παλιό, έπαιζε να μην τις δει κανένας…Το μαντολίνακι το βρήκα σε καρότσα πλανόδιου παλιατζή (αν και η έκφραση δε μ’ αρέσει, καθότι και αυτοί ανθρωποι του μόχθου…). Το αγόρασα, το συντήρησε ο Πόλυς (Καρανδρέας) και να το… :
Όμορφο .Νομίζω ότι δίκαια σε άλλο ποστ ο Νίκος Φρονιμόπουλος τον χαρακτήρισε ως Στραντιβαρι της ελληνικής οργανοποιείας.Ήσουν πολύ τυχερός που το βρήκες.
Αν συγκρίνεις το μαντολίνο αυτό με του Σταθόπουλου θα δεις ότι στη γενική αντίληψη δεν πολυδιαφέρουν… Είναι παραλλαγές του ίδιου θέματος…Το μαντολίνο του Μούρτζινου είναι και αυτό γνήσιο σε όλα του τα μέρη εκτός από τον καβαλάρη που είναι όμως αντίγραφο από έναν γνήσιο του μάστορα…
Άσχετο, αλλά μπορείς (αν θες βεβαίως) να δημοσιεύσεις κάνα-δυο ακόμα φωτογραφίες από το λαούτο του Σταθόπουλου…κυριώς από το σκάφος και το καράουλο?..:085:Που το βρήκες αλήθεια?..
Όσο για τα μαντολίνα, σκέφτομαι να τα δώσω στο μουσείο στην Πλάκα, αν τα θέλουν…Απλά δεν ξέρω πόσο ‘‘ασφαλή’’ θα είναι ή αν θα καταλλήξουν σε κανενός το σπίτι αντί για τις προθήκες του μουσείου… Ξέρει μήπως κανείς από μέσα τι είδους άτομα το διαχειρίζονται και αν αγχώνομαι άδικα?..
Πράγματι δε διαφέρουν.
Αναφορικά με το μουσείο έμαθα ότι πλέον δεν εκτίθεται εκεινη η φανταστική πολίτικη λύρα (όποιος έχει δει το βιβλίο του Ανωγειανάκη ξέρει)και ότι φυλάσσεται πλεον στην αποθήκη.Το γεγονός μονο αυτό πρέπει να σε βάλει σε σκέψεις.
Φωτογραφίες θα ανεβάσω αύριο.
Φίλε 1980gms,
Προσωπική μου γνώμη, και μη προς κακοφανισμόν του Μουσείου Λαΐκών Οργάνων συλλογής Φοίβου Ανωγειανάκη, να κρατήσεις και να φροντίζεις τα μαντολίνα που βρέθηκαν στα χέρια σου όσο μπορείς καλύτερα.
Θα έρθει κάποτε, πιστεύω, η στιγμή που η διάθεσή σου για προσφορά θα πίασει τόπο ( όπως , σε μεγαλύτερο βαθμο κάποτε - ελέω Μελίνας - συνέβη και με την ίδια τη συλλογή Ανωγειανάκη ).
Και εξηγούμαι : Οι άνθρωποι που δουλέυουν στο εν λόγω Μουσείο, κσι βέβαια ο Διευθυντής του ο Λάμπρος Λιάβας είναι άξιοι και παραάξιοι σε αυτό που κάνουν !
Το πρόβλημα είναι αλλού : στην ελάχιστη και ανεπαρκέστατη στήριξη του Μουσείου από την Πολιτεία !!! Με τα εξής οδυνηρά αποτελέσματα :
- Πολλά από τα όργανα της αρχικής συλλογής ποραμένουν ακόμη στις αποθήκες ( όπως επίσης και τα υπολείματα του εργαστηρίου του Φώτη Αυγέρη )
- Τα όργανα που εκτίθενται να μην μπορούν να συντηρηθούν σωστά .
- Το σημαντικό και μοναδικό για τα Ελληνικά δεδομένα Μουσείο να φυτοζωεί και μετά βίας να εξασφαλίζει τα τρέχοντα έξοδά του, με τη βοήθεια του Συλλόγου Φίλων του Μουσείου. Υπάρχουν μήνες που και οι υπάλληλοί του μένουν απλήρωτοι !
- Με αυτά τα οικονομικά δεδομένα δεν είναι βέβαια εφικτή και η επέκταση των δραστηριοτήτων του ( παρ`όλα αυτά έχει αρκετές ) που θα μπορούσε επίσης να είναι σημαντικότατη.
Φαίνεται, οι πολιτιστικές επιλογές της Πολιτείας είναι άλλες…
Έτσι, η ιδιωτική πρωτοβουλία και …η φιλοπατρία των Ελλήνων πρέπει φαίνεται να κάνει και πάλι το καθήκον της και για τη συντήρηση και τη διάσωση των μουσικών οργάνων των σημαντικών κατασκευαστών της πατρίδας μας!
ΥΓ. Όπως ίσως γνωρίζετε, μεγάλο μέρος της συλλογής Ανωγειανάκη αποκτήθηκε στους κατά καιρούς τόπους παραθερισμού ( διάβαζε εξορίας ) του ιδιοκτήτη της !
Κύριε Φρονιμόπουλε,
νομίζω ότι όσον αφορά το μουσείο (καθώς και πλήθος άλλων θεμάτων), οι γνώσεις και η εμπειρία σας μόνο αρωγός μπορεί να είναι.
Η αλήθεια είναι ότι κάτι είχα υποψιαστεί και εγώ και αυτό γιατί όταν είχα απόκτήσει το μαντολίνο του Κοντόρη, είχα επικοινωνήσει με το μουσείο για να το δώσω (ΟΧΙ πουλήσω)…
Το όργανο ήταν σε τόσο άσχημη κατάσταση (με ένα καπάκι ‘‘πετσικαρισμένο’’ και καταανοιγμένο) που σε όσους επισκευαστές και αν είχα πάει εκείνη την εποχή, οι μισοί μου είπαν πέτα το (ένας μάλιστα με ρωτησε αν έχω τζάκι…) και οι άλλοι μισοί μου λέγαν κάτι τιμές σαν να επισκεύαζα κάνα Στραντιβάριους… (άλλο θέμα και αυτό με τους οργανοποιούς…). Λεφτά δεν είχα τότε να το συντηρήσω οπότε…εν τέλει τηλεφώνησα στο μουσείο για να το χαρίσω (έτσι ώστε να το επισκευάσουν εκείνοι και φυσικά να το κρατήσουν…). Η απάντηση που πήρα ήταν τόσο ‘‘κουφή’’ που έμεινα ξερός… του στυλ ‘‘δεν ξέρουμε’’ …’‘αφήστε να το σκεφτούμε’’…και ‘‘ελάτε αλλά μας δίνουν και άλλοι και δεν ξέρουμε τι να τα κάνουμε’’…κτλ.
Στην αρχή τσαντίστηκα γιατί φαντάζομαι ότι σε οποιοδήποτε μουσείο του εξωτερικού και μόνο η υποψία να έχει κάποιος κάτι που εμπλουτίζει μια συλλογή σημαίνει αυτομάτως το άμεσο ενδιαφέρον του μουσείου… Εγώ δε ζήτησα κάτι…Μόνο να το κρατήσουν γιατί πραγματικά το λυπηθηκα και γιατί φαντάζομαι ότι μια συλλογή μουσικών οργάνων είναι αντιπροσωπευτική όταν έχει όργανα και από λιγότερο γνωστους οργανοποιούς… Δεν ήταν μόνο ο Μούρτζινος , ο Σταθόπουλος και 5 ακόμα… Δεν έζησαν και δούλεψαν άλλοι εκείνοι την περίοδο, γνωστοί και άγνωστοι? Συνολική εικόνα παίρνεις από παντού, όχι μόνο από τα ‘‘ονόματα’’ της εποχής και πιστεψετε με το μαντολίνο του Κοντόρη δεν υστερεί καθόλου σε σχέση με αυτά του Μούρτζινου ή του Σταθόπουλου… Αυτά ελπίζω να μη σας έπρειξα…Όταν επισκευαστεί θα ανεβάσω φωτογραφίες να το δείτε…
Γκρεμίζουν την Κολούμπια… το μουσείο λαϊκών οργάνων δεν έχει ΜΙΑ … η Γεννάδειος βιβλιοθήκη περιμένει χορηγό (!!!) για να επισκευάσει/συντηρήσει τα όργανα του Μπάτη, τον μπαγλαμά του Τσιτσάνη και το περίφημο μπουζούκι “Ακροναυπλιά” που τους χάρισε ο Πετρόπουλος… κι η ζωή συνεχίζεται.
Καταλαβαίνεις τώρα φαντάζομαι, φίλε 1980gms πως η απάντηση που πήρες από το Μουσείο, έστω και με μισόλογα για να μην εκτεθούν καταστάσεις, ήταν τουλάχιστον τίμια και ειλικρινής. Έτσι, δυστυχώς είναι τα πράγματα!
Περιττό να προσθέσω πως συμφωνώ απόλυτα με όσα γράφεις για τα όργανα των λιγότερο γνωστών, παλιών Ελλήνων οργανοποιών.
Μία υποσημείωση για τα περί επισκευής τέτοιων οργάνων : Πρόσεξε τις φτηνές επισκευές !!! Δεν ξέρω, και ούτε ρωτώ για το ποιός σου ζήτησε τι , είναι ως ένα βαθμό προσωπική υπόθεση του επισκευαστή το τι θα ζητήσει και αυτού που θα το αποδεχτεί η όχι.
Η συμβουλή μου είναι, οτι είναι προτιμότερο να μην κάνεις τίποτα αν δεν είσαι απόλυτα σίγουρος για αυτόν που θα αναλάβει μιά τέτοια συντήρηση-επισκευή η αν δεν έχεις τα χρήματα ! Δεν φαντάζεσαι τι έχουν δει τα μάτια μου από κακές επισκευές, και επίσης πόσο δύσκολο έως αδύνατο κάποιες φορές είναι να αναιρεθούν, αφού έχουν γίνει .
Καλό είναι να είσαι επίσης σίγουρος πως χρησημοποιήθηκαν τα υλικά και ή τεχνολογία της εποχής που κατασκευάστηκαν τα όργανα ( κόλλες, βερνίκια, κ.λ.π. ) και δεν αντικαταστάθηκε οτιδήποτε μπορούσε έστω και δύσκολα να επισκευαστεί.
Δεν πρέπει επίσης, εάν αυτό δεν είναι εφικτό χωρίς να αντικατασταθούν μεγάλα μέρη του οργάνου να γίνεται λειτουργική επισκευή ( για να παίξει σώνει και ντε το όργανο ! ). Σε τέτοια περίπτωση συντηρείται σωστά το όργανο, με την οδηγία του επισκευαστή να μην κουρδιστεί και παίξει!
Καλό είναι επίσης αυτές οι εργασίες να συνοδεύονται με ενυπόγραφο από τον οργανοποιό σημείωμα και φωτογραφίες που περιγράφουν τη βασική διαδικασία συντήρησης και θα συνοδεύουν για την παραπέρα ζωή του το όργανο.
Μπάμπη, πόσα ξέρεις…Ας είμαστε ( έστω και επειδή δεν έχουμε κάτι καλύτερο να κάνουμε) αισιόδοξοι !
Οι κακές και απρόσεκτες επισκευές είναι μεγάλο θέμα.Την δεκαετία του 60 συμπατριώτης μου ‘επισκευαστής’ έβαζε τα βιολιά πάνω σε κατσαρόλα που έβραζε με νερό για να μαλακώσουν οι ψαρόκολλες απ΄τον ατμό.:026:Τα σχόλια περιττεύουν.
Μιά που η κουβέντα πήγε στα βιολιά, να και δυό φωτογραφίες από ένα βιολί άγνωστου κατασκευαστή 17ου αιώνα, που ήρθε πέρσυ στο εργαστήρι μου απο βόρεια Ελλάδα.
Στην πρώτη φαίνεται η εσωτερική κατάσταση του επάνω καπακιού, έπειτα από αλεπάλληλες επεμβάσεις διάφορων «επισκευαστών» και στη δεύτερη πριν ξανατοποθετηθεί στη θέση του.
Η αλήθεια είναι ότι όποιο όργανο έπεσε στα χέρια μου ήταν σε αρκετά καλή κατάσταση αν και φαντάζομαι το να κρίνει κάποιος ένα όργανο από το πως δείχνει είναι τουλάχιστον αφελές…καθότι υπάρχουν όργανα που δείχνουν χάλια και είναι απλά βρώμικα και άλλα που δειχνουν εντάξει και συχνά χρειάζονται εκτεταμένες επισκευές για να ‘‘συνέλθουν’’…
Όμως του Κοντόρη ακόμα και εμένα που δεν πολυγνωρίζω από συντήρηση μουσικών οργάνων μου φάνηκε πολύ δύσκολη περίπτωση… 'Ηταν ένα όργανο που όταν έπεσε στα χέρια μου φαινόταν ότι είχε περάσει άσχημα…και το κυριότερο έφερε πολύ άσχημες επισκευές εώς αδιανόητες… Με τον Πόλυ (Καρανδρέας) το μελετήσαμε και επειδή δεν ήθελα σε καμία περίπτωση να αλλαχτεί το καπάκι, αποφασίσαμε να το αφαιρέσει και να το ‘‘σιδερώσει’’… Ελπίζω να κάναμε καλά…Φαντάζομαι Κε Φρονιμόπουλε να μου δώσετε καμιά συμβουλή… αν το ‘‘σιδέρωμα’’ είναι ενδεδειγμένη οδός ή παρατραβηγμένο…
Το περίεργο με αυτό το μαντολίνο είναι τα καμάρια του που είναι πιο πλατιά όχι στο μέσο ως συνήθως αλλά στη μία άκρη τους, το είδος του ξύλου (η κολάντζα είναι φτιαγμένη από ξύλο που οι ξένοι ονομάζου bird’s eye maple…φαντάζομαι από ρίζα…) και οι διαστάσεις του…είναι το σκάφος του πιο οξύληκτο από τα κοινά και ελάχιστα πιο μακρύ (κάνα εκατοστό, ακόμα και από του Μούρτζινου…). Το σκαφος δεν έχει ιδιαίτερα προβλήματα… Επειδή είχα και όλο το σετ μαζί (καβαλάρης -ταυτόχρονα ξύλο αλλά εκεί που ακουμπάνε οι χορδές έχει όχι μόνο κόκκαλο αλλά και μέταλο- χορδιέρα, κλειδιά) ήθελα να μην αντικατασταθεί κάτι από τα γνήσια μέρη ακόμα και αν αυτό σήμαινε όχι τέλεια ηχητική απόδοση…
Πιστεύω ότι το κάθε όργανο δείχνει την άποψη του εκάστοτε δημιουργού για τον ήχο και άρα πρέπει να συντηρείται με αυτά τα πρότυπα, δηλαδή με βάση του πως το είχε ο Κοντόρης αντιληφθεί και όχι εμείς…Ελπίζω να έκανα καλά…:230:
Συμφωνώ απόλυτα με τις σκέψεις σου για τον τρόπο συντήρησης των οργάνων, ώστε να μην αλλοιωθεί η άποψη του αρχικού κατασκευαστή.
Ειδικότερα, η γενική κατεύθυνση να μην αλλαχθεί το καπάκι είναι επίσης σωστή.
Πιό πολλά όμως δεν μπορώ να σου πω, πρώτα πρώτα γιατί δεν έχω δει από κοντά το ίδιο το όργανο. Σε γενικές γραμμές πάντως είναι επίσης σωστό να επαναφέρουμε με ελεγχόμενη θέρμανση και ύγρανση ένα παραμορφωμένο καπάκι, με την απαραίτητη κατόπιν στατικά, υποστήριξη.
Εφ`όσον έχεις εμπιστοσύνη στο μάστορα που το ανέλαβε, και για λόγους δεοντολογίας, δεν θα ήταν σωστό να παρέμβω περισσότερο στον τρόπο που θα διαλέξει να κάνει τις παραπάνω εργασίες.
Ελπίζω να βοήθησα.
Όχι μόνο με βοηθήσατε αλλά και με καθησυχάσατε…
Ευχαριστώ πολύ…
Υπάρχει περίπτωση να γνωρίζετε κάτι για το μάστορα (εννοώ τον Κοντόρη…)? …ή όποιος άλλος φίλος ξέρει κάτι ας το δημοσιεύσει… Ακόμα αν υπάρχει κάποιος που έχει κάποιο οργανό του και θέλει, ας βάλει καμιά φωτογραφία… 'έτσι για να δούμε και να συγκρίνουμε…και εγώ μόλις το πάρω θα ανεβάσω φωτογραφίες να το δείτε…αυτά…