Τούρκος υπήκοος ο Καραγκιόζης !

Το ζήσαμε και αυτό…

Τέλος στη διαμάχη μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας για την υπηκοότητα του Καραγκιόζη έδωσε η UNESCO «πολιτογραφώντας» Τούρκο τον ήρωα του θεάτρου σκιών.

Η ιστορία ξεκίνησε το 2008, όταν υποεπιτροπή της UNESCO εκλήθη να εξετάσει αίτημα του τουρκικού Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, σύμφωνα με την οποία ο Καραγκιόζης και ο Χατζηαβάτης έπρεπε να θεωρηθούν… Τούρκοι υπήκοοι.

Στην παρουσίασή του, ο εκπρόσωπος της Τουρκίας είχε πει ότι «απλώς στην Ελλάδα δόθηκε περισσότερη σημασία και αξία στον Καραγκιόζη σε σχέση με την Τουρκία. Γι’ αυτό το λόγο και θεωρήθηκε παγκοσμίως ότι ο Καραγκιόζης είναι Έλληνας».

Προηγουμένως, το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας είχε ενεργοποιηθεί όταν έμαθε ότι η Ελλάδα είχε ήδη απευθύνει σχετικό αίτημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση νωρίτερα εκείνο τον χρόνο, το 2008, διεκδικώντας το πρωτότυπο των παραδοσιακών φιγούρων του Καραγκιόζη και του Χατζηαβάτη.

Ως αντίδραση, η τουρκική πλευρά συνέστησε μια επιτροπή καθηγητών, αντιπροσώπων πολιτιστικών οργανισμών και ειδικών στις συγκεκριμένες φιγούρες για να συντάξει μια έκθεση που θα υποστήριζε εμπεριστατωμένα τη θέση της και η οποία θα περιελάμβανε πλήθος αναφορών σε βιβλιογραφία, εικόνες, βίντεο και άλλα τεκμήρια.

Το Νοέμβρη του 2008, η έκθεση αυτή παρουσιάστηκε σε προπαρασκευαστική συνεδρίαση της υποεπιτροπής η οποία έλαβε χώρα στην Κωνσταντινούπολη, με αποτέλεσμα την απόφαση για την προώθηση του αιτήματος της Τουρκίας.

Το αίτημα αυτό επικυρώθηκε μαζί με άλλες 90 αντίστοιχες εισηγήσεις διαφόρων κρατών τον Οκτώβριο του 2009, στην τέταρτη συνεδρίαση της 6μελούς διακυβερνητικής επιτροπής της UNESCO για την διάσωση της άυλης πολιτισμικής κληρονομιάς, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Άμπου Ντάμπι και όπου συμμετείχαν η Κένυα, η Τουρκία, η Εσθονία, το Μεξικό, η Βόρεια Κορέα και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Η ελληνική πλευρά δεν αντέδρασε στην απόφαση αυτή, αφού εντωμεταξύ είχε χάσει την προθεσμία που έληγε στις 31 Αυγούστου του ίδιου έτους, για να υποβάλει ένσταση και υποστηρίξει με δικά της στοιχεία τη διεκδίκηση του Καραγκιόζη.

Άλλη μια απόδειξη ότι πολιτιστική πολιτική στην Ελλάδα ούτε υπήρξε στο παρελθόν ούτε και σήμερα υπάρχει.
Πέρα από τις γκλαμουριές του Μέγαρου και μερικές σκόρπιες (και αμφιβόλου ποιότητας) παραστάσεις αρχαίου θεάτρου, τίποτε επί της ουσίας.
Η Λυρική Σκηνή ρήμαξε, αλλά δεν πειράζει, φτάνει που συμμετέχουμε σε εμποροπανηγύρια, τύπου γιουροβίζιον.

Α, βρε Σπαθάρη, ευτυχώς που δεν ζεις να το γευτείς και αυτό…

όσο περίεργο είναι να οικειοποιηθεί το τουρκικό κράτος τον καραγκιόζη -και γενικά τον λαϊκό πολιτισμό, άλλο τόσο είναι να τον οικειοποιηθεί το ελληνικό κράτος. εν πάσει περιπτώσει, γιατί ψάχνουμε κάτι να μας χωρίζει κι όχι ό,τι μας ενώνει;
το μόνο σίγουρο είναι πως ο καραγκιόζης ήταν υπήκοος της οθωμανικής αυτοκρατορίας!

Το θέμα έχει να κάνει περισσότερο με την ανύπαρκτη πολιτιστική πολιτική και την έλλειψη σεβασμού στο λαϊκό μας πολιτισμό.

Τώρα, όσον αφορά στην τουρκική πατρότητα που δόθηκε στον Καραγκιόζη, θα μπορούσε - αν είχε ξυπνήσει έγκαιρα το ΥΠΠΟ - να γίνει διαφορετική ρύθμιση, μια και σε τέτοιες περιπτώσεις, κατά τις αρχές της άϋλης κληρονομιάς (που ορίζει η σύμβαση της ΟΥΝΕΣΚΟ), στο ίδιο αγαθό μπορούν να προσχωρήσουν δύο χώρες, κάτι που δεν έγινε στην περίπτωση αυτή.

Η Τουρκία δεν ταυτίζεται με την οθωμανική αυτοκρατορία, η ολιγωρία του υπουργείου πολιτισμού της Ελλάδας δεν οφείλονταν κατά την άποψή μου σε ανικανότητα αλλά ήταν σκόπιμη, όπως και η προσπάθεια των Τούρκων να οικειοποιηθούν μια φιγούρα που χρησιμοποιήθηκε σε όλο το έδαφος της οθωμανικής αυτοκρατορίας και από το πλείστον των λαών της. Βλέπετε τα νεο-οθωμανικά οράματα του Νταβούτογλου πρέπει να βρούν και πολιτιστική υποστήριξη.

Δυστυχώς γι’ αυτούς η φιγούρα του Μπαρμπαγιώργου θα αποτελεί για πολύ καιρό αγκάθι… Όπως και του τελικώς δαρμένου Βεληγκέκα!

Παγερά, παγερώτατα αδιάφορο με αφήνει κάθε τέτοιου είδους διαμάχη. Κακώς, κάκιστα όμως, γιατί θα έπρεπε αλλοιώς να αντιδράσουμε:

Μα είναι πράγματα αυτά, να διεκδικεί μια χώρα, σε διεθνές επίπεδο, το πρωτότυπο για τις παραδοσιακές φιγούρες του Καραγκιόζη και του Χατζηαβάτη; Και ας πούμε πως το κερδίζαμε. Τι έγινε; κατά πόσους πόντους θα ψηλώσουμε από εκεί και πέρα; Κέρδισε όμως η Τουρκία. Έ, ας ψηλώσουν λοιπόν αυτοί κατά κάποιους πόντους. Άξιοι!!!

Δεν την θέλω, τέτοια πολιτιστική πολιτική. Αισθάνομαι ντροπή όταν τα θέματα τίθενται κατά τέτοιον εθνικιστικό τρόπο. Και από τους Τούρκους και από εμάς.

Υπάρχουν μελέτες (π.χ. Δαμιανάκου, Αικ. Μυστακίδου …) που πραγματεύονται την παράλληλη και εντελώς ξεχωριστή πορεία του Καραγκιόζη στην Ελλάδα και στην Τουρκία, έτσι που να δικαιούμαστε να μιλάμε για ελληνικό πια Καραγκιόζη, μια και η πορεία του στη χώρα μας καμιά σχέση δεν έχει με το (όχι μόνο ) Οθωμανικό, αλλά και Περσικό, γενικότερα, ανατολικό παρελθόν του.

Μακριά και από μένα οι εθνικισμοί, αλλά αν ολιγωρούμε με τον ίδιο τρόπο και σε θέματα πολιτισμού, έχω την εντύπωση πως θα ακολουθήσουν και άλλα τέτοια φαινόμενα και εκπλήξεις και στο μέλλον.

Υ.Γ. Βρήκα και μια παλιότερη συζήτησή μας παρεμπιπτόντως, για τον Καραγκιόζη,
εδώ.

Η υπεράσπιση της εθνικής πολιτιστικής ταυτότητας δεν αποτελεί εθνικισμό. Αντίθετα ο σφετερισμός, η διεκδίκηση και ακόμα περισσότερο η ιδιοποίηση της ταυτότητας του “άλλου”, είναι εθνικισμός και συνήθως αποτελεί το αρχικό πλαίσιο περαιτέρω και πιο επώδυνων διεκδικήσεων… Εκτός αν θεωρούμε τον αλλοεθνή σφετεριστή τρελό, που φυσικά ως στάση είναι εθνικισμός :slight_smile:

Θα με ενοχλούσε για παράδειγμα να θέταμε το θέμα εμείς στην Ουνέσκο για την μονοπώληση του Καραγκιόζη συνολικά (όπως έκαναν οι Τούρκοι για παράδειγμα). Το να αντιδράσει όμως το Ελληνικό κράτος στην πρόκληση, το θεωρώ ελάχιστη υποχρέωση, για τους λόγους που υπαινίχθηκα στα δυό αυτά μηνύματα.

Σας υπενθυμίζω ότι σ’ αυτό το φόρουμ έχουμε ασχοληθεί τον τελευταίο χρόνο μόνο, με δύο “λάου -λάου” προσπάθειες ιδιοποίησης εκ μέρους των Τούρκων (επίσημως και ανεπισήμως) πολιτιστικών θησαυρών που δεν τους ανήκουν αποκλειστικά. Το ρεμπέτικο και τον Καραγκιόζη. Γιατί άραγε;

Ξεκινώντας από το #1 της Ελένης, συμπεραίνω ότι πρώτη η Ελλάδα είχε απευθύνει αίτημα στην ΕΕ, διεκδικώντας το πρωτότυπο για τις φιγούρες Καραγκιόζη και Χατζιαβάτη.

Τέτοιες ενέργειες, όπως και εκείνες των Τούρκων που ακολούθησαν, να με συμπαθάτε αλλά δεν είναι προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και ταυτότητας ενός λαού. Καθαρά εθνικιστικές ενέργειες είναι. Φυσικά και το θέατρο σκιών του Καραγκιόζη έχει πολιτογραφηθεί ως ελληνικό, στην Ελλάδα, αλλά βεβαίως από την άλλη, κανείς Έλληνας δεν αμφισβήτησε ποτέ (και πώς θα μπορούσε!) τις τουρκικές του ρίζες, που πιθανόν να πηγαίνουν και πολύ ανατολικότερα. Έτσι λοιπόν, όταν έρχεται η Ελλάδα και ζητάει να αναγνωριστεί ο Καραγκιόζης ως καθαρά ελληνική δημιουργία, φυσικό είναι να λειτουργήσει αυτό ως καρφί στο μάτι των Τούρκων αρμοδίων και να επακολουθήσουν τα γελοία, κατά τη γνώμη μου, συμβάντα που επακολούθησαν. Η δε γελοιότητα πέρνει σβάρνα, βεβαίως, και όλους τους αρμοδίους Ουνέσκο και ΕΕ, που δέχονται να συζητούν σε τέτοιο επίπεδο, σαν να ήταν φέτα ή ούζο. Άλλο η πολιτογράφηση του συνολικού δρώμενου του Καραγκιόζη ως ελληνικού και άλλο η απομόνωση δύο προσώπων που και τουρκικότατα ονόματα έχουν και σαφώς τουρκικές ενδυμασίες φορούν.

Ποιός θα διαφωνήσει στην ανάγκη προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς; Όταν σε ένα συνέδριο στην Κων/λη, πριν αρκετά χρόνια, ο έγκυρος εθνομουσικολόγος Bülent Aksoy μίλησε για τις ηχογραφήσεις (κυρίως σε Αμερική, αλλά και στην Ελλάδα) κατά τον μεσοπόλεμο, όπου τα κείμενα κάποιων απευθυνόμενων στο Ελληνικό αγοραστικό κοινό τραγουδιών ήταν στην τουρκική γλώσσα, παραπονέθηκε γιατί σε καμμία σύγχρονη ελληνική αναπαραγωγή δεν έχει περιληφθεί ούτε ένα τέτοιο κομμάτι (Πούλος, Μελκόν, Ρόζα κ. ά.). Του απάντησα ότι αυτό έγινε κυρίως γιατί σήμερα, που έχουν φύγει απ’ τη ζωή οι παλαιότεροι, η σημερινή γενιά δεν καταλαβαίνει πλέον τουρκικά και θα ήταν αντιεμπορική η συμπερίληψη τέτοιων κομματιών, πάντως έχουν περιληφθεί σποραδικά και κάποια κομμάτια όπως ο Μέμο, το Μπιρ Μαβιλί, ή το Her Yer Karanlik. Μου ανταπάντησε ότι η παρατήρησή του είχε το νόημα ότι θα έπρεπε να αναφέρουμε και την τουρκική / οθωμανική διάσταση στη δημιουργία του ρεμπέτικου (η ταμπακιέρα!) και εκεί, απερίφραστα, αντέταξα ότι Ρεμπέτικο και Σμυρναίικο είναι καθαρά ελληνικά δημιουργήματα, που απλά προέκυψαν από έναν κοινό μουσικό πολιτισμό που ανήκει και στους δύο λαούς. Δεν θα τα κάνουμε όμως τούρκικα. Εκεί, δεν υπήρξε αντίδραση.

Να προσθέσω και τον Σταύρακα όπου ο Ηλίας Πετρόπουλος έχει γράψει και ολόκληρο βιβλίο.

Ο Karagöz είναι τούρκος φυσικά. Αλλά και ο Καραγκιόζης είναι Ελληνας φυσικά. Και άμα κανείς δει τις φιγούρες τους θα δει ότι μοιάζουν αλλά δεν είναι ίδιοι! Αδερφάκια είναι.

Τώρα, αν ο Karagöz προϋπήρξε του Καραγκιόζη ήτανε παράλληλα ή το αντίθετο, αυτό είναι νομίζω που συζητάνε στην ουνέσκο.

Προσωπικά έχω την εντύπωση ότι ο Karagöz μας ήρθε από την Προύσσα, το άντρο της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Δεν είναι κακό να μας έχουν δώσει και οι Τούρκοι κάτι. Στο κάτω κάτω, δεν είναι η πρώτη φορά που παίρνουμε κάτι από την ανατολή. Εμείς κάνουμε αυτό που κάναμε πάντα: το ελληνοποιούμε, το δίνουμε μια άλλη διάσταση.

Αυτό που θεωρώ κακό είναι ότι κανείς δε λέει ότι άλλο Karagöz, άλλο Καραγκιόζης. Μιλάμε για τελείως διαφορετικά πράγματα. Για παράδειγμα Σταύρακας ΔΕΝ υπάρχει στον Karagöz. Αλλά ούτε και Spathar Efendi

Προσωπικά με έχει σημαδέψει η δουλεία του Πετρόπουλου. Χωρίς να στέκεται στην καταγωγή του και μάλιστα βάζοντας πλήθος από τουρκικες φιγούρες του Karagöz ασχολείται με την ελληνική του διάσταση.

Τα περί σφετερισμού της εθνικής κληρονομίας, όσες φορές το είδα έτσι μόνο πίκρα μου έδωσε και δε οδήγησε και πουθενά. Αδιέξοδη για μένα αυτή η προσέγγιση. Κάθε λαός έχει κάτι για να του σφετεριστούν αλλά και κάτι να σφετεριστεί.

Διονύση, πολύ σωστά αυτά που λές. Και εγώ το ίδιο πράγμα πάω να πώ: και Karagöz και Καραγκιόζης, οπότε μιλάμε για κοινή στους δύο λαούς παράδοση, που δεν θα ήταν και η πρώτη φορά. Αλλά το αίτημα στην ΕΕ και η αντίκρουση των Τούρκων είναι και τα δύο στη βάση του - δικό μου είναι, - όχι, δικό μου!!

Ο Karagöz βέβαια, μέσω των παλατιών της οθωμανικής αυτοκρατορίας μας ήρθε, μόλις μπορέσαμε να τον παραλάβουμε, γιατί επί τουρκικής εξουσίας εθεωρείτο προνόμιο των Οθωμανών αξιωματούχων. Δεν είναι εκεί το θέμα, αλλά ούτε και στην απόλυτη διεκδίκηση, που πουθενά δεν οδηγεί.

Και βεβαίως δεν μπορούσε να υπάρχει Σταύρακας στον τουρκικό καραγκιόζη, ούτε και Μπαρμπαγιώργος ούτε και Μεγαλέξαντρος (βεζυροπούλα, ναί). Άφησε όμως, παρακαλώ, τον Πετρόπουλο απ’ έξω, ο άνθρωπος ιδέαν δεν είχε από επιστημονικές προσεγγίσεις και μάλιστα τις απεχθανόταν και ειρωνευόταν.

Σαφέστατα. Ο Πετρόπουλος είναι ιδιαίτερη προσωπικότητα με πολλές εμμονές και πρέπει να διαβάζεται με προσοχή και γνώση. Μεγάλος κατά τη γνώμη μου, που κρύβει όμως πολλές παγίδες.

Είναι διαφορετικό θέμα η φιγούρα (που όπως το αντιλαμβάνομαι αφορά την φιγούρα - το σχέδιο και όχι το πρόσωπο) και άλλο η υπηκοότητα και η εθνικότητα. Ο Τούρκος καραγκιόζης, όπως και ο Πέρσης έχουν διαφορετικές φιγούρες από τον ελληνικό. Άλλο λοιπόν το ζήτημα του πνευματικού δικαιώματος και άλλο η εθνικότητα.

Δυστυχώς ο εξ’ ανατολών γείτονας δείχνει τα τελευταία 40 χρόνια να ενδιαφέρεται πάρα πολύ για το εθνικό ζήτημα με στόχο την ιμπεριαλιστική του επικυριαρχία στην περιοχή και κάθε ενέργειά του δείχνει να κατατείνει σ’ αυτό. Εκεί λοιπόν είναι που θέλει εγρήγορση, ειδικά όταν ο εταίρος του που γεωστρατηγικά έχει συμφέρον από τα σχέδια αυτά και τον παροτρύνει (ΗΠΑ), μέσω των διεθνών οργανισμών τους οποίους ελέγχει (πχ Ουνέσκο και ηνωμένα έθνη) με κάθε τρόπο και σε κάθε ευκαιρία υποστηρίζει την φαινομενικά ανόητη και ανώδυνη πρακτική. Τα παιγνίδια αυτά που σήμερα δείχνουν ανούσια, όταν συσσωρεύονται και μεθοδεύονται σε 50 χρόνια γίνονται επώδυνα.

Όταν πριν 40 χρόνια η χούντα μίλησε πρώτη για ελληνοτουρκική λίμνη ισότιμης εκμετάλλευσης στο Αιγαίο δεν φανταζόμασταν όσοι γελάγαμε τότε τι θα επακολουθούσε και τί θα επακολουθήσει.

Κι’ αν δεν καιγόμαστε εμείς οι απλοί πολίτες λίγη σημασία έχει. Αν όμως ολιγωρούν οι κυβερνήσεις και το προσπερνούν με χαζοχαμόγελα (*) τότε εχώ σκιάζομαι στ’ αλήθεια!

(*) «Παρέμβαση» στο θέμα της πολιτογράφησης του Καραγκιόζη από τους Τούρκους έκανε και ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου . Οι δημοσιογράφοι, σε μια συζήτηση που είχαν χθες, στο περιθώριο του Συμποσίου της Σύμης, τον ρώτησαν για την απόφαση της UΝΕSCΟ και ο Πρωθυπουργός χαμογελώντας τους είπε:

«Ας έχουν οι Τούρκοι τον δικό τους Καραγκιόζη και εμείς τον δικό μας».

Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=32&artid=342933&dt=14/07/2010#ixzz0twXvqbQo

Και εγώ αγαπητοί μου θεωρώ πως τέτοια ζητήματα δεν θα πρέπει να λαμβάνουν χώρα. Το πλέον αναμφισβήτιτο είναι πως το θέατρο σκιών αναπτύχθηκε και αγαπήθηκε σε μεγάλο βαθμό από το λαό μας και τέτοιου είδους στάση από το Υπουργείο Πολιτισμού είναι αψυχολόγιτη. Είναι κρίμα διότι βεβηλώνουν με αυτό το τρόπο το όνομα ενός πνευματικού άρχοντα, κατ’ εμέ, και όσους ασχολούνται με αυτή τη μορφή τέχνης στην Ελλάδα. Αλλά δεν είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία επιδιώκει κόντρες με την Ελλάδα σε πολιτισμικά ζητήματα. Πριν από μερικά χρόνια συζητώντας με νέους μουσικόυς με ενήμερωναν πως η Τουρκία θέλει να "βαπτίσει " το μπουζούκι τούρκικο μουσικό όργανο, διότι όπως λένε ήρθε μετά τη μικρασιάτικη καταστροφή. Κανείς δεν τους ενημέρωσε πως το μπουζούκι ήταν γνωστο απο τον Μακρυγιάννη και ήταν ένα όργανο από την οικογένεια των ταμπουράδων.

Διονύση, ακριβώς επειδή ο Πετρόπουλος πρέπει να διαβάζεται με προσοχή και γνώση, είναι παντελώς ακατάλληλος για όποιον δεν έχει, αλλά θέλει να αποκτήσει γνώση.

Γρηγόρη, εκείνο με το οποίο διαφωνώ ριζικά είναι ότι μια φιγούρα ή ένα λαϊκό θεατρικό πρόσωπο πρέπει να έχει αποκλειστικά ή τη μία ή την άλλη εθνότητα ή υπηκοότητα. Επίσης, διαφωνώ με τη συζήτηση για κατοχύρωση πνευματικών δικαιωμάτων σε επίπεδο λαϊκού πολιτισμού.

Αντρίκο, με δεδομένο το σημερινό επίπεδο έρευνας σε Ελλάδα αλλά και Τουρκία, οι Τούρκοι δεν θα διανοηθούν σήμερα να βαφτίσουν τουρκικό το μπουζούκι ή, έστω, τον ταμπουρά. Δεν παύουν βέβαια να έχουν τύπους ταμπουρά που είναι φτιαγμένοι αποκλειστικά για “τουρκική κλασική” μουσική, όπως εμείς να έχουμε μπουζούκια τρίχορδα ή τετράχορδα, αποκλειστικά φτιαγμένα για τη δική μας μουσική. Όσο για τη βεβήλωση ενός πνευματικού άρχοντα από το ΥΠΠΟ, ας έχουμε και κάποιο μέτρο στις εκφράσεις μας.

K. Πολίτη το έθεσα λίγο ακραία το γνωρίζω απλά δεν μπορώ να κατανοήσω τη στάση του υπουργείου και γιατί είχα γνωρίσει τον κ. Σπαθαρη και το έργο του από κοντά. Δεν ήταν στις προθέσεις μου να δώσω συμβουλές στο υπουργείο διότι η ηλικία μου δεν το επιτρέπει ,απλά προσπαθώ να κατανοήσω τη στάση αυτή

Φίλε Αντρίκο, αν μπορούσαμε να κατανοήσουμε τις στάσεις των υπουργείων, πάρα πολλά θα είχαν ήδη αλλάξει σε αυτόν τον τόπο. Αλλά τίποτα δεν φαίνεται να πηγαίνει για αλλαγή, είτε από την πλευρά των υπουργείων (και υπουργών), είτε από τη δική μας πλευρά…

Απλά ως νέος και με μια δόση ανατροπής των δεδομένων απορώ με στάσεις τέτοιου τύπου διότι μακροχρόνια βλέπουμε τα αποτελέσματα. Και δεν αναφέρομαι μόνο σε ζητήματα πολιτισμικά αλλά και πολιτικοοικονομικης φύσης. Έτσι τη σκυτάλη
δεχόμαστε εμείς θέλοντας να ανατρέψουμε κάποια στερεότυπα για το καλό αυτού του τόπου πάντα όμωςε τις πολύτιμες συμβουλές των πρεσβυτερων

Το θέατρο σκιών, ο Καραγκίοζης, είναι λαϊκός πολιτισμός. Η καταγωγή του χάνεται στους αιώνες. Εμφανίζεται τόσο στην αρχαία Ελλάδα το θέατρο σκιών, όσο αργότερα στο Βυζάντιο, στην Αίγυπτο, και πάει λέγοντας. Ανήκει λοιπόν στους λαούς που το πήραν ως μέσο για να εκφράσουν τα ντέρτια τους και την καθημερινότητά τους.
Οι αντιδράσεις του τύπου μας κλέβουν τον Καραγκίοζη ωχ και τι θα πάθουμε θέλουν λίγη σκέψη ξανά!!!
Όσο για τα υπουργεία…Εδω κλείνουν Λυρικές, όσοι ασχολύνται με τον πολίτισμό πεινάνε, και εσείς ψάχνεται να βρείτε ψίλους στ’ άχειρα.

Το ίδιο και εγώ!

Δεν πρέπει όμως να παίρνουμε υπ’όψιν μας την πραγματικότητα η οποία ξεπερνά τις δικές μας αντιλήψεις; Εκεί είναι η δικιά μου διαφοροποίηση.

Θέλουμε δεν θέλουμε, γελοίο ή μή ο Καραγκιόζης με την σφραγίδα της Ουνέσκο είναι πλέον Τούρκος. Ποιά ήταν η ανάγκη εθνικοποίησής του;

Ακόμη πού είναι ο αντιεθνικιστικός σχολιασμός από την μερίδα εκείνη της πνευματικής ελίτ που άγρυπνη περιμένει - και καλά - να κατακεραυνώσει τέτοιου είδους καταστάσεις; Πολύ σιωπή βλέπω γύρω μου… Είναι ο Τουρκικός εθνικισμός στο απυρόβλητο για την ελληνική gauche caviar;

Τα ερωτήματα που προκύπτουν πολλά και αναπάντητα.

Με τι στοιχεία (*) η επιτροπή της Ουνέσκο αποφάνθηκε για την υπηκοότητα του Καραγκιόζη και πάνω από όλα γιατί θα έπρεπε να έχει εθνότητα ο Καραγκιόζης;
Φέτα είναι, ή μήπως, μπακλαβάς;

Από πότε τα άϋλα αγαθά, τα πολιτισμικά συγκεκριμένα, έχουν εθνική ταυτότητα, ειδικά αν σκεφτούμε πως διαμορφώθηκαν όταν ακόμα δεν είχαν δημιουργηθεί έθνη – κράτη ;;;

Φοβάμαι πως με αυτή την ενέργεια ανοίγεται ο ασκός του Αιόλου και πως θα ακολουθήσουν και άλλες τέτοιες φαιδρότητες στο μέλλον.

Μπορεί κανείς να απαντήσει με απόλυτη σιγουριά για τις ρίζες, για τις αρχές, του Καραγκιόζη, οι οποίες χάνονται στα βάθη των αιώνων;
Είναι σαν να ψάχνουμε για τις αρχές ενός παραμυθιού ή ενός δημοτικού τραγουδιού…

Το θέατρο Σκιών ξεκίνησε από την Κίνα, εξαπλώθηκε στην Περσία, στην Ινδία και μετά στην οθωμανική αυτοκρατορία και το σημαντικό είναι πως με το πέρασμα των χρόνων ο κάθε λαός έδινε διαφορετική υπόσταση σʼ αυτό, πλουτίζοντάς το με τις παραδόσεις, τα ήθη και την ιστορία του.
Έτσι, στην Κίνα και Ινδία με το πέρασμα των χρόνων, συνδέθηκε με λατρευτικές τελετές και παραδόσεις, στην οθωμανική αυτοκρατορία ο Καραγκιόζης αντιδρούσε με αισχροστομίες και σεξιστικά υπονοούμενα σε ό,τι τον βάραινε, ενώ στη χώρα μας με αριστοφανική σάτιρα και αυτοσαρκασμό.
Οι παραστάσεις του Καραγκιόζη μεγάλωσαν γενιές και γενιές στον τόπο μας, το λαϊκό θέατρο αγαπήθηκε πολύ.
Απʼ ό,τι ξέρω, στην Τουρκία δεν είχε την ίδια ανταπόκριση, δεν αποτέλεσε ποτέ λαϊκή διασκέδαση σε τόσο μεγάλη έκταση, όπως σε μας.

Μπορεί ένας λαός να καπηλεύεται έτσι εύκολα ένα πολιτιστικό αγαθό που αποτελεί παράδοση σε όλη την ανατολική Μεσόγειο;
Τι σκοπιμότητες άραγε κρύβει μια τέτοια πρεμούρα από το λαό αυτό που καπηλεύεται ένα κοινό πολιτιστικό αγαθό, αλλά και από την επιτροπή κρίσης που αποφαίνεται για την ταμπελίτσα προέλευσης αυτού του αγαθού;

Αν η επιτροπή της Ουνέσκο ήταν ανεξάρτητη, άρα σεβόταν τον εαυτό της, θα έπρεπε να αποφανθεί πως το Θέατρο Σκιών αποτελεί κοινή πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής των Βαλκανίων, της ανατολικής Μεσογείου και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής και να απορρίψει τέτοιες διεκδικήσεις ως γραφικές και μαζί γελοίες.

(*) Ειπώθηκε ότι ένα ισχυρό επιχείρημα που έπεισε τους αρμόδιους της Ουνέσκο για την τουρκοποίηση του Καραγκιόζη, ήταν κυρίως το τουρκικής προέλευσης όνομά του.
Εύχομαι να μην επαναληφτεί η ίδια ιστορία με το μπουζούκι… έχει και αυτό τουρκική ονομάσία, βλέπετε…