Αφορμώμενος απ το γεγονός ότι ο Ν.Φρονιμόπουλος συμμετέχει στο φόρουμ και επειδή ήταν ο συντηρητής και αυτός που αποκατέστησε λειτουργικά τον ταμπουρά, θα ήθελα (και φαντάζομαι όχι μόνο εγώ) λίγες πληροφορίες για το όργανο(υλικά κατασκευής ,μήκος και αριθμός χορδών κλπ)των οποίων η παράθεση βέβαια βρίσκεται στην διακριτική του ευχέρεια.
Ευχαριστώ εκ των προτέρων
Μιά και το εν λόγω όργανο υπήρξε αφορμή να γράψω ένα βιβλίο που περιγράφει με λεπτομέρεια την τεχνική κατασκευής των ταμπουράδων από τον Λεωνίδα Γάϊλα την εποχή του Όθωνα ,θα προτιμούσα να περιμένουμε λίγο ( ελπίζω ! ) μέχρι την έκδοσή του. Θα ήταν προτιμότερο να έχει κανένας ολόκληρο το υλικό , με τα σχέδια και τις φωτογραφίες από τα κυριότερα στάδια της κατασκευής, παρά κάποιες σκόρπιες λεπτομέρειες.Το τελευταίο μέρος δε του βιβλίου ,για όσους έχουν κάποια γνώση της οργανοποιίας , περιέχει πρόταση σύγχρονης κατασκευής ακολουθώντας την τεχνική του μάστορα.
Όσο γιά τις χορδές, γρήγορα σας λέω πως πρόκειται για πολύχορδο ( δωδεκάχορδο ) συνοδευτικό το πιθανότερο όργανο , δίχως καμμιά ομαδοποίηση των χορδών του.Πουθενά στη βιβλιογραφία δεν συνάντησα να περιγράφεται τέτοιου τύπου ταμπουράς . Υπάρχει σχετικό κεφάλαιο στο πρώτο , το θεωρητικό μέρος του βιβλίου μου.
Την πρώτη μου ανακοίνωση γιά τον ταμπουρά την δημοσίευσα στο περιοδικό «Δίφωνο» στο τεύχος του Οκτώβρη του 1998.
Έχω επίσης δώσει, πρόσφατα, για δημοσίευση στην « Κλίκα» την εισήγησή μου σε Συνέδριο στην Καρδίτσα τον Απρίλιο του 2003 που περιέχει αρκετά ιστορικά στοιχεία για το εργαστήρι του Λεωνίδα Γάϊλα στην Αθήνα του 1835.
1 «Μου αρέσει»
Ο ταμπουρας του Μακρυγιάννη εκτίθεται κάπου?
Γενικά τα οργανα μεγάλων συνθετων (πχ. Τσιτσανη,Βαμβακάρη) είναι σε καποια έκθεση?
Λογικά και σεβαστά όσα γράφετε.Ρίξτε ένα mail μόλις εκδοθεί η μελέτη.
Ο ταμπουράς του Μακρυγιάννη βρίσκεται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο (Κτήριο της Παλαιάς Βουλής).
παιδια ψαχνω καιρο ενα ταμπουρα σαζ αν το λεω καλα οπως στο βιντεο με τα 2 παιδια που παιζουν το με τελιωσες , θα ηθελα να μαθω σε ποιον κατασκευαστη να απευθινθω περιπου ποσο κοστιζει ενας καλουλης ταμπουρας και ποια η διαφορα απο το saz baglama?
να υποθεσω οτι ο ταμπουρας εχει ταστα αντι μπερντεδες και εβενο ταστιερα? εχει διαφορα στο κουρδισμα? αλλες οκταβες?
Πέρασε καιρός και ήθελα να φέρω πάλι στην επιφάνεια την έκδοση του βιβλίου.
Γίνεται καμία κίνηση να εκδοθεί?
Κίνηση γίνεται, συγκεκριμένο αποτέλεσμα δεν υπήρξε μέχρι στιγμής !
Βέβαια, θα είχε ήδη εκδοθεί αν είχα αποφασίσει …να το χαρίσω σε κάποιους (αν καταλαβαίνετε τι εννοώ…).
Κατά τα άλλα, έχω βαρεθεί να περιμένω κάποιους φορείς (μουσεία, τράπεζες…) που ενώ αρχικά είχαν δείξει έντονο ενδιαφέρον, μεταθέτουν συνεχώς χρονικά την έκδοση …
Όσο για εκδότες…εδώ το μόνο που μετράει είναι το πόσα θα πουλήσει ( και σίγουρα δεν πρόκειται για…best seller !).
Όπως και νάναι, στην Ελλάδα ζούμε !
Συνεχίζω να το ψάχνω παρ`όλα αυτά, χωρίς να απογοητεύομαι (γιατί έχω ήδη απογοητευτεί !)
Κρίμα είναι μια τέτοια σημαντική πολιτισμική προσφορά να μένει ανεκμετάλλευτη, να μην έχει σπεύσει ήδη τουλάχιστον το Υπουργείο Παιδείας να αναλάβει την έκδοση και προώθηση του βιβλίου αυτού…
Όχι μόνο ανάλογες πρωτοβουλίες δεν παίρνονται, αλλά το ίδιο το ΥΠΠΟ προχώρησε σε [b] πρόταση κατάργησης της διδασκαλίας του ταμπουρά από τα Μουσικά σχολειά…[/b]
Η κατάργηση του ταμπουρά από τα σχολεία είναι μόνο ο ένας σπόνδυλος της λαϊκής κληρονομιάς μας που τίνει να πεταχτεί στην πυρά. Μουσική, γλώσσα, θρησκεία, ηθική, παράδοση… όλα στην πυρά.:108::106:
Μήπως το γενικεύεις κάπως υπερβολικά; Και, πώς μπορούμε να θεωρήσουμε τη θρησκεία (ως κοσμοθεωρία, όχι ως αφορμή για λαϊκά πανηγύρια) τμήμα της λαϊκής κληρονομιάς;
Θα συμφωνήσω με τον Νικο. Ας μην συγχέουμε τη λαογραφία και την παράδοση του τόπου με τα Εθνικά Ιδεώση. Ανοικει σε άλλου παπα ευαγγέλιο. Όσον αφορα τον ταμπουρά , είναι ενα ακόμη μικρο παράδειγμα μπροστα στις πληγές που δημιουργει το κράτος στην λαογραφία και στην παιδεια. Μεγαλώσαμε στα αλόνια, γιατί ντε και καλά να μας χώσουν στα σαλόνια??
Αυτός δεν πρέπει να είναι του ίδιου κατασκευαστή; προσέξτε τις ομοιότητες στο καράβολο και σε ο,τι φαίνεται από τις πυρογραφίες που έξυσε μεταγενέστερος ιδιοκτήτης ή «οργανοποιός» πριν κάνει τα καλαμάκια και το τρίγωνο μπας και βγει ένα καλό νέο.
Zaraz, επειδή το ξανάγραψες, και τώρα το εξηγείς και καλύτερα, …δεν ξέρω… Το καράβολο είναι τόσο ελλειπτικό/μινιμαλιστικό που καμία ομοιότητα δε θα μ’ έβαζε σε υποψίες, ενώ το υπόλοιπο όργανο είναι σαφώς διαφορετικό.
Του Μακρυγιάννη δεν έχει και τρύπα μπροστά, εκεί που βλέπουμε το σχέδιο με τον ήλιο;
Ποιές πυρογραφίες; Τίποτε τέτοιο δεν βλέπω εκτός αν ενοείς κάποιες μικρές μαύρες βούλες περιμετρικά του καπακιού και στο κέντρο του. Καμμία σχέση με την περίτεχνη δουλειά του Γαΐλα.
Ναι, στο κέντρο του ήλιου υπάρχει πολύ μικρή τρύπα.
Συγνώμη έχεις δίκιο, αλλά αντιλήβην ότι, όπως λες, δεν έγινα τελείως κατανοητός, και επανήλθα λόγω της ενδεχόμενης σοβαρότητας του πράγματος. Το καράβολο είναι όντως μινιμαλιστικό όπως λες, αλλά δεν είναι και το πιο προφανές/κοινό. Και οι δύο απολήξεις είναι φθαρμένες αλλά μου φαίνεται το σχέδιο είναι αυτό που φαίνεται καλύτερα στο αντίγραφο του Πέτρου Μουστάκα.
Το πλέγμα των δύο ήλιων τώρα δίπλα-δίπλα στη θέση της ανύπαρκτης τρύπας σαφώς αναφέρεται στην ιδέα της, και βγάζει νόημα ως επιλογή για προσαρμογή σε άτρυπο καπάκι του σχεδίου ενός τεχνίτη που έχει στάνταρ/«σήμα κατατεθέν»/χούι τον έναν ήλιο με κέντρο την τρύπα σε ένα σχέδιο όπου ποικίλει άλλες λεπτομέρειες των πυρογραφιών (οι ταμπουράδες στο σχέδιο διαφέρουν και από του Μακρυγιάννη και μεταξύ τους σε λεπτομέρειες των πυρογραφιών και κάποιες από τις διαφορές σίγουρα δεν είναι αποτέλεσμα «αυθαιρεσίας» του ζωγράφου). Αλλιώς είναι και κάπως περίεργη η επιλογή της διακόσμησης με επίκεντρο την ανύπαρκτη τρύπα. Το ίδιο και οι «δυο ήλιοι» σαν σύλληψη, ο μόνος συνειρμός που μου προκαλεί είναι το «Two suns in the sunshine» των Πινκ Φλόιντ. Αν αντικαταστήσουμε την τρύπα του τρύπιων με τον, ενδεχομένως προφυλακτικό (να μην μπερδευτεί το νόημα) και υπεραναπληρωματικό (να μην κάνει για λειψό σε σχέση με το στάνταρ) διπλασιασμό και διαπλοκή, κάθε ήλιος του συμπλέγματος, τουλάχιστον όσο φαίνονται τα χαρακτηριστικά τους, είναι μάλλον σαν τον μονό του Μακρυγιάννη με ανασυνδυασμό κάποιων στοιχείων: του Μακρυγιάννη (Φρονιμόπουλος σ. 68) έχει τρία στίγματα γύρω από την μύτη κάθε ακτίνας που σχηματίζουν νοερό τριγωνάκι μεταξύ τους και τετραγωνάκι με το σημείο της αιχμής, και ένα μέσα σε κάθε γωνία, ενώ του άλλου έχει τέσσερα μες το κέντρο και μονό στην κάθε αιχμή. Δηλαδή τα διακοσμητικά στοιχεία των ηλίων του σχεδίου, τουλάχιστον αυτά που φαίνονται, είναι τα ίδια με του Μακρυγιάννη στον πιθανότερο ανασυνδυασμό τους άμα ήθελες να χρησιμοποιήσεις τα ίδια στοιχεία σε νέο σχέδιο άνευ τρύπας (δεν θα έβαζες το μονό στίγμα στη θέση της τρύπας). Το μέγεθος των ήλιων μάλλον είναι πολύ παρόμοιο με του Γαΐλα (του Μακρυγιάννη δηλαδή, αυτοί του σχεδίου έχουν χτυπητά μακρύτερες ακτίνες, αυτό βέβαια μπορεί να είναι υπερβολή του Ρέερμπι), και έχουν και οι δύο την διάταξη των ακτινών ανά όγδοα του κύκλου.
Άρα στο μυαλό του σχεδιαστή του πλέγματος των ήλιων χωρίς τρύπα υπάρχει η αναπαράσταση της τρύπας με ήλιο που σίγουρα μοιάζει με του Γαΐλα σε κάποια πράγματα και ενδεχομένως και σε περισσότερα. Ο σχεδιαστής φαίνεται να δείχνει προτίμηση αλλά και σεβασμό στην συγκεκριμένη ιδέα, πιθανόν υπάρχει μια ταύτιση, μια αντίληψή της ως στοιχείο της ταυτότητάς του ως μάστορα.
Η χορδιέρα δεν έχει καμία σχέση με αυτήν που ξέρουμε, αλλά αυτή είναι υποθετική, η αυθεντική έχει χαθεί. Νομίζω όμως ότι αυτή της Βιέννης, και δεν έχω ιδέα τι είναι, θα μπορούσε να μοιάζει με την χορδιέρα(?) του μπρούμυτου σκαφτού από τους τρεις δίπλα στο βιολί στο σχέδιο (ο συγκεκριμένος ίσως πήγαινε για πλαγιαστός δουγάτος πριν καταλήξει μπρούμυτος σκαφτός).
Όλα αυτά βέβαια δεν το καθιστούν βέβαιο, αλλά δεν θα το καθιστούσαν αρκετά πιθανό ώστε να δικαιολογούσε την φροντίδα τουλάχιστον για μια εξέταση με ακτίνες χ;
Κύριε Πολίτη υπήρχε πιο περίτεχνη γαϊλοειδής διακόσμηση που ξύστηκε από τον που έκανε τα καλαμάκια και το τρίγωνο, ό,τι βλέπετε και ό,τι άλλο φαίνεται είναι τα υπολείματα, σημάδια από χοντρότερες βαθύτερες στίξεις που δεν σβήστηκαν τελείως.
Συγγνώμη, για να μιλάμε με ντοκουμέντα, ποιος ευκολύνεται να ανεβάσει μια καλή φωτογραφία του ταμπουρά του Μακρυγιάννη; Προσωπικά έριξα μια γρήγορη ματιά γύρω γύρω και βρήκα δυο αντίγραφα, του Φρονιμόπουλου και του Μουστάκα. Μοιάζουν αρκετά ώστε να υποθέσω ότι εξίσου μοιάζουν και στο ορίτζιναλ, αλλά αν κάποιος (εσύ @Zaraz ή οποιοσδήποτε), χωρίς να ψάχνει γύρω γύρω, ξέρει κατευθείαν πού να βρει το ορίτζιναλ, θα έχουμε καλύτερη βάση συνεννόησης.