Συνθέτες / στιχουργοί κινηματογραφικών έργων

Σε διάφορα κινηματογραφικά έργα συνεργάζονται συνθέτες και στιχουργοί. Για το συγκεκριμένο έργο “Ρεμπέτικο” του (δικού μας) Φέρρη, απ’ ότι ξέρω, τη μουσική την έχει γράψει ο Ξαρχάκος και τους στίχους ο Γκάτσος. Για όλα τα τραγούδια της ταινίας, ή μήπως υπάρχουν και κάποιες επανεκτελέσεις; Κάθε πληροφορία δεκτή.

Εχει γράψει κι ο Φέρρης στίχους στο “Ρεμπέτικο”. Ως επανεκτέλεση θα μπορούσες να κατατάξει -ίσως- το Ερηνάκι. Υπάρχουν όμως πολλά που -τουλάχιστον για τη μουσική- θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν διασκευές παλιών μελωδιών. Για παράδειγμα το “Καίγομαι” έχει ως βασική μελωδία την εισαγωγή του “Παπατζή” του Παπάζογλου.
Για περαιτέρω ρώτα τον ίδιο τον Κώστα.

Πολλά θυμίζουν παλαιότερα κομμάτια, αυτό μάλλον θετικό θα το έβλεπα αφού πρέπει να βρίσκονται μέσα στο γενικότερο πνεύμα της τότε εποχής.

Αλλού το πήγαινα εγώ και ο Κώστας, έχει πολλή δουλειά και δεν εμφανίζεται συχνά:

Της Αμύνης τα παιδιά, ποιανού είναι; στίχοι και μουσική;

Το τραγούδι “Της αμύνης τα παιδιά” είναι παραδοσιακό.

Ο αρχικός του τίτλος είναι “Μακεδών”:
"…Για τα παιδιά, τη νέα τριανδρία
που έδιωξε από την Αθήνα τα θηρία,
που έδιωξε βασιλείς και βουλευτάδες,
τους ψευταράδες και τους μασκαράδες.
Και στην ΄Αμυνα εκεί πολεμούν όλοι μαζί
πολεμάει κι ο Βενιζέλος που αυτός θα φέρει τέλος
ο Δαγκλής κι ο Κουντουριώτης θα μας φέρουν την ισότης.
Λοιπόν παιδιά του Ελληνικού στρατού μας
δείχτε το δρόμο στο νέο στρατηγό μας
τον ήρωα της Εθνικής Αμύνης
που πολεμάει κατά των Γερμανών.
Της Αμύνης τα παιδιά διώξανε το βασιλιά
και του δώσαν τα πανιά του για να πάει στη δουλειά του
για να πάει στη Γερμανία να τον κάνουνε λοχία.
Έλα να δεις σπαθιά και γιαταγάνια
και κάμποσα Βουλγάρικα κεφάλια
εκεί ψηλά, ψηλά στο Σκρα επάνω
που πολεμάνε κατά του Γερμανού.
Της Αμύνης τα παιδιά διώξανε το βασιλιά
της Αμύνης το καπέλο έφερε τον Βενιζέλο
της Αμύνης το σκουφάκι έφερε το Λευτεράκη. "

Τραγούδι που αναφέρεται στα γεγονότα του 1912, του εθνικού διχασμού και του Α΄παγκ. πολέμου, ηχογραφήθηκε για πρώτη φορά το 1919, χορωδιακά, από τη Σμυρναίϊκη Εστουδιαντίνα.
Η Αγγέλα Παπάζογλου θυμόταν πως το τραγουδούσαν με την Απελευθέρωση της Σμύρνης, το 1919.

Ο Ν. Γκάτσος το διασκεύασε για τις ανάγκες της ταινίας και το πέρασε στην ΑΕΠΙ στο όνομά του και στο όνομα της Αγαθής Δημητρούκα ως εξής:

"Μια μέρα θα το γράψει η ιστορία
που έδιωξʼ από την Αθήνα τα θηρία
που έδιωξε βασιλείς και βουλευτάδες
τους ψευταράδες και τους μασκαράδες
Και στην άμυνα εκεί, όλοι οι αξιωματικοί
πολεμάει κι ο Βενιζέλος, που αυτός θα φέρει τέλος
και ο κάθε πατριώτης θα μας φέρουν την ισότης.
Κι η Παναγιά που στέκει στο πλευρό μας
δείχνει το δρόμο στο νέο στρατηγό μας
τον ήρωα της Εθνικής Αμύνης
που πολεμάει και διώχνει τους εχθρούς.
Της Αμύνης τα παιδιά, διώξανε το βασιλιά
και του δώσαν τα πανιά του για να πάει στη δουλειά του
τον περίδρομο να τρώει με το ξένο του το σόι
Έλα να δεις σπαθιά και γιαταγάνια
που βγάζουν φλόγες και φτάνουν στα ουράνια
εκεί ψηλά, ψηλά στα σύνορά μας
τρέχει ποτάμι στο αίμα του εχθρού.
Της Αμύνης τα παιδιά, διώξανε το βασιλιά
της Αμύνης το καπέλο έφερε το Βενιζέλο
της Αμύνης το σκουφάκι έφερε το Λευτεράκη. "

Και η μελωδία του είναι παλιά. Διασκευή έκανε ο Ξαρχάκος.
Προσωπικά δεν θεωρώ καθόλου σημαντικό το συγκεκριμένο τραγούδι.
Εκείνο που ξεχωρίζει είναι το “Μάνα μου Ελλάς” ή “Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα” από τον πρώτο στίχο του. Τραγούδι που περνά μηνύματα και βάζει στην άκρη και τις εθνικές μυθοπλασίες…

[b]Εδώ και η ιστοσελίδα σε αυτά που ανάφερε η Ελένη:

[/b]"Της Αμύνης τα παιδιά ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ"

Ευχαριστώ πολύ, Ελένη και υποκλίνομαι για την καταγραφή και των δύο εκδοχών. Οι διαφορές είναι κατανοητές, τόσο για «ευνόητους» λόγους (π.χ. αναφορές σε Γερμανία, βουλγάρικα κεφάλια κ. ά.) όσο και για ευνόητους (ποιος σημερινός μέσος Έλληνας τηλεθεατής θα ξέρει τι ήταν η τριανδρία, ποίος ο Δαγκλής και ποίος ο Κουντουριώτης.

Τη μελωδία δεν την έχω ξανακούσει, σε παλαιότερο κομμάτι. Ο Ξαρχάκος πάντως δεν άλλαξε ούτε ημιτόνιο.

Ευχαριστώ και τον Αιγαίο (τώρα το είδα) για την πολύ ενδιαφέρουσα παραπομπή.