Σμύρνη, η μουσική ζωή 1900-1922

Θέλω να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στην Ιωάννα για την αναφορά της στο βιβλίο του Αριστομένη Καλυβιώτη ΣΜΥΡΝΗ Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΖΩΗ 1900-1922. Είναι μια αποκάλυψη! Ο δε ψηφιακός δίσκος στάζει μέλι! Οι επιλογή των παλιών ηχογραφήσεων είναι πάρα πολύ καλή και δείχνουν τη μετάβαση από το Σμυρναίικο στο Ρεμπέτικο. Θα προσπαθήσω να ανεβάσω ένα από αυτά που μου άρεσε ιδιαίτερα το Αδαμαμάν, μέ το Γιάννη Τσανάκα, ηχογραφημένο στη Σμύρνη το 1910. Αλλά δεν ξέρω αν θα δεχτεί το αρχείο λόγω μεγέθους. Θα δούμε.

Ο αμανές ΑΔΑΜΑΜΑΝ, με το Γιάννη Τσανάκα, Σμύρνη 1910. Ελπίζω να σας αρέσει.

http://www.rembetiko.gr/forum/messages/157/adamaman_mp3.unk

Αποθηκεύστε το αρχείο στο δίσκο σας και μετά ανοίξτε το με ό,τι πρόγραμμα για mp3 έχετε.

Έχει γίνει πολλή συζήτηση γιά τη σημασία του Αδάμ Αμάν. Το τελικό συμπέρασμα ήταν πως σημαίνει “Αντάμα Αμάν”, δηλαδή “αμανέ όλοι μαζί-αντάμα”, δηλαδή Αντάμ’ αμάν.

Διάβασα όλο το βιβλίο Σμύρνη, η μουσική ζωή 1900-1922 και θα ήθελα να παρατηρήσω ότι η μεγάλη συμβολή του βιβλίου ίσως έγκειται στην κωδικοποίηση των διαφόρων ηχογραφήσεων στο “ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ”. Επίσης ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ετικέτες δίσκων γνήσιων και κλεψίτυπων.

Στο πρώτο μέρος, "Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΤΗ ΣΜΥΡΝΗ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 2Οου ΑΙΩΝΑ, αν και κάνει μια περιγραφή της εποχής, εγώ περίμενα να βρω περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά μ’ αυτήν και ιδίως μια προσέγγιση κοινωνικοπολιτιστική. Δηλαδή, το πρώτο μέρος, σελ. 15-32, (με πάρα πολλές και ενδιαφέρουσες εικόνες μέσα στο κείμενο) είναι δυσανάλογα περιορισμένο σε σχέση με την παράθεση των καταστημάτων πώλησης, σελ 33-64, στο Β΄μέρος, και των ηχογραφήσεων Σμυρναίικου ενδιαφέροντος την περίοδο 1900-1922. Δηλαδή, το κύριο μέρος του βιβλίου καταλαμβάνει η λεπτομερής κωδικοποίηση ηχογραφήσεων, που όντως ίσως είναι πολύτιμη για ανθρώπους οι οποίοι ενδιαφέρονται είται να ταξινομήσουν υλικό που έχουν συλλέξει, είτε ενδιαφέρονται να ξεκινήσουν να συλλέγουν πηγαίο υλικό σε δίσκους του καιρού εκείνου.

Με αυτή μου την παρατήρηση δεν θέλω να υποβαθμίσω το μέγεθος του εγχειρήματος του Αριστομένη Καλυβιώτη (ποιός είμαι εγώ άλωστε ο σχεδόν εντελώς άσχετος που θα λάβω αυτό το θάρρος), αλλά θέλω να υπογραμμίσω ότι απευθύνεται σε ανθρώπους που έχουν ειδικά ενδιαφέροντα σε σχέση με το μουσικό είδος που λέγεται Σμυρναίικο Τραγούδι. Κάποιος, μη ειδικός, όπως εγώ, που έχει ένα γενικότερο ενδιαφέρον για το είδος και περιορίζεται (αναγκαστικά) σε ό,τι βρίσκει σε εκδόσεις cd όπως της FM Records κλπ. θα το βρει λίγο μονότονο. Βοηθάει όμως ακόμα και τον μη ειδικό να αντιληφθεί την συνέχεια της μουσικής εξέλιξης και της μετάβασης από το Σμυρναίικο είδος στο μετέπειτα Ρεμπέτικο, ποιοί ήταν οι άνθρωποι που συνέβαλαν σ’ αυτή τη μετάβαση και πως έγινε ιστορικά αυτό. Αν και εξειδικευμένο βιβλίο είναι ειλικιρινά διαφωτιστικό.

Επίσης μνεία πρέπει να γίνει της εξαιρετικής επιλογής που έχει γίνει στα αντιπροσωπευτικά τραγούδια που περιλαμβάνονται στο cd που συνοδεύει τον τόμο. Ειλικρινά αξίζει τα λεφτά του, που λέμε.

Να και το υπ’ αριθμ. 18. Ανάμνησις Σμύρνης,Γιάννης Αγγελόπουλος, Αθήνα, 1906-7 τραγούδι για τη Σμύρνη. Πολύ γλυκό τραγούδι. Η μελωδία του μου κάθησε τόσο που μπορώ να πω ότι πλέον είμαι πεκάδος μαζί του. Ελπίζω να σας αρέσει το επισυνάπτω. Δεν είναι όλο λόγω μεγέθους. Το ηχογράφησα σε χαμηλής ποιότητας mp3 (για φωνή) για να πιάσει λιγότερο χώρο.

http://www.rembetiko.gr/forum/messages/157/anamnisismyrnis_mp3.unk

Τα στοιχεια που ψαχνεις Δαμιανε θα τα βρεις στα βιβλια του Παναγιωτη Κουναδη “Εις αναμνησιν στιγμων ελκυστικων” 1 & 2. Βεβαια και ο Π.Κ. εχει παρει τα στοιχεια απο πολλα βιβλια, μεταξυ των αλλων αυτο του Λ.Καρακαση που πρεπει να ειναι
σπουδαιο και το μεταγενεστερο του Δ.Αρχιγενη.
Αλλα και οτιδηποτε εχει γραφει για τη ΣΜΥΡΝΗ που ειναι παρα πολλα τα βιβλια
που εχουν γραφεί, ειναι αξιολογο και ενδιαφερον για μας που ψαχνουμε την ιστορια του ρεμπετικου.
Το βιβλιο του Καλυβιωτη φερνει στο φως νεα στοιχεια και πιο πολυ καταπιανεται
με αυτα παρα να αναδημοσιευει κομματια απο αλλα βιβλια.
Και ειναι συγκλονιστικες οι φωτογραφιες απο τα
“δισκαδικα-κυλινδραδικα” της εποχης
και εκεινου του εξοχικου κεντρου !!
Αυτο που δεν μπορω να βρω σε βιβλια περι Σμυρνης και Μικρας-Ασιας ειναι
η υπαρξη του μπουζουκιου οπου εκτος το ταμπουρι του Γιοβαν Τσαους δεν νομιζω
να υπαρχει αλλη παρουσια στα ντοκουμεντα που εχουμε, ενω ο ορος “ρεμπετικο”
απανταται συχνα και αποενοχοποιημενα στους συγγραφεις της εποχης και μεταγενεστερους.
Αν θες να το ψαξεις κι αλλο βαλε “Σμυρνη” ή “Μικρα Ασια” στο ψαχτηρι του greekbooks αλλα και του in.gr

Γιώργο ευχαριστώ για τις πληροφορίες. Να σαι καλά.

Μηπως γνωριζει κανεις αν υπαρχει καποιο ντοκυμαντερ σε ΒΙΝΤΕΟ για τη
Σμυρνη/Μικρα Ασια/1922 και πως θα μπορουσε καποιος να το προμηθευτει???
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ

Καλέ;;; Πού είναι το κείμενό μου ; Κάτι ήθελα να βρω…

8ff962c3-d48a-43bc-8fcd-124ecb5956de

1 «Μου αρέσει»

Αν θυμάμαι καλά (γράφτηκα σ’ αυτό το φόρουμ τον Οκτώβριο του 2004) το μήνυμα αυτό ήταν του Κώστα Φέρρη και η “σχετική” συζήτηση είχε γίνει σε άλλο νήμα. Βεβαίως, ο αμανές με τον τίτλο “Αδάμ αμάν” έχει την έννοια “Άνθρωπε, έλεος!” και όχι βέβαια “Καθόμαστε όλοι αντάμα και τραγουδάμε αμανέ”.

3 «Μου αρέσει»

Μία ενδιαφέρουσα συζήτηση για τη σημασία του “adam” στην τούρκικη γλώσσα:

Η ετυμολογία της λέξης:

https://en.wiktionary.org/wiki/אדם#Hebrew

Ακόμα και στα εβραϊκά νομίζω ότι το adam ή το ben-adam έχει κάποια διαφορετική σημασία από τις συνώνυμες λέξεις “gever” και “ish”, που επίσης σημαίνουν “άντρας”. Έχει πιο πολύ τη σημασία “μέλος της ανθρωπότητας”, ειδικά το “ben adam”, που σημαίνει “γιος/απόγονος του Αδάμ”.

Βέβαια, δεν ξέρω τι σημασία έχει στο “Αδάμ Αμάν”…πάντως η άλλη ερμηνεία είναι προφανώς αυτό που λέμε παρετυμολογία!

Και ένα ωραίο θρησκευτικό τραγούδι με το “ben adam” στον στίχο:

https://static1.squarespace.com/static/513b9fc4e4b0b5df0ebd941d/t/56a4fd7869a91a8ab60dcf68/1453653368877/Ben+Adam.pdf

1 «Μου αρέσει»