Πλατιάσαμε πολύ…
Αλλού ήταν η αρχική διαφωνία κι αλλού φτάσαμε. Προσπαθώ λοιπόν να επανέρθω:
Μπορεί κανείς να μιλήσει σε νέους ανθρώπους για τα ναρκωτικά χρησιμοποιώντας καλύτερο παράδειγμα από τα ρεμπέτικα; (Απαντάω) Οχι! Κι ο λόγος είναι απλώς: Οι ρεμπέτες κάνουν την πιο ΠΙΣΤΗ καταγραφή της καθημερινότητας. Προσέξτε! Οταν ο ρεμπέτης ερωτευτεί, τότε συχνά η φαντασία του θα οργιάσει. Οταν ονειροπολήσει, τότε θ’ ανακαλύψει “ακρογιάλια στην Παραγουάη”, θα τοποθετήσει το Μαρόκο …ανατολικά της Ελλάδας, θα χτίσει τζαμιά με γιομιτζή τη Λίλιαν Χάρβεϋ και πορτιέρη τον Τζίμι Λόντο! Οταν όμως απλά κληθεί να περιγράψει τον περίγυρό του, τότε μιλάμε για …Nikkon! “Απ’ τις μυτιές που τράβαγα άρχισα και βελόνι…” και “Ωρες με θρέφει ο λουλάς κι ώρες αδυνατάω…”.
Τους στίχους του Γιοβάν Τσαούς τους έγραφε, λέει, η γυναίκα του! Μα ήταν η κυρία Εϊτζιρίδου στα “κόλπα”; Εδώ λένε ότι δεν “έπινε” καλά-καλά ο ίδιος ο Γιοβάν. Απέναντι απ’ το σπίτι του Τσαούς ήταν, λέει, κάτι εγκατελλειμένα βαγόνια και η …Τσαούσενα έβλεπε κάθε μέρα απ’ το μπαλκόνι της τα πρεζάκια να “λιώνουν”.
Ο Μπάτης προσπαθεί να γράψει ένα τραγούδι-χαβαλέ για τους (πελάτες του) σφουγγαράδες: “Αχ οι καημένοι οι σφουγγαράδες είναι όλοι χουβαρντάδες…”. Θέλει δε θέλει όμως θα μιλήσει για την “ξερή γαλέτα” και για τα “άσχημα χαμπάρια”.
Ο ρεμπέτης όταν μιλάει για τη ζωή είναι ξεκάθαρος, αφού “Πολλά έχουν δει τα μάτια του κι έχει περάσει μπόρες”.
Ανάλυσε τις συνθήκες της δεκαετίας του '30 στις λαϊκές γειτονιές του Πειραιά και θα δεις ότι οι αιτίες της εξάρτησης διαφέρουν ελάχιστα. Και μιλάμε βέβαια για τις βαθιές αιτίες του προβλήματος που έχει τις ρίζες του στη -μην εγγίζετε!- βάση του συστήματος. Νομίζετε ότι ο μικρασιάτης πρόσφυγας του '22 που ζούσε στη Δραπετσώνα έχει τεράστιες διαφορές με το Ρωσοπόντιο της δεκαετίας του ‘90 που ζει στα Ανω Λιόσια; Αν πιστεύετε ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές, τότε είστε από αυτούς που αν “αναγκαστούν” να διδάξουν το ρεμπέτικο σε σχολείο, θα το “ξεπετάξουν” σε μερικές ώρες, θα το ξεφτιλίσουν ή στην καλύτερη περίπτωση θα αναγκάσουν τους μαθητές είτε να το μισήσουν είτε να το αγνοήσουν. Αν σκέφτεστε αλλιώτικα, τότε θα χρειαστεί να ξενυχτήσετε ώστε να βρείτε τρόπους να ξεπεράσετε τα εμπόδια που -100%- θα φέρνει η “διδακτική γραμμή” του Υπουργείου Παιδείας, για να μη γίνει και το ρεμπέτικο ένα από αυτά τα υπέροχα αντικείμενα μελέτης (βλέπε ποίηση, φιλοσοφία, φυσική κλπ.) που κακοποιήθηκαν βάναυσα απ’ όλους τους αρμόδιους της εκπαίδευσής μας στα σχολεία.
ΑΝ
ΥΓ. Εδώ και πολλή ώρα είχα γράψει ένα άλλο κείμενο (είχα περάσει τις 2.000 λέξεις!) το οποίο δεν …τελείωνε ποτέ, γιατί για κάθε 20 λέξεις ένιωθα την ανάγκη να γράψω άλλες τόσες για να είμαι νοηματικά σωστός και αναγκαία αναλυτικός. Κάποια στιγμή “τα πήρα” και του τράβηξα ένα ξεγυρισμένο “delete”. Οποιος θέλει κουβέντα για το ζήτημα, να την κανουμε από κοντά. Αν μάλιστα είχαμε “αναδειχτεί” σε κάποιο είδος “λέσχης”, θα πρότεινα να διοργανώναμε μια εκδήλωση-συζήτηση. Για τώρα, πάντως σας περιμένω σε καμιά ταβέρνα να τα πούμε (αν μας αφήσουν οι άχρηστοι που ανάμεσα στα τραγούδια συνηθίζουν να ξεκουρδίζουν τα μπουζούκια τους νομίζοντας ότι τα κουρδίζουν…
Ωραία τα γράφει ο ΑΝ (αν σβήνεις κείμενα με 2000 λέξεις, τότε γράφεις καλές περιλήψεις)!
Στην όλη συζήτηση και με πολλούς τρόπους παρουσιάζεται και αντιμετωπίζεται το ρεμπέτικο σαν μουσειακό είδος (ήδη νεκρό) και μεις του κάνουμε κηδείες και μνημόσυνα και ερίζουμε γύρω από τη νεκρική του κλίνη σαν τις γριές του «Ζορμπά» (αγαπημένο μου παράδειγμα)!
Μήπως όμως τα τεράστια ΜΡ3 αρχεία μας, η ταξινόμηση τους και γενικά η ενασχόληση μαζί τους δεν μας επιτρέπουν να δούμε τι γίνεται στις φτωχογειτονιές (του ΄90 που λέει ο ΑΝ και του 2004) ή σε ξεχασμένες από από τη νεόπλουτη κουλτούρα μας ελληνικές κοινότητες του εξωτερικού και του εσωτερικού;
Μήπως λέω μήπως, όλοι αυτοί που ασχολούνται με το ρεμπέτικο από τα γραφεία τους τα πρωϊνά (λουφαδόροι δημόσιοι και ιδιωτικοί υπάλληλοι καθώς και γιατροί, αρχιτέκτονες, έμποροι,…) δεν είναι σε θέση να καταλάβουν ή ξεχνούν τις συνθήκες που δημιούργησαν αυτό το μουσικό είδος έκφρασης κρατώντας μόνο τη Μποέμ/μερακλίδικη/ έκφρασή του γιατί στο χορτάτο περίγυρό μας δεν πλησιάζουν εύκολα ούτε πρεζάκια, ούτε κατατρεγμένοι, ούτε θύματα της κοινωνικής αδικίας;
Συμφωνώ με τον ΑΝ. Οτι έχουμε διαβάσει σε σοβαρά κείμενα για το ρεμπέτικο βγαίνει το συμπέρασμα πως ο ρεμπέτης είναι η στάση ζωής του κάθε ανθρώπου και όχι αν λέει τα συγκεκριμένα τραγούδια που τα αποκαλούνε ρεμπέτικα.
Είναι ρεμπέτες στη ζωή τους οι εργαζόμενοι στα ναυπηγεία, οι παπατζήδες στο Μοναστηράκι, οι ανατολικοί μετανάστες που μοχθούν για το μεροκάματο αλλά δεν το βάζουν κάτω. Οι κοινωνικές συνθήκες σε κάνουνε ρεμπέτη.
«…Tο ζεϊμπέκικο έχει σχέση με τον Κρεμασμένο του Ταρώ γιατί χάθηκε ο δεύτερος τόμος του Αριστοτέλη…»
<font color=“0000ff”>- Tι λένε φτούνοι πιδάκι μ΄, που τονε τραβουλουγάνε τουν έρημου του τράγου;
</font><font color=“119911”>-Σώπα μάννα, κουλτούρα ναούμ κάνουν οι ανθρώποι!!!
<font color=“000000”>«…Ό,τι είναι πάνω, είναι σαν κι αυτό που είναι κάτω, και τούμπαλιν που λέει κι ο Ουμπέρτο Έκο…»
</font><font color=“ff0000”>-Που μ΄έφερες πιδάκι μ΄, πάμε να φύγουμι… αμ δεν την έχει βάλ΄ου Μήτσαρους κατ΄, να σε ξηγήσου γω μετά ίδια πάνου ίδια απού κάτου!
</font><font color=“119911”>-Σώπα ρε μάννα ναούμ, ξεφτίλα θα με κάνεις! Τέχνη κάνουν οι ανθρώποι!
</font></font>«Πρόκειται περί Ρεύματος αδέσποτου και είναι αποτέλεσμα βρυκολακιασμάτων ανά 25ετία… είναι πρώϊμο “ρεμπέτικο” κι έχουν από την απαγορευμένη στα σαλόνια πανδουρίδα πολλά
στρέμματα φυτεμένα…»
<font color=“ff0000”>- Πάμι να φύγουμι πιδάκι μ΄, ανουμαλιάριδες είν΄φτούνοι, αν ήντουσαν κουλτουριάριδες θάτανε κι ου Νταλάρας παρέα…</font>
Εξήντα τέσσερα μηνύματα είναι πολλά, αλλά αξίζει τον κόπο να αφιερώσετε κι εσείς οι “εν Φόρουμ συνάδελφοι” μισή ωρίτσα να τα διαβάσετε, έστω γρήγορα. Εγώ τα διάβασα, όπως μάλλον καταλαβαίνετε.
Έχουν βέβαια περάσει σχεδόν δέκα χρόνια από τότε. Η πρώτη μου απορία, σήμερα, είναι η τύχη που ο χρόνος επιφύλαξε σε αυτή την ιδέα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (υπάρχει ακόμα, αλήθεια;) να περιληφθεί η διδασκαλία του ρεμπέτικου τραγουδιού σε σχολικό πρόγραμμα μουσικής. Αν κάποιος ξέρει κάτι σχετικό, ας μας το γνωστοποιήσει. Έχω και άλλα ερωτήματα και ελπίζω, και άλλοι συμφορουμίτες να έχουν κάτι να πούν σε αυτό το ενδιαφέρον θέμα.
Μπορεί να μην είμαι ο καταλληλότερος για να απαντήσω σε αυτό το θέμα -μιας και δεν είμαι καθηγητής μουσικής, πόσο παραπάνω στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση κιόλας- αλλά με λίγο “ψάξιμο” στο Internet έπεσα πάνω σε αυτό το κείμενο που πρόκειται περί οδηγιών διδασκαλίας μαθημάτων των Α’, Β’ και Γ’ τάξεων Ημερήσιου και Εσπερινού Γυμνασίου για το σχολικό έτος 2013-2014.
Στην σελίδα 40 των εν λόγω οδηγιών θα βρείτε την προτεινόμενη διδακτέα ύλη για το μάθημα μουσικής στην Γ’ Γυμνασίου. Θα παρατηρήσετε ότι στο Β’ τρίμηνο υπάρχει πρόταση για την διδακτική ενότητα με τίτλο “Ρεμπέτικο και λαϊκό τραγούδι”, έκτασης περί των 9 σελίδων περίπου (σελ. 54-62) εκ των οποίων όμως προτείνεται να αφαιρεθούν οι μισές περίπου (σελ. 54-57).
Προς το παρόν δεν γνωρίζω κάτι περισσότερο, αλλά μιας και επανήλθε το θέμα μετά από 10 χρόνια “απραξίας”, θα προσπαθήσω να μάθω περισσότερα γιατί με ενδιαφέρει και εμένα (πιο πολύ από περιέργεια) και για ό,τι νεότερο βρω θα ενημερώσω. Εάν στο ενδιάμεσο υπάρχουν άλλοι “συμφορουμίτες” (δε μου κάθεται καλά σαν λέξη) που έχουν πρόσβαση σε διδακτικά βιβλία μουσικής Γυμνασίου ή ακόμα καλύτερα κάποιοι από αυτούς είναι καθηγητές μουσικής στην Δευτεροβάθμια εκπαίδευση θα βοηθούσε πιστεύω.
Πάντως, αυτό που υπήρξε έναυσμα για την παραπάνω συζήτηση (και ας ξεστράτισε κι αυτή, ακολουθώντας την παράδοση…) δεν ήταν ούτε οδηγίες διδασκαλίας, ούτε και εκπαιδευτικό βιβλίο. Ήταν απλά και μόνο μία εισήγηση ενός καθηγητή μουσικού γυμνασίου / λυκείου γιά την προσέγγιση του μαθήματος της μουσικής (γενικά) μέσα από τις σύγχρονες ηλεκτρονικές τεχνολογίες. Στα πλαίσια αυτά και στην υποενότητα “Μουσική και Ιντερνέτ στο σχολείο”, η εισήγηση περιλάμβανε και τέσσερις προτάσεις για σενάρια κύκλων μαθημάτων τριών – τεσσάρων ωρών στην Γ’ τάξη του γυμνασίου, ένα από τα οποία είχε θέμα το ρεμπέτικο τραγούδι. Στόχος είναι να γνωρίσουν οι μαθητές την ιστορία του καθώς και τις συνθήκες γέννησης και εξέλιξης του, αλλά και να συγκριθεί με άλλες ιστορικές περιόδους της ελληνικής μουσικής.
Η πρόταση είναι σίγουρα αξιοσημείωτη, αφού όχι μόνο βάζει το ρεμπέτικο σε ισότιμη βάση με π.χ. την σύνθεση της συμφωνικής ορχήστρας της κλασικής μουσικής, ή τη μουσική των εποχών Αναγέννησης / Μπαρόκ, αλλά τολμάει να θίξει και θέματα “δύσκολα” όπως κοινωνιολογικές παραμέτρους του ρεμπέτικου ή το πάντα “καυτό” θέμα των ναρκωτικών. Έχω όμως μίαν έντονη απορία: αφού οι επί μέρους ομάδες εργασίας συλλέξουν το υλικό, γίνεται παρουσίαση και συζήτηση στην τάξη. Προφανώς, υπό τον έλεγχο του δάσκαλου που επίσης θα καθοδηγήσει τα παιδιά στη συλλογή και την επεξεργασία των στοιχείων. Αλλά αυτά προϋποθέτουν ο δάσκαλος να έχει αρκετά βαθειά γνώση του ρεμπέτικου, κάτι που σίγουρα στο πανεπιστήμιο δεν το διδάχτηκε ποτέ και μόνο αν από μόνος του έχει ενδιαφερθεί, θα την έχει (ίσως) αποκτήσει.
Άκουσε κάποιος, εκπαιδευτικός ή γονιός, να έχει υλοποιηθεί αυτή η πρόταση του κ. Στ. Κατηρτζόγλου;
Καλησπέρα σε όλους
Συμμετέχοντας στο ωραίο θέμα όπου καταγράφονται οι απόψεις μας,και θέλοντας να δώσω (αν και όσο μπορώ)τις διαστάσεις που έχει πάρει το τρίχορδο μπουζούκι, (άρα και το ρεμπέτικο)
στα μικρά παιδιά,των δημοτικών και γυμνασίων-λυκείων της χώρας μας,θα πρέπει να σημειώσουμε πως το τρίχορδο μπουζούκι έχει μπει στην δημόσια παιδεία,εδώ και αρκετά χρόνια ως όργανο επιλογής, στα μουσικά γυμνάσια. Φυσικό επόμενο είναι λοιπόν,πως οι καθηγητές που αναλαμβάνουν να διδάξουν αυτό το όργανο, να πρέπει, πέραν από μουσική παιδεία να διδάσκουν στα παιδιά και την ιστορία του ρεμπέτικου,είτε από την θετική πλευρά της είτε από την αρνητική(τραγούδια που αναφέρονται σε ναρκωτικά φυλακές κ.λ.π),και πιστέψτε με δεν υπάρχει πλέον κανένας ενδοιασμός ή προσπάθεια αποφυγής η απόκρυψης οποιασδήποτε πλευράς (αρνητικής η θετικής), τόσο εκ μέρους πολιτείας, όσο και εκ μέρους τών καθηγητών, αυτού του αδαμάντινου μουσικού πλούτου. Ολα ανοιχτά και στο τραπέζι.
Βέβαια οι ίδιοι οι καθηγητές αποφεύγουν να δώσουν σε ένα παιδί π.χ, της α΄ γυμνασίου να μάθει να παίζει ένα τραγούδι που και την τότε εποχή χαραχτηριζόταν ως σκληρό.
Ιστορικά όμως του διδάσκει τα πάντα για να υπάρχει σφαιρική κατανόηση και γνώση.
Χωρίς να επεκταθώ πρέπει να αναφέρω,πως για να μπορέσει να ενταχθεί το τρίχορδο μπουζούκι (άρα και το ρεμπέτικο) στην παιδεία, έστω και με την μορφή του οργάνου επιλογής, έχουν κτυπήσει δεκάδες φορές, αρκετές δεκάδες χέρια σε τραπέζια για να πείσουν τους ανευθυνο-υπεύθυνους κρατικούς καρεκλοκένταυρους.
Αν χρειαστεί ίσως να γράψουμε δυό λόγια,όμως φοβάμαι πως πρέπει να αναφερθούμε εκ των πραγμάτων και σε ονόματα, γι’αυτό ας περιοριστούμε προς το παρόν στα μέχρι τούδε.
ειναι πολυ σημαντικα και ενδιαφεροντα αυτα που αναφερεις και νομιζω οτι ειναι χρησιμοτατο να συνεχισεις την αναφορα σου με τα περιστατικα χωρις ονοματα στην φαση αυτην τουλαχιστον…
Φίλε alexcr έχω ήδη απαντήσει από χθες τα μεσάνυκτα, και για λόγους που δεν γνωρίζω δεν έχει γίνει η καταχώρηση. Αν λάβουν γνώση οι υπεύθυνοι, ας κοιτάξουν μήπως έχει καταχωρηθεί κάπου το μήνυμά μου,άλλως να ξαναγράψω. Περιμένω ενημέρωση
Από συντονιστική ομάδα: Φίλε Νίκο, μετά τα # 70 και # 72 αυτού του θέματος, δεν υπάρχουν άλλες πρόσφατες δημοσιεύσεις σου, πουθενά στο χώρο συζητήσεων του φόρουμ. Μάλλον κάποιο λάθος έγινε και χάθηκε το μήνυμα που αναφέρεις. Θα χρειαστεί να το ξαναγράψεις.