Να ξεκαθαρίσω από την αρχή ότι δεν έχω ψάξει ενδελεχώς την άποψη που θα εκφράσω παρακάτω, αλλά μια και είχα μόλις συζήτηση επί του θέματος η βοήθεια των μελών του φόρουμ θα με απαλλάξει από μια τέτοια έρευνα (μεγάλη ή μικρή).
Είναι ορθή η παρατήρηση ότι οι “δεσμεύσεις” - προσοχή όχι δέσμευση σε επιθυμίες ή φαντασιώσεις αλλά καταστάσεις - με την ευρεία έννοια που παρουσιάζονται στο ρεμπέτικο τραγούδι (άρα αφορούν και την ζωή των ανθρώπων του) είναι απτές και δύο ειδών. Φυλακή και πάθη! Σε αντίθεση με το λαϊκό και το ελαφρό αστικό τραγούδι που εμφανίζονται κοινωνικές, οικογενειακές, ηθικές, μετανάστευση κ.ά.
Γενικά ο άνθρωπος στο ρεμπέτικο τραγούδι δεν αισθάνεται περιορισμένος παρά μόνον από κάγκελα ή ουσίες. Σε αντίθεση με τους πιό “μοντέρνους”!
Έχω την εντύπωση πως τα έχουμε ξαναπεί αυτά και σε άλλα θέματα.Αλλά…
Λοιπόν αρκετα πρόχειρα σαν δείγμα οχι σαν σοβαρή μελέτη δίνω τα παρακάτω ποσοστά σύμφωνα με 234 τραγούδια καταγεγραμμένα απο τον Πετρόπουλο για την περίοδο 1941-1949.Κατατάσοντά τα στις 8 κατηγορίες που έχει προτείνει ο Δαμιανάκος.
Ερωτικά, της γυναίκας:91 τραγούδια
Παραπονιάρικα, της θλίψης-διαμαρτυρίας:54 τραγούδια
Του σιναφιού, της ταβέρνας:16 τραγούδια
Εργασία, φτώχεια:16 τραγούδια
Ονειρικά:13 τραγούδια
Χασικλίδικα:12 τραγούδια
Της φυλακής:1 τραγούδι
Διάφορα:31 τραγούδια
Ένα άλλο γεγονός που μαρτυρεί οτι δεν ισχύει αυτός ο συλογισμός είναι το εξής: Οτι μέσα σε 30 χρόνια(1920-1950) το ποσοστό των τραγουδιών που είχαν θέμα την ζωη του τεκέ μειώθηκε κατά 30% περίπου.Ενω τα τραγούδια της θλίψης διαμαρτυρίας διπλασιάστηκαν την δεκαετία του 40 σε σχέση μα αυτή του 30.
Στην δισκογραφία των 78 στροφών απο την περίοδο το 1937(σημαντική ημερομηνία)υπάρχουν κάπου στα 600 χασικλίδικα.
Άρα θέλω να πω οτι κάθε επιλογή είχε και την θεματολογία της.Άλλο το ρεμπέτικο της ανώνυμης δημιουργίας και άλλο αυτο του 1940.Άλλο η φυλακή του 1900 και άλλο του 1940.
Όσο για τα πάθη…Ως τα μπούνια είμαστε όλοι μας με πάθη.Ό,τι και να είναι αυτά!!!
Οι «ρεμπέτες» (αν μπορούσα να έβαζα έξη εισαγωγικά θα το έκανα) ήταν μέλη της λαϊκής κοινωνίας όπως όλοι οι λαϊκοί άνθρωποι. Αυτό και μόνο αποδυναμώνει πλήρως τις όποιες «στατιστικές». Χώρια απʼ αυτό, θα ήθελα κάποιος να μου απαριθμήσει έστω 35 χασικλίδικα, από τα 600 (!!!) που καταγράφηκαν από το1937 μέχρι το 1960 (ο Μανιάτης καταγράφει 341 χασικλίδικα από καταβολής δισκογραφίας 78 στροφών μέχρι το τέλος της).
Ένα είδος κοινωνικής “δέσμευσης”, για τον άνθρωπο του ρεμπέτικου τραγουδιού, ήταν η καταξίωσή του στην πιάτσα, το να πετύχει την αποδοχή και να κερδίσει τη φιλία και την εμπιστοσύνη της παρέας του, του σιναφιού του, μια και τουλάχιστον προπολεμικά, το συνάφι ήταν το κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο ήταν ενταγμένος.