Ο Μάρκος, αποφάγιας, ψεύτης, φιγούρας, λάγιος & κόπρος (;)

Παιδιά λίγο αργά μπαίνω στην κουβέντα, αλλά τι να κάνουμε κάλιο αργά παρά ποτέ.Μην τον υποτιμάτε τόσο πολύ τον Τρελάκια.Έχει την αξία του και τη θέση του στο ρεμπέτικο.Πέρα από μεγάλος μάγκας και νταής του Πειραιά ήταν και ο πρωτοπόρος στιχουργός του,γιατί είχε καταφέρει να μπαίνει το όνομά του,ως στιχουργού,προπολεμικά,από τις πρώτες ηχογραφήσεις δίσκων.Για τον Μάθεση όμως έχω ασχοληθεί ιδιαίτερα κι έχω γράψει ολόκληρο βιβλίο με πάρα πολλά άγνωστα κι ανέκδοτα στοιχεία,μέχρι σήμερα,για τον ίδιο και το ρεμπέτικο γενικότερα(Τάσος Π. Καραντής,Νίκος Μάθεσης ο θρυλικός Τρελάκιας του ρεμπέτικου,εκδ. Στοχαστής,Αθήνα 1999).
Τώρα όσον αφορά τις διαφορές του με τον Βαμβακάρη ήταν υπαρκτές και δεν είναι τόσο απλό το θέμα.Στο βιβλίο μου υπάρχουν αρκετές πληροφορίες και στοιχεία σχετικά με το θέμα στα εξής κεφάλαια:
1)Στο κεφ.“Διαφορές με τον Βαμβακάρη”,σελ.54-57.
2)Στο κεφ. “Τα απομνημονεύματα του Νίκου Μάθεση”,σελ.175-202 κι ιδιαίτερα στις σελ.184-186 και 199-202.
Να επισημάνω εδώ πως τα συγκεκριμένα απομνημονεύματά του είναι ανέκδοτα ,γραμμένα χειρόγραφα από τον ίδιο το 1968 σε ένα τετράδιο το οποίο μου έδωσαν τα παιδιά του Μάθεση, και δημοσιεύονται για πρώτη φορά στο βιβλίο μου.
3)Στο κεφ. “Η αλληλογραφία του Νίκου Μάθεση”,σελ. 203-228 κι ιδιαίτερα στις ανέκδοτες επιστολές του Ηλία Πετρόπουλου προς τον Μάθεση γραμμένες το 1973 από τις φυλακές του Κορυδαλλού(σελ. 218-219),οι οποίες δημοσιεύονται για πρώτη φορά στο βιβλίο.

Re taso den pas na yamh8eis kai su kai to BiBlio pou eyrapses kai o Ma8eshs parea? Aei sixtiri pia
miasmata!!

Αντε μπράβο ρε Σταύρο…

…Που μάθανε τελευταία και το “ναι μεν αλλά”.
Τα βολεμένα τσουτσέκια με κώλο ισόφαρδο με το γκαναπέ τους.

Baglaman

Σταύρο και Baglaman

Μην ξαναβρίσετε κανένα και για οποιονδηποτε λόγο. Ο καθείς έχει την άποψή του και μπορει να την εκφράζει. Αν εσεις δεν έχετε άποψη μην γράφετε απολύτως τίποτα

Γιώργος Παναγιωτακόπουλος
admin

Από τις εκπομπές του Σπύρου Παπαϊωάννου:
“Οι Νταήδες διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες:
α) Αληθινοί Νταήδες, που πιθανόν να έκαναν κάποτε ένα έγκλημα τιμής, και είναι αξιοπρεπέστατοι, δεν πειράζουν μύγα, κι έχουν μεγάλη μπέσα. Έχουν αγαθές σχέσεις με όλες τις τάξεις των ανθρώπων. Φυσικά, αν τους προσβάλεις, σε καθαρίζουν.
β) Ψευτονταήδες, συνήθως εγκληματίες, που δεν κάνουν παρέα με ανθρώπους άλλων τάξεων. Σε προκαλούν να τους πειράξεις, γιά να βρουν ευκαιρία να σε μαχαιρώσουν.
γ) Κουτσαβάκια. Φιγουρατζήδες που βαδίζουν επιδεικτικά “κουτσαίνοντας” και κουβαλώντας φανερά τα μαχαίρια τους ή άλλα όπλα. Δήθεν τσαμπουκάδες, που το βάζουν στα πόδια μόλις τους τη βγει ένας αληθινός νταής. Το όνειδος της μαγκίας. Χέστες και ξεφτύλες.”
Ένας τέτοιος κουτσαβάκης ήταν ο Νίκος ο Τρελλάκιας.
Ένας σύγχρονος κουτσαβάκις είναι κι ο Γιώργος Νταλάρας. Που “δέρνει” τ’ αδύναμα και καλά ανθρωπάκια όπως ο Ρασούλης ή ο Απέργης, κι όταν τον πάνε σε δίκη, αρνείται κατηγορηματικά πως τόκανε (νταής να σου πετύχει). Που κυνηγάει στα δικαστήρια πότε τον Ρασούλη και πότε τον Πανούση, γιατί λέει… τονε προσβάλανε. Που γλύφει τον ʼκη Πάνου, τον Μάνο Χατζηδάκι, τον Μίκη Θεοδωράκη, κι όταν ξεθαρεύει τους συμπεριφέρεται με τον χυδαιότερο τρόπο (θυμηθείτε τον καυγά γιά τα Πνευματικά δικαιώματα). Που κρύβεται πίσω από ψευδώνυμα χωρίς διεύθυνση, γιά να μας κάνει τον καμπόσο σ’ αυτό το ένδοξο Φόρουμ.
Αχ θεούλη μου! Δεν είναι να μου κάνει και μένα μιάν αγωγή, να γελάσουμε;
Έεεε, Ευαγγελάτε, δεν το κάνεις κι αυτό θέμα να μη μας μείνει άντερο;…
Φαρδυά-πλατειά
Κώστας Φέρρης

Απάντηση στα όσα μας “λέει” ο Φέρρης για τον θρυλικό Τρελάκια από τον μεγάλο του ρεμπέτικου Γιάννη Παπαιωάννου(Παπαιωάννου Γιάννης,Ντόμπρα και σταράτα-αυτοβιογραφία-επιμ. Κώστας Χατζηδουλής,εκδ. Κάκτος,Αθήνα 1996,σελ. 42):“Ο Μάθεσης είχε τσαμπουκάδες,ήταν νταής,καυγατζής,αλλά καλό παιδί.Τρελάκιας ήτανε.Έγραφε στίχους…Δεν κώλωνε ο Μάθεσης,ήταν παλικάρι.”
Τώρα για τα περί Νταλάρα,ας μας απαντήσει πρώτα στα προηγούμενα και βλέπουμε…

Προς tasos

Πραγματικά, αναρωτιέμαι πολλές φορές για τον ρόλο αυτού του ανθρώπου στην όλη ιστορία του ρεμπέτικου. Ως στιχουργός υπήρξε μέτριος παρότι έκανε 2-3 επιτυχίες (“Η γάτα”,“Σε διώξαν απ’ την Κοκκινιά” και λίγο το “Μας κυνηγούν τον αργιλέ”). Το ότι ήταν καλλιτεχνική φύση είναι επίσης δεδομένο. Τελικά όμως μου φάινεται μικρή η όλη συνεισφορά του στην υπόθεση και μάλιστα για να γίνει αυτοτελές βιβλίο (δεδομένου μάλιστα ότι εκτενείς αναφορές γι αυτόν έχει και ο Πετρόπουλος και ο Χατζηδουλής)
Τώρα για το αν ήταν μάγκας ή κουτσαβάκης ή δεν ξέρω τι άλλο: όντως δεν μπορούμε σήμερα να ξέρουμε ακριβώς τι ήταν αυτός ο τύπος. Οι μαρτυρίες είναι διαφορετικές και αντικρουόμενες και τα δεδομένα πενιχρά.

“πρωτοπόρος στιχουργός γιατί είχε καταφέρει να μπαίνει το όνομά του ως στιχουργού,προπολεμικά, από τις πρώτες ηχογραφήσεις δίσκων” δεν ήταν με κανένα τρόπο. Στην δισκογραφία που ελάμβανε χώρα στην Ελλάδα ΠΑΝΤΑ έμπαινε το όνομα του στιχουργού ΕΚΤΟΣ κι αν δεν το ήθελε (you know what i mean) ο συνθέτης. Έτσι, δεν θα βρείς ΚΑΝΕΝΑΝ δίσκο του Σουγιούλ ή του Περιστέρη που να μην αναφέρει στιχουργό όπως δεν θα βρείς
παρά μόνον ελάχιστους του Τσιτσάνη που να αναφέρεται ρητώς ο στιχουργός.

Τέλος, η διένεξη του με τον Μάρκο έχει μόνον κουτσομπολίστικο ενδιαφέρον. Το μόνο που μπορεί να κρίνει κάποιος σήμερα είναι το έργο, μόνο αυτό απόμεινε…


Προς τους υπόλοιπους:
Μην του την πέφτετε, ρε παιδιά, του tasos υβριστικά.

Φραγκίσκος

Φίλε Φραγκίσκο
Κατ’ αρχήν πιστεύω πως για όλους εμάς που αγαπάμε το ρεμπέτικο, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον κάθε νέο στοιχείο,μικρό ή μεγάλο, όπως και κάθε ντοκουμέντο που πλουτίζει τις γνώσεις μας γι’αυτό και συμπληρώνει,σιγά-σιγά ,το παζλ της ιστορίας του.
Τώρα ο λόγος που έγραψα ξεχωριστό βιβλίο για τον Νίκο Μάθεση(Τάσος Π. Καραντής,Νίκος Μάθεσης ο θρυλικός Τρελάκιας του ρεμπέτικου,εκδ. Στοχαστής,Αθήνα 1999),είναι γιατί ανακάλυψα πρωτότυπο κι αρκετά ενδιαφέρον ανέκδοτο υλικό και πολλά ντοκουμέντα για τη ζωή και το έργο του.Και η ζωή και το έργο του Μάθεση είναι συνυφασμένα με τον κόσμο του ρεμπέτικου.Θεώρησα λοιπόν χρέος μου να παρουσιάσω τα άγνωστα αυτά στοιχεία σε μια ξεχωριστή έκδοση.Τα στοιχεία αυτά είναι τα εξής:
1)Τα ανέκδοτα απομνημονεύματά του(σελ.175-202),πολύ ενδιαφέρουσες περιγραφές για τους ρεμπέτες,τους τεκέδες και γενικά τη ζωή του υποκόσμου στον προπολεμικό Περαία.
2)Τα περισσότερα(γνωστά)τραγούδια του αλλά,το κυριώτερο,κι αρκετά ανέκδοτα που δημοσιεύονται για πρώτη φορά από χειρόγραφο τετράδιο του Μάθεση(σελ.101-173).
3)Η ανέκδοτη αλληλογραφία του(σελ.203-228),επιστολές του Μάθεση προς διάφορα γνωστά πρόσωπα κι όχι μόνο, αλλά και επιστολές προς τον Μάθεση του Ηλία Πετρόπουλου,του Κώστα Χατζηδουλή,του Τάσου Σχορέλη και της Κατίνας Παξινού!Ειδικότερα οι,ανέκδοτες,επιστολές των Πετρόπουλου και Χατζηδουλή,που δημοσιεύονται για πρώτη φορά,είναι παγματικά “λαβράκια” για τα όσα μας αποκαλύπτουν τόσο για τη σχέση τους με τον Μάθεση,όσο και για το “βρόμικο” παρασκήνιο της εποχής.
4)Σπάνιο κι ανέκδοτο φωτογραφικό υλικό(σελ.255-295),φωτογραφίες με τον Τσιτσάνη,με τον Σκριβάνο,με τον Πετρόπουλο κ.ά.
5)Ανέκδοτες ζωγραφιές και σκίτσα του(σελ.229-254).Το άλλο πρόσωπο του Τρελάκια.Πολύ χάρηκα το έργο του που φωτογράφησα από του “Αρτέμη”.
6)Πολλά άγνωστα στοιχεία και περιστατικά από τη μυθιστορηματική ζωή του Μάθεση(σελ.33-105,
όλα από συνεντεύξεις ανθρώπων που τον γνώριζαν και τον είχαν ζήσει από κοντά,αλλά και των παιδιών του Γιώργου και Γιάννη).
Ύστερα από όλα αυτά Φραγκίσκο,πιστεύω πως το άξιζε το βιβλίο ο Τρελάκιας και χαλάλι του οι κόποι μου,η έρευνα και το τρέξιμο δύο χρόνων.
Όσον αφορά τον Μάρκο είναι αδιαμφισβήτητα ο μεγάλος Βαμβακάρης,δε χρειάζεται καν να το πω, είναι αυτονόητο.Στις διαφορές του με τον Μάθεση, εγώ απλώς παρουσίασα τα στοιχεία που βρήκα από τα άγνωστα γραπτά του Τρελάκια,τίποτα περισσότερο.

(Κ. Βλησίδης)
Κατ’ αρχάς θα έλεγα ότι παρείλκε η εις διπλούν αναφορά του κ. Καραντή στον τίτλο κλπ. του βιβλίου, ωσάν να μην το εννοήσαμε λίγες αράδες παραπάνω…Επίσης βρίσκω υπερβολικό τον τόνο που έχει υιοθετήσει και κατά την επεξεργασία του βιβλίου: άκριτη υπεραξιολόγηση του Μάθεση, εμφανής διάθεση αγιογράφησής του, μυθοποιητική αφηγηματική τεχνική, γενικώς διόγκωση της περίπτωσής του στον υπερθετικό βαθμό.

Κατά τα άλλα, δηλαδή αυτό καθαυτό το πραγματολογικό υλικό (απομνημονεύματα, στίχοι, φωτογραφίες, σκίτσα κλπ),το οποίο είναι τόσο αυτομυθοποιητικό από μόνο του, όλο και κάτι προσθέτει, όλο και κάποια λεπτομέρεια συνεισφέρει στο ρεμπέτικο παζλ…

Και μια τελευταία ένσταση. Στην Εισαγωγή παρατίθενται άκριτα απόψεις τρίτων χωρίς την παραμικρή διάθεση ελέγχου εκ μέρους του συγγραφέα αλλά εκφέρονται και περίεργες αποφάνσεις του ιδίου, όπως π.χ. ότι ο πρώτος δίσκος με μπουζούκι στην Ελλάδα είναι το 1933, κι ότι ο Μάθεσης είναι αυτός που το πέρασε στη δισκογραφία, ενώ ως γνωστόν “Τα δίστιχα του μάγκα” χρονολογούνται από το 1931. Αναφερόμενος επίσης στη δεκαετία του 1970, και θέλοντας μάλλον να υπεραξιώσει τον πρωτοπόρο Νταλάρα, αποσιωπά ότι το 1975 που βγαίνει ο Νταλαρικός “50 χρόνια ρεμπέτικο τραγούδι” κυκλοφορούν και τα “Μπλε παράθυρα” της Ρεμπέτικης Κομπανίας. Έτσι και η Ρεμπέτικη Κομπανία μετατίθεται σε ανοίκειο χρόνο και ο Νταλάρας μένει μόνος αυτός πρωτοπόρος της αναβίωσης του ρεμπέτικου το 1975.Την δε Ρεμπέτικη Κομπανία τσουβαλιάζει μαζί με λοιπούς οπλίτας στη δεκαετία του 1980, όταν “το ρεμπέτικο αναβιώνει από ρεμπέτικες κομπανίες”…Κρίμα!

Giwryo exeis dikio peri tou Brisimatos kai den 8a epanalhf8ei. Pantws ane$arthta apo auto exw apopsh kai polu safh malista.

Σταύρο,

Πραγματικά χαίρομαι όταν κατατίθενται οι απόψεις και γίνεται η μάχη μέσα από αυτές. Έχω καταλάβει ότι έχεις άποψη, από διάφορα άλλα postings σου. Απλά πρέπει να την εκφράζουμε έτσι ώστε να μπορεί να μας απαντήσει και ο άλλος.

Φιλικά
Γιώργος Παναγιωτακόπουλος

ΠΡΟΣ:κ.Κώστα Βλησίδη
Η διπλή αναφορά στο βιβλίο μου έγινε εκ παραδρομής και για κανένα άλλο λόγο,ας όψεται η τυπολατρεία μου…τι να κάνουμε,ο καθένας με τα “ελαττώματά” του!
Ο κάθε συγγραφέας έχει το δικό του προσωπικό ύφος και βέβαια κι ο καθένας φυσικά έχει το δικαίωμα να το κρίνει.Αλλά αν εγώ έίμαι “υπερβολικός” όπως λέτε και" μυθοποιώ" και “αγιογραφώ” τον Μάθεση,τότε πως πρέπει να χαρακτηρισθεί ο πολύς Κώστας Χατζηδουλής που τον αναφέρει ως:“πατέρα των ρεμπέτηδων”(Εφημ.“Βραδυνή”,15-5-1975) και ως:“πρωτοπόρο και φυσικά Πατριάρχη του ρεμπέτικου στίχου”(από επιστολή του προς τον Μάθεση,1-11-1974,βλ. στο βιβλίο μου σελ. 225)?
Όσον αφορά για τον πρώτο δίσκο με μπουζούκι(με τον Βαμβακάρη)το 1933 και το ρόλο που έπαιξε ο Μάθεσης, ό,τι αναφέρω είναι λεγόμενα του ίδιου του Μάθεση.Τα ίδια,περί μπουζουκιού,είχε αναφέρει και στους έγκριτους και έγκυρους Ηλία Πετρόπουλο(1968) και Κώστα Χατζηδουλή(1974),οι οποίοι τα έχουν δημοσιεύσει στα βιβλία τους,“Ρεμπέτικα τραγούδια”(σελ.261-262) και “Ρεμπέτικη ιστορία”(σελ.100-102)αντίστοιχα,χωρίς κανένα σχόλιο,αντίρρηση,παρατήρηση ή οποιαδήποτε άλλη ένσταση.
Τα όσα αναφέρω για τις περιόδους και τις αναβιώσεις του ρεμπέτικου στην εισαγωγή του βιβλίου μου, είναι αρκετά περιληπτικά διότι παίζουν ακριβώς το ρόλο μιας εισαγωγής.Το θέμα μου δεν είναι το ρεμπέτικο,οι περίοδοί του και η αναβίωσή του,αλλά ο Μάθεσης.Γι’ αυτό για τις μεν περιόδους του επέλεξα να αναφερθώ στα όσα λέει ο ειδικός επιστήμονας Στάθης Δαμιανάκος(βλ. στη βιβλιογραφία που παραθέτω στο τέλος του βιβλίου),για την δε αναβίωσή του αναφέρθηκα στα βασικότερα και κυριότερα,κατά την προσωπική μου γνώμη,κι όχι σε όλα γιατί θα έβγαινα “εκτός θέματος”.Παρεμπιπτόντως,μια πολύ ικανοποιιτική αναφορά στις αναβιώσεις του ρεμπέτικου κάνουν εδώ στο forum,σε δικό τους posting,ο Κώστας Φέρρης και ο Φραγκίσκος(Frank).
Τέλος πιστεύω πως το πιο βασικό κι αυτό που έχει τη μεγαλύτερη σπουδαιότητα και αξία στο βιβλίο μου για τον Μάθεση,και σ’αυτό μάλλον συμφωνούμε,είναι το άγνωστο κι ανέκδοτο υλικό που ανακάλυψα και επεξεργάστηκα και το οποίο συμπληρώνει τη μεγάλη ιστορία του ρεμπέτικου.