Φίλε Σταύρο,
φυσικά δεν τίθεται θέμα ποιος έγραψε πρώτος κτλ… Το σημαντικό είναι ότι αυτά τα δεδομένα δημοσιεύθηκαν με τον α’ ή β’ τρόπο και μάλιστα από διαφορετικούς ανθρώπους. Μακάρι να έρθουν και άλλες εργασίες στο μέλλον που θα συμπληρώσουν κι άλλο τα δεδομένα…
2 «Μου αρέσει»
Κύττα να δεις, λοιπόν, που μας προκύπτει και ερευνητής ο Π. Σαββόπουλος! Φυσικά και δεν υπάρχει καμμία αμφιβολία ότι ο άνθρωπος, εκτός από όλα ανεξαιρέτως τα βιβλία που κυκλοφορούσαν σχετικά με ρεμπέτικο, δεν είχε αφήσει να του ξεφύγει ούτε ένα άρθρο, από περιοδικό, ιντερνέτ κλπ, που να μην το τσίμπησε κι αυτό. Πρωτογενή έρευνα όμως, προσωπικά δεν έχω εντοπίσει καμμίαν δική του, αν κάποιος έχει κάτι εντοπίσει, ας το καταθέσει, ενδιαφέρον θα ήταν!
Μπάμπη, υπάρχει πουθενά σε ηλεκτρονική μορφή; Το #16 του “Λ. Τραγουδιού” βλέπω ότι βγήκε το μακρινό 2006.
«ερευνητής: πρόσωπο που ερευνά, που μελετά με τρόπο συστηματικό» (Λεξικό Μπαμπινιώτη Ε΄ έκδ. 2019)
Οπότε, μια χαρά μπορείς να αυτοπροσδιορίζεσαι ή να ετεροπροσδιορίζεσαι ως «ερευνητής» χωρίς να απαιτείται να εκπονείς πρωτογενή έρευνα ντε και καλά.
Διότι, αν καταπιαστούμε να διαπιστώσουμε πόσοι ρεμπετολογούντες/ερευνητές του ρεμπέτικου έχουν εκπονήσει πρωτογενή έρευνα και έχουν εισφέρει πρωτότυπες συμβολές (και όχι αναμασήματα και ερανίσματα), πολύ φοβάμαι ότι είναι απελπιστικά ευάριθμοι…
2 «Μου αρέσει»
Το να μην είναι πρωτογενής η έρευνα δε νομίζω ότι από μόνο του αποκλείει να θεωρηθεί κάποιος ερευνητής. Έτσι κι αλλιώς, πόσο πεδίο για πρωτογενή έρευνα στο ρεμπέτικο υπάρχει σήμερα; Οι ρεμπέτες πέθαναν, ακόμη κι από τα παιδιά τους λίγοι έχουν απομείνει. Θα υπάρχουν ίσως ανεξερεύνητα προσωπικά αρχεία, χειρόγραφα, κασέτες, φωτογραφίες, στοιχεία στις εταιρείες κλπ., αλλά δεν αναμένεται να δώσουν πολλή καινούργια πληροφορία. Μπορεί κάπου να σώζεται ένα άγνωστο τραγούδι (ανασύρονται κατά καιρούς μερικά), αλλά εκεί που υπάρχει ψωμί είναι στο να παρατηρήσεις κάτι που δεν είχε σκεφτεί άλλος μέσα από τα ήδη γνωστά ντοκουμέντα, όπως η περίπτωση των ντουζενιών που αναφέρθηκε, για τα οποία η κύρια πηγή είναι οι κυκλοφορημένες ηχογραφήσεις.
1 «Μου αρέσει»
Το “copy – paste” είναι, άραγε, αποδεκτό ως “συστηματικός τρόπος έρευνας, μελέτης”; Όχι ότι ο Σ. έκανε κόπυ πέηστ κανονικό, αλλά ο τρόπος που δούλευε ήταν πολύ κοντά σ’ αυτό: Μαθαίνω διαβάζοντας δημοσιευμένα κείμενα και τα αναπαράγω, αλλά “με δικά μου λόγια”.
Φυσικά, όταν λέμε:
…δεν εννοουμε -δεν εννοουσα- ότι ο Π. Σαββόπουλος είναι αυτόχρημα ερευνητής.
Ούτε όμως κι ότι δεν είναι, γιατί στην πραγματικότητα δεν έχω και πολύ πλήρη εικόνα της δουλειάς του. Κάθε άλλο.
Προφανώς και όχι. Είναι όντως αυτό που κάνει;
Στο φόρουμ έχω δει συχνά να χαρακτηρίζεται έτσι ή περίπου έτσι. Στο φόρουμ, και πάλι, ή εξ αφορμής του φόρουμ, έχω διαβάσει μερικά σύντομα κείμενά του, τα οποία δε θυμάμαι αλλά κι εμένα δε μου είχαν γεμίσει το μάτι. Όμως μπορεί και να έπεσα στην περίπτωση. Η εικόνα μου είναι, ξανατονίζω, αποσπασματική, και αν πρώτα διαβάσεις «ο Σαββόπουλος, όλο μπούρδες» -«ναι, όλο μπούρδες ο Σαββόπουλος» και μετά κάτι του Σαββόπουλου που τυχαίνει (?) να είναι όντως μπούρδα, σου κόβεται η όρεξη να συνεχίσεις να εντρυφάς στο έργο του.
Από την άλλη πλευρά, ο Σαββόπουλος είναι ένα όνομα στον χώρο της ρεμπέτικης φιλολογίας. Το να είσαι αναγνωρίσιμο όνομα αλλά συνάμα να θεωρείσαι «όλο μπούρδες» (το λέω τώρα έτσι χοντροκομμένα, εννοείται ότι δεν είναι αυτολεξεί η κριτική κανενός που να διάβασα!) είναι ο ορισμός του αμφιλεγόμενου. Βέβαια παίζει ρόλο και η εποχή όπου σχημάτισε ο καθένας την άποψή του: το ίδιο κείμενο αλλιώς φαντάζει το 1970 ή 1980 ξερωγώ, και αλλιώς το 2023.
Άλλοι κλασικά αμφιλεγόμενοι συγγραφείς, που έχουν συζητηθεί πολύ στο φόρουμ, είναι ο Πετρόπουλος και ο Παγιάτης. Καθιερωμένες αυθεντίες για κάποιους, πολύ σοβαρά αμφισβητούμενοι από άλλους. Αλλά γι’ αυτούς έχω και την προσωπική μου άποψη.
Συχνά όμως έρχεται ένας καινούργιος στο φόρουμ και λέει «παιδιά, εκτός από τα στανταράκια, Πετρόπουλο και Παγιάτη, που εννοείται ότι τους έχω διαβάσει μέχρι κορεσμού, τι άλλο προτείνετε;», και πέφτουν όλοι απάνω του «διάβασε ό,τι θες, μόνο βάρδα από Πετρόπουλο και Παγιάτη!» Και συνήθως ο άνθρωπος θα πει «μα γιατί;», και έρχονται είτε οι εξηγήσεις είτε παραπομπές σε παλιότερα νήματα όπου έχουν ήδη δοθεί εξηγήσεις.
Θα ήθελαν λοιπόν να δώσουν λοιπόν μερικές εξηγήσεις/πληροφορίες/γνώμες και για τον Σαββόπουλο όσοι έχουν διαμορφωμένη άποψη; Σκόρπια στο φόρουμ έχουν γραφτεί διάφορα, αλλά για κάτι πιο συγκεντρωτικό αυτό είναι μάλλον το πιο κατάλληλο νήμα.
Πρέπει να το έχω σε… δισκέτα!!! Αν είμαι τυχερός, μπορεί και σε μειλ.
Πάντως σίγουρα μπορώ να φωτογραφήσω τις σελίδες του περιοδικού, αν κάποιος ενδιαφέρεται…
3 «Μου αρέσει»
Σαν παρακαταθήκη για το Φόρουμ εφόσον το ανεβάσεις εσύ σαν ιδιοκτήτης θα ήταν κάτι παραπάνω από επιθυμητό να το έχουμε. Αυτό νομίζω πως είναι ευνόητο, αλλά σίγουρα αρκετοί ενδιαφέρονται να διαβάσουν την άποψή σου!
5 «Μου αρέσει»
ούτε κουβέντα για κατι άλλο.
άκρως επιθυμητά τέτοια πονήματα.
1 «Μου αρέσει»
Το νήμα είναι «αφιερωμένο» στον Π. Σαββόπουλο και έχει καταλήξει το μισό να είναι για τα ντουζένια…
Ας επιχειρήσω να επανέλθω λοιπόν στο θέμα (παρακαλώντας κι εγώ τον συντονισμό για τα δέοντα)
Ο Π.Σ. έχει μία δημόσια καλλιτεχνική παρουσία από τα μέσα της δεκαετίας του 1960 μέχρι σήμερα, ωστόσο έχει, νομίζω, γίνει περισσότερο γνωστός ως ασχολούμενος με το ρεμπέτικο.
Οι πάμπολλες εκπομπές του, είτε τηλεοπτικές είτε ραδιοφωνικές, θεωρώ ότι έχουν συμβάλει στην ανάδειξη του είδους και σε κόσμο που δεν ήταν εξοικειωμένος με αυτό.
Το ιστολόγιο που διατηρεί τα τελευταία χρόνια το βρίσκω και αυτό χρήσιμο και με πολλή επεξεργασμένη πληροφορία.
Τα κείμενα-άρθρα που γράφει κατά καιρούς είναι ένα κλικ πιο «υψίφωνα» από ό,τι θα μου άρεσε να διαβάσω, ενώ και το οιονεί «λαϊκιστικό» ενίοτε ύφος δίνει αρκετές φορές λαβές για επικρίσεις.
Τα δύο βιβλία που έχει εκδώσει (Περί της λέξεως ρεμπέτικο το ανάγνωσμα… και άλλα, 2006, και Οι ρίζες των ρεμπέτικων, 2018) περιλαμβάνουν αξιανάγνωστα κείμενα. Ιδίως τα δύο μεγάλα κείμενα που έδωσαν και τους τίτλους στα δύο βιβλία του συνιστούν συμβολή. Στο πρώτο μελέτημα («Περί της λέξεως ρεμπέτικο κλπ» συγκεντρώνονται για πρώτη φορά και μελετώνται οι δίσκοι, στων οποίων τις ετικέτες αναγράφεται ο όρος «ρεμπέτικο». Στο δεύτερο μελέτημα («Οι ρίζες των ρεμπέτικων») επίσης για πρώτη φορά έχουμε τόσο εκτεταμένη διερεύνηση και συγκέντρωση των πρωτο-ρεμπέτικων/ αδέσποτων. Μνημονεύσιμα επίσης βρίσκω τα κείμενά του για τον Γαβαλά και για τον Καλυβόπουλο.
Όσον αφορά τους κοπτόμενους για φερόμενα κοπυπαστώματα του Π.Σ., αφενός βαρύνονται με την απόδειξη και αφετέρου νομίζω ότι ο κάθε ρεμπετολογών κάνει εύλογη χρήση της υπάρχουσας τεράστιας πλέον βιβλιογραφίας, προσέχοντας να μην προβαίνει σε λογοκλοπή.
Και επ’ αυτού, όσο έχω διαπιστώσει, ο Π.Σ. μνημονεύει πάντα τις οφειλές του όταν αντλεί από τρίτους.
4 «Μου αρέσει»
ας επιστρέψουμε λοιπον στο κυρίως θέμα.
τα βιβλία που αναφερει ο Άνθιμος ειναι:
- ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΛΕΞΕΩΣ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ ΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ … ΚΑΙ ΑΛΛΑ
- ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΤΩΝ ΡΕΜΠΕΤΙΚΩΝ…
ΤΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ 1906-1931 (+CD)
όποιος τα διάβασε,μπορεί να μας πληροφορήσει για το copy and paste…
1 «Μου αρέσει»
Το έχω διαβάσει βεβαίως το “Περί της λέξεως…”, βρίσκεται στη βιβλιοθήκη μου. Αλλά εδώ δεν είναι αίθουσα δικαστηρίου, όπου βεβαίως τα τεκμήρια είναι απαραίτητα.
(να υπενθυμίσω κι αυτό:
[quote=“Νίκος Πολίτης, post:27, topic:7503, username:nikos_politis”]
Όχι ότι ο Σ. έκανε κόπυ πέηστ κανονικό, αλλά ο τρόπος που δούλευε ήταν πολύ κοντά σ’ αυτό
[/quote] )
Ευχαριστούμε Άνθιμε.
Το είδαμε ρε παιδιά. Μη σμπρώχνετε!
Δεν ξέρω για άλλους, εγώ τέτοια εποχή και μ’ ετσά ζέστα γίνομαι πιο βραδύς και πιο υπομονετικός.
3 «Μου αρέσει»
Λοιπόν, γιά να δούμε. Όταν λέτε στα ντουζένια, πού ακριβώς εννοείτε; Οι κυριότερες επιλογές που βρίσκω είναι:
(105 μηνύματα)
(114 μηνύματα)
(Λογικά όχι αυτό, 274 μηνύματα πάντως)
(Πολύ φοβούμαι ότι ούτε αυτό, κρίμα γιατί είναι ματζόβολο, μόλις 15 μηνύματα)
Άρα μάλλον ένα από τα δύο πρώτα, ε; Ποιο;
Το πρώτο θα έλεγα, χωρίς να μου πέφτει και λόγος δηλαδή. Ευχαριστούμε!
1 «Μου αρέσει»