Mια φίλη βολτάροντας χθες στο Μουσείο Μπενάκη, παρατήρησε σε μια προθήκη ένα μπουζούκι φερόμενο ως “κατασκευή Δ. Μούρτζινου“.
Δεν πρόσεξε την ετικέττα, προνόησε όμως να το φωτογραφήσει με το κινητό.
Προφανώς, δεν μιλάμε για τούτο εδώ.
Δεν νομίζω να έχει αναφερθεί ξανά (αν όχι, διορθώστε με παρακαλώ και αναφέρατε πηγή).
Κοίτα να δεις που ένα τόσο σημαντικό θέμα περνάει στο ντούκου…
Μακράν από τα ωραιότερα μπουζούκια που έχουν σωθεί σήμερα και το ωραιότερο του Μούρτζινου που έχουμε δει (μετά αυτό που έχει ο Χρήστος ο Σπουρδαλάκης και μετά το άλλο με τους ρόζους στο καπάκι)…
Εφόσον η λεζάντα λέει «Φέρει το όνομα του κατασκευαστή (; ) Δ. Μουρτζίνος», αυτό που καταλαβαίνω είναι ότι δεν έχουν αμφιβολία για το όνομα, απλώς δεν ήξεραν αν είναι κατασκευαστής ή κάτι άλλο (π.χ. κτήτορας). Άλλωστε είναι και παρατονισμένο, Μουρτζίνος, άρα δεν τον ήξεραν. Η λεζάντα δεν συντάχτηκε από άνθρωπο που να ξέρει από θέματα οργανοποιίας. Εφόσον εμείς ξέρουμε ότι ο Δ. Μούρτζινος ήταν κατασκευαστής, νομίζω ότι πλέον δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι αυτό το μπουζούκι είναι δικό του. Ιδανικά βέβαια καλό θα ήταν να τραβούσε το μουσείο και μια φτγρ της ετικέτας και να την εξέθετε δίπλα στο ίδιο το όργανο…
(Υ.Γ. Σώζονται ετικέτες που να λένε σκέτα και ξερά Δ. ΜΟΥΡΤΖΙΝΟΣ, και όχι «εργαστήριο μουσικών οργάνων» ή κάτι παρόμοιο;)
<Σε μια φωτογραφία που τραβήχτηκε στα 1905, και ανήκει στην συλλογή του Μουσείου Μπενάκη, αποτυπώνοντας ο φωτογράφος την οδό Κολοκοτρώνη, διακρίνεται καθαρά η ταμπέλα του οργανοποιείου του Δ, Μούρτζινου.>
την εχουμε αυτη τη φωτο?
την βρηκα ειναι εδω.
Για την συμμετοχή του στην έκθεση
των Παρισίων του 1900 ,
μια ανάρτηση του
Δημήτρη Παναγιωργόπουλου στο FB
<<. Το 2023 έχει μπει πολύ δυναμικά με απίθανα
μουσειακά πορτρέτα! Έτσι δεν θα μπορούσα
να μην συμπεριλάβω σε αυτά, το πορτρέτο
του σπουδαιότερου Καλλιτέχνη Οργανοποιου
της Ελλαδος, του Δημήτρη Μουρτζινου από
την Ολγα Προσαλεντη το 1891. Για να
καταλάβετε την σπουδαιοτητα του, η μορφή
του Μουρτζινου ήταν μέχρι σήμερα αγνωστη.
Στην διπλα σπανιοτατη φωτο που βρέθηκε και
αυτή στο Αρχείο, ο Δημητρης Μουρτζινος,
κρατάει την Λυρα-Κιθάρα που κατασκεύασε
για τον Τζωρτζη Μολφέτα η οποία σήμερα
διασώζεται στο ΤΕΙ Μουσικων Οργάνων
Ιονιων Νήσων. Το 635ο πορτρέτο της
Συλλογής!
Σύντομο βιογραφικό του Δ. Μούρτζινου από
το blog των Ελλήνων Οργανοποιων.
Ο Δημήτριος Μούρτζινος θεωρείται ως ένας
από τους καλύτερους παλαιούς
οργανοποιούς. Γιαυτό αναζητούμε εδώ και
καιρό μια φωτογραφία του. Παρόλο ότι έχω
συναντήσει ανθρώπους που μου έχουν πει ότι
έχουν δει φωτογραφίες του Δ. Μούρτζινου,
μέχρι σήμερα καμιά δεν έχει έλθει στη
δημοσιότητα. Ας ελπίζουμε ότι αυτό θα γίνει
σύντομα.
Ο Δημήτριος Μούρτζινος αναγνωρίζεται ως
ένας από τους καλύτερους Έλληνες
οργανοποιούς. Καταγόταν από την Αίγινα και
σύμφωνα με το Λεξικό Ελληνικής Μουσικής
του Τ. Καλογερόπουλου, αρχικά ήταν
επιπλοποιός και για μεγάλο διάστημα ο
μοναδικός τεχνίτης οργανοποιός. Την τέχνη
του οργανοποιού την έμαθε στο εργαστήριο
του Ιωάννη Γομπάκη. Εκτός από οργανοποιός
ήταν και τραγουδιστής. Για την καταπληκτική
δουλειά του στην οργανοποιία, βραβεύτηκε σε
διάφορες διεθνείς εκθέσεις όπως του
Παρισιού (1889 και 1900), των Αθηνών (1903),
της Οστάνδης (1904) και της Λιέγης (1905).
Το εργαστήριό του ήταν στην οδό
Κολοκοτρώνη στο κέντρο της Αθήνας.
Φαίνεται ότι εκείνη την εποχή η οδός
Κολοκοτρώνη ήταν «η πιάτσα» της
οργανοποιίας γιατί εκεί υπήρχαν και άλλα
εργαστήρια, όπως για παράδειγμα του Ιωάννη
Σταθόπουλου. Το εργαστήριο του Δ.
Μούρτζινου μετακόμισε το 1911 στην ίδια οδό
από τον αριθμό 67, στον αριθμό 57. Σε
διαφημίσεις του εργαστηρίου στην εφημερίδα
«ΕΜΠΡΟΣ» το 1916, τονίζεται ότι είναι «το
πρώτον εν τη Ανατολή εργοστάσιον μουσικών
οργάνων».
Ο Δημήτριος Μούρτζινος ήταν πολύ καλός
κατασκευαστής μαντολίνων, κιθαρών αλλά
και βιολιών. Έχει ενδιαφέρον να δούμε τι
συνέβη κατά την συμμετοχή του στην έκθεση
των Παρισίων του 1900. Ο Δ. Μούρτζινος είχε
στείλει μερικά όργανα, μεταξύ αυτών ένα
μαντολίνο ιδιαίτερης καλλιτεχνικής αξίας,
κατασκευασμένο από σπάνια και ασυνήθιστα
υλικά, όπως η ταρταρούγα (όστρακο χελώνας)
και διακοσμημένο με ασήμι και όστρακα. Το
όργανο ήταν τόσο περίτεχνα κατασκευασμένο
που η ελλανόδικος επιτροπή, θεώρησε ότι
ήταν αδύνατο να κατασκευάστηκε από Έλληνα
οργανοποιό και γι αυτό το λόγο δεν ήθελε να
του απονείμει βραβείο. Μετά από τις έντονες
διαμαρτυρίες της Ελληνικής πλευράς και τις
έγγραφες διαβεβαιώσεις του Δ. Μούρτζινου
ότι το όργανο ήταν δικό του και ότι θα
μπορούσε μπροστά στην Επιτροπή να
κατασκευάσει ένα καινούργιο πανομοιότυπο,
η επιτροπή «χάριν λεπτότητος, όπως μη
φανώσιν ως εντελώς αμφιβάλλοντες» τελικά
του απένειμε το χάλκινο βραβείο. Ενδιαφέρον
έχει επίσης ότι το 1901 ο Μούρτζινος
καταμήνυσε κάποιο συνάδελφό του, ότι με
ανώνυμο επιστολή τον συκοφάντησε στην
ελλανόδικο επιτροπή.>>
ποιο ειναι αυτο το μαντολίνο η αλλο όργανο, περι ου ο λόγος?
το έχουμε καπου εδω μεσα?
καλο ειναι να μπει εδω η φώτο.
Αυτο ειναι το μαντολίνο με το οποίο ο Μούρτζινος ελαβε το χάλκινο μετάλλιο στο Παρίσι το 1900.
οι φωτογραφίες βρεθηκαν στην σελίδα FB “Φέρτε μου ενα μαντολίνο”.
ηχειο απο Εβενο.
καπάκι απο Έλατο.
στολίδια απο ασήμι, ταρταρούγα και όστρακα
διευκρίνιση φίλε Σπύρο: αυτό μάλλον είναι το “μοντέλο”, δλδ το μαντολίνο στις φωτο φέρει τα χαρακτηριστικά, δεν ξέρουμε αν ήταν το συγκεκριμένο…
Edit: επισήμανε ο @1980gms στο fb, το μαντολίνο στις φώτο φτιάχτηκε ~1920, δλδ μετά την έκθεση
ναι αυτο λέγεται, οτι δεν ειναι το συγκεκριμένο που βραβεύθηκε.
ισως δεν υπάρχει σήμερα.
θα δούμε, τι σχολια θα προκύψουν στν ομάδα “Φέρτε μου ενα Μαντολίνο”
Εδώ το σκηνικό με την απόρριψη του μαντολίνου του Μούρτζινου στην Έκθεση (ΣΚΡΙΠ 4/8/1900)
θα είχε ενδιαφέρον να μαθαίναμε το αργυρό και το χρυσό εκείνης της χρονιάς. Υπάρχουν άραγε πηγές;
ενδιαφέρον εχουν οι διαμαρτυρίες του στον τύπο.
τελικά δεν το δέχθηκε το χάλκινο, γιατι οπως γράφει, χάλκινο ειχε πάρει και προ δεκαετίας(δηλαδή 1890),οταν η οργανοποιοία στην Ελλάδα βρήσκονταν στα “σπάργανα” !
Ζήτησε 5000 φράγκα για το μαντολίνο (να το κατασκευάσει παρουσία των).
σ’αυτο να μας βοηθήσει ο απεσταλμένος μας στο Παρίσι Χρίστος Παν.
ποιοι πήραν 1ο και 2ο βραβείο
Αν μιλάμε για το exposition universelle του 1900 ήταν μια τεράστια έκθεση με αμέτρητες συμμετοχες και άλλα τόσα βραβεία.
Συγκεκριμένα ξέρω οτι ο βιολομάστορας jb collin-mezin είχε λάβει ένα χρυσό.
Η συζήτηση για την ανεύρεση του Μαντολίνου (3ο βραβείο Παρίσι 1900),
συνεχίζεται και εδώ.
Μπουζούκι Μούρτζινου στο Μουσείο Μπενάκη; ΟΚ. Όμως τετράχορδη δουγάτη λύρα στο ΜΕΤ στη Νέα Υόρκη;
ωραία.
Ποιός ειναι ο
Maker: T. Maurouoff (Greek, active Athens late nineteenth century).
γνωρίζει κανείς μας?
Ίσως ο μισοσβησμένος Μούρτζινος για κάποιον ξένο;
