Μάνος Ελευθερίου

Συμφωνω με τον Μανο δεν μας πεφτει κανενας λογος.Αλλωστε ολοι εχουν τις λαιτ στιγμες τους ,αυτος εκφραστηκε ετσι και θα εχει τους λογους του,αν το δουμε συνολικα τωρα δεν ειναι ολα τα τραγουδια του Τσιτσανη καλα υπαρχουν και καποια ας το πουμε αχαρακτηριστα

Υπάρχει κάποιος από εμάς ,:258:που σε κάποια πρίοδο της ζωής του να μην έχει “φαλτσάρει”?

όχι φυσικά, Μπάμπη (και Σταύρο). Και ο Χριστός απέτρεψε: “ο αναμάρτητος τον λίθον βαλέτω”. Αλλά επρόκειτο για κίνηση λυντσαρίσματος ανθρώπου, της μετέπειτα συντρόφου του, όχι για απλή κριτική. Απορώ πως βρίσκονται αρκετοί να προτείνουν, οι επώνυμοι και καταξιωμένοι να βγαίνουν εκτός κριτικής.

  1. Καθένας εκφράζεται όπως εκείνος νομίζει.
    Από την άλλη μεριά, καθένας έχει το δικαίωμα της άποψης, της κρίσης, για κάθε δημοσιοποιημένη δουλειά.

  2. Η φράση “…δεν ειναι ολα τα τραγουδια του Τσιτσανη καλα…” είναι ατυχής, καθώς δεν υπάρχει περίπτωση σύγκρισης. Κανείς δημιουργός δεν έγραψε μόνο καλά τραγούδια, με εξαίρεση ίσως το Βαγγέλη Παπάζογλου. Στην περίπτωση όμως που κουβεντιάζουμε το θέμα δεν είναι η ποιότητα της δημιουργίας. Δεν είναι ούτε καν θέμα κονόμας. Είναι η συμμετοχή σε ένα κύκλωμα που βρωμάει σαν βόθρος. Ένα κύκλωμα που ξεκίνησε παρασιτώντας στον καλλιτεχνικό χώρο, φτάνοντας τα τελευταία χρόνια να υποκαταστήσει αυτόν το χώρο. Το τραγούδι του Ελευθερίου δίνει άλλοθι στους νεκροθάφτες της ποιότητας σε κάθε δημιουργία. Εκεί βρίσκεται αυτό που (μας) ενοχλεί και με βάση αυτό κρίνουμε. Το αν είναι καλό το τραγούδι που έγραψε, είναι τελείως διαφορετικό θέμα. Και δε θ’ άλλαζε καθώς την άποψή μου, ακόμα κι αν το τραγούδι που έδωσε στο Ψινάκη ήταν εξαιρετικό. Τότε μάλιστα θα έπεφτε ακόμη περισσότερο στα μάτια μου. Σκεφτείτε να έδινε ο Μίκης το “Σαββατόβραδο” στον …Τέρυ Χρυσό…

ΥΓ. Τελικά η φράση “Άκουσε λίγο Θεοδωράκη με ερμηνευτή τον Στέλιο και… άστα φίλε μου, άστα!” τι υπονοεί; Οτι τα τραγούδια είναι καλά; Οτι τα τραγούδια δεν είναι καλά; Δεν μπόρεσα να καταλάβω ούτε καν από τα συμφραζόμενα.

Αγαπητή Ελένη,
Για το πρώτο: Ξέρεις πολλούς που απο την δημοσίευση ή την έκδοση στίχων έβγαλαν χρήματα? :258:
Για το δευτερο: Με παρεξήγησες, άλλο ήθελα να πώ. Ίσως δεν εκφράστηκα σωστά. Τα τραγούδια του Θεοδωράκη με ερμηνευτή τον Στέλιο Καζαντζίδη θεωρώ ότι είναι όχι απλώς αριστουργήματα, αλλά εξεπέραστη πολιτιστική κληρονομιά που όμοιά της δύσκολα θα ξαναυπάρξει. Ιεροσυλία και μόνο που νόμισες ότι αυτοί οι “Εθνικοί Ύμνοι” δεν μου άρεσαν. Προς Θεού.:256:

Φίλε Άρη, εννοώ ότι αν συγκρίνεις εκείνα τα τραγούδια (του Θεοδωράκη με τον Στέλιο) με τα σημερινά ή των τελευταίων χρόνων, η σύγκριση καταλήγει στο …άστα να πάρει! Φαίνεται ότι ο τρόπος που εκφράστηκα, μπέρδεψε πολλούς. Προφανώς, όπως έγραψα και πιό πάνω, όχι δεν υπάρχει σύγκριση, αλλά και μονο που το συζητούμε είναι ΙΕΡΟΣΥΛΙΑ.
Ζητώ ταπεινά συγνώμη αν μπέρδεψα κάποιους.

Συγνώμη και πάλι φίλοι μου, αλλά στη συναυλία του 1961 στο ¨Κεντρικόν", ο Θεοδωράκης διάλεξε τον…Τέρρυ Χρυσό απο τους νέους τραγουδιστές για να ερμηνεύσει κάποια τραγούδια του!!! Απίθανο και όμως αληθινό. Υπάρχει CD πρόσφατο με εκείνη την φοβερή συναυλία, που ο Μπιθικώτσης απο το τεράστιο τράκ που είχε, έφυγε στη μέση του τραγουδιού απο την σκηνή και τον αντικατέστησε ο Μίκης, τραγουδώντας ο ίδιος κάποιες στροφές.

Πράγματι, έτσι (περίπου) είναι.
Ηταν το Μάρτιο του 1961.
Στη συναυλία στο “Κεντρικό” ο Τέρης Χρυσός έκανε την παρθενική του εμφάνιση και είπε τη “Βάγια” σε στίχους & μουσική του Γιάννη Μαρκόπουλου (στο πιάνο ο Μάνος Χατζιδάκης).
Δεν ξέρω ποιανού επιλογή ήταν ο Χρυσός, πάντως είναι άψογος. Πρώτη εμφάνιση έκανε με Μίκη, Μάνο, Χιώτη, Μπιθί, Στελάρα, Λίντα κ.λπ. Το τι έκανε μετά, είναι δική του υπόθεση.

Σε μια συζήτηση που είχα με τον Πάνο πρόσφατα, θυμήθηκα ότι σε κείνες τις συναυλίες του Μίκη, οι κουμπουροφόροι και οι χαφιέδες ήταν περισσότεροι απ’ τους θεατές. Ηθελες γερό στομάχι για να εμφανιστείς ως θεατής, ενώ έπρεπε να αψηφάς το θάνατο για να ανέβεις στη σκηνή.

Συνημμένα τρία χρήσιμα απ’ το “Κεντρικόν”, εκ των οποίων το ένα του Μποστ που τα λέει όλα!
(τα κατέβασα πολύ σε ανάλυση για να τα δεχτεί το forum - αν τα θέλετε με e-mail στείλτε π.μ.)

Φίλε Κώστα, συζητώντας με (πολύ μεγαλύτερο στην ηλικία) φίλο μου, μουσικόφιλο και τολμηρό, ο οποίος ήταν θεατής στη περίφημη συναυλία, μου είπε ότι ο νεαρός τότε Τέρης Χρυσός είπε και άλλα τραγούδια εκτός της “Βάγιας”. Δεν μπορεί να θυμηθεί ποιά ήταν, αλλά πιστεύει ότι ήταν του Μίκη. Εξ άλλου, από φωνή ο Χρυσός ήταν καλός, αλλού υστερούσε!
Η συναυλία ανέβηκε για δυό ημέρες και ακούστηκαν πολλά τραγούδια. Δεν είπαν ακριβώς το ίδιο πρόγραμμα. Υπήρχαν πολλές αλλαγές. Αν γνωρίζεις κάτι σ’αυτό, σε παρακαλώ επιβεβαίωσε ή ενημέρωσέ μας. Ήταν από τις πιό ιστορικές στιγμές του Ελληνικού Πολιτισμού.
Δυστυχώς, την ηχογραφηση που έκανε η Ελληνική Ραδιοφωνία (τότε Ε.Ι.Ρ.) κατέστρεψαν οι εγκληματίες της χούντας.
Όταν το 1985 έψαχνα στο αρχείο της ΕΡΤ για ταινίες και άλλο υλικό σχετικό με παλαιότερους σεισμούς (Πολ. Μηχανικός γάρ) και έχοντας της αγάπη για την μουσική, άκουσα παλαβές ιστορίες, να σε πιάνουν δάκρυα και μίσος ταυτόχρονα, για αυτά που έγιναν τότε και για το τι υλικό καταστράφηκε. Επίσης, έσβηναν ταινίες με πραγματικά ιστορικό περιεχόμενο για να γράψουν άλλες βλακείες πάνω τους, για λόγους οικονομίας.
Ευτυχώς που υπήρχαν και κάποιοι ιδιώτες (όχι με τον αρχαίο όρο) όπως ο Παπαστεφάνου και έχουμε κάτι να ακούμε σήμερα.

Όταν μιλάς για “Πάνο”, αναφέρεσαι στον Πάνο Γεραμάνη?

Πράγματι, όλα τα λεφτά είναι στο τελευταίο: όλοι μαζεμένοι, παρακολουθούν και στην άκρη ο Μπόστ, … το βιολί του…

Μήπως θυμάται κανείς ηλικιωμένος, αν εκείνη την εποχή υπήρξε σκάνδαλο με ισπανικό ελαιόλαδο; ποιος ξέρει, σπορέλαιο του είχαν προσθέσει ή ορυκτέλαιο;

Παιδια, μηπως ο Ελευθεριου ειχε ο ιδιος προβλημα υγειας και χρειαζοταν επειγοντος φραγκα? Εμενα προσωπικα δε με ενοχλησε ιδιαιτερα. Οταν δηλαδη μου το ειπανε, ειπα ‘ελα ρε!’ αλλα γρηγορα το ξεπερασα… Δε νομιζω να χρειαζεται να το κανουμε και θεμα. Αν γραψει και αλλα τετοια σκουπιδια υπαρχει ενα ζητηματακι (προβλημα (ψυχικης) υγειας). Τωρα, τοσο βαρυγδουπες εκφρασεις οπως ‘τα στερνα τιμουν τα πρωτα’ κλπ. δε νομιζω να ταιριαζουν στην περιπτωση του Ελευθεριου: Δε σκοτωσε δα και ανθρωπο…

Α, ναι. Και δυο ανέκδοτα:

Ο Μπιθί είπε στη σκηνή “… με συγχωρείτε, είμαι πολύ άρρωστος” και αποχώρησε για τα καμαρίνια. Αμέσως άρπαξε το μικρόφωνο ο θρασύτατος Μίκης και συνέχισε τα τραγούδια διευθύνοντας ταυτοχρόνως.
Πάει στα καμαρίνια ο Μπιθί όπου βρίσκονται διάφοροι “συμπαθούντες” μεταξύ των οποίων και ο (αγαπημένος μου) Αλέκος Αλεξανδράκης, αλλά και η Παπά, η Βουγιουκλάκη, ο Χόρν κ.λπ. Του λέει ο Αλεξανδράκης του Μπιθικώτση, “μην κάνεις έτσι ρε, και ‘γω παθαίνω συνέχεια τέτοια απ’ το τρακ. Να πάρε αυτό το χαπάκι και θα γίνεις περδίκι”. Εβγαλε απ’ τη τσέπη του ένα χάπι, το χλαπακιάζει ο Μπιθικώτσης και μετά από λίγο ως δια μαγείας συνέρχεται και ανεβαίνει στη σκηνή για να πει Μαργαρίτα-Μαργαρώ, Επιτάφιο και τον Αητό του Μάνου.
Το μαγικό χαπάκι του Αλεξανδράκη όμως ήταν ψίχα ψωμιού ζυμωμένη σε σχήμα χαπιού! Ο Αλεξανδράκης με αυτό το κόλπο έκανε assist στους συναδέλφους του να ξεπερνούν το τρακ στη σκηνή. Παρότι… “γιάτρεψε” πολλούς, όλοι αυτοί δε μάθανε ποτέ την αλήθεια. Ο Αλεξανδράκης το εξομολογήθηκε σε μια συνέντευξή του που διάβασα σε καθιστικό οδοντογιατρού πριν λίγα χρόνια.
:019:

Το άλλο ενδιαφέρον είναι ότι η συναυλία στο κεντρικόν πρωτοβγήκε σε δημόσια έκδοση (LP) μάλλον το 1982 πρέπει να ήταν, δεν είμαι σίγουρος γιατί μου τον βούτηξαν το δίσκο. Το υλικό που έφτασε στα αυτιά μας είναι από ερασιτεχνικές ηχογραφίσεις θεατών γιατί οι μπομπίνες της συναυλίας (αρχείο Εθνικής Ραδιοφωνίας) καταστράφηκαν απ’ τα γαϊδούρια της χούντας. Να πούμε επίσης ότι οι συναυλίες στο Κεντρικόν ήταν μια πρωτοβουλία του Πύρρου Σπυρομήλιου (Δ/ντής ΕΙΡ) για τον οποίο δεν έχω σημειώσει τίποτα άλλο στο τεφτέρι μου. Αν ξέρετε κάτι, ευπρόσδεκτο.

Ο Τέρης Χρυσός δεν εμφανίστηκε το 1961, αλλά μια πενταετία νωρίτερα. Τραγούδησε μάλιστα στις 78 στροφές σε δύο δίσκους. Ενα τραγούδι του Αγάπιου Τομπούλη(!) το 1957 κι ένα τραγούδι του Μανώλη Χιώτη (1958) όπου τραγουδάει μαζί με το συνθέτη!!!
Το όνομα του Τέρυ Χρυσού δεν το έβαλα τυχαία (αγνοώντας βέβαια τη συμμετοχή του στη συναυλία). Αν άνοιγες την τιβί επί χούντας, έτρωγες στη μάπα Χρυσό, Βιολάρη και δυο-τρεις ακόμη. Οι παλιοί θα θυμούνται καλύτερα.

Συνάδελφε, εννοούσα τον Καραγιώργο.
Οσα άλλα ξέρω, τα έγραψα σε προηγούμενο μήνυμά μου χωρίς να ξέρω ότι γράφει κι εσύ κάτι…

Πράγματι έτσι είναι. Η Κοντού τον παρουσίασε με τη φράση “σε πρώτη εμφάνιση” προφανώς εννοώντας “δημόσια”. Τώρα για το ποιοι και με ποιο τρόπο κυριάρχησαν στην TV και στο ραδιόφωνο της χούντας, όποιοι / όσοι και να ήταν, δεν είμαι σίγουρος ότι πρέπει να τους πάρουμε το λαιμό. Υπήρξαν και πολλοί σπουδαίοι ανάμεσά τους.

Και λεγοντας, ‘δε σκοτωσε δα και ανθρωπο’ ειδα οτι γινεται και αφιερωμα στον Ακη Πανου. Οι μελανες σελιδες του βιου του, δεν αναιρουν το εργο του.

Φίλε Άρη,
Τότε, εννοώ επί χούντας, μεσουράνησαν Γιάννης Πουλόπουλος, Καίτη Χωματά, Αρλέττα, Κώστας Χατζής, Γιώργος Ζωγράφος και άλλοι πολύ μεγάλοι. Ήταν όλοι τους χουντικοί? Κι όμως, τους έβλεπες συνεχώς στην TV. Ας μην παρασυρόμαστε σε υπερβολές. :mad:
Είμαι παλιός, αλλά είμαι και νέος. Έζησα έντονα το Πολυτεχνείο, ήμουν μέσα, ΚΑΙ γνωρίζω ΚΑΙ θυμάμαι, αλλά μπορώ να κρίνω και να ξεχωρίζω.
Δεν σου μιλώ για Κλειώ Δενάρδου, ή Σάκη Παπανικολάου, φυσικά!!!
Γνωρίζετε όμως ότι, πολύ, μα πολύ μεγάλος συνθέτης και ερμηνευτής του λαίκού μας τραγουδιού, νάναι καλά όπου αναπαύεται ο άνθρωπος, ήταν υποστηρικτής της χούντας? Πως έγινε και δεν το πήρε πρέφα κανένας, δεν ξέρω. Τό 'μαθα απο θείο της γυναίκας μου, που ζεί στην Αμερική, “δημοκρατικών” πεποιθήσεων, το παρατσούκλι του “χούντας”, που κάθε φορά που ερχόταν στην Ελλάδα, δεν παρέλειπε να τον επισκέπτεται και να τα λένε. Είναι τόσο καταπληκτικά τα τραγούδια του, που να με γδαρουν ζωντανό σαν το Δασκαλογιάννη, δεν λέω το όνομά του. Τι να πείς. 'Αβυσσος η ψυχή του ανθρώπου.:091:

'E!όχι …άν είναι ούτε γδαρμένος να μην μας μαρτυρήσεις…να μη προσπαθήσουμε κάν.αλλά…άν εκείνος ήτανε χουντικός και το υποστήριζε εσύ γιατί ντρέπεσαι να τον αναφέρεις?τί νομίζεις πως θα αλλαξει?υπάρχει περίπτωση να τον γνωρίζαμε προσωπικά ώστε να είχαμε εικόνα του τί σόι άνθρωπος ήτανε λανθασμένη και να πάψουμε να εκτιμάμε τον καλλιτέχνη?δεν είμαι καθόλου περίεργη ειλικρινά να μαθαίνω διάφορα…αλλα,κάπως με πειράζει αυτό το:ξέρω αλλα δε μαρτυράω…μη το αναφέρεις καθόλου μωρέ…

Τώρα βέβαια πάει μακριά η κουβέντα για το τι σημαίνει καλλιτέχνης τι σημαίνει τέχνη απο ποιον και σε ποιον απευθύνεται. Είναι μεγάλο ζητημα

Υπενθυμίζω και ξεκαθαρίζω ότι ο λόγος που το κουβεντιάζουμε είναι πως γίνεται ένας άνθρωπος που ενεπνευσε μια γενιά σε κατεύθυνση ρίξης μ εκεινη την εποχή που υπήρξε μέτοχος με τον τρόπο του στην λαικη συνείδηση, πως αύτη η προσωπικότητα κάνει στροφή και γράφει κατα παραγγελία λες και είναι σαν αυτούς που γράφουν σουξεδάκια! Δεν πρόκειται για αδόκιμη στιγμή δημιουργίας πρόκειται για ηθελημένη πράξη. και εγώ ρωτάω με τι κίνητρο και ΄ποσο ισχηρό είναι αυτό για να σε κάνει να ξεχάσεις την προσφορά σου το παρελθόν σου και τη μέχρι τώρα στάση σου.

εδω πέρα δεν είμαστε τίποτα δικαστές καλλιτεχνών να λέμε την αποψάρα μας, παράπονο και απορία ήταν

μόνο οι ίδιοι οι δημιουργοί μπορούνε?να απαντήσουνε ικανοποιητικά στο ερώτημάσου Αρη.εμάς τουλ/στον ας μας δώσουνε?το δικαίωμα να '‘μας κακοφαίνεται ρε παιδιά’'τί να κανουμε δηλ?πως δεν μας πέφτει λόγος?δεν το καταλαβαίνω…

Πάντως μ’αυτά και μ’αυτά ο Μάνος Ελευθερίου κατάφερε να συζητιέται στο φόρουμ μας για τουλάχιστον 3 με 4 μέρες, χωρίς καν να γράψει κάτι καλό…

Αν είχε κάνει μια καλή δουλειά ίσως να το αναφέραμε αλλά οπωσδήποτε δεν θα είχε πάρει τέτοια έκταση το θέμα…

Άρα για εμένα περισσότερο ασχολούνται μαζί του όταν δεν γράφει κάτι καλό ή όταν κάνει μια λάθος κίνηση παρά όταν κάνει μια καλή δουλειά…

Μήπως τελικά οι Έλληνες το έχουμε στο αίμα μας ; Και εννοώ το να κάνουμε συνεχώς κριτική;

Το σωστότερο δεν θα ήταν να μην ασχολούμαστε καν μαζί του όταν βλέπουμε αυτά που κάνει;

Αν γνωρίσει την αποξένωση από ανθρώπους που εκτιμούν τη δουλειά του τότε ίσως καταλάβει τα όποια λάθη του.Και όταν λεώ αποξένωση προφανώς εννοώ όσον αφορά τη δουλειά του η οποία θα έχει και τις όποιες οικονομικές απώλειες…

Όσο για τα “λάθη” του, ποτέ δεν μπορούμε να ξέρουμε για ποιο λόγο έκανε ότι έκανε…
Ίσως το έκανε για να γίνει περισσότερο γνωστός, ίσως το έκανε για οικονομικούς λόγους, ίσως κάτι άλλο…Ποιος ξέρει (εγώ τουλάχιστον δεν ξέρω)…

ο κάθε '‘ελευθερίου’'βεβαίως και μπορεί να κανει ότι θέλει.εμείς γιατί δεν μπορούμε?όπως,αναφέρουμε,γνωστοποιούμε, με όποιον τρόπο μπορούμε και έχουμε ,αξιόλογες για εμας δουλειές καλλιτεχνώνκαι το κανουμε με μεγάλη ευχαρίστηση κάνοντας και τσάμπα διαφήμιση(άσχετο άν εμείς θέλουμε να το '‘προσφέρουμε’'όπως το ΄΄προσφέρουν΄΄άλλοι σε μάς,η διαφήμιση γίνεται)έτσι αναφέρόμαστε και σε δουλειές καλλιτεχνών που μας έρχονται σαν κεραμίδα στο κεφάλι…όχι?δεν μπορούμε?

Προφανώς αγαπητή Ιωάννα…
Κανείς δεν σου είπε να μην εκφέρεις την άποψη σου, απλά εγώ είδα ότι περισσότερος ντόρος γίνεται τώρα για αυτό του το “ατόπημα” παρά για μια καλή δουλειά που θα μπορούσε να βγάλει…

Αυτό είναι το δικό μου συμπέρασμα…
Ότι τελικά πέτυχε αυτό που ήθελε, να συζητούν όλοι για αυτόν…

Πόσοι μπηκαν στον πειρασμό να ακούσουν το τραγούδι του Ψυνάκη μόνο και μόνο για να δούν τι γράφει ο Ελευθερίου;